Ιδιαίτερη ανησυχία έχει προκαλέσει η έξαρση των θανάτων των θαλάσσιων χελωνών, καθώς, από τις αρχές του 2018, σε διάστημα μόλις τριών μηνών, οι ερευνητές του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» εντόπισαν 18 περιστατικά εκβρασμών θαλάσσιων χελωνών, από τις οποίες οι 16 εντοπίστηκαν νεκρές, ενώ μόνο 2 ήταν ζωντανές αλλά σε ιδιαίτερα κακή κατάσταση.
Τα περιστατικά αυτά καταγράφηκαν στις ακτές του αν. Αιγαίου σε ακτίνα μόλις 10 ναυτικών μιλίων, μία θαλάσσια περιοχή την οποία παρακολουθούν καθημερινά οι ερευνητές του Ινστιτούτου. Πολυάριθμες άλλες αναφορές εκβρασμών έγιναν σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Ο πραγματικός συνολικός αριθμός των νεκρών χελωνών είναι άγνωστος, δεδομένου ότι σε μία χώρα όπου η ακτογραμμή που ξεπερνάει τα 18.000 χλμ., η πλειονότητα των εκβρασμών γίνεται σε δυσπρόσιτες ή απομακρυσμένες ακτές με αποτέλεσμα οι περισσότεροι εκβρασμοί να μη γίνονται ποτέ αντιληπτοί, ιδίως εκτός της τουριστικής περιόδου.
Μία από τις θαλάσσιες χελώνες που βρέθηκε ζωντανή, ήταν μπλεγμένη σε ένα πλαστικό τσουβάλι, στο οποίο είχε εγκλωβιστεί το ένα μπροστινό της πτερύγιο και ο λαιμός της, ενώ κομμάτια πλαστικού από το τσουβάλι είχαν εισχωρήσει μέσα στο στόμα και το φάρυγγά της.Η συγκεκριμένη χελώνα ήταν πολύ τυχερή, καθώς την εντόπισε εγκαίρως ένας ψαράς και έπειτα από λίγες ημέρες φροντίδας από τον κτηνίατρο του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος, μπόρεσε και πάλι να ελευθερωθεί στη θάλασσα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των νεκροψιών που διενεργήθηκαν στις χελώνες που εντοπίστηκαν νεκρές, στο σύνολο σχεδόν των περιστατικών καταγράφηκαν σημάδια ανθρώπινης επίδρασης (σημάδια από παλαιότερες προσκρούσεις με σκάφος, κομμάτια πλαστικού και αλιευτικών εργαλείων στο στομάχι και το γαστρεντερικό σύστημα, κ.α.).
Ωστόσο, ενώ η άμεση ανθρωπογενής επίδραση δεν προκάλεσε τον θάνατο των θαλάσσιων χελωνών, τo σίγουρο είναι ότι η πλαστική ρύπανση έχει σημαντικό και αυξανόμενο ρόλο στις θανατώσεις αυτών των χαρισματικών ζώων, που κατάφεραν να επιβιώσουν στις θάλασσές μας για χιλιάδες χρόνια.
Αξιοσημείωτο είναι ότι από τα 18 περιστατικά εκβρασμού, 8 χελώνες ήταν του είδους Caretta caretta και 8 ήταν πράσινες χελώνες Chelonia mydas, ένα είδος θαλάσσιας χελώνας που συνήθως προτιμάει θερμότερα νερά. Και από τα δύο είδη οι χελώνες ήταν διαφόρων ηλικιών, μεγεθών και φύλων.
Οι πληθυσμοί αυτών των 2 ειδών θαλάσσιας χελώνας μειώνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς στην υπόλοιπη Μεσόγειο, ενώ οι ελληνικές θάλασσες ακόμα στηρίζουν σημαντικά οικοσυστήματα για αυτές, καθώς εδώ ζουν μεγάλο μέρος της ζωής τους, βρίσκουν τροφή και χώρο αναπαραγωγής.
Oπως αναφέρει ο κτηνίατρος του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος, Dr Guido Pietroluongo «Αυτά τα ασυνήθιστα περιστατικά μαζικής θνησιμότητας στις ακτές του ανατολικού Αιγαίου, είναι σαν μία κραυγή αγωνίας της θαλάσσιας βιοποικιλότητας που ζητάει τη βοήθειά μας».
