Υποτίθεται ότι οι Κυβερνήσεις που συνέταξαν τα Νομοσχέδια για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση με τις παραπάνω ονομασίες, είχαν στόχο τη βελτίωση εξυπηρέτησης του πολίτη.
Μετά την εφαρμογή των παραπάνω Νόμων οι πολίτες αντί της εξυπηρέτησης της καθημερινότητάς τους διαπίστωσαν την προσπάθεια απαξίωσης και ελέγχου της πλησιέστερης προς τον πολίτη Αρχής.
Σε ότι αφορά το υπό ψήφιση Νομοσχέδιο ουσιαστικά αυτό κατατέθηκε μόνο και μόνο για να αλλάξει ο εκλογικός νόμος στις δημοτικές εκλογές.
- Δεν υπάρχει καμία ουσιαστική ενίσχυση των αρμοδιοτήτων αλλά και των πόρων των Δήμων.
- Αγνοούνται ουσιαστικές προτάσεις και πάγιες διεκδικήσεις της αυτοδιοίκησης, όπως η εκχώρηση απευθείας ποσοστού 10% στους Δήμους από το Πράσινο Ταμείο ή η εκχώρηση ποσοστού από τους αρχαιολογικούς χώρους.
- Το πιο σημαντικό: Δεν γίνεται καμία ανακατανομή αρμοδιοτήτων στο τρίγωνο Κράτος-Περιφέρεια-Δήμοι, που είναι μείζον πρόβλημα. Όλοι ξέρουμε τι γίνεται με τις παραλίες ή με το επαρχιακό δίκτυο…
Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ως επιχείρημα το γεγονός ότι η ανακατανομή πόρων και αρμοδιοτήτων θα ήταν τώρα αντισυνταγματική και πρέπει να περιμένουμε να γίνει η αναθεώρηση του Συντάγματος. Πρόκειται για ψέμα και δικαιολογία χωρίς υπόβαθρο, αφού σε κανένα σημείο δεν απαγορεύει το Σύνταγμα στην Κεντρική Κυβέρνηση να δώσει πόρους στην αυτοδιοίκηση. Αντίθετα το επιβάλλει αυτό, προκειμένου να διασφαλιστεί η οικονομική ανεξαρτησία και λειτουργική αυτοτέλεια των ΟΤΑ.
Γιατί είναι αντισυνταγματική η εκχώρηση ποσοστού στους Δήμους από τα έσοδα των αρχαιολογικών χώρων και δεν είναι αντισυνταγματική η μείωση των ΚΑΠ;
Δεν είναι αντισυνταγματική η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου του 2015, με την οποία η κυβέρνηση επιχείρησε να μας δεσμεύσει τα ταμειακά μας διαθέσιμα; Δεν είναι αντισυνταγματικό να μεταβιβάζονται στους Δήμους δεκάδες νέες αρμοδιότητες, χωρίς τους αντίστοιχους πόρους;
Ουσιαστικά το μόνο που ενδιέφερε την κυβέρνηση είναι να φέρει ένα νομοσχέδιο όχι για να γίνουν ουσιαστικές αλλαγές στην αυτοδιοίκηση αλλά για να φέρει την απλή αναλογική στις εκλογές για την αυτοδιοίκηση για να εξυπηρετήσει τους δικούς της συνδυασμούς αλλά και σχεδιασμούς.
Ας εξετάσουμε όμως συνοπτικά τι αναφέρει το υπό ψήφιση Νομοσχέδιο το οποίο έδωσε η Κυβέρνηση στη δημοσιότητα προ ολίγων ημερών:
Απλή αναλογική στην κατανομή των εδρών
Στόχος: ΟΙ δήμαρχοι που δεν θα εκλεγούν από την πρώτη ψηφοφορία με 50% συν μια ψήφο ΔΕΝ θα έχουν πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο και ο σχηματισμός πλειοψηφίας κάθε φορά για να περάσει οποιαδήποτε απόφαση θα είναι αποτέλεσμα εκβιασμών, συναλλαγών, συμβιβασμών και συνεννοήσεων
Η λογική της συναλλαγής που κυριαρχεί στον εκλογικό νόμο της απλής αναλογικής για τις δημοτικές εκλογές, αποκαλύπτεται από δύο ακόμα διατάξεις:
α. Στους Δημοτικούς Συμβούλους που ανεξαρτητοποιούνται δίνεται η δυνατότητα να ενταχθούν σε άλλη παράταξη.
