Καταπέλτης κατά των ελληνικών αρχών για τον κορεσμό της Σαντορίνης και την αλλοίωση του χαρακτήρα και του κοινωνικού ιστού από την ανεξέλεγκτη καθημερινή ροή δεκάδων χιλιάδων τουριστών, είναι έκθεση για το ζήτημα της Επιτροπής Μεταφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (TRAN Committee) που δημοσιεύθηκε, χθες, Πέμπτη 17 Ιανουαρίου.
«Η έλλειψη τουριστικής διακυβέρνησης και στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ των τοπικών και των εθνικών αρχών θα μπορούσε να θέσει το μέλλον του προορισμού σε κίνδυνο», αναφέρει χαρακτηριστικά. «Είναι απαραίτητη η εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών με στόχο τη διαχείριση και τη ρύθμιση των αυξανόμενων τουριστικών ροών προκειμένου να αμβλυνθούν οι αρνητικές συνέπειες του κορεσμού των αφίξεων για την τοπική κοινωνία», υπογραμμίζει, προσθέτοντας πως αυτό είναι απαραίτητο και «για τη διατήρηση της εικόνας του προορισμού, την πρόληψη της φθοράς και τη διασφάλιση της ελκυστικότητας του νησιού». Στη μελέτη του τμήματος Πολιτικής για τη Διαρθρωτική Πολιτική και τη Πολιτική Συνοχής της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικών Πολιτικών που ζήτησε η TRAN Committee αναφέρεται επίσης πως στην Ελλάδα εκτός από τη Σαντορίνη, Ιόνιο και Πελοπόννησος είναι μεταξύ των 15 ευρωπαϊκών περιφερειών «με υψηλό κίνδυνο».
Τα στοιχεία που δημοσιεύει η μελέτη για τη Σαντορίνη είναι αποκαλυπτικά. Μιλά για 5,5 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις το 2017 σε σύγκριση με 3,3 εκατομμύρια το 2012 (+ 66%) και συνολικές αφίξεις 2 εκατομμυρίων επισκεπτών. Η Σαντορίνη το 2018 είχε 474 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων και 749.286 επιβάτες, έναντι 406 αφίξεων και 620.570 επιβατών το 2017. Οι αριθμοί αυτοί των επιβατών κρουαζιερόπλοιων σημαίνουν «περισσότερους από 2.000 επισκέπτες κρουαζιερόπλοιων ημερησίως με κορυφές έως και 18.000 ατόμων ανά ημέρα κατά την υψηλή περίοδο. «Το 2017 αντιστοιχούσαν 107,8 τουρίστες ημερησίως ανά 100 κάτοικους και 220,6 τουρίστες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο». Δείκτες που είναι από τους υψηλότερους παγκοσμίως. Το 15% της συνολικής επιφάνειας της Σαντορίνης είναι κτισμένο συγκριτικά με μέσον όρο 1% σε άλλα ελληνικά νησιά. Η ετήσια οικονομική δραστηριότητα από τον τουρισμό στο νησί υπολογίζεται πως ανέρχεται στο ένα δισ. ευρώ. Εχει όμως επιπτώσεις τη διείσδυση τουριστών σε γειτονιές αμιγούς κατοικίας, τον υψηλό αριθμό κρουαζιερόπλοιων, τον υψηλό αριθμό τουριστών ανά κάτοικο, περιβαλλοντικά ζητήματα, τουρίστες που παραπονούνται για τους… τουρίστες και κυκλοφοριακή συμφόρηση και συμφόρηση των δημόσιων συγκοινωνιών.
«Η ανάρμοστη συμπεριφορά τουριστών στη Σαντορίνη έχει αναφερθεί ως ένα κρίσιμο πρόβλημα», σημειώνει η μελέτη της TRΑN Committee. Η συνολική συμφόρηση είναι πρόβλημα για τους ίδιους τους τουρίστες, ενώ προβλήματα υπάρχουν τόσο σχετικά με την κυκλοφορία, τη συμφόρηση των πεζών, τη διάθεση των αποβλήτων όσο και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης, την έλλειψη νερού και ενέργειας, την πολιτιστική εκτόπιση και τον πολλαπλασιασμό των βραχυπρόθεσμων μισθωμάτων τύπου Airbnb. «Αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη μελλοντική ελκυστικότητα του προορισμού», προειδοποιεί η έκθεση.
Αξιολογώντας την αντίδραση των ελληνικών αρχών, η μελέτη αναφέρει πως «τις τελευταίες δεκαετίες, η τουριστική ανάπτυξη στη Σαντορίνη δεν είχε στρατηγικό πλαίσιο και αποτελεσματικό σχεδιασμό. Ο προορισμός υπέφερε από την ανεπαρκή υποστήριξη του δημόσιου τομέα στην ανάπτυξη και εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών με στόχο τη διαχείριση και ρύθμιση των αυξανόμενων τουριστικών ροών. Πρόσφατα, οι τοπικές αρχές έχουν σημάνει συναγερμό αλλά στηρίζονται κυρίως στην κεντρική κυβέρνηση, καθώς έχουν περιορισμένες εξουσίες και πόρους. Ενα από τα λίγα συγκεκριμένα μέτρα που ελήφθησαν ήταν ένα ημερήσιο όριο για τους επιβάτες κρουαζιερόπλοιων, που καθορίστηκε σε 8.000 άτομα το μέγιστο. Η τοπική κοινότητα της Σαντορίνης έχει πλήρη επίγνωση των κοινωνικών, πολιτιστικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αλλά βιώνει την έλλειψη επαρκούς και κατάλληλης διακυβέρνησης από την ελληνική κυβέρνηση», καταλήγει η μελέτη.
