Οι προοπτικές της τουριστικής κίνησης στα Περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας βάσει του προγραμματισμού των θέσεων των αεροπορικών εταιρειών στις 31/03/2018 για την θερινή περίοδο του 2018 είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές (+18% σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά στοιχεία για την θερινή περίοδο του 2017), σημειώνεται στη μελέτη με τίτλο «Outlook 2018 – οι προοπτικές του εισερχόμενου τουρισμού στην Ελλάδα το 2018», του SETE Intelligence, που περιλαμβάνει στοιχεία προγραμματισμού πτήσεων της 31ης Μαρτίου και τις τελευταίες εξελίξεις στις οικονομίες των αγορών μας.
Η μελέτη εστιάζει στις οικονομικές εξελίξεις των διεθνών αγορών και στις προσβάσεις που έχουμε σε αυτές, καταγράφοντας α) τα βασικά μακροοικονομικά δεδομένα (ΑΕΠ, ισοτιμίες, Δείκτες Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης ή Οικονομικού Κλίματος) για τις οικονομίες των σημαντικότερων αγορών μας και β) τη ζήτηση που υπάρχει για αεροπορικές θέσεις προς ελληνικούς προορισμούς, όπως αυτή αποτυπώνεται από τον προγραμματισμό των αεροπορικών εταιρειών για πτήσεις προς τα Περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας (δηλαδή όλα, πλην Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών).
Όπως σημειώνουν οι Δρ. Άρης Ίκκος, ISHC, Επιστημονικός Διευθυντής και οι Σεραφείμ Κουτσός, Αναλυτής και Ευαγγελία Λάμπρου, Ερευνήτρια – Στατιστικολόγος, «Αν και το γεγονός προοιωνίζεται ένα νέο ρεκόρ αφίξεων για τον Ελληνικό τουρισμό, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αφενός ο προγραμματισμός αλλάζει διαρκώς καθώς εξελίσσεται η σεζόν, και αφετέρου οι αφίξεις υπολείπονται του αριθμού θέσεων, αναλόγως της πληρότητας των αεροπλάνων. Συνεπώς η αναμενόμενη τελική μεταβολή αεροπορικών αφίξεων θα διαφοροποιηθεί από αυτήν που δείχνει ο προγραμματισμός θέσεων του Μαρτίου».
Και συνεχίζουν: «Σημαντικό ρόλο για την αυξημένη ζήτηση αεροπορικών θέσεων παίζει το θετικό οικονομικό κλίμα στις αγορές μας. Παρά το ότι τις τελευταίες εβδομάδες διαφαίνεται μια ανακοπή ή μερική αναστροφή των θετικών τάσεων, θεωρούμε ότι η όποια επίπτωση θα φανεί το 2019, ειδικά για αγορές που κλείνουν νωρίς τις διακοπές τους. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον περασμένο Ιανουάριο, για το 2018 αναμένεται η μεγαλύτερη αύξηση ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης της τελευταίας δεκαετίας: +2,4%, έναντι πρόβλεψης +2,2% τον περασμένο Νοέμβριο και +1,8% προ έτους. Εξαίρεση στην θετική πορεία των οικονομικών δεικτών (ΑΕΠ, καταναλωτική εμπιστοσύνη και οικονομικό κλίμα) αποτελούν οι αγορές του Ηνωμένου Βασίλειου (λόγω εξασθένισης της Λίρας έναντι του Ευρώ και χαμηλής καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ως επακόλουθα της απόφασης για Brexit), της Τουρκίας (λόγω συνεχούς υποτίμησης της τουρκικής λίρας και μεγάλων διακυμάνσεων της καταναλωτικής εμπιστοσύνης) και της Ρωσίας (εξασθένηση του Ρουβλίου έναντι του Ευρώ). Παρ΄ όλ’ αυτά, με εξαίρεση την Ρωσία που ο προγραμματισμός των θέσεων δείχνει μείωση (-8%), στις άλλες δύο αγορές οι οικονομικοί δείκτες δεν επιδρούν αρνητικά στον προγραμματισμό των θέσεων που είναι αυξημένος σε σχέση με πέρυσι. Μείωση (-51%) έχει και η αγορά της Βουλγαρίας, που όμως έρχεται κατά κύριο λόγο οδικώς και έχει χαρακτηριστικά last minute.
