Σοβαρές παρατηρήσεις και επισημάνσεις για την επιχειρούμενη ευρεία μεταρρύθμιση του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, τα σχέδια των οποίων βρίσκονται σε δημόσια διαβούλευση, διατυπώνει η Ενωση Εισαγγελέων Ελλάδος.
Η Ενωση των Εισαγγελέων, επικροτεί τη νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Δικαιοsύνης για ριζική αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου, της ποινικής δικαιοσύνης και της εκδίκασης των ποινικών υποθέσεων, αλλά εκφράζει έντονη ανησυχία για σειρά διατάξεων με τις οποίες πολλά σοβαρά αδικήματα τιμωρούνται πλέον σε βαθμό πλημμελήματος αντί κακουργήματος.
Επίσης εκφράζει διαφωνία με την κατάργηση της αυτεπάγγελτης δίωξης για σειρά αδικημάτων, όπως οι κλοπές και άλλα, τα οποία στο εξής θα διώκονται μόνον μετά από μήνυση του παθόντος και όχι με πρωτοβουλία της εισαγγελικής αρχής.
Η Ενωση Εισαγγελέων εκφράζει την ανησυχία της ότι από την εφαρμογή των νέων κωδίκων, θα υπάρξει κίνδυνος «κλονισμού της κοινωνικής ειρήνης και δημόσιας ασφάλειας, αίσθημα ατιμωρησίας στους παθόντες μεγάλου όγκου κακουργηματικών αξιόποινων πράξεων που θα υποπέσουν σε παραγραφή χωρίς την επιβολή κυρώσεων στους δράστες και εμφανή δυσαρμονία ανάμεσα στην εκάστοτε ένταση προσβολής έννομων αγαθών και των αποτελεσμάτων της και στην επαπειλούμενη ποινική κύρωση».
Επίσης θέτει θέματα πρακτικής εφαρμογής πολλών νέων θεσμών, όπως η επιβολή ως ποινής της κοινωφελούς εργασίας, ελλείψει υποδομών και ζητά από το υπουργείο Δικαιοσύνης να λάβει σοβαρά υπόψη του τις επισημάνσεις και τις παρατηρήσεις των εισαγγελέων.
Αναλυτικά η τοποθέτηση της Ένωσης Εισαγγελέων.
Η Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος επικροτεί τη νομοθετική πρωτοβουλία ριζικής αναμόρφωσης των κωδίκων της ποινικής δικαιοσύνης προς τον σκοπό της επιτάχυνσης, ποιοτικής αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού της ποινικής δίκης, που αποτελεί πάγιο και επιτακτικό αίτημα του κλάδου.
Από την επισκόπηση όμως των επιμέρους διατάξεων, προκαλείται εύλογη ανησυχία ότι προτεινόμενες ρυθμίσεις όπως:
α) η οριζόντια και υπερθετικά προς το επιεικέστερον μετάπτωση κακουργηματικής φύσης διατάξεων του ποινικού κώδικα (κατοχή εκρηκτικών, στάση κρατουμένων, κλοπή κατ’ επάγγελμα, διακεκριμένες περιπτώσεις απάτης κατ’επάγγελμα, πλαστογραφίας κατ’επάγγελμα, υπεξαίρεσης από εντολοδόχο κ.ά.)αλλά και ειδικών ποινικών νόμων (φοροδιαφυγή και λαθρεμπορία τελεσθείσες προ της 31/3/2011, κλοπή και υπεξαίρεση αρχαίων μνημείων, παράβαση Ν.2121/93 «περί πνευματικής ιδιοκτησίας», μεταφορά, προώθηση και διευκόλυνση διαμονής υπηκόων τρίτης χώρας, ρύπανση περιβάλλοντος κ.ά.) σε πλημμελήματα,
β) η στο εξής δίωξη κατ’ έγκληση διαχρονικά αυτεπαγγέλτως διωκόμενων εγκλημάτων υψηλής κοινωνικής απαξίας και προσβολής θεμελιωδών συνταγματικών ατομικών δικαιωμάτων (κλοπή, απάτη, υπεξαίρεση, απιστία κ.ά),
γ) η κατάργηση επιβαρυντικών περιστάσεων αξιόποινων πράξεων και η ταυτόχρονη ex lege αναγνώριση ελαφρυντικών για στοιχεία που δεν απτόνται της προσωπικότητας του δράστη αλλά της αποκλειστικής ευθύνης της πολιτείας (υπέρβαση εύλογων χρονικών ορίων δίκης), θα επιφέρουν κατά την πρακτική εφαρμογή τους, κίνδυνο κλονισμού της κοινωνικής ειρήνης και δημόσιας ασφάλειας, αίσθημα ατιμωρησίας στους παθόντες μεγάλου όγκου κακουργηματικών αξιόποινων πράξεων που θα υποπέσουν σε παραγραφή χωρίς την επιβολή κυρώσεων στους δράστες και εμφανή δυσαρμονία ανάμεσα στην εκάστοτε ένταση προσβολής έννομων αγαθών και των αποτελεσμάτων της και στην επαπειλούμενη ποινική κύρωση.
Παράλληλα, υπό τις υφιστάμενες συνθήκες, καθίσταται αδύνατη η αποτελεσματική εφαρμογή των νέων θετικών θεσμών εξωδικαστικής διευθέτησης των ποινικών διαφορών αλλά και η προσήκουσα εποπτεία εκτέλεσης της νεοσύστατης (ως κύριας ποινής) παροχής κοινωφελούς εργασίας χωρίς παράλληλη ενίσχυση των υλικών υποδομών αλλά του ανθρωπίνου δυναμικού της Εισαγγελίας.
Η πολυπόθητη επιτάχυνση απονομής της ποινικής δικαιοσύνης, δύναται να επιτευχθεί με μέτρα, όπως η ευρεία αποποινικοποίηση ήσσονος σημασίας αδικημάτων που προβλέπονται σε ειδικούς ποινικούς Νόμους, η περιστολή της χρονοβόρας ενδιάμεσης διαδικασίας των δικαστικών συμβουλίων αλλά και η ενίσχυση (με υπαγωγή στην αρμοδιότητα του περισσότερων αδικημάτων) του κατά γενική ομολογία πετυχημένου θεσμού του Μονομελούς Εφετείου το οποίο ατυχώς, με το προτεινόμενο σχέδιο του νέου Κ.Π.Δ εν τοις πράγμασι καταργείται.
Η Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος, υπέρμαχος κάθε νομοθετικής καινοτομίας που αποσκοπεί στην επιτάχυνση και ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης, καλεί την πολιτεία να λάβει σοβαρά υπόψη τις βελτιωτικές της προτάσεις και εκ νέου τονίζει ηχηρά την επιτακτική ανάγκη να ενισχύσει άμεσα τον Εισαγγελικό θεσμό σε ανθρώπινο δυναμικό και υποδομές, προκειμένου η στόχευση της κομβικής για το ποινικό δικαιικό μας σύστημα επιχειρούμενης μεταρρύθμισης, να επιτευχθεί προς όφελος των πολιτών και της δικαιοσύνης ως βασικού πυλώνα της δημοκρατίας.
