«Μακριά τα χέρια από την ΑΣΤΕΡ! Η Σχολή δεν έχει ανάγκη από κανένα δεκανίκι!!»

Η Ανωτέρα Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων Ρόδου (ΑΣΤΕΡ) ιδρύθηκε το 1956 και από τότε λειτουργεί, ως μια αμιγώς ξενοδοχειακή Σχολή, στα πρότυπα της αντίστοιχης ξενοδοχειακής Σχολής της Λωζάννης. Η ΑΣΤΕΡ έχει συμβάλει στο τουριστικό θαύμα της Ρόδου, συντελώντας στην οργάνωση των ξενοδοχειακών και στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Απόφοιτοι της σχολής έχουν διαγράψει εντυπωσιακή πορεία στον ξενοδοχειακό κλάδο, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό!
Στα τελευταία χρόνια η ΑΣΤΕΡ μας απασχολεί κυρίως με τα προβλήματά της. Μία σχολή η οποία άλλοτε αποτελούσε πρότυπο ξενοδοχειακής εκπαίδευσης, σήμερα βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας με τους σπουδαστές να αγωνιούν για το μέλλον της.
Η «δημοκρατική» απευθύνθηκε στον άνθρωπο που γνωρίζει την ΑΣΤΕΡ όσο κανένας άλλος. Ο κ. Θανάσης Στάμος, είναι ο μακροβιότερος διευθυντής της σχολής. Επί των ημερών του η ΑΣΤΕΡ μεσουρανούσε! Ο κ. Στάμος δεν διστάζει να πει τα πράγματα με το όνομά τους σε μία άκρως αποκαλυπτική συνέντευξη.
• Κύριε Στάμο, προκαλεί μεγάλη εντύπωση η αρνητική δημοσιότητα γύρω από την ΑΣΤΕΡ, μία σχολή η οποία επί των ημερών σας λειτουργούσε υποδειγματικά! Οι σπουδαστές κάνουν λόγο για υποκινούμενα συμφέροντα…! Τι μπορεί να συμβαίνει με την ΑΣΤΕΡ;
Βεβαίως και η σχολή αντιμετωπίζει πολλά ζητήματα τα οποία χρίζουν επίλυσης. Θεωρώ όμως ότι όλες οι καταστάσεις αυτές είναι υποκινούμενες εκ των έσω, λόγω προσωπικών επιθυμιών κάποιων από τους κυρίους που υπηρετούν εκεί. Θα έλεγα ότι πρόκειται για μωροφιλοδοξίες ορισμένων που έχουν βαλθεί να μετατρέψουν τη σχολή σε πανεπιστήμιο για να ονομαστούν καθηγητές πανεπιστημίου, χωρίς όμως να διαθέτουν τα απαιτούμενα προς τούτο προσόντα.
Οι σπουδαστές διαμαρτύρονται επειδή το απολυτήριο τους ισοδυναμεί απλά με ένα απολυτήριο ΙΕΚ. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Το πτυχίο των σπουδαστών της ΑΣΤΕΡ, ισοδυναμεί με αυτό των ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Γνωρίζει κανείς σε ποιο ΙΕΚ εισάγονται οι σπουδαστές μέσω της διαδικασίας των πανελληνίων εξετάσεων; Έχουν οι απόφοιτοι των ΙΕΚ τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με αυτά των αποφοίτων των ΤΕΙ, όπως οι απόφοιτοι της ΑΣΤΕΡ; Μπορούν να παίρνουν μέρος στις προκηρύξεις του Δημοσίου με τους αποφοίτους των ανώτερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων;
Τέλος, οι απόφοιτοι των ΑΣΤΕ έχουν τη δυνατότητα να δίνουν κατατακτήριες εξετάσεις σε άλλα ιδρύματα μετά την αποφοίτησή τους. Μπορούν να καταταγούν στο τελευταίο εξάμηνο των ΤΕΙ και παίρνοντας το πτυχίο, έχουν τη δυνατότητα να κάνουν και μεταπτυχιακό. Κατατάσσονται στο τρίτο έτος σπουδών στα ΤΕΙ που ενσωματώθηκαν με τα ΑΕΙ και σε δύο χρόνια παίρνουν το πτυχίο τους. Όλα τα παραπάνω περιλαμβάνονται στο σχετικό ΦΕΚ, το οποίο εκδόθηκε επί των ημερών μου.
Όσοι υποστηρίζουν ότι το πτυχίο των σπουδαστών των ΑΣΤΕ δεν έχει μεγαλύτερη αξία από αυτό των ΙΕΚ, μάλλον δεν γνωρίζουν τι ακριβώς ισχύει, ή αν το γνωρίζουν, θέλουν να αποπροσανατολίσουν σκόπιμα την κοινή γνώμη.
