Οι έντεκα προτάσεις που κατέθεσε η Φώφη Γεννηματά για το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας.
Η ομιλία της Φώφης Γεννηματα
Είμαστε όλοι προβληματισμένοι, βλέποντας το πρόσφατο δημοσίευμα της Washington Post. O τίτλος ήταν σοκαριστικός: “Πού πήγαν τα παιδιά στην Ελλάδα;”
Η χώρα μας αντιμετωπίζει πρόβλημα με το δημογραφικό τις τελευταίες δεκαετίες. Η χώρα “γερνά”, ο πληθυσμός μειώνεται. Oι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί.
Μόνο για το 2017, οι γεννήσεις ήταν κατά 36.000 λιγότερες από τους θανάτους.
Στην τριετία 2015-2017 η υστέρηση αυτή έφθασε τις 92.000. Και σε αυτή την εικόνα πρέπει να προσθέσουμε και τις δραματικές συνέπειες της διαρκούς φυγής νέων ανθρώπων, που αναζητούν μια καλύτερη ζωή έξω από την πατρίδα μας.
Σε δέκα πέντε χρόνια ο πληθυσμός της Ελλάδας θα είναι μειωμένος από μισό έως και ενάμιση εκατομμύριο, σε απόλυτες τιμές. Στο τέλος δε του 2050 θα έχει μειωθεί έως και 2,5 εκατομμύρια!
Στα επόμενα είκοσι χρόνια, η μέση ηλικία του πληθυσμού αναμένεται να φτάσει ή να ξεπεράσει τα 50 έτη. Η Ελλάδα μετατρέπεται σε χώρα ηλικιωμένων. Και αυτό θα καθηλώσει κάθε προοπτική για Ανάπτυξη, θα δημιουργήσει ασφυξία στο Ασφαλιστικό, θα οδηγήσει σε υποβάθμιση του ρόλου της χώρας στην ευρύτερη περιοχή και σε κινδύνους για την εθνική μας προοπτική. Το δημογραφικό πρόβλημα, ασφαλώς, δεν είναι προϊόν της κρίσης, αλλά επιδεινώθηκε κατά τη διάρκειά της.
Πρωταρχικά αίτια της σημερινής επιδείνωσης: Ανεργία – Επισφαλής απασχόληση – Μείωση Οικογενειακού Εισοδήματος. Βαθαίνει το χάσμα μεταξύ νέων και ηλικιωμένων. Οι νέοι αισθάνονται βαθιά αδικημένοι σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές. Πλήττεται αποφασιστικά η οικογένεια, θεμέλιος λίθος της κοινωνικής συνοχής.
Μιλώντας βέβαια για το δημογραφικό, πρέπει να μιλήσουμε και για την ουσία των οικογενειακών σχέσεων, τις σχέσεις των ζευγαριών, την ισότητα των φύλων, τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Επιτρέψτε μου εδώ μια αναφορά στο φριχτό έγκλημα της Ρόδου, στο χαμό ενός τόσο νέου κοριτσιού, που έπεσε θύμα ωμής βίας. Πρέπει -επιτέλους- να μιλήσουμε ανοικτά. Δεν μπορούμε να εθελοτυφλούμε. Δεν μπορούμε να ανεχόμαστε τη βία και τη βία κατά των γυναικών, πόσο μάλλον στην τρυφερή νεανική ηλικία. Δεν μπορούμε και δεν έχουμε κανένα περιθώριο να παρατηρούμε αμέτοχοι την καλλιέργεια του μίσους στην οικογένεια, στις παρέες, στα πανεπιστήμια, στις πόλεις.
Πρέπει να ανοίξουμε τα μάτια και το στόμα. Απέναντι σε όσους δικαιολογούν και αιτιολογούν τη βία. Απέναντι σε όσους καλλιεργούν και πολλαπλασιάζουν το μίσος. Απέναντι στον εκφασισμό της καθημερινότητάς μας. Λύση δεν είναι βέβαια η αυτοδικία. Υπάρχει κράτος δικαίου.
Φίλες και Φίλοι, Για το δημογραφικό υπάρχει ένα κρίσιμο ερώτημα. Τι κάνουμε σήμερα. Σ’ αυτό το ερώτημα εμείς, το Κίνημα Αλλαγής δώσαμε έγκαιρα απάντηση. Δεν περιμέναμε ούτε τα ξένα μέσα, ούτε τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για να κινητοποιηθούμε.
Ήδη από τις 27 Απριλίου του 2017, ζήτησα την συγκρότηση Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής, για την μελέτη των αιτιών του προβλήματος και την αναζήτηση κοινών προτάσεων για την αντιμετώπισή του. Ούτως ή άλλως η αντιμετώπιση ενός τόσο σοβαρού για το μέλλον της χώρας και της Κοινωνίας μας προβλήματος, απαιτεί ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗ, ένα κοινό μέτωπο ενεργειών από όλες τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις.
