Του Γεωργίου Κυπραίου,
Προέδρου του Συλλόγου
Φιλοζωικής Ρόδου
Με αφορμή περιστατικά θανάτωσης αλεπούδων που έλαβαν χώρα στο νησί μας τον τελευταίο μήνα και καταγγέλθηκαν, ευτυχώς άμεσα, στις δομές του Συλλόγου Φιλοζωικής Ρόδου είναι χρήσιμο να γνωρίσουμε και να αγαπήσουμε το είδος αναλογιζόμενοι ότι η έκλειψη οποιοδήποτε άγριου ζώου προκαλεί ανισορροπία στην τοπική πανίδα δυσχερώς επανορθώσιμη στην καλύτερη περίπτωση, με απρόβλεπτα αποτελέσματα, που επηρεάζουν άμεσα όλους μας.
Η κόκκινη αλεπού της Ρόδου (Vulpes vulpes) είναι θηλαστικό της οικογένειας των Κυνιδών και έχει συγγένεια με τον σκύλο, το τσακάλι και τον λύκο. Ένα πανέμορφο ζώο που φέρει πυκνό και μαλακό τρίχωμα χρώματος από σταχτί έως κόκκινο, με χαρακτηριστικά μαύρα στίγματα στο πίσω μέρος των αυτιών και το μπροστινό μέρος των ποδιών της, ενώ το άκρο της πάντοτε φουντωτής ουράς της είναι λευκό. Έχει επίμηκες σώμα, μικρό τριγωνικό κεφάλι, μακρύ ρύγχος και αυτιά συνεχώς ανορθωμένα. Ζυγίζει 7 με 10 κιλά, γεννάει 3 έως 8 μικρά και είναι ζώο παμφάγο αφού ανάλογα με την περιοχή που ζει τρέφεται με λαγούς, κουνέλια, ερπετά, ψάρια, πτηνά και φρούτα.
Εξαιτίας της συνήθειας της αλεπούς να συχνάζει σε κατοικημένες περιοχές χρησιμοποιώντας την ιδιαιτέρα ανεπτυγμένη ευφυΐα της (την οποία συχνά πληρώνει ακριβά) προκειμένου να επιβιώσει, γινόταν διαχρονικά στόχος από τον άνθρωπο, ο οποίος δημιούργησε ιστορίες και παραμύθια προκειμένου να την δαιμονοποιήσει και να δικαιολογήσει το ανελέητο κυνήγι της, το οποίο στην πραγματικότητα αφορά την εκμετάλλευση του πλούσιου και εντυπωσιακού της τριχώματος.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα και η αλεπού της Ρόδου η γούνα της οποίας αποτέλεσε χαρακτηριστικό γνώρισμα πλούτου των γνωστών και οικονομικά ισχυρών οικογενειών του νησιού μας στα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Η κατάπτυστη αυτή παράδοση σε συνδυασμό με την άσκοπη θανάτωση της για λόγους προστασίας των τοπικών κοινοτήτων οδήγησε, τον κατά γενική ομολογία μεγάλο αριθμό πληθυσμού της στην Ρόδο, σχεδόν σε αφανισμό με αποκορύφωμα την δεκαετία του 1990, οπού η αλεπού της Ρόδου θεωρούταν εξαφανισμένο είδος της πανίδας μας, αφού δεν εντοπίζονταν άτομα στο νησί μας.
Μετά από επίμονη και επίπονη προσπάθεια των αρμοδίων φορέων αλλά και των Φιλοζωικών σωματείων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή μας, είμαστε σήμερα στην ευχάριστη θέση να εντοπίζουμε, όχι μόνο την ύπαρξη ατόμων του είδους, αλλά και τον εντυπωσιακό πολλαπλασιασμό του πληθυσμού της αλεπούς στο νησί μας, παρότι θεωρείται και σαφώς είναι ακόμα απειλούμενο είδος.
Παρόλα αυτά, η αύξηση αυτή του πληθυσμού της, επανέφερε και τον ανελέητο διωγμό της αλεπούς αφού την κάνει ξανά ορατή, ευάλωτη και δήθεν σοβαρό πρόβλημα των τοπικών κοινοτήτων με αποτέλεσμα να γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες περιστατικών τροχαίων ατυχημάτων αλλά, κυρίως, και θανατώσεων (παγίδες, σίδερα, σύρματα, δηλητήριο κα) ή βασανισμών (κρέμασμα, γδάρσιμο κ.ά.). Αντιμετωπίζουμε ξανά ως κοινωνία την συστηματική εξόντωση της με πρόσχημα τις δήθεν σοβαρές ζημίες που προκαλεί σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις ή οικισμούς αλλά και της ανυπόστατης δικαιολογίας ότι η αλεπού είναι συχνά φορέας ασθενειών με κυρίαρχη την λύσσα.
Πολλοί Ροδίτες συνεχίζουν να κυνηγούν και να εξολοθρεύουν συστηματικά και απενοχοποιημένα, ως κατάλοιπο άλλων εποχών, τις αλεπούδες παραβλέποντας την τεράστια βλάβη που προκαλούν στην πανίδα του οικοσυστήματος μας και τον ρόλο που γεμάτοι απάνθρωπα συναισθήματα διαδραματίζουν κατά του αγώνα διάσωσης του είδους.
Για την διαφύλαξη και επιβίωση του είδους στο νησί μας, πέρα από την συστηματική και επιστημονικά καταρτισμένη δράση των αρμοδίων φορέων και των φιλοζωικών σωματείων, απαραίτητη κρίνεται η κοινωνική ευαισθητοποίηση και η αναγνώριση του πλούτου της πανίδας του νησιού μας, η οποία περιλαμβάνει άλλωστε εκτός από την αλεπού και άλλα σημαντικότατα απειλούμενα ενδημικά ή όχι είδη όπως το Πλατώνι (Dama Dama), ο Σπιζαετός της Ρόδου (Aquila Fasciata), το Πετροκούναβο (Martes Foina), ο ασβός (Meles meles Rhodius), o λαγός (lepus europaeus) η Μεσογειακή Φώκια (Monachus Monachus), η χελώνα (caretta caretta), το Γκιζάνι (Ladigesocypris Ghigii) και πολλά ακόμα, προϋποθέσεις απαραίτητες για να οδηγήσουν στην ενεργή συλλογική κοινωνικά δράση για τον περιορισμό των κινδύνων που απειλούν καθημερινά την πανίδα μας.
Η Ρόδος ως διαχρονικό Σταυροδρόμι πολιτισμών και λαών, οφείλει και μπορεί να αποδείξει για άλλη μια φορά την ικανότητα της να διατηρεί και να αναπτύσσει την πολιτιστική της κληρονομία και μέσα από την συμπεριφορά της προς τα ζώα είτε αυτά είναι άγρια είτε συντροφιάς.