• Το πρόγραμμα σπουδών σύμφωνα με τους ίδιους τους σπουδαστές δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σχολής ενώ δεν υπάρχουν και βιβλία…
Μέχρι και το 2012 δεν υπήρχε κανένα τέτοιο πρόβλημα. Τα βιβλία υπήρχαν πάντα, το πρόγραμμα σπουδών είχε αναθεωρηθεί. Ήταν δε η πρώτη σχολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πανελλαδικά που εφάρμοσε το σύστημα μεταφοράς και συσσώρευσης πιστωτικών μονάδων (ECTS) στα πρότυπα της Bolognia.
Ο χρόνος φοίτησης αυξήθηκε σε επτά συν ένα εξάμηνα. Τότε ακριβώς άνοιξε ο δρόμος για να αναγνωριστεί η σχολή σε ακαδημία και να ονομαστεί σε ακαδημία ξενοδοχειακών σπουδών. Αυτός είναι ο ακριβής τίτλος της. Η ΑΣΤΕΡ ονομάστηκε τουριστική κάποτε, επειδή επρόκειτο να ενταχθούν σε αυτή και άλλες ειδικότητες. Τελικά παρέμεινε μία αμιγώς ξενοδοχειακή σχολή όπως η ECOLE HOTELIERE στη Λωζάννη.
Όσοι μιλούν για την ΑΣΤΕΡ, καλό θα ήταν να μάθουν πρώτα τι γίνεται στις σχολές της Λωζάννης, της GLION, της Les Roches. Με τους συναδέλφους μου επισκεπτόμασταν συχνά αυτές τις σχολές. Βλέπαμε και φέρναμε νέες ιδέες. Μας έλεγαν λοιπόν στο εξωτερικό ότι τη μόνη σχολή που αναγνωρίζουν στην Ελλάδα, είναι η ΑΣΤΕΡ.
• Πολύς λόγος γίνεται εδώ και χρόνια για την ανωτατοποίηση της σχολής. Ποια είναι η θέση σας;
Να τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή… Δεν μπορούν να αναβαθμιστούν σε ΑΕΙ σχολές οι οποίες δεν ανήκουν στο Υπουργείο Παιδείας. Όσες σχολές είναι παραγωγικές υπουργείων, ονομάζονται ακαδημίες, π.χ. οι ακαδημίες εμπορικού ναυτικού, αστυνομίας, οι εκκλησιαστικές κλπ. Όταν ήταν υπουργός τουριστικής ανάπτυξης ο Κώστας Μαρκόπουλος, προωθήθηκε ρύθμιση σύμφωνα με την οποία τα πτυχία των ΑΣΤΕ Ρόδου και Αγίου Νικολάου, θα καθίσταντο ισότιμα με αυτά των ακαδημιών. Τότε λοιπόν επρόκειτο να περάσει η ρύθμιση αυτή από το τρίτο θερινό τμήμα της βουλής-είχε ήδη περάσει από νομιμοπαρασκευαστική επιτροπή… Στο μεταξύ προκηρύχθηκαν οι εθνικές εκλογές και δεν προχώρησε αυτή η διαδικασία.
Όταν το 2012 βγήκα στη σύνταξη αλλά και πριν από αυτό, κάποιοι άρχισαν να ψιθυρίζουν και να λένε ότι η σχολή έπρεπε να ενταχθεί σε κάποιο ΑΕΙ. Άλλοι έκαναν λόγο για αναβάθμιση άλλοι για ανωτατοποίηση. Κανείς δεν ήξερε τι ήθελε και τι ζητούσε. Ήταν αντικρουόμενες οι απόψεις όπως επίσης οι φιλοδοξίες και τα συμφέροντα.
Οι απόφοιτοι όμως θέλουν να παραμείνει η σχολή στο Υπουργείο Τουρισμού. Το ίδιο θέλει και το ίδιο το Υπουργείο. Οι καθηγητές όμως επιμένουν να ενταχθεί σε ΑΕΙ πιστεύοντας πάντα ότι θα ονομαστούν αυτόματα καθηγητές πανεπιστημίου ακόμη και αν δεν διαθέτουν τα τυπικά προσόντα. Το πολύ-πολύ να γίνουν καθηγητές εργαστηρίων.
Ζητήσαμε κάποτε να έρθει νέο αίμα, να δημιουργηθεί ένας βασικός πυρήνας καθηγητών. Έγιναν κάποιες προσλήψεις χωρίς να είναι οι διαδικασίες απόλυτα σωστές. Άτομα με ανύπαρκτη προϋπηρεσία με διαφορετικά πτυχία διδάσκουν μέχρι σήμερα άλλα αντικείμενα.
