Συνέντευξη στον
Δημ. Γκαρτζώνη
«Αν η Τοπική Αυτοδιοίκηση καταρρεύσει, θα καταρρεύσει το ήδη ετοιμόρροπο κοινωνικό οικοδόμημα», δηλώνει σε συνέντευξή του στη «δ», ο δήμαρχος Χάλκης Μιχάλης Πατρός, ο οποίος αναφέρεται στις προκλήσεις που φέρνει ο «Κλεισθένης». Το μεγαλύτερο στοίχημα για τον κ. Πατρό, είναι η συνεργασία μεταξύ των αυτοδιοικητικών και η σύμπνοια. Μιλάει και για την απόφασή του να μην διεκδικήσει ξανά το αξίωμα του δημάρχου, σημειώνοντας ότι ο βασικός λόγος είναι η έλλειψη αλληλεγγύης μεταξύ των δήμων.
• Κύριε δήμαρχε, ο «Κλεισθένης» βρίσκεται προ των πυλών… Πώς πιστεύετε ότι θα επηρεάσει ο νέος νόμος την Αυτοδιοίκηση, τους Δήμους;
Ο Κλεισθένης ευαγγελίζεται την ενδυνάμωση της δημοκρατίας και των δημοκρατικών θεσμών. Είναι όμως ώριμες οι τοπικές κοινωνίες να συμβάλουν σε αυτή την προσπάθεια; Κατά την άποψή μου όχι. Αυτό θα επιτευχθεί στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Έχουν οι αυτοδιοικητικοί την πρόθεση να συμπλεύσουν για το καλό των νησιών; Αυτό θα έπρεπε να είναι αυτονόητο. Αν π.χ. ο δήμος Ρόδου αντιμετωπίσει πρόβλημα, δεν θα πληρώσει τις συνέπειες μόνο η Ρόδος, θα επηρεαστούν και τα νησιά δορυφόροι. Εν πάση περιπτώσει, με αυτό το νόμο καλούμαστε να πορευτούμε και καλό θα ήταν να επιτευχθεί εξαρχής ο μεγαλύτερος δυνατός βαθμός συναίνεσης.
• Ποια είναι κατά την άποψή σας η μεγαλύτερη πρόκληση που φέρνει ο «Κλεισθένης»;
Θα έλεγα ότι είναι η συνεργασία των αυτοδιοικητικών. Την επόμενη των εκλογών θα πρέπει όλοι να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να συμπράξουν, ανεξάρτητα εάν ο καθένας έχει διαφορετικές ιδεολογικές καταβολές. Προφανώς και δεν είναι εύκολο όλο αυτό. Τουλάχιστον αυτό έχει δείξει η πορεία της Αυτοδιοίκησης μέχρι σήμερα. Κάποτε όμως πρέπει να αλλάξουν προς το καλύτερο οι επικρατούσες νοοτροπίες. Είναι καιρός να ξεκινήσουμε να κάνουμε διάλογο. Πρέπει να υπερισχύσει το εμείς και όχι το εγώ! Το οφείλουμε αυτό στα νησιά μας.
• Ο νόμος περιλαμβάνει την κατηγοριοποίηση των Δήμων με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Με βάση τον πληθυσμό, τα οικονομικά και γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά των δήμων προβλέπει έξι βασικές κατηγορίες, στις οποίες εντάσσονται. Ωφελεί αυτή η κατηγοριοποίηση τους μικρούς νησιωτικούς Δήμους;
Σαφέστατα και για τους μικρούς δήμους, αυτή η κατηγοριοποίηση είναι θετική. Δεν μπορεί ο δήμος της Χάλκης να έχει τις ίδιες αρμοδιότητες με το δήμο Αθηναίων. Ούτε καν με το δήμο της Ρόδου μπορούμε να συγκριθούμε. Ποτέ ένας μικρός δήμος σαν το δικό μας, του Αγαθονησίου ή της Κάσου, δεν θα μπορέσει να στελεχωθεί επαρκώς, ποτέ δεν θα καταφέρει να έχει στη διάθεσή του τον απαιτούμενο αριθμό εξειδικευμένου προσωπικού προκειμένου να ασκήσει όλες τις αρμοδιότητες που εκχωρήθηκαν με τον Καλλικράτη και τον Κλεισθένη. Ας έρθει κάποιος να μου πει το αντίθετο! Ο δήμος μας π.χ. έχει απόθεμα στα ταμεία του. Τι να τα κάνουμε όμως τα χρήματα όταν δεν έχουμε τη δυνατότητα να εκτελέσουμε έργα και να κάνουμε μεγάλες προμήθειες; Σαφώς και είναι θετική η κατηγοριοποίηση, δεν φτάνει βέβαια μόνο αυτό για να λυθούν τα προβλήματα.
Αν ο ρόλος μας περιορίζεται στην έκδοση κάποιων πιστοποιητικών και στη διαχείριση βασικών ζητημάτων της καθημερινότητας, δεν υπάρχει κανένας λόγος ύπαρξης. Αν όμως διαλυθούν οι μικροί νησιωτικοί δήμοι, θα διαλυθούν οι μικρές νησιωτικές κοινωνίες. Αν μέχρι τώρα κρατήθηκαν ζωντανά τα μικρονήσια, αυτό οφείλεται στους δήμους. Μη ξεχνάτε στους μικρούς τόπους, ο πολίτης έχει άμεση επαφή με το δήμο για κάθε αίτημά του, από το πιο λογικό έως το πιο παράλογο. Κάποια ζητήματα θα πρέπει συνεπώς να επανεξεταστούν. Καλή η δημοκρατία, αλλά συνήθως την παρερμηνεύουμε.
