Η ομιλία του βουλευτή Δωδεκανήσου Δημήτρη Γάκη στην Ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση επί του σχεδίου νόμου για το μεταναστευτικό, την Τρίτη 15 Μαΐου 2018.
Τα κύρια σημεία της ομιλίας του βουλευτή Δωδεκανήσου:
«ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΑΚΗΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν μπορεί κανείς παρά να ενώσει τη φωνή του και τη δική του αγανάκτηση και οργή με την αγανάκτηση και οργή όλου του ελληνικού λαού, αλλά και της παγκόσμιας κοινότητας, ενάντια στη δολοφονική επίθεση του Ισραήλ απέναντι σε αμάχους, που θυμίζει εποχές «Γολιάθ» και «Δαβίδ», ξεχνώντας όμως ότι κάποια στιγμή ο πραγματικός «Δαβίδ» μπορεί να κερδίσει τελικά τον επιθετικό «Γολιάθ».
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τουλάχιστον σε εμένα, κυριαρχεί μια βαριά μελαγχολία για αυτά που γίνονται. Μιλάω σπάνια από αυτό το βήμα για θέματα εκτός νομοσχεδίου. Το χρησιμοποιώ μόνο όταν έχω πραγματικά κάτι πολύτιμο να πω και αν το θέμα είναι πάρα πολύ «δυνατό» και πρέπει να πάρει κανείς θέση.
Θα περίμενα λοιπόν, σε αυτό το ευαίσθητο ανθρωπιστικό θέμα, να ακούσω παρεμβάσεις συμβολής στην επίλυση των προβλημάτων και στη διαμόρφωση εκείνων των συνθηκών ειρήνης, που πολλοί με «κροκοδείλια» δάκρυα ισχυρίζονται ότι υπερασπίζονται. Αντίθετα, ακούστηκε ένας αρνητισμός και μία ισοπέδωση της πραγματικότητας και της λογικής και μία επιλεκτική ευαισθησία απέναντι σε αυτά τα ζητήματα.
Όσον αφορά το νομοσχέδιο, εμείς οι κάτοικοι του Ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου, που τα τελευταία χρόνια βιώνουμε πιο έντονα την προσφυγική κρίση, εμείς που γνωρίσαμε από πρώτο χέρι τι σημαίνει προσφυγιά για τα ίδια τα θύματά της πρώτα απ’ όλα, νιώσαμε περήφανοι για τον τρόπο με τον οποίο υποδέχθηκαν οι κοινωνίες των νησιών μας τους πρόσφυγες εκείνους τους πρώτους δύσκολους μήνες, υπενθυμίζοντας σε όλη την Ευρώπη πως η φιλοξενία -όχι τυχαία- είναι μία λέξη ελληνικής καταγωγής.
Ανησυχούμε ακόμη, κάθε φορά που ακραίες ξενοφοβικές φωνές, εκμεταλλευόμενες τα προβλήματα που πράγματι δημιουργήθηκαν στις τοπικές κοινωνίες από την πρωτοφανή σε όγκο μετακίνηση πληθυσμών προς την Ευρώπη, πάνε να αμαυρώσουν αυτή την εικόνα των νησιών και της πατρίδας μας.
Όλοι εμείς που ζούμε στα νησιά, που αποτελούν τις πύλες εισόδου προς την Ευρώπη, χαιρετίζουμε την κατάθεση του σημερινού νομοσχεδίου σαν ένα σημαντικό βήμα για την προστασία των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο.
Σταχυολογώ κάποια σημαντικά σημεία, που θεωρώ ότι αποδεικνύουν το παραπάνω:
Στο άρθρο 6 και σε άλλα σημεία του νομοσχεδίου, όπως στο άρθρο 20, θεσπίζεται μία σειρά σημαντικών μέτρων για την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων. Μας φτάνει; Όχι.
Με το άρθρο 9 καθορίζονται σημαντικά ζητήματα, που αφορούν τις συνθήκες κράτησης, όπως ο πολύ σημαντικός χωρισμός των αιτούντων άσυλο από τους ποινικούς και η δυνατότητα επικοινωνίας με τους οικείους τους. Μας φτάνει; Όχι.