Είναι σημαντικό ότι η Πρότασή μας έγινε αποδεκτή, η Διακομματική Επιτροπή συγκροτήθηκε και μετά από μια σημαντική και συστηματική δουλειά, έχει έρθει η ώρα της κατάθεσης των Προτάσεων. Θέλω ιδιαίτερα να συγχαρώ τους συναδέλφους βουλευτές που μετείχαν σε αυτήν, αλλά και τους έγκριτους ακαδημαϊκούς και ερευνητές που συνέβαλαν με την επιστημονική τους γνώση. Όπως και τους εκπροσώπους όλων των Ακαδημαϊκών, Κοινωνικών, Πολυτεκνικών, Αυτοδιοικητικών φορέων και των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, που ήρθαν και κατέθεσαν τεκμηριωμένα τις απόψεις τους.
ώρα της δράσης φθάνει. Έχοντας λάβει υπόψη τις πολύ σημαντικές θέσεις που αναπτύχθηκαν από τους συμμετέχοντες στον διάλογο που έγινε στην Βουλή, καταθέτουμε ,χωρίς καμιά καθυστέρηση, τη δική μας ολοκληρωμένη Πρόταση για το θέμα, με τη μορφή μάλιστα συγκεκριμένων διατάξεων που περιλαμβάνουμε σε Πρόταση Νόμου της Κοινοβουλευτικής μας Ομάδας. Σας την παρουσιάζουμε σήμερα ώστε να την εμπλουτίσουμε με τις απόψεις σας. Κυρίες και Κύριοι, Φίλες και φίλοι, Το μέλλον μας εξαρτάται από το μέλλον της νέας γενιάς. Που η ανεργία, η κρίση, τα κοινωνικά αδιέξοδα της στερούν και βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το να κάνουν δική τους οικογένεια.
Οι δουλειές λίγες, με κυριαρχία των ελαστικών μορφών και πολύ χαμηλούς μισθούς.
Η υποχρηματοδότηση από το Κράτος, αφήνει παιδιά έξω από βρεφονηπιακούς και Παιδικούς σταθμούς, υποβαθμίζει το Δημόσιο Σχολείο.
Οι συνθήκες εργασιακής ζούγκλας, η δουλειά “χωρίς ωράριο”, αποθαρρύνουν τη γέννηση παιδιών. Η εναρμόνιση εργασίας και προσωπικής-οικογενειακής ζωής παραμένει ζητούμενο.
Ιδιαίτερα για τις γυναίκες, τα εργασιακά τους δικαιώματα υφίστανται συνεχώς παραβιάσεις λόγω εγκυμοσύνης και μητρότητας. Υπάρχει βέβαια και το γενικότερο θέμα αντίληψης για τις προτεραιότητες των νέων ζευγαριών που ακόμη κι αν μπορούν οικονομικά, κάνουν λίγα παιδιά.
Είναι ζήτημα ενημέρωσης των νέων ανθρώπων (και από το σχολείο) για τις συνέπειες της δημογραφικής κρίσης. Χρειάζεται η σχετική «εκστρατεία» για την αλλαγή νοοτροπίας στην προσέγγιση του προβλήματος. Η φτωχοποίηση της Ελληνικής Κοινωνίας, από την εξοντωτική πολιτική των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, επέτεινε την αρνητική κατάσταση. Όλα για τα υπερπλεονάσματα, με εξοντωτικές φορολογικές παρεμβάσεις, με περικοπή των Κοινωνικών παροχών, και σε “αντάλλαγμα” η επιστροφή του 1/10 των όσων έχασαν οι πολίτες, με τη μορφή προσωρινών επιδομάτων.
Αυτή την κατάσταση πρέπει να ανατρέψουμε. Με την Προοδευτική Ανατροπή που έχει ανάγκη ο τόπος. Φίλες και Φίλοι, Εμείς έχουμε ως προτεραιότητα: Να στηρίξουμε τα νέα ζευγάρια. Να αναβαθμίσουμε τις κοινωνικές υπηρεσίες και υποδομές. Να δώσουμε κίνητρα και διευκολύνσεις, για την ανατροφή των παιδιών. Η Παράταξη μας εξάλλου υλοποίησε τις μεγάλες τομές για την οικογένεια, την ισότητα, τις κοινωνικές δομές και υπηρεσίες, για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους, τα άτομα με αναπηρία. Σήμερα σχεδιάζουμε και δεσμευόμαστε για τις νέες προοδευτικές αλλαγές. Πριν αναφερθώ στις εξειδικευμένες πολιτικές θέλω να αναφερθώ σε πέντε προϋποθέσεις που διαμορφώνουν ευνοϊκές συνθήκες.
