Συνέντευξη στην Πέγκυ Ντόκου
Η Καλλιόπη Βουτζαλή, είναι φωτογράφος. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών, της σχολής Φωτογραφίας και Οπτικοαουστικών Μέσων του ΤΕΙ Αθήνας.
Το 2010 πραγματοποίησε την πρακτική της άσκηση, η οποία έγινε για το Υπουργείο Πολιτισμού στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθήνας, στη θέση υπεύθυνης διαχείρισης σκοτεινού θαλάμου και Ιστορικού Αρχείου του Μουσείου.
Εκεί απέκτησε την εμπειρία στο ρεπορτάζ σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, καλύπτοντας φωτογραφικά τις εκδηλώσεις του Υπουργείου και την δημοσίευσή τους στην εφημερίδα Καθημερινή. Το 2012 έγινε η πρώτη ατομική της έκθεση «Αναμνήσεις από το μέλλον» με το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης Ρόδου, και το 2014 πραγματοποίησε εθελοντική καταγραφή του Ιστορικού Φωτογραφικού Αρχείου Δωδεκανήσου. Τον Μάιο του 2017 ολοκλήρωσε τη δεύτερη ατομική της έκθεση με τίτλο «ThingsUnsettled» στο Γαλλικό κατάλυμα της Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου.
Τον περασμένο μήνα, παρουσίασε φωτογραφική δουλειά με τίτλο «TalesUnfold» ενώ συμμετέχει και στην πρώτη Biennale Λάρνακας. Από το 2014 συνεργάζεται περιστασιακά με την Ιταλική Vogue, όπου δημοσιεύονται φωτογραφίες της.
Σήμερα, μιλάει στην «δημοκρατική» για την δουλειά της, την σχέση της με την γενέτειρά της, την Ρόδο και για τα σχέδιά της.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κυρία Βουτζαλή θα ήθελα να ξεκινήσουμε από την σχέση σας με την Τέχνη. Πότε και πώς ξεκίνησαν όλα;
H σχέση μου με την Τέχνη ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία γύρω στα 4 με 5. Είχα αρκετά ερεθίσματα από παιδί και το χρωστώ στους γονείς μου αυτό. Με θυμάμαι να κοιτώ για ώρες βιβλία τέχνης μεγάλων ζωγράφων όπως ο Michelangelo, ο Da Vinci, Caravaggio, ο El Greco ο Manet και ο Goya. Σκεφτόμουν πώς θα ήταν να έβλεπα αυτούς τους Πίνακες από κοντά, να μυρίσω το λάδι και το βερνίκι, vα δω τις ανάγλυφες πινελιές που συνθέτουν έναν πίνακα, έτσι σχεδίαζα και ζωγράφιζα ατελείωτες ώρες. Αυτή η δίψα για τέχνη έγινε ακόμη πιο έντονη καθώς διδάχτηκα Ιστορία Τέχνης στο σχολείο για έξι χρόνια. Από την άλλη πλευρά υπήρχε η φωτογραφία. Πάντα μέσα στη ζωή μου σε μια σχέση σχεδόν καρμική. Ο πατέρας μου είχε μια μεγάλη συλλογή φωτογραφικών μηχανών και ήταν εκείνος που κρατούσε την κάθε στιγμή με μια φωτογραφία. Ποτέ δεν σκέφτηκα πως θα μπορούσα να ασχοληθώ με το φωτογραφικό μέσο μέχρι τη στιγμή που συμπλήρωσα το μηχανογραφικό για τις σπουδές μου. Η δύναμη και η δυναμική της φωτογραφίας να αιχμαλωτίσει τη στιγμή με συνεπήρε. Η διαφορετική ομορφιά το φάρμακο ενάντια στη λήθη. Η φωτογραφική καταγραφή και ματιά των Bresson, Atget, Eugene Smith, Ara Guller, Diane Arbus, Nelly’s και άλλων με συνεπήρε. Η φωτογραφία μου άνοιξε νέους δρόμους έκφρασης νέους ορίζοντες οπού μπορούσα πλέον να εφαρμόσω ό,τι αγαπούσα από παιδί στην Τέχνη.
