Σκηνικό πόλωσης πολύ μακριά από ένα γόνιμο έδαφος για πολιτική συνεννόηση και συναινέσεις είναι η τάση που υπερισχύει στην ελληνική κοινωνία, την ίδια στιγμή που καταγράφεται μείωση της «ψαλίδας» μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.
Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της έρευνας είναι αναμφισβήτητα τα κριτήρια με τα οποία οι ψηφοφόροι θα επιλέξουν ή θα απορρίψουν ένα από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα. Κεντρικό και βασικό ζήτημα δεν είναι η πολιτική πρόταση του κάθε πολιτικού φορέα, αλλά η… απέχθεια απέναντι στον αντίπαλο.
Χαρακτηριστικό είναι, για παράδειγμα, ότι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ αξιολογούν πολύ χαμηλά τη «ναυαρχίδα» της πολιτικής επιχειρηματολογίας της κυβέρνησης (που δεν είναι άλλη από την «έξοδο από τα μνημόνια») και δηλώνουν πως θα στηρίξουν το κυβερνών κόμμα πρώτιστα για να μην έρθει στην κυβέρνηση η Νέα Δημοκρατία.
Αντίστοιχα, στους ψηφοφόρους της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι κυρίαρχο το «να φύγουν αυτοί». Αξιολογείται ως πολύ πιο σημαντικό από τη στάση του κόμματος στο θέμα της ΠΓΔΜ, που αντίστοιχα βρίσκεται στην κορυφή των πολιτικών ζητημάτων τα οποία προβάλλει η Νέα Δημοκρατία. Οι ψηφοφόροι που δεν επιλέγουν ένα από τα δύο κόμματα δεν το κάνουν επειδή βρίσκουν πιο ελκυστική ή εγγύτερη στις αντιλήψεις τους μια άλλη πολιτική πρόταση, αλλά γιατί θεωρούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τήρησε τις δεσμεύσεις του και ότι η ΝΔ ανήκει στο παλιό καθεστώς. Αυτή η εικόνα προδιαθέτει σαφώς για ένα σκηνικό ευνοϊκό στην πόλωση και ένα κάθε άλλο παρά γόνιμο έδαφος για πολιτική συνεννόηση και συναινέσεις.
Όσον αφορά την εικόνα που παρουσιάζει ο προβληματισμός της ελληνικής κοινωνίας, φαίνεται να συνεχίζει να κινείται γύρω από τα ζητήματα της οικονομικής κρίσης, έστω και με μια σχετικά πιο αισιόδοξη προοπτική για τη νέα χρονιά. Τα ζητήματα της ανεργίας και της οικονομικής ανέχειας φαίνεται να είναι αυτά που απασχολούν περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο τους πολίτες. Ειδικά μάλιστα για την ανεργία των νέων απορρίπτουν τη θεωρία των «τεμπέληδων νεαρών», εκτιμώντας πως οφείλεται στην αναποτελεσματικότητα των πολιτικών για το θέμα. Μάλιστα, με αυτά τα ζητήματα ως γνώμονα οι πολίτες θα καθορίσουν και την ψήφο του στις επερχόμενες εκλογές στην Αυτοδιοίκηση. Τα στοιχεία ίσως εξηγούν και τη στάση κατανόησης που φαίνεται να δείχνουν οι ερωτώμενοι και απέναντι στην εξέγερση των «Κίτρινων Γιλέκων» στη Γαλλία, την οποία στηρίζουν με συντριπτική διαφορά.
Προβάδισμα
Στα ζητήματα των εκλογών τώρα, οι πολίτες δεν θα ήταν αρνητικοί στο ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών κατά μερικούς μήνες, ενώ η διαφορά μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου βρίσκεται μειούμενη στο 4,7%. Τάση η οποία καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις της Κάπα Resarch ήδη από τους τελευταίους μήνες του 2017.
Χαμηλή είναι η εκτίμηση του έργου της κυβέρνησης το 2018, όμως εξίσου χαμηλή -τηρουμένων των αναλογιών- και η εκτίμηση για την αντιπολίτευση που άσκησε η Νέα Δημοκρατία το ίδιο διάστημα. Στις δημοτικότητες των πολιτικών αρχηγών, ο Κυριάκος Μητοστάκης έχει ελαφρύ προβάδισμα έναντι του Αλέξη Τσίπρα, ενώ στις δημοτικότητες των θεσμικών προσώπων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκό-πης Παυλόπουλος και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έχουν πολύ υψηλά ποσοστά δημοτικότητας, σε αντίθεση με τον επικεφαλής της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα.