β. Επιτρέπεται πλέον η δημιουργία νέων παρατάξεων στο Δημοτικό Συμβούλιο από ανεξαρτητοποιηθέντες συμβούλους ή και η συνένωση παρατάξεων που συμμετείχαν χωριστά στις εκλογές…Φανταστείτε συναλλαγή και παρασκήνιο.
Μειώνεται ο αριθμός των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων και θα επιτρέπεται σε κάθε συνδυασμό να λάβει μέρος στις εκλογές αν κατ’ ελάχιστον περιλαμβάνει τον αριθμό των συμβούλων που εκλέγονται στον κάθε δήμο και μάξιμουμ αν ο αριθμός αυτός είναι αυξημένος κατά 10% . Το ίδιο ισχύει και για τις δημοτικές κοινότητες
Στόχος: Να διευκολυνθούν τα σχήματα που θα στηριχθούν από τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και να κατέβουν όσο το δυνατόν περισσότεροι υποψήφιοι δήμαρχοι στη λογική της διάσπασης των ψήφων.
Τα Συμβούλια των Δημοτικών Κοινοτήτων θα ψηφίζονται σε χωριστή κάλπη και με χωριστούς συνδυασμούς. Δηλαδή κάποιος μπορεί να ψηφίζει άλλο συνδυασμό για δημοτικό συμβούλιο και άλλο συνδυασμό για τη δημοτική κοινότητα.
Στόχος : Να χαλαρώσουν οι δεσμοί εντός του συνδυασμού ανάμεσα στους υποψηφίους για το τοπικό και το Δήμαρχο ή τους δημοτικούς συμβούλους. Δηλαδή οι υποψήφιοι για το τοπικό να μην τρέχουν και για την εκλογή του Δημάρχου ή για το συνδυασμό αλλά για τον εαυτό τους.
Δεν επέρχεται καμία ανακατανομή αρμοδιοτήτων σε Δήμους – Περιφέρειες και Κράτος
Άρα καμία διευκόλυνση του πολίτη στην αντιμετώπιση της καθημερινότητάς του
Καταργούνται οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και οι Δομές τους μαζί με το προσωπικό που υπηρετούσε σ’ αυτές μεταφέρονται στο Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ δημιουργούνται επτά αυτοτελείς Υπηρεσίες ΟΤΑ οι οποίες αναλαμβάνουν τον έλεγχο των δήμων
Στόχος : Η πλήρης κατάργηση της αυτοδιοίκησης μιας και οποιαδήποτε δράση ή έργο θα εξαρτάται από την διάθεση της νέας αυτής Δομής που θα λειτουργεί υπό τον έλεγχο του Υπουργείου Εσωτερικών. Μιλάμε για πλήρη κατάργηση της όποιας δυνατότητας αυτοδιοίκησης είχε απομείνει στους ΟΤΑ
Καθιερώνεται ο θεσμός των Δημοψηφισμάτων.
Στόχος : Να δοθεί η επίφαση εφαρμογής της Δημοκρατίας ενώ στην ουσία επιβάλλεται η φίμωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε σοβαρά θεματα. Τα δημοψηφίσματα θα εφαρμόζονται σε θέματα τα οποία είναι ακίνδυνα για την Κυβέρνηση. Δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση δημοψηφισμάτων για θέματα που έχουν σχέση με το Μεταναστευτικό, για ζητήματα που έχουν σχέση με ατομικά, κοινωνικά ή θρησκευτικά δικαιώματα
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι αν η Κυβέρνηση αποφασίσει να δημιουργήσει ένα Hot Spot ή ένα κέντρο για την ομοφυλοφιλική κοινότητα ο δήμος δεν μπορεί να κάνει δημοψήφισμα .
Θα επιτρέπονται τα δημοψηφίσματα για θέματα ήσσονος σημασίας
Καμία διάταξη δεν υπάρχει στο υπό ψήφιση Νομοσχέδιο για να αντιμετωπισθούν προβλήματα ακυβερνησίας στους δήμους ή αδυναμίας λήψης κάποιας απόφασης όπως ψήφιση Προϋπολογισμού ή Τεχνικού Προγράμματος.
