Συνέντευξη στον Δ. Γκαρτζώνη
Για τις προκλήσεις της Παιδείας, τις αλλαγές στο νέο λύκειο και το νέο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μιλά σήμερα σε συνέντευξή του στη «δημοκρατική», ο Περιφερειακός Διευθυντής Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου, Βασίλης Καραγιάννης.
Αναφέρει ότι η νέα σχολική χρονιά ξεκίνησε ομαλά, χωρίς να υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις και μεγάλα κενά εκπαιδευτικών και τονίζει ότι οι ριζικές αλλαγές στην Παιδεία απαιτούν μία κοινωνία έτοιμη να αποδεχθεί τις μεγάλες τομές.
Διαβάστε παρακάτω τη συνέντευξη του κ. Β. Καραγιάννη αναλυτικά.
• Κύριε Καραγιάννη η νέα σχολική χρονιά φαίνεται να ξεκίνησε χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Υπάρχουν ελλείψεις;
Το βασικό στοίχημα στην έναρξη κάθε νέας σχολικής χρονιάς, είναι πάντα η κάλυψη των πολλών κενών που υπάρχουν στην περιφέρειά μας. Ίσως πρόκειται για την περιφέρεια με τα περισσότερα κενά εκπαιδευτικών, γεγονός το οποίο βρίσκεται προφανώς σε άμεση συνάρτηση με τη νησιωτικότητα και την προσβασιμότητα.
Πέρυσι προσελήφθησαν 2.500 αναπληρωτές εκπαιδευτικοί καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Αυτή τη φορά, έγιναν προσλήψεις περισσότερων από 1500 αναπληρωτών πριν χτυπήσει το πρώτο κουδούνι. Στα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης υπάρχει πλήρης κάλυψη αναγκών, ενώ στα γυμνάσια και στα λύκεια έχουμε κάποιες ελλείψεις λόγω των πολλών ειδικοτήτων που απαιτούνται. Ήδη έχω ζητήσει από τους προϊσταμένους των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα Δωδεκάνησα και στις Κυκλάδες να με ενημερώσουν για τα κενά που υπάρχουν ώστε να τα προωθήσουμε στο υπουργείο για να γίνουν οι απαιτούμενες προσλήψεις.
• Μπορούν όμως τα σχολεία να στηρίζονται διαρκώς σε αναπληρωτές; Δεν θα πρέπει τα σχολεία να στελεχωθούν με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό;
Το Υπουργείο αλλά και η Κυβέρνηση συνολικά θέτουν ως βασική προτεραιότητα την πρόσληψη μόνιμων εκπαιδευτικών. Οπωσδήποτε του χρόνου θα γίνουν κάποιες προσλήψεις. Δεν γνωρίζουμε βέβαια τον ακριβή αριθμό των προσλήψεων, εκτιμώ όμως ότι σύντομα θα έχουμε και τις επίσημες εξαγγελίες αναφορικά με το ζήτημα.
Κοιτάξτε, η στελέχωση των σχολείων με μόνιμο προσωπικό στο μέγιστο δυνατό βαθμό, συμβάλλει στην αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος. Δεν είναι ό,τι καλύτερο να αλλάζει κάθε χρόνο το εκπαιδευτικό προσωπικό στα σχολεία.
• Η αναβάθμιση της ειδικής αγωγής, αποτελεί από τα πάγια αιτήματα… Καλύπτονται επαρκώς οι ανάγκες σε επίπεδο νομού;
Είναι όντως ευαίσθητο το θέμα της ειδικής αγωγής και η κυβέρνηση έχει ρίξει ειδικό βάρος στον τομέα αυτό. Στα Δωδεκάνησα είμαστε σε πολύ καλό δρόμο όσον αφορά την ειδική αγωγή και προσπαθούμε συνεχώς να βελτιωνόμαστε.
• Να περάσουμε όμως στην διετή υποχρεωτική προσχολική αγωγή… Βλέπουμε τη Ρόδο να μην μπορεί ήδη να ανταποκριθεί λόγω έλλειψης υποδομών. Θέτει το πρόβλημα αυτό σε κίνδυνο την επιτυχή εφαρμογή του μέτρου;
Όντως στη Ρόδο, όπως επίσης στην Κω, δεν έχουμε αρκετούς χώρους στα νηπιαγωγεία προκειμένου να καλύψουμε τις ανάγκες τις υποχρεωτικής διετούς προσχολικής αγωγής. Πιστεύω πάντως ότι μέχρι την υποχρεωτική εφαρμογή του μέτρου, δηλαδή σε βάθος τριετίας, θα είμαστε απόλυτα έτοιμοι.