Πρώτη: Η Ανάπτυξη, οι Επενδύσεις, η οριστική έξοδος της Ελλάδας από την κρίση. Με το Σχέδιο Ελλάδα απαντάμε αξιόπιστα σε αυτή την ανάγκη. Ώστε να δημιουργηθούν πολλές χιλιάδες ποιοτικές θέσεις εργασίας, επιχειρηματικές ευκαιρίες για τους νέους ανθρώπους, να δοθούν δυνατότητες να επιστρέψουν τα νέα παιδιά που έχουν ξενιτευτεί.
Γι’ αυτό και δίνουμε ιδιαίτερα κίνητρα:
για την πρόσληψη νέων και γυναικών στον ιδιωτικό τομέα, με φοροαπαλλαγές 150 ευρώ για κάθε 100 ευρώ που κοστίζει ο μισθός τους.
για την δημιουργία επιχειρήσεων από νέους ανθρώπους, απαλλάσσοντας τους από φόρους και εισφορές για 3 χρόνια.
Δεύτερη: Η διασφάλιση των Εργασιακών Δικαιωμάτων στους χώρους δουλειάς. Η αναβάθμιση των Συλλογικών Συμβάσεων και έλεγχοι, ώστε να αποτρέπεται η εκμετάλλευση και να δημιουργούνται αξιοπρεπείς όροι αμοιβής και εργασίας.
Τρίτη: Οι ποιοτικές και καθολικές υπηρεσίες Υγείας και ειδικά Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Η αναβάθμιση του Δημόσιου Σχολείου με υπηρεσίες που διευκολύνουν και την ζωή των νέων ζευγαριών (πχ ολοήμερο Σχολείο, διδασκαλίες ξένων γλωσσών, εκμάθηση υπολογιστών).
Τέταρτη: Το βιώσιμο και δίκαιο σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης. Δεν είναι δυνατόν τα νέα παιδιά, να αισθάνονται ότι δουλεύουν για τις προηγούμενες γενιές, ότι όπως λένε: “ποτέ δεν θα πάρουν σύνταξη”. Είναι πια σε όλους καθαρό ότι ο Νόμος Κατρουγκαλου καταρρέει .
Σήμερα στη Βουλή, μετά την κατακραυγή η Κυβέρνηση παίρνει πίσω τις μειώσεις που η ίδια εισηγήθηκε και ψήφισε για τις παλιές συντάξεις. Μένουν όμως οι μεγάλες μειώσεις στις νέες συντάξεις, στις αναπηρικές και οι εξοντωτικές παρεμβάσεις στις συντάξεις χηρείας.Με τον νόμο αυτό, τον νόμο των χαμηλών συντάξεων και των μεγάλων αδικιών, η Κυβέρνηση γίνεται ο μεγάλος χορηγός της Νέας Δημοκρατίας για ιδιωτικοποίηση της ασφάλισης.
Ο Νόμος Κατρουγκαλου, ο νόμος των ΣΥΡΙΖΑ/Ανελ δεν διορθώνεται ,καταργείται.Το σύστημα να αναμορφωθεί και να ενισχυθεί με νέους πόρους-ειδικά για την νέα γενιά- μέσω της αξιοποίησης -(και όχι εκχώρησης) της Δημόσιας περιουσίας και του Ορυκτού μας πλούτου. και Πέμπτη:
Η ανάπτυξη Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Προστασίας για την Οικογένεια, την Παιδική Προστασία, την ενεργό γήρανση.
Τα θετικά μέτρα για την προστασία της γυναίκας εργαζόμενης, με διευκολύνσεις για την μητρότητα και την ανατροφή των παιδιών (αυτό για άνδρες και γυναίκες). ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΟΜΩΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ ΠΟΥ ΚΑΤΑΘΕΤΟΥΜΕ.
Προτείνουμε:
1. Καθιερώνουμε “Εθνικό Αποταμιευτικό Λογαριασμό” για κάθε παιδί, με την συμμετοχή τόσο του Γονέα, όσο και της Πολιτείας (Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης). Η οικογενειακή συμμετοχή θα εκπίπτει από τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος. Μοναδικός δικαιούχος θα είναι το παιδί, μετά την ενηλικίωσή του, ώστε να χρησιμοποιήσει το ποσό για σπουδές ή επαγγελματική δραστηριότητα.
2. Κάθε οικογένεια δικαιούται “Κοινωνική Επιταγή” για κάθε παιδί σε προσχολική ηλικία, η οποία εγγυάται το δικαίωμα για ένταξη και φροντίδα, ΟΛΩΝ των παιδιών σε βρεφονηπιακό σταθμό. Κανένα παιδί έξω από βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς.