Στόχος: Η πλήρης απαξίωση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο πολίτης θα βλέπει την ανικανότητα της όποιας δημοτικής Αρχής στην εκτέλεση έργων στο δήμο του και δεν θα γνωρίζει ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα της παγίδας που στήνει η Κυβέρνηση μη προβλέποντας διατάξεις που θα επιτρέπουν την ψήφιση του Τεχνικού Προγράμματος και του Προϋπολογισμού μιας και ή έλλειψη της ψήφισής αυτών δεν επιτρέπει τη χρηματοδότηση και εκτέλεση κανενός έργου και καμίας δράσης του Δήμου
Καθιερώνεται ο θεσμός του Δημοτικού διαμεσολαβητή σε κάθε Νομό με ΜΙΣΘΟ ενώ στο δήμο που αποτελεί την έδρα του Δημοτικού διαμεσολαβητή συστήνεται αυτοτελές γραφείο Δημοτικού διαμεσολαβητή Στο εκλεκτορικό σώμα για την ανάδειξη του Δημοτικού διαμεσολαβητή δεν μετέχει ο Δήμαρχος αλλά μόνον οι δημοτικοί σύμβουλοι.
Στόχος : Η προσπάθεια δημιουργίας έμμισθων θέσεων για ημέτερους αλλά και η δημιουργία ενός ακόμη θεσμού τροχοπέδη στο έργο της δημοτικής Αρχής.
Μπαίνουν νέα κριτήρια στην κατανομή Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων όπως ο δείκτης ΑΕΠ του κάθε δήμου.
Στόχος : Να δοθεί η δυνατότητα στον Υπουργό Εσωτερικών να κατανέμει τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους κατά το δοκούν. Ουσιαστικά τα περισσότερα από τα κριτήρια που μπαίνουν για την κατανομή των ΚΑΠ θα λειτουργήσουν ως κόφτης, διότι δήμοι που θεωρούνται Τουριστικοί προορισμοί και πλούσιοι θα υποστούν περικοπή των ΚΑΠ και θα πρέπει να μπουν στη λογική της αύξησης των δημοτικών τελών τους
Σε κάθε δήμο με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου συγκροτείται και λειτουργεί το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων. Αυτό θα αποτελείται από 5 έως 11 μέλη τα οποία ορίζονται από το δημοτικό συμβούλιο. Ως μέλη ορίζονται δημοτικοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι οργανώσεων των αλληλέγγυων και των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται και εκπρόσωποι που επιλέγονται από τους μετανάστες και πρόσφυγες που κατοικούν μόνιμα στο δήμο. Ο τρόπος επιλογής και η κατανομή θα ρυθμισθούν με μεταγενέστερη απόφαση των αρμόδιων Υπουργών!
Στόχος : Η απονομή Ιθαγένειας και Πολιτογράφησης γι’ αυτό και στο Νομοσχέδιο υπάρχουν διατάξεις που διευκολύνουν τη λήψη αποφάσεων για την απονομή τους.
Είναι η πρώτη κίνηση για την χορήγηση Πολιτικών Δικαιωμάτων σε παράνομους μετανάστες και Πρόσφυγες. Στη συνέχεια θα δοθεί και το δικαίωμα ψήφου που στην ουσία θα αλλοιώσει το εκλογικό αποτέλεσμα
Ο Πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου προέρχεται από την παράταξη του Δημάρχου άσχετα αν ήταν πρώτη ή δεύτερη σε εκλογική δύναμη
Στόχος: Η απαξίωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Δημοτικής Αρχής μιας και θα έχουμε με την απλή αναλογική έναν συνδυασμό ό οποίος πήρε π.χ. 20% ή και λιγότερο και ο οποίος συνδυασμός θα έχει το 20% ή και λιγότερο των εδρών και θα εκλέγει Δήμαρχο και Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου. Νομιμοποιείται το 20% των πολιτών ενός δήμου να επιβάλει τις θέσεις του στο 80% ?
Με μια σειρά διατάξεων αλλάζει το πλαίσιο λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φ.Ο.Δ.Σ.Α.)
Όμως οι διατάξεις αυτές χρήζουν ενδελεχούς και προσεκτικής μελέτης
Στο υπό ψήφιση Νομοσχέδιο της Διοικητικής Μεταρρύθμισης ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ υπάρχουν και διατάξεις που θα έχουν θετικά αποτελέσματα από την εφαρμογή τους.