Σε 2 χρόνια μετά τις προσλήψεις προβλεπόταν η μονιμοποίηση τους με την αξιολόγηση του διευθυντή. Προσωπικά, δεν υπέγραψα ποτέ τις εκθέσεις αξιολόγησης. Και δεν το έκανα επειδή δεν ήθελα να μονιμοποιηθούν, αλλά η υπηρεσία η ίδια δεν ήθελε να τους μονιμοποιήσει, για λόγους τους οποίους δεν γνωρίζω. Ποτέ δεν μου δόθηκαν τα κριτήρια αξιολόγησης που καθορίζονται με κοινή υπουργική απόφαση του Υπουργείου Τουρισμού και του Υπουργείου Παιδείας. Υπήρχε μόνο το ΦΕΚ όπου όριζε ρητά πως στην μονιμοποίηση των εκπαιδευτικών συνυπολογίζεται η αξιολόγηση του διευθυντή. Μονιμοποιηθήκαν χωρίς αξιολόγηση λοιπόν…

• Το οικοτροφείο το οποίο ήταν ένα «κόσμημα» και πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα, γιατί δεν λειτουργεί σήμερα;
Ας όψονται οι υπαίτιοι. Ενώ το 2011 είχε βγει απόφαση να καταργηθεί το οικοτροφείο, το λειτούργησα, διότι δεν γινόταν να βλέπεις τα παιδιά να μην έχουν που να μείνουν. Δεν έρχονταν στη σχολή μας παιδιά εύπορων οικογενειών. Έρχονταν και εξακολουθούν να έρχονται παιδιά από απλές οικογένειες για να μάθουν την τέχνη του ξενοδοχοϋπαλλήλου και να βγάλουν ένα τίμιο εισόδημα στη ζωή τους. Δεν μπορούσα να αφήσω έτσι αυτά τα παιδιά και λειτούργησα το οικοτροφείο παρά τη ρητή εντολή της διοίκησης να κλείσει. Γνώριζα ότι το κλειστό οικοτροφείο μπορούσε να οδηγήσει στο κλείσιμο της ίδιας της σχολής.
Βγήκαν κάποιοι και είπαν ότι το οικοτροφείο λειτουργούσε παράνομα ότι ήταν πέρα για πέρα αντιεκπαιδευτικό! Το πλεονέκτημα που έδινε η ΑΣΤΕΡ στους σπουδαστές να κάνουν άριστη πρακτική άσκηση σε ρόλο επαγγελματία και του εργαζόμενου, το θεώρησαν αρνητικό στοιχείο. Δεν εντάσσεται στην ακαδημαϊκή εκπαίδευση είπαν… Το οικοτροφείο λειτουργούσε ωστόσο στα πρότυπα της Λωζάννης.
Στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της σχολής, έφεραν ως καθηγητή τον Ίβαν Σβάρτς, υποδιευθυντή της σχολής της ECOLE HOTELIERE. Ήταν ένας μπον βιβέρ οποίος συνέχισε επί πολλά χρόνια να έρχεται στη Ρόδο. Μου έλεγε πάντα να προσέχω το οικοτροφείο σαν τα μάτια μου. «Όσοι έκλεισαν το οικοτροφείο, χάλασαν τη σχολή», μου έλεγε κάθε φορά. Τον Ίβαν τον τιμήσαμε στην επέτειο των 50 ετών της ΑΣΤΕΡ. Αγαπούσε τόσο τη σχολή που όταν απεβίωσε σε ηλικία 97 ετών, είχε στο μαξιλάρι του το μετάλλιο της ΑΣΤΕΡ. Ποιος μπορεί λοιπόν να πιστεύει ότι ξέρει καλύτερα τι είναι καλύτερο για τη σχολή από αυτό τον άνθρωπο;
• Κύριε Στάμο επί των ημερών σας, οι πόρτες της ΑΣΤΕΡ ήταν πάντα ανοιχτές. Σήμερα πολλοί αναρωτιούνται εάν λειτουργεί η σχολή…
Βεβαίως και είχαμε πάντα τις πόρτες μας ανοιχτές. Πάντα κάναμε την εκδήλωση των ευρωπαϊκών Χριστουγέννων που ήταν από τις πιο επιτυχημένες μας εκδηλώσεις μαζί με αυτή της απονομής τω πτυχίων. Το 2010 φιλοξενήσαμε τη σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο Δημήτρης Αβραμόπουλος σε ένα γεύμα που προσφέραμε, είπε ότι θα πρέπει να έρθουν να δουν οι Ευρωπαίοι και τις δικές μας σχολές. Αυτή η αναγνώριση ήταν η ικανοποίησή μας.
Σήμερα οι κύριοι καθηγητές, θεωρούν ότι όσα έκανε ο Στάμος ήταν στραβά και έχουν επιβάλει με τον τρόπο τους ένα νέο μοντέλο λειτουργίας της σχολής με αποτέλεσμα ο κόσμος αναρωτιέται εάν είναι ανοιχτή ή όχι.