• Πιστεύετε ότι η κοινωνία έχει αποδεχθεί τη θεσμοθέτηση της διετούς προσχολικής αγωγής; Έχουν εκφραστεί επιφυλάξεις από διάφορες πλευρές…
Πάντα υπάρχουν αντιδράσεις, ενστάσεις και αντιρρήσεις για όποιο νέο μέτρο έρχεται να εφαρμοστεί σε αυτή τη χώρα. Η υποχρεωτική διετής προσχολική αγωγή έχει μόνο θετικά χαρακτηριστικά. Ποιος δεν θέλει τα παιδιά να εντάσσονται όσο το δυνατόν πιο νωρίς σε ένα οργανωμένο περιβάλλον, να κοινωνικοποιούνται, να διευκολύνονται οι γονείς στην καθημερινότητά τους… Ήδη πιστεύω ότι η κοινωνία έχει αγκαλιάσει το μέτρο και είμαι βέβαιος ότι θα προσαρμοστούμε άμεσα και αποτελεσματικά στις απαιτήσεις μίας τέτοιας προσπάθειας.
• Γενικότερα κύριε Καραγιάννη, πιστεύετε ότι τα σχολικά κτήρια στη Ρόδο αλλά και στα νησιά, μπορούν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες;
Ήδη ως συνδικαλιστής είχα αναδείξει κι εγώ το θέμα στο οποίο αναφέρεστε. Στην πόλη της Ρόδου τα κτήρια στα οποία στεγάζονται τα σχολεία όλων των βαθμίδων είναι εξαιρετικά από αισθητικής άποψης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κατασκευάστηκαν για άλλες λειτουργίες και χρησιμοποιήθηκαν στην πορεία ως σχολεία. Στο μεταξύ, έχουν περάσει τα χρόνια και τα κτήρια δεν έχουν συντηρηθεί επαρκώς. Θα έπρεπε δηλαδή να ανεγερθούν νέα σχολεία που να καλύπτουν τις σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες. Πιστεύω ότι κανείς δεν μπορεί να το αρνηθεί αυτό.
• Υπάρχει προοπτική για την ανέγερση νέων σχολικών μονάδων ή τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων κτηρίων; Πόσο εφικτό θα ήταν αυτό;
Θεωρητικά, υπάρχει προοπτική. Στην πράξη όμως προκύπτουν πάντα προβλήματα. Στα 3,5 αυτά χρόνια που έχω αναλάβει τη Διεύθυνση Περιφερειακής Εκπαίδευσης Ν. Αιγαίου, έχουμε προσπαθήσει να μετεγκαταστήσουμε το ενιαίο, ειδικό επαγγελματικό γυμνάσιο-λύκειο της Ρόδου από το κτήριο στην περιοχή της Μητρόπολης στους Αγίους Αποστόλους όπου στεγάζεται το 2ο ΕΠΑΛ. Δεν έχουμε καταφέρει στο διάστημα αυτό να κάνουμε τις απαιτούμενες τροποποιήσεις του κτηρίου, το οποίο είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από αυτό στο οποίο στεγάζεται το επαγγελματικό γυμνάσιο-λύκειο σήμερα. Λόγω της γραφειοκρατίας, παρουσιάζονται πάντα διάφορα προβλήματα…
• Το υπουργείο φέρνει στα ΕΠΑΛ μία σειρά από αλλαγές. Ήδη βλέπουμε να λειτουργεί θετικά ο θεσμός της μαθητείας. Πιστεύετε ότι οι αλλαγές αυτές θα συμβάλουν στην αναβάθμιση της τεχνολογικής εκπαίδευσης;
Αποτελεί βούληση της Κυβέρνησης η ουσιαστική αναβάθμιση της τεχνολογικής εκπαίδευσης. Σχηματικά θα έλεγα ότι όλη η διαδικασία ξεκίνησε με την θεσμοθέτηση εννέα τομέων στη Β Λυκείου και 35 ειδικοτήτων στη Γ’ Λυκείου. Έγινε συνεπώς ένα σημαντικό νοικοκύρεμα και επαναπροσλήφθησαν όλοι οι συνάδελφοι που είχαν απολυθεί αναίτια και αυθαίρετα από την προηγούμενη κυβέρνηση. Με την επαναπρόσληψή τους λειτούργησαν ξανά ειδικότητες που είχαν καταργηθεί. Βεβαίως θεσμοθετήθηκε το μεταλυκειακό έτος, η μαθητεία που αποτελεί μία διέξοδο των αποφοίτων στην αγορά εργασίας.
• Πάντως παρά το νοικοκύρεμα σε τομείς και ειδικότητες προκύπτει πάντα πρόβλημα με τμήματα που δεν λειτουργούν στα ΕΠΑΛ καθώς δεν συμπληρώνεται ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός μαθητών… Δημιουργείται συνεπώς μείζον πρόβλημα όταν μαθητές δεν μπορούν να ακολουθήσουν την ειδικότητα… που επιθυμούν.