Αν και η συναλλαγματική ισοτιμία των νομισμάτων Ρουμανίας, Ελβετίας, Σουηδίας, Ηνωμένου Βασιλείου, Δανίας και Τουρκίας σε σχέση με το ευρώ έχει επιδεινωθεί σε σύγκριση με το καλοκαίρι του 2017, και αυτό αναμένεται να επιδράσει αρνητικά στην ζήτηση, η ζήτηση θέσεων από τις χώρες αυτές είναι αυξημένη».
Οι αγορές
Εξετάζοντας τις επιμέρους αγορές, αξιοσημείωτες είναι οι αυξήσεις που καταγράφονται στα Περιφερειακά αεροδρόμια από τις αγορές της Γερμανίας (+34% ή 946 χιλ.), του Ην. Βασιλείου (+13% ή 449 χιλ.), της Πολωνίας (+56% ή 464 χιλ.), της Ιταλίας (+14% ή 159 χιλ.) και της Γαλλίας (+15% ή 126 χιλ.) ενώ στον αντίποδα μείωση καταγράφεται μόνο από τις αγορές της Ρωσίας (-8% ή -109 χιλ., αισθητά βελτιωμένος σε σύγκριση με τον 1ο προγραμματισμό -12% ή -160 χιλ.) και της Βουλγαρίας (-51% ή -7 χιλ.).
Αναφορικά με την θέση της Ελλάδας στον εξερχόμενο τουρισμό των εξεταζόμενων αγορών το 2016, παρατηρούμε ότι σε όλες βρίσκεται στο top-10 των κυριότερων τουριστικών προορισμών με εξαίρεση τις αγορές της Ρωσίας (11η) και των ΗΠΑ (25η). Ειδικότερα, κατέχει την 1η θέση στις γειτονικές αγορές της Βουλγαρίας, της Τουρκίας και της Κύπρου, την 2η θέση στην αγορά της Ρουμανίας ενώ στην γειτονική Ιταλία κατατάσσεται στην 5η θέση. Αξιοσημείωτη είναι η θέση της Ελλάδας στις αγορές του Ην. Βασιλείου (6η), της Γαλλίας (7η) και της Γερμανίας (8η). Η εικόνα διαφοροποιείται σημαντικά όσον αφορά τους Μεσογειακούς προορισμούς*, με την Ελλάδα να βρίσκεται σε όλες τις αγορές στο top-5 των κυριότερων προορισμών με εξαίρεση την αγορά της Ρωσίας (6η θέση).
Επίσης, το 2016, σε σχέση με το 2015,
-η Ελλάδα ανέβηκε:
-μια θέση ως προορισμός στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Γερμανία, Βρετανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Αυστρία και Σουηδία,
-δύο θέσεις στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Ρωσία,
-τρεις θέσεις στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Ρουμανία,
-ενώ υποχώρησε μια θέση στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Πολωνία.
Συμπέρασμα
Συμπερασματικά, με βάση τον προγραμματισμό των θέσεων των αεροπορικών εταιρειών για το 2018, η εικόνα των εξεταζόμενων αγορών που αποτελούν το 76% του εισερχόμενου τουρισμού της Ελλάδας για το 2016 είναι ιδιαιτέρως θετική, με όλες σχεδόν τις αγορές να καταγράφουν θετικό πρόσημο.
Εξαίρεση αποτελούν οι αγορές της Ρωσίας (λόγω υποτίμησης του ρουβλίου και επανόδου της Τουρκίας) και της Βουλγαρίας. Για την αγορά της Βουλγαρίας θα πρέπει να σημειώσουμε επίσης, ότι ο προγραμματισμός στις 31/03/2018 εμφανίζεται αυξημένος κατά +21% σε σύγκριση με τον προγραμματισμό στις 31/01/2018.