• Ξάφνιασε η απόφασή σας να μην είστε υποψήφιος σε αυτές τις αυτοδιοικητικές εκλογές…
Στην πολιτική θέλει μεγάλο σθένος για να αποφασίσεις να σταματήσεις. Στην πορεία μου ένιωσα πολλές φορές μοναξιά. Δεν υπάρχει δυστυχώς αλληλεγγύη μεταξύ των δήμων. Γι’ αυτό χαρακτήρισα τους μικρούς δήμους ως τα νόθα παιδιά της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αν πορευόμασταν όλοι μαζί σαν μία οικογένεια, θα ήταν ευκολότερη επιβίωση των μικρών δήμων. Οι μεγαλύτεροι δήμοι θα έπρεπε να τους προστατεύουν, να τους αγκαλιάζουν και να τους στηρίζουν. Αυτό ζήτησα από τους συναδέλφους, χωρίς ανταπόκριση. Κατανοώ ότι και οι μεγαλύτεροι δήμοι έχουν τα δικά τους προβλήματα. Παρά τα όποια προβλήματα, πιστεύω ότι μπορούσαν να τείνουν χείρα βοηθείας, εκπονώντας ενδεχομένως κάποια μικρή μελέτη για ένα έργο, ή ένα ηλεκτρονικό διαγωνισμό… Δεν νομίζω ότι θα ήταν τόσο δύσκολο αυτό. Αυτή είναι η πικρία μου. Δεν υπάρχει συνεργασία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, δυστυχώς.
• Είστε αισιόδοξος για το μέλλον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
Κλείνοντας την ομιλία μου στην ΠΕΔ, αναφέρθηκα σε ένα τραγούδι του Στέλιου Καζαντζίδη, λέγοντας ότι για την Τ.Α. έρχονται χρόνια δύσκολα. Δεν υπήρξαμε ποτέ δυναμικοί στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας. Δεν μπορείς να διεκδικείς φορώντας το κοστούμι σου. Έπρεπε να βάλουμε τα μπλουτζίν και να κατασκηνώσουμε στην πλατεία Συντάγματος. Τα αιτήματά μας ήταν και παραμένουν δίκαια. Δυστυχώς δεν κάναμε αγώνες… Αυτά τα οκτώ χρόνια που είμαι δήμαρχος διαπιστώνω ότι ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ολοένα φθίνει. Αν αυτός ο πυλώνας καταρρεύσει, θα καταρρεύσει το ήδη ετοιμόρροπο κοινωνικό οικοδόμημα.
Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα δεν μπορώ να είμαι αισιόδοξος. Το 2019 θα περάσει σχεδόν άπραγο. Από τον Γενάρη θα μπούμε σε προεκλογική τροχιά και οι προσπάθειες όλων θα αναλωθούν στον προεκλογικό αγώνα. Έπειτα θα πρέπει να σχηματιστούν τα προεδρεία και τα συλλογικά όργανα, όπως οι οικονομικές επιτροπές… Οι μηχανές θα πάρουν μπροστά το 2020… ανάλογα με τα κέφια πάντα. Δεν είμαι από τη φύση μου απαισιόδοξος, γνωρίζοντας όμως πράγματα και καταστάσεις, προβλέπω ότι δεν θα κυλήσουν όλα ομαλά.
• Ποιο θα πρέπει να είναι το βασικό μέλημα όλων όσων αναλάβουν τα ηνία των δήμων στα νησιά την επομένη των εκλογών;
Ηρεμία, ώριμη σκέψη και μόνος γνώμονας το καλό των συνδημοτών. Όταν οι συμπολίτες μας, μας τιμούν με την ψήφο τους, οφείλουμε να είμαστε υπηρέτες τους. Αν δεν μας αρέσει, καλύτερα να φύγουμε Δεν χωρούν λεονταρισμοί, απαιτείται σύνεση και διάλογος, παρά τις όποιες ιδεολογικές καταβολές… Να μείνουν στην άκρη όλα αυτά αν θέλουμε οι κοινωνίες μας να δουν άσπρη μέρα. Διαφορετικά όλοι οδεύουμε στον Καιάδα.
• Η ΠΕΔ Ν. Αιγαίου μετά τη λήξη του συνεδρίου στη Σύρο εξέδωσε ψήφισμα, ζητώντας την επιστροφή του μειωμένου ΦΠΑ. Πόσο έχει πλήξει τα νησιά η κατάργηση αυτού του κεκτημένου δικαιώματος;
Ήμασταν ο πρώτος δήμος που αντέδρασε επί Σαμαρά σε κάθε προοπτική κατάργησης του μειωμένου ΦΠΑ. Προφανώς και ταχθήκαμε κατά της κατάργησης. Εάν όμως υποθέσουμε ότι επιστρέψει ο ΦΠΑ στο πρότερο καθεστώς, θα επωφεληθεί ο πολίτης, θα βελτιωθεί η καθημερινότητά του; Ποιος θα ελέγξει π.χ. εάν την επόμενη ημέρα ο καταναλωτής θα αγοράσει το πακέτο τα μακαρόνια φτηνότερα ή αν πληρώσει ακριβότερα; Ποιος θα καταγράψει εάν οι πολίτες έχουν ωφεληθεί πρακτικά από το μεταφορικό ισοδύναμο; Θα πρέπει λοιπόν να δημιουργηθεί ένα παρατηρητήριο που θα τα ελέγχει όλα αυτά. Εάν μοιράσουν κάποια εκατομμύρια στο βρόντο χωρίς να ωφελούνται οι τοπικές κοινωνίες, δεν θα έχει κανένα απολύτως νόημα.