• Θα λέγατε ότι υπάρχει πρόβλημα και σε επίπεδο διοίκησης;
Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες. Αυτό θα πρέπει να το εξετάσει το υπουργείο. Μέχρι σήμερα ατυχώς δεν το έχει κάνει.
Οι σπουδαστές έρχονται με όνειρα και ελπίδες σε αυτή τη σχολή, γιατί ο τουρισμός είναι μονόδρομος και μονοκαλλιέργεια στη χώρα μας. Δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως σπουδαστές τελευταίας κατηγορίας. Τα ξενοδοχειακά επαγγέλματα είναι αξιοπρεπέστατα. Η ΑΣΤΕΡ χαρίζει πολλά εφόδια σε αυτά τα παιδιά

Με την ευκαιρία που μου δίνετε, θέλω να πω σε όλους τους εργαζόμενους εκεί, να αφήσουν κάτω τα χέρια από την ΑΣΤΕΡ. Η σχολή δεν έχει ανάγκη από κανένα δεκανίκι! Επί 62 χρόνια έχει αποδείξει ποια είναι. Δεν έχει καμία ανάγκη να γίνει δεκανίκι των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ για να καταφέρει να κρατήσει το κύρος της και την προσωπικότητα της. Είναι μία κραυγή αγωνίας αυτή!

• Πολλά ακούγονται κατά καιρούς και για το κτήριο…
Για το κτήριο τι να πρωτοπεί κανείς… Από αυτό το κτήριο βγήκε η αεροπορία για να στεγαστεί η τουριστική σχολή! Τόση σημασία έδιναν τότε στην ΑΣΤΕΡ! Τώρα φτάσαμε στο ακριβώς αντίθετο σημείο.
Μαθαίνω παράλληλα, ότι κάποιοι από άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα ορέγονται να εντάξουν τη σχολή κάτω από την ομπρέλα τους γιατί εποφθαλμιούν το κτήριο τις εγκαταστάσεις κλπ.
Οι κύριοι που …κόπτονται για την ΑΣΤΕΡ έχουν προβεί σε σοβαρά λάθη. Ενέπλεξαν τελευταία και τα πολιτικά κόμματα. Όταν πρωτοπήγα στη σχολή διαπίστωσα ότι όλοι ήταν διασπασμένοι σε χίλια κομμάτια… Τους ένωσα και ήμασταν μία γροθιά, όλοι ενωμένοι υπέρ της ΑΣΤΕΡ και τη φτάσαμε στο υψηλό αυτό επίπεδο που όλοι γνωρίζετε…
Πρόσφατα είδα ότι κάλεσαν στελέχη του ΚΚΕ, τους έδειξαν κλειστές αποθήκες με κάτι σκουριασμένες μαγειρικές εστίες που είχα φέρει εγώ από την Κρήτη… Γιατί δεν άνοιξαν τις πόρτες στην τοπική κοινωνία στην απονομή των πτυχίων τις προάλλες όπου δεν πάτησε το πόδι του άνθρωπος; Γιατί δεν έδειξαν τα εργαστήρια και τις αίθουσες διδασκαλίες που είναι άριστες;
• Να κλείσουμε με ένα σχόλιο για το σύλλογο των καθηγητών;
Ποιος είναι ο σύλλογος αυτός και από πόσα μέλη απαρτίζεται; Με δύο-τρία μέλη δεν νοείται η ύπαρξη και λειτουργία συλλόγου. Στην Ελλάδα όταν θέλει κανείς να αποδείξει ότι έχει κάποια ισχύ, ιδρύει ένα σύλλογο. Βάζει και μία σφραγίδα και παρουσιάζεται ως σύλλογος. Ας μας αποδείξουν οι κύριοι εάν και πότε έγιναν αρχαιρεσίες, το μητρώο των μελών, τα ταμειακώς εντάξει μέλη που έχουν ψηφίσει, να φέρουν τα καταστατικά… Διαφορετικά θα πρέπει να παρέμβει ο εισαγγελέας. Είναι σοβαρό το θέμα.
Είναι αμαρτία για μία τέτοια σχολή η σημερινή της κατάσταση. Εάν ήταν διαφορετικά τα πράγματα, θα παρέμενα ως καθηγητής. Έφυγα επειδή δεν μπορούσα να βλέπω αυτή την επανάσταση. Δεν μπορούσα να βλέπω άλλο να χρησιμοποιούν τους σπουδαστές για τις προσωπικές τους επιδιώξεις.
Είχαμε ένα διαμάντι στα χέρια μας και κάποιοι το έχουν μετατρέψει δυστυχώς σε σπασμένο γυαλί.