3. Στεγαστική Συνδρομή για κάθε οικογένεια για διάστημα δύο ετών από την απόκτηση νέου παιδιού. Η στεγαστική συνδρομή δίδεται μέσω μείωσης του φόρου εισοδήματος ή ειδικού επιδόματος ενοικίου ή απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ, ανάλογα αν η οικογένεια μένει ή όχι σε δικό της σπίτι.
4. Οι τρίτεκνοι αποκτούν όλα τα δικαιώματα των Πολύτεκνων. Δεν θίγονται τα δικαιώματα αυτών που σήμερα έχουν την πολυτεκνική ιδιότητα.
5. Τα 382 Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών και τα 59 Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης παιδιών με Αναπηρία, διασφαλίζονται πλήρως εντασσόμενα στις Κοινωφελείς υπηρεσίες των Δήμων και στις κοινωνικές υπηρεσίες τους, με το ανθρώπινο δυναμικό και τον εξοπλισμό τους.
6. Καθιερώνεται το ακατάσχετο και ασυμψήφιστο των οικογενειακών επιδομάτων.
7. Τα οικογενειακά επιδόματα θα καταβάλλονται με τον όρο της φοίτησης των παιδιών στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση.
8 Δημιουργία Κέντρων Συμβουλευτικής και Υποστήριξης Οικογενειών σε κάθε Δήμο της χώρας. Τα Κέντρα λειτουργούν συμπληρωματικά με τις κοινωνικές Υπηρεσίες των αντίστοιχων ΟΤΑ και παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες συμβουλευτικής και υποστήριξης σε οικογένειες με προβλήματα. Τα κέντρα χρηματοδοτούνται από Εθνικούς και Κοινοτικούς Πόρους.
9. Την σύσταση Εθνικής Επιτροπής Δημογραφικής Πολιτικής, ώστε να εξειδικεύεται και να παρακολουθείται η εφαρμογή του Πορίσματος της Διακομματικής Επιτροπής. Συμμετέχουν εκπρόσωποι Υπουργείων, Αυτοδιοίκησης, Πολύτεκνων, Οργανώσεων Γυναικών, της ΕΣΑΜΕΑ, των ΑΕΙ, και των πολιτικών κομμάτων της Βουλής.
10. Την σύσταση Ειδικής Γραμματείας Δημογραφικής Πολιτικής, στο Υπουργείο Εσωτερικών, που θα εξειδικεύσει και εφαρμόσει πολιτικές είτε με διάθεση των αναγκαίων πόρων, είτε με αποτελεσματικό συντονισμό των συναρμόδιων δημόσιων Υπηρεσιών.
11. Υποχρεωτικό μάθημα στην εκπαίδευση για τα θέματα “Κυκλοφοριακής Αγωγής και Οδικής Ασφάλειας” καθώς και “Αγωγής Υγείας-Σεξουαλικής Αγωγής». Προτάσεις που αταλάντευτα θα αγωνιστούμε και τώρα και μετά τις εκλογές για να γίνουν πράξη. Χωρίς συμβιβασμούς και εκπτώσεις. Φίλες και Φίλοι, Όσα κίνητρα ή διευκολύνσεις και αν παρέχουμε όμως πρέπει να καλυφθεί και ένα μεγάλο έλλειμμα, που ιδιαίτερα απασχολεί τους νέους ανθρώπους.
Το έλλειμμα εμπιστοσύνης. Προς μια πολιτεία που αδυνατεί να οδηγήσει σε έξοδο από την κρίση, που αναπαράγει παλαιοκομματικές πρακτικές, που αντικαθιστά τα δικαιώματα των πολιτών με την “ελεημοσύνη”, που δεν στηρίζει τη δημιουργία και δεν αναγνωρίζει την αξιοσύνη. Το έλλειμμα εμπιστοσύνης που διαχέεται σε όλη την Ευρώπη. Θέμα που μας απασχόλησε ιδιαίτερα εμάς τους Σοσιαλιστές στο συνέδριο στη Λισαβόνα.
Με δική μας πρωτοβουλία πρέπει να αλλάξουμε σελίδα . Δεν είμαστε απλά Δημοκράτες, είμαστε σοσιαλδημοκράτες και αυτό σημαίνει για μας ότι η δημοκρατία και η κοινωνική πολιτική πάνε μαζί. Γι’ αυτό ζητάμε και την Προοδευτική Ανατροπή στον τόπο μας. Γι’ αυτό επιδιώκουμε την ριζική αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών και τον Πρωταγωνιστικό ρόλο του Κινήματος Αλλαγής. Για να νοιώσει ξανά η Νέα Γενιά, ότι κάτι πραγματικά αλλάζει. Ότι κάποιος νοιάζεται γι αυτούς.