Όπως σημειώνουν οι μελετητές του INSETE, «Στην αρχική έκδοση του Outlook 2018, βάσει προγραμματισμού στις 31/01, είχαμε σημειώσει για base effect στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης λόγω έργων ανάπλασης/κατασκευής του διαδρόμου απογείωσης – προσγείωσης.
Το base effect δεν ισχύει για τα στοιχεία του Μαρτίου, γιατί μεταξύ 31/01 και 31/03 πέρυσι είχε ανασταλεί η εκτέλεση των έργων και άρα θεωρούμε ότι ο προγραμματισμός του 2017 δεν υπόκειτο σε περιορισμούς από έργα».
Θέσεις
Θέσεις 2017 απολογιστικά: 15,2 εκ.
Αφίξεις 2017
-Περιφερειακά Αεροδρόμια : 13,5 εκ.
-Αθήνα: 4,8 εκ.
Ο προγραμματισμός στις 31/03/18 σε σύγκριση με αυτόν στις 31/01/18 είναι μειωμένος κατά -4% ή 839 χιλ. θέσεις.
Συγκεκριμένα, τις μεγαλύτερες μειώσεις σε απόλυτους αριθμούς καταγράφουν τα αεροδρόμια της Ρόδου, της Κω, της Κέρκυρας και του Ακτίου. Παρ’ όλ’ αυτά, και στα 4 αεροδρόμια, η αύξηση σε σχέση με πέρυσι είναι σημαντική.
Τέλος, αύξηση καταγράφουν τα αεροδρόμια της Ζακύνθου, του Βόλου και της Σητείας.
Σε σχέση με τον προγραμματισμό 31/01, τις μεγαλύτερες μειώσεις σε απόλυτους αριθμούς καταγράφουν οι αγορές της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Αυστρίας και της Σουηδίας. Παρ’ όλ’ αυτά, και στις 4 αγορές, η αύξηση σε σχέση με πέρυσι είναι σημαντική.
Αύξηση σε σχέση με τον προγραμματισμό 31/01 καταγράφουν οι αγορές της Ρωσίας, της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, της Τουρκίας, της Γαλλίας, και των Λοιπών αγορών.
Αναλυτικά στοιχεία
Αναλυτικά στοιχεία ανά αγορά και ανά αεροδρόμιο προορισμού, έχουν ως εξής:
Γερμανία
Ευοίωνες οι προοπτικές για την γερμανική αγορά, λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας (αυξανόμενο ΑΕΠ και υψηλός δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης) και μεγάλης αύξησης (+34%) της ζήτησης για αεροπορικές θέσεις. Όλα τα Περιφερειακά αεροδρόμια εμφανίζουν αναλογικά θετική ποσοστιαία μεταβολή με την μεγαλύτερη αύξηση σε απόλυτους αριθμούς να καταγράφεται στο Ηράκλειο, την Κω, την Κέρκυρα και την Ρόδο. Επίσης, προστέθηκαν και 2 νέες συνδέσεις με Κεφαλονιά και Σητεία που δεν υπήρχαν το 2017.
Αγγλία
Μικτή εικόνα παρουσιάζει η βρετανική αγορά: αφενός, ως επακόλουθο του Brexit, τόσο η Λίρα όσο και η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχουν εξασθενίσει, αφετέρου όμως υπάρχει σημαντική αύξηση (+13%) της ζήτησης για αεροπορικές θέσεις προς τα Περιφερειακά Αεροδρόμια. Τις μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφουν τα αεροδρόμια της Κέρκυρας, της Κεφαλονιάς, της Θεσσαλονίκης και της Ρόδου.
Γαλλία
Θετικές προοπτικές για την γαλλική αγορά λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας και αυξημένης ζήτησης (+15%) για αεροπορικές θέσεις. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στην Θεσσαλονίκη, τα Χανιά, την Κω και τον Άραξο και αύξηση στο Ηράκλειο (οριακή), την Ρόδο, την Κέρκυρα, τις Κυκλάδες, την Καλαμάτα και τον Βόλο. Παράλληλα προστέθηκε και νέα σύνδεση με το αεροδρόμιο της Σητείας που δεν υπήρχε το 2017.