Τα κρατητήρια που λειτουργούν ακόμη σαν χώροι συγκέντρωσης -στη Ρόδο παραδείγματος χάρη, που δεν υπάρχει κέντρο φιλοξενίας- δεν περιποιούν τιμή για το νησί μας, κύριε Υπουργέ. Χρειάζεται μια παρέμβαση, τελικά. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο, έτσι ώστε οι συνθήκες κράτησης στα κρατητήρια, που γίνεται εξ ανάγκης, να βελτιωθούν, να γίνουν ανθρώπινες.
Σημαντική είναι και η πρόβλεψη του νομοσχεδίου για τα βασικά δικαιώματα στην υγεία και την παιδεία, καθώς αναφέρεται ρητά στο νομοσχέδιο ότι οι ιατρικές εξετάσεις γίνονται αποκλειστικά για το συμφέρον των ίδιων των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων, με σεβασμό στο ιατρικό απόρρητο.
Κατοχυρώνεται η ένταξη των ανηλίκων ή και η πρόσβαση των ενηλίκων στη δημόσια εκπαίδευση εντός τριών μηνών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας ταυτοποίησης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, παρ’ όλο που όσα ενδεικτικά ανέφερα είναι σημαντικές αποφάσεις που επηρεάζουν θετικά τη ζωή των προσφύγων και συνάδουν με τις λειτουργίες ενός σύγχρονου κράτους δικαίου, δεν μπορεί ωστόσο να αποτελούν οριστική λύση για ένα τόσο σύνθετο πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο πρόβλημα.
Θα επικεντρωθώ σε τρία ζητήματα γι’ αυτό. Πρώτον, γεωγραφικός περιορισμός παραμένει σε ισχύ, με σκοπό όμως, όπως ρητά έχει δηλωθεί, τη διευκόλυνση των διαδικασιών χορήγησης ασύλου και την ενίσχυση των επιτροπών. Απώτερος στόχος της Κυβέρνησης εξακολουθεί να είναι ο καλύτερος καταμερισμός των προσφύγων σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές και η αποσυμφόρηση των νησιωτικών περιοχών, τόσο για το συμφέρον των ίδιων των προσφύγων, όσο και για το συμφέρον των κατοίκων των νησιών υποδοχής.
Τα νησιά του νοτίου Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα ιδιαίτερα και βέβαια η Λέσβος, η Σάμος και η Χίος εξακολουθούν να δοκιμάζονται και ακραία στοιχεία βρίσκουν την ευκαιρία να «ψαρεύουν σε θολά νερά» για να εκμεταλλευτούν τη δυσαρέσκεια των κατοίκων. Γι’ αυτό θα πρέπει απαραίτητα να επιταχυνθούν τουλάχιστον, όπως είπε ο Υπουργός, οι διαδικασίες ασύλου.
Επομένως, τα μέτρα που παίρνει η Κυβέρνηση για τη νησιωτικότητα, όπως πρόσφατα το μεταφορικό ισοδύναμο, πρέπει να γίνει σαφές ότι είναι μέτρα που συντελούν στην αναπτυξιακή πορεία των νησιών, με προοπτική και στόχο και είναι λάθος να τα αντιλαμβανόμαστε ως ένα δώρο στους νησιώτες μας, ως αντίτιμο για τη μόνιμη παρουσία προσφύγων εκεί.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, θα ήθελα να παρατηρήσω κλείνοντας ότι κανένα μέτρο και κανένα νομοθέτημα, όσο καλά σχεδιασμένο κι αν είναι, δεν θα είναι ποτέ επαρκές αν δεν συνοδεύεται από μία ουσιαστική αλλαγή της ευρωπαϊκής πολιτικής, που να αναγνωρίζει το προσφυγικό ζήτημα ως ένα πρόβλημα που αφορά ολόκληρη την Ευρώπη και να ισχύσει κάποια στιγμή η αρχή της αναλογικότητας στην κατανομή των προσφύγων που φτάνουν στην Ήπειρό μας.
Είναι ανάγκη να λειτουργήσει επιτέλους η περιβόητη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό η χώρα μας να πρωτοστατήσει στην ανάληψη πρωτοβουλιών σε συνεργασία με τις κυβερνήσεις των άλλων ευρωπαϊκών χωρών που κατ’ εξοχήν αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα. Θα είναι μια μάχη –κι έτσι πρέπει να αναδειχθεί- όχι μόνο για τα δίκαια των χωρών υποδοχής, αλλά κυρίως μια προσπάθεια υπεράσπισης των κοινών ευρωπαϊκών αξιών που τόσο δοκιμάζονται στις μέρες μας.»