• Ποια είναι η σχέση σας με την Ρόδο; Υπάρχει περιθώριο να αναπτυχθεί στο νησί μεγαλύτερη καλλιτεχνική δραστηριότητα κατά την άποψή σας;
Έχω γεννηθεί στη Ρόδο και η καταγωγή της μητέρας μου είναι από εδώ. Η Ρόδος είναι ένας τόπος μαγικός, η ομορφιά της συνδυάζει για εμένα τα πάντα. Χρώματα, ηλιοβασιλέματα, φύση, θάλασσα, ιστορία και παράδοση. Πώς ένας τέτοιος τόπος λοιπόν θα μπορούσε να μην αποτελεί τεράστια πηγή έμπνευσης; Παρόλα αυτά στο κομμάτι Τέχνη δυστυχώς, όσον αφορά τα εικαστικά διαπίστωσα μετά το τέλος των σπουδών μου το 2012 όπου και έμεινα μόνιμα στο νησί, πως το σκηνικό είναι αρκετά δύσκολο. Αν και στη Ρόδο ζουν και δημιουργούν καλλιτέχνες και άνθρωποι με αξιόλογο έργο και πορεία, ωστόσο δεν χρήζουν της προσοχής που τους αρμόζει. Καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου υπάρχουν ελάχιστοι χώροι και εκδηλώσεις που φιλοξενούν το έργο καλλιτεχνών, και όλο αυτό γίνεται χαοτικά, ποσοτικά και όχι ποιοτικά… Είναι σαν να μην πιστεύουμε πως η Ρόδος μπορεί να προσφέρει Τέχνη οπότε στρέφουμε την προσοχή σε οτιδήποτε έρχεται εκτός Ρόδου και εκεί δίνουμε μεγάλες διαστάσεις. Αυτή τη στιγμή νοιώθω πως διανύουμε έναν «Καλλιτεχνικό Σκοταδισμό» στο νησί ακόμη και αν φαίνομαι υπερβολική. Δεν υπάρχει τρόπος να φιλτράρουμε και να ξεχωρίσουμε την απλή έκφραση ή χόμπι από την κατάθεση ψυχής, που χρειάζεται μια εσωτερική διεργασία και αναζήτηση προσωπική και εν τέλει είναι αυτό που δίνει καλλιτεχνική ταυτότητα και υπόσταση. Θα πρέπει να υπάρξει κάποιος τρόπος ώστε όλο αυτό να συντονιστεί… Ίσως ένας άνθρωπος με τις σωστές γνώσεις στη σωστή θέση; Ένα βήμα που θα ήταν απαραίτητο να γίνει είναι να ανοίξουν επιτέλους οι πόρτες των μουσείων και της πινακοθήκης μας σε Ρόδιους καλλιτέχνες και με πραγματικό κριτήριο την αξία των έργων τους και χωρίς το επίπονο χρονικό διάστημα αναμονής των 3 χρόνων και άνω αλλά και χωρίς να στοιβάζονται σε ομαδικές εκθέσεις όπου τα έργα ασφυκτιούν απλώς για να λεμε πως καταφέραμε κάτι. Τη στιγμή που κατακλύζουν τις αίθουσες αυτές καλλιτέχνες με βάση και έργο εκτός Ρόδου. (Σαφώς και δεν αναφέρομαι στα μεγαθήρια της ελληνικής Τέχνης). Παρατηρώ επίσης πως ένα καλοκαίρι με παράλληλες εκδηλώσεις , τη μια πάνω στην άλλη, διαδέχεται με ελάχιστες εξαιρέσεις ένας καλλιτεχνικά άγονος χειμώνας. Περιθώριο για να δημιουργηθεί καλλιτεχνική δραστηριότητα σαφώς και υπάρχει το έχουν καταφέρει ήδη πολλές άλλες πόλεις πριν από εμάς τα Χανιά, η Πάτρα, η Κέρκυρα, ο Βόλος, γιατί όχι και η Ρόδος;
• Πρόσφατα πραγματοποιήσατε μια πρωτότυπη εικαστική έκθεση στο Κατάλυμα της Γαλλίας. Θα ήθελα να μας μιλήσετε για την έκθεση, την δημιουργία και το θέμα. Πώς ξεκίνησε η ιδέα και τι υλοποιεί;
Η ιδέα της έκθεσης “Tales Unfold” δημιουργήθηκε ύστερα από μια σειρά συζητήσεων που είχαμε το 2013 με τα μέλη της ομάδας Jiacadi και ολοκληρώθηκε μόλις το 2018 Θέλαμε να βρούμε έναν τρόπο ώστε να εκφραστεί ο κάθε ένας από εμάς μέσα από την δική του Τέχνη. Τη Φωτογραφία, το Μακιγιάζ και τα Θεατρικά Κοστούμια. Αποφασίσαμε πως θα δημιουργήσουμε μια σειρά φωτογραφικών πορτραίτων για να φέρουμε στο προσκήνιο τη χαμένη παιδικότητα που όλοι αναζητούμε, τώρα που τα πάντα γύρω μας αλλάζουν με τόσο γρήγορους ρυθμούς και η ευαισθησία και ο ρομαντισμός χάνονται. Η φθορά του χρόνου λοιπόν έρχεται τόσο γρήγορα που αν έπρεπε να τη συγκρίνουμε με κάτι και να πάρει μορφή, αυτό πραγματικά ήταν το χαρτί. Τα χάρτινα κοστούμια είναι εκεί για να μας δείξουν και να τονίσουν τη στιγμή που φεύγει και το κάθε παιδικό πρόσωπο έγινε η έμπνευση πίσω από κάθε κοστούμι και κάθε παραμύθι.
• Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Αυτή την περίοδο εκτός από την έκθεση που μόλις ολοκληρώθηκε στο Γαλλικό Κατάλυμα και την συμμετοχή μου στην 1η Μπιενάλε Λάρνακας, υπάρχουν έτοιμες θεματικές για δυο ακόμη ατομικές που έχουν ολοκληρωθεί και συμμετοχές σε εκθέσεις εκτός Ρόδου. Επίσης ετοιμάζεται να εκδοθεί το πρώτο μου φωτογραφικό λεύκωμα με τη δουλειά της προηγούμενης έκθεσης “Things Unsettled”. Ωστόσο θα αφιερώσω αρκετό χρόνο για τον εαυτό μου να ανασυνταχθώ να ταξιδέψω αρκετά και να επιστρέψω σε αυτό που με κάνει πραγματικά να νιώθω εγώ, την δημιουργική διαδικασία και το σκοτεινό θάλαμο.