Αυτές οι διατάξεις αφορούν :
- Σε ότι αφορά τα οικονομικά :
Η διάταξη αναφέρει ότι : «Η Εκτελεστική Επιτροπή του Δήμου καταθέτει το προσχέδιο του Προϋπολογισμού στην Οικονομική Επιτροπή. Στη συνέχεια η Οικονομική Επιτροπή μέσα στα χρονικά όρια που αναφέρει η διάταξη εξετάζει το προσχέδιο και το αναρτά. Το Δημοτικό Συμβούλιο με απόφασή του κάθε χρόνο καθορίζει το ύψος του Προϋπολογισμού κάθε κοινότητας και το Συμβούλιο της κάθε κοινότητας καταρτίζει τον Προϋπολογισμό της .
- Σε ότι αφορά τα Διοικητικά :
Ο Δήμαρχος με απόφασή του η οποία δημοσιεύεται σε μια ημερήσια ή εβδομαδιαία εφημερίδα αλλά και στην ιστοσελίδα του Δήμου μπορεί να μεταβιβάσει αρμοδιότητές του σε Προέδρους Κοινοτήτων
- Σε ότι αφορά την εκτέλεση έργων
Δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας Διαδημοτικού Συνδέσμου Τεχνικής Υπηρεσίας Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή δύο ή περισσότεροι Δήμοι του ίδιου Νομού ή όμοροι Νομοί της ίδιας Περιφέρειας μπορούν να συστήσουν με απόφαση των Δημοτικών τους Συμβουλίων σύνδεσμο με ειδικό σκοπό τη μελέτη και εκτέλεση των Τεχνικών τους Έργων Οι σύνδεσμοι αυτοί αποτελούν Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και η Τεχνική τους Υπηρεσία αποτελεί την κοινή Τεχνική Υπηρεσία των συμμετεχόντων σ’ αυτούς Δήμων
Είναι αυτή μία Μητροπολιτική λειτουργία αλλά αυτή η θετική διάταξη θα πρέπει να συνδεθεί και με άλλες Μητροπολιτικές λειτουργίες
Είναι καιρός να θέσουμε επιτακτικά το αίτημα για Μητροπολιτική Διακυβέρνηση, για τις μητροπολιτικές συνεργασίες. Το αίτημα αυτό είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την προοπτική της αυτοδιοίκησης, με τη δρομολόγηση λύσεων απέναντι στα υπερτοπικής σημασίας προβλήματα.
Πιστεύω ότι οι συνθήκες είναι ώριμες για τη θεσμική μετάβαση στο μοντέλο της Μητροπολιτικής Διακυβέρνησης.
Οι έννοιες της Μητροπολιτικής Διακυβέρνησης και των μητροπολιτικών συνεργασιών δεν αποτελούν καινοφανές φαινόμενο.
Να αναζητήσουμε την καλύτερη εφαρμογή του μοντέλου των μητροπολιτικών συνεργασιών για να αντιμετωπίσουμε κρίσιμα προβλήματα, όπως η διαχείριση των απορριμμάτων, οι υδάτινοι πόροι, η πολιτική προστασία .
Όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχουν προβλήματα σε τοπικό επίπεδο που η διαχείρισή τους είναι μια δύσκολη υπόθεση. Η αιτία βρίσκεται στην επικάλυψη αρμοδιοτήτων, στην εμπλοκή κρατικών φορέων στις τοπικές υποθέσεις και στις εμπλεκόμενες και αλληλοσυγκρουόμενες διοικητικές δομές κάθε βαθμίδας.
Το εγχείρημα της διοικητικής μεταρρύθμισης δεν θα κριθεί από τις προθέσεις αλλά από το αποτέλεσμα.
Οφείλουμε να συμβάλλουμε στη διαδικασία με τις προτάσεις, τις ρεαλιστικές μας ιδέες, την επαρκή τεκμηρίωση και την ανυποχώρητη διεκδίκηση.
Οι στόχοι αυτής της προσπάθειας είναι ευδιάκριτοι:
- Ο τερματισμός της σχέσης εξάρτησης ανάμεσα στην αυτοδιοίκηση και στο Κράτος
- Ο περιορισμός της γραφειοκρατίας μέσα από την αποκέντρωση των εξουσιών
- Η ενασχόληση του κεντρικού κράτους με στρατηγικές και επιτελικές λειτουργίες και η παραχώρηση αρμοδιοτήτων που να συνοδεύονται και από τους ανάλογους πόρους στην αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και στους δήμους.
- Η δημιουργία ισχυρών δήμων, με οικονομική αυτοδυναμία και αυτοτέλεια που θα ταυτίζονται με τις ανάγκες και τις αναπτυξιακές προτεραιότητες των τοπικών κοινωνιών.
Χατζής Ν.Χατζηευθυμίου
