Οι υπηρεσίες -και πιο πολύ ο τουρισμός- είναι το πεδίο με τη μεγαλύτερη “έκθεση” στον κίνδυνο εντός “άτακτου” Brexit. Ειδικά στα ελληνικά νησιά η δυνητική πίεση αναμένεται να είναι αυξημένη σε σχέση με άλλες περιοχές της ελληνικής επικράτειας και κλάδους.
Ανά τομέα, πέρα από τις υπηρεσίες, ευάλωτος είναι και ο πρωτογενής κλάδος, ενώ έπεται η βιομηχανία. Αντιθέτως, σχεδόν στο “απυρόβλητο” είναι ο κατασκευαστικός κλάδος.
Τα παραπάνω στοιχεία περιλαμβάνονται σε μελέτη που εκπόνησαν ερευνητές από μεγάλα πανεπιστήμια της Βρετανίας και της Ολλανδίας, με στόχο να καταρτίσουν έναν δείκτη μέτρησης των συνεπειών του Brexit. H μελέτη “The continental divide? Economic exposure to Brexit in regions and countries on both sides of The Channel” μετρά αναλυτικά τις άμεσες επιπτώσεις και την έκθεση που έχει συνολικά κάθε κράτος. Υπάρχουν όμως και στοιχεία για κάθε περιφέρεια και ανά κλάδο.
Οι συντάκτες πάντως παραδέχονται ότι η μελέτη αποτυπώνει ένα μικρό μόνο μέρος των κινδύνων ενός δυνητικού άτακτου Brexit. Εκτιμούν ότι οι συνολικές επιπτώσεις μπορεί να είναι ευρύτερες.
Το ίδιο επισημαίνουν και παράγοντες της ελληνικής αγοράς. Ειδικά στον τομέα του τουρισμού -όπως εξηγούν Έλληνες οικονομολόγοι και αναλυτές- από τη μία λόγω των οικονομικών και πολιτικών τριγμών που θα ακολουθήσουν σε αυτό το σενάριο είναι λογική μία μείωση του τουριστικού ρεύματος. Ο αντίλογος είναι όμως, όπως εξηγούν, ότι σε προορισμούς με πληρότητα στο 100% είναι πολύ πιθανό η μείωση της εν λόγω ζήτησης πολύ απλά να υποκατασταθεί από αυξημένη ζήτηση άλλων κρατών-μελών για διακοπές στην Ελλάδα.
Άτακτο Brexit- Εύρος έκθεσης ως αναλογία του ΑΕΠ |
|||||
Πρωτογενής τομέας | Βιομηχανία | Κατασκευές | Υπηρεσίες | Συνολικός Δείκτης | |
Α. Μακεδονία Θράκη |
0.36% |
0.37% |
0.05% |
0.87% |
0.72% |
Κ Μακεδονία |
0.41% |
0.36% |
0.05% |
0.85% |
0.72% |
Δ Μακεδονία |
0.34% |
0.30% |
0.10% |
0.78% |
0.62% |
Θεσσαλία |
0.35% |
0.22% |
0.05% |
0.83% |
0.68% |
Ηπειρος |
0.36% |
0.19% |
0.05% |
0.85% |
0.69% |
Ιόνια Νησία |
0.45% |
0.37% |
0.12% |
1.01% |
0.87% |
Δ Ελλάδα |
0.35% |
0.12% |
0.03% |
0.83% |
0.67% |
Στ. Ελλάδα |
0.45% |
0.16% |
0.03% |
0.93% |
0.69% |
Πελοπόννησος |
0.35% |
0.42% |
0.04% |
0.94% |
0.75% |
Αττική |
0.58% |
0.56% |
0.06% |
0.86% |
0.79% |
Β Αιγαίο |
0.41% |
0.19% |
0.03% |
0.97% |
0.81% |
Ν Αιγαίο |
0.53% |
0.34% |
0.26% |
0.94% |
0.77% |
Κρήτη |
0.43% |
0.30% |
0.16% |
0.86% |
0.73% |
Η μελέτη μετράει την έκθεση κάθε χώρας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι συνολικά ο κίνδυνος για την Ελλάδα είναι από τους χαμηλότερους ανά την ΕΕ.
Η έκθεση ως αναλογία του ΑΕΠ φτάνει στην Ελλάδα στο 0,75% του ΑΕΠ, έναντι 2% στην Γαλλία, 5,5% Στην Γερμανία, αλλά και 10,2% του ΑΕΠ κίνδυνο έκθεσης της Ιρλανδίας.
Σημειώνεται ότι στο εσωτερικό της κάθε χώρας υπάρχουν αξιοσημείωτες διαφορές ανάλογα με τις παραγωγικές ζώνες που αναμένεται να πληγούν από το Brexit: φερ’ ειπείν η περισσότερο πληγείσα στη Γερμανία είναι αυτή της Στουτγάρδης, στην Ολλανδία η Ζηλανδία και η βαλωνική Μπραμπάντ στο Βέλγιο. Όλες τους με πολύ στενές εμπορικές κι οικονομικές σχέσεις με τη Βρετανία.
Ποσοστό έκθεσης ανά κράτος ως αναλογία του ΑΕΠ |
|
Κράτη | Έκθεση |
Βρετανία |
12.20% |
Ιρλανδία |
10.12% |
Γερμανία |
5.48% |
Μάλτα |
5.08% |
Ολλανδία |
4.39% |
Βέλγιο |
3.50% |
ΕΕ |
2.64% |
Γαλλία |
2.19% |
Τσεχία |
2.14% |
Ουγγαρία |
1.71% |
Ισπανία |
0.77% |
Ελλάδα |
0.75% |
Πορτογαλία |
0.67% |
Κύπρος |
0.52% |
Της Δήμητρας Καδδά