Σε όλη την Περιφέρεια λειτουργούν 25 ΕΠΑΛ. Με βάση των εξοπλισμό που διαθέτει το κάθε σχολείο ιδρύθηκαν οι αντίστοιχοι τομείς και ειδικότητες. Αν κάποια χρονιά σε ένα τομέα ή σε μία ειδικότητα δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος αριθμός μαθητών μπορεί, τα αντίστοιχα τμήματα να μη λειτουργήσουν. Δεν έχει δημιουργηθεί όμως ποτέ πρόβλημα, όπως λέτε. Και φέτος τα ολιγομελή τμήματα με τη δική μου υπογραφή ή με την υπογραφή του υπουργού, λειτουργούν. Δεν μπορεί βεβαίως να λειτουργήσει τμήμα με μόνο ένα μαθητή. Δεν μπορεί να θεωρηθεί μαθητικό τμήμα αυτό. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους πάντως, τα ολιγομελή τμήματα λειτούργησαν, παρόλο που δεν το προβλέπει ο νόμος.
• Το νέο λύκειο και τα επιμέρους μέτρα που προτείνονται διχάζουν… Κυρίως ο τρόπος εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση… Γίνεται λόγος για υποβάθμιση του λυκείου και όχι για αναβάθμιση όπως λέει το υπουργείο…
Αυτό που πάει να δημιουργηθεί είναι ένα προπαρασκευαστικό έτος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στην τρίτη τάξη θα αφιερώνονται αρκετές διδακτικές ώρες σε συγκεκριμένα μαθήματα στα οποία θα εξετάζεται ο μαθητής στις πανελλήνιες εξετάσεις.
Η πρόταση του υπουργού, η νέα δομή της Γ’ τάξης είναι ρεαλιστική, έχει βαρύτητα. Έτσι πρέπει να το δει κανείς. Πράγματι η τρίτη λυκείου έχει υποβαθμιστεί αρκετά. Μετά το Πάσχα οι μαθητές εμφανίζονται ελάχιστα ή καθόλου στη σχολική μονάδα και ο εκπαιδευτικός, παρά την καλή του διάθεση δεν μπορεί να κάνει σωστά το μάθημά του. Πρέπει συνεπώς να προσαρμοστούμε στις αλλαγές αυτές. Πιστεύω βέβαια ότι ο διάλογος θα συνεχισθεί και θα καταλήξουμε σε ένα πλαίσιο που θα είναι ευρέως αποδεκτό.
Δεν μπορεί κανείς να κάνει λόγο για υποβάθμιση όταν ξεκινάμε από μία αφετηρία η οποία δεν είναι καλύτερη δυνατή. Ξεκινώντας από μία τέτοια αφετηρία, προσπαθούμε να προβούμε στις απαιτούμενες βελτιώσεις.
• Το υπάρχον σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θεωρείται αναχρονιστικό και αντιπαιδαγωγικό. Από την άλλη φαίνεται να διχάζουν τα νέα μέτρα… Θα βρεθεί τελικά η χρυσή τομή;
Αρχικά θα πρέπει να επισημάνουμε πώς όλοι παραδέχονται ότι το υπάρχον σύστημα είναι αδιάβλητο και είναι ο βασικός λόγος που έχει διατηρηθεί αναλλοίωτο έως τώρα. Όσον αφορά στις αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, έχουν να κάνουν κυρίως με τις ομάδες προσανατολισμού, την ομάδα σχολών ελεύθερης πρόσβασης και τις ώρες διδασκαλίας των πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση για κάποιες συγκεκριμένες σχολές και με κάποιο τρόπο πρέπει να αντιστοιχίσουμε την προσφορά και τη ζήτηση… Αυτό που λέει ο υπουργός και που είναι λογικό, είναι ότι θα πρέπει για τις σχολές με μεγάλη ζήτηση όπου οι θέσεις δεν επαρκούν, να μπαίνουν οι μαθητές στη διαδικασία των πανελληνίων εξετάσεων. Για τις σχολές όπου δεν έχουν μεγάλη ζήτηση και που ο αριθμός των θέσεων καλύπτει τη ζήτηση, δεν θα χρειάζεται να δίνουν οι μαθητές πανελλήνιες εξετάσεις. Πιστεύω ότι είναι λογική διευθέτηση αυτή.
Προφανώς και απαιτούνται τομές. Αυτές οι τομές όμως απαιτούν μία διαφορετική κοινωνία με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Αυτή τη στιγμή, το σύστημα αξιών με το οποίο λειτουργούμε είναι αυτό που είναι, τα θέλω μας είναι συγκεκριμένα και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε κάτι ριζικά διαφορετικό.