ΗΠΑ
Η αμερικανική αγορά παρουσιάζει μικτή εικόνα αφού αφενός η Αμερικανική οικονομία βρίσκεται σε ανάπτυξη και η καταναλωτική εμπιστοσύνη σε υψηλά επίπεδα, αφετέρου όμως το Δολάριο έχει υποτιμηθεί σημαντικά έναντι του Ευρώ ενώ, παράλληλα, η παρατηρούμενη αύξηση των επιτοκίων μπορεί να δράσει ανασταλτικά τόσο στην ανάπτυξη όσο και στην καταναλωτική εμπιστοσύνη. Δεν υπάρχει προγραμματισμός πτήσεων προς τα Περιφερειακά αεροδρόμια.
Ιταλία
Παρά την πολιτική αστάθεια στην Ιταλία, θετική εμφανίζεται η οικονομική συγκυρία, με ανάκαμψη της καταναλωτικής εμπιστοσύνης ενώ αυξημένη (+14%) είναι η ζήτηση για αεροπορικές θέσεις. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στην Ρόδο, το Ηράκλειο και την Καλαμάτα και αύξηση στις Κυκλάδες, το Ιόνιο, την Θεσσαλονίκη, τα Χανιά, την Κω, την Κάρπαθο, την Σκιάθο, την Σάμο και τον Άραξο.
Ολλανδία
Θετικές προοπτικές για την ολλανδική αγορά λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας και αυξημένης ζήτησης (+10%) για αεροπορικές θέσεις. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στο Ηράκλειο, την Κέρκυρα, το Άκτιο, την Κεφαλονιά, την Κάρπαθο, την Σκιάθο, την Καλαμάτα, τον Βόλο και τα Κύθηρα και αύξηση στις Κυκλάδες, το Βόρειο Αιγαίο, την Κω, την Ρόδο, την Ζάκυνθο, την Θεσσαλονίκη, τα Χανιά και την Καβάλα.
Ρωσία
Μείωση της ζήτησης (-8%) για αεροπορικές θέσεις στην ρωσική αγορά, και υποτίμηση του Ρουβλίου σε σχέση με πέρυσι. Σε όλα τα Περιφερειακά αεροδρόμια αναμένεται πτώση με εξαίρεση τα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης, της Κέρκυρας, της Καλαμάτας και της Ρόδου ενώ έχει προγραμματιστεί και καινούργια σύνδεση με το αεροδρόμιο των Χανίων για το 2018.
Ρουμανία
Στην ρουμανική αγορά παρατηρείται αυξημένη ζήτηση (+9%) για αεροπορικές θέσεις, παρά την επιδείνωση της συναλαγματικής ισοτιμίας του Λέου και του οικονομικού κλίματος, που όμως παραμένει σε υψηλό επίπεδο. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στο Ηράκλειο, την Ζάκυνθο, την Ρόδο, την Κέρκυρα, τα Χανιά, το Άκτιο και τον Άραξο και αύξηση στους υπόλοιπους προορισμούς, καθώς επίσης και δύο νέες συνδέσεις με Καλαμάτα και Σάμο σε σύγκριση με το 2017. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι υπάρχει και σημαντικός αριθμός τουριστών από Ρουμανία που έρχεται οδικώς και έχει χαρακτηριστικά ‘last minute’.
Τουρκία
Η αρνητική οικονομική συγκυρία για την τουρκική αγορά, με διαρκή υποτίμηση της τουρκικής Λίρας και μεγάλες διακυμάνσεις της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, προοιωνίζει αρνητικές προοπτικές για τον εισερχόμενο τουρισμό από Τουρκία, παρά την αύξηση της ζήτησης για αεροπορικές θέσεις (+11%). Επίσης, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι πολύ μεγάλο μέρος του τουρισμού από Τουρκία έρχεται οδικά ή δια θαλάσσης και έχει χαρακτηριστικά ‘last minute’.
