Ιδιωτική εταιρεία, και όχι κάποιος δήµος, φαίνεται πως θα καταφέρει να λειτουργήσει το πρώτο Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών (ΚΑΝ) στην Ελλάδα. Επειτα από 13 χρόνια που πέρασαν, µε διάφορους δήµους να ψάχνουν πού και πώς θα φτιάξουν την απαραίτητη εγκατάσταση και χιλιάδες Ελληνες να καταφεύγουν στη Βουλγαρία για αποτέφρωση, το πρώτο Αποτεφρωτήριο έχει ήδη λάβει περιβαλλοντική αδειοδότηση από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, χτίζεται και µπορεί να λειτουργήσει το ερχόµενο φθινόπωρο στην περιοχή της Ριτσώνας, κοντά στη Χαλκίδα.
Η περιβαλλοντική αδειοδότηση χορηγήθηκε το περασµένο καλοκαίρι µε τη µορφή της υπαγωγής σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές ∆εσµεύσεις (ΠΠ∆). Είναι µια διαδικασία εναλλακτική της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που εφαρµόζεται σε κάποιες µορφές δραστηριότητας. Εκδόθηκε από τη ∆ιεύθυνση Ανάπτυξης Εύβοιας, µε αποδέκτη την ανώνυµη εταιρεία «Αποτεφρωτήριο Ριτσώνας» που εντόπισε οικόπεδο στην περιοχή Μεγάλη Γέφυρα Ριτσώνας του πρώην ∆ήµου Αυλίδας. Στην αδειοδότηση περιλαµβάνεται το σύνολο των µέτρων που πρέπει να λάβει η επιχείρηση κατά τον σχεδιασµό, την ανέγερση των εγκαταστάσεων και την τοποθέτηση του µηχανολογικού εξοπλισµού προκειµένου να τηρεί τη νοµοθεσία, να µην ενοχλεί το περιβάλλον και να λάβει άδεια λειτουργίας. Στην ίδια απόφαση καταγράφεται αναλυτικά και η διαδικασία της παραλαβής της σορού µέχρι την ώρα που θα παραδοθεί στη φωτιά και στη συνέχεια:
- Η σορός µεταφέρεται στο ΚΑΝ και από τη γραµµατεία παραλαµβάνεται η άδεια αποτέφρωσης του δήµου (αντίστοιχη της άδειας ταφής).
- Η γραµµατεία του ΚΑΝ καταχωρίζει στο επίσηµο θεωρηµένο και αριθµηµένο βιβλίο αποτεφρώσεων εξαψήφιο αριθµό αποτέφρωσης, ο οποίος χαράσσεται στο ειδικό πυρίµαχο αντικείµενο (πλακάκι) που τοποθετείται εντός του φερέτρου. Ο ίδιος αυτός αριθµός αναγράφεται µαζί µε το όνοµα του νεκρού επάνω στην τεφροδόχο και αναφέρεται στο πιστοποιητικό αποτέφρωσης που εκδίδει το ΚΑΝ εις διπλούν για κάθε αποτέφρωση. Το ένα αντίγραφο του πιστοποιητικού αποτέφρωσης παραδίδεται στην οικογένεια του θανόντος και το άλλο αποστέλλεται στον αρµόδιο ΟΤΑ.
- Η γραµµατεία ενηµερώνει για την ηµέρα και ώρα που πρόκειται να γίνει η αποτέφρωση, προκειµένου να ρυθµιστούν από τους οικείους του θανόντος τυχόν θέµατα οργάνωσης τελετής και να παραστούν, αν το επιθυµούν, για να παρακολουθήσουν τη διαδικασία της αποτέφρωσης.
- Η σορός φυλάσσεται από την παραλαβή της και µέχρι την αποτέφρωση σε ειδικό ψυκτικό θάλαµο.
- Πριν από την αποτέφρωση οι συγγενείς µπορούν να δουν για τελευταία φορά τη σορό πριν από την είσοδό της στον αποτεφρωτήρα και στη συνέχεια να παραστούν και να παρακολουθήσουν τη διαδικασία εισόδου του φέρετρου στον θάλαµο αποτέφρωσης.
- Από την είσοδο του φερέτρου στον θάλαµο αποτέφρωσης οι τεχνικοί του ΚΑΝ παρακολουθούν µέσω ηλεκτρονικού εξοπλισµού τη διαδικασία αποτέφρωσης και µετά τον προγραµµατισµένο χρόνο συλλέγουν τα υπολείµµατα της αποτέφρωσης, τα οποία κονιορτοποιούν µε ειδικό µηχάνηµα. Το προϊόν της κονιορτοποίησης µαζί µε το ειδικό πυρίµαχο αντικείµενο που συνόδευε τη σορό κατά την αποτέφρωση εισάγονται σε ειδικό σκεύος (τεφροδόχος). Στη συνέχεια σφραγίζεται η τεφροδόχος και εκτυπώνονται σε αυτήν το ονοµατεπώνυµο του θανόντος, ο αριθµός αποτέφρωσης, ο τόπος γέννησής του, η ηµεροµηνία γέννησης και θανάτου του, η ηµέρα, η ώρα και ο τόπος της αποτέφρωσης.
Ως νόµιµος εκπρόσωπος της εταιρείας εµφανίζεται στο έγγραφο ο Αντώνης Αλακιώτης, πρόεδρος της Ελληνικής Κοινωνίας Αποτέφρωσης (ΕΚΑ), ενός φορέα που αγωνίζεται εδώ και χρόνια για τη δηµιουργία Αποτεφρωτηρίου. Ο ίδιος µας ενηµέρωσε πως η παρουσία του είναι συµβολική, καθώς η εγκατάσταση δηµιουργείται µε ιδιωτικά κεφάλαια, τα οποία παραχώρησαν στην ΕΚΑ το 5% των µετοχών.
Στη Βουλγαρία το «τελευταίο ταξίδι» για 4.000 Έλληνες κάθε χρόνο
Mόνον οι δήµοι µπορούσαν µέχρι το 2017 να κατασκευάσουν αποτεφρωτήριο. Αλλά τότε η κυβέρνηση Τσίπρα έδωσε το δικαίωµα και σε ιδιώτες, ενώ ο αρµόδιος υπουργός Εσωτερικών, Π. Σκουρλέτης, έλεγε στη Βουλή πως αυτό γίνεται προκειµένου να ασκηθεί πίεση και να ιδρυθεί επιτέλους ΚΑΝ. Υπολογίζεται πως έως τώρα είναι πάνω από 4.000 οι αποτεφρώσεις Ελλήνων που γίνονται ετησίως στη Βουλγαρία, µε κόστος άνω των 2.000 ευρώ.
Στην Ελλάδα, σύµφωνα µε τα ληξιαρχικά στοιχεία, πεθαίνουν κάθε χρόνο 121.000 άνθρωποι. Υπό κανονικές συνθήκες, ένα ποσοστό 10% θα επιλέξει την αποτέφρωση και αυτό διεγείρει ένα πρώτο επιχειρηµατικό ενδιαφέρον. Υπάρχουν πάντως και κράτη όπου η αποτέφρωση φτάνει το 40% (Ισπανία) ή πλησιάζει και το 80% (Βρετανία).
Τα σχέδια των δήμων
Ένα τέτοιο αυξητικό ενδεχόµενο συµβάλλει στην άποψη ότι παρά τη δηµιουργία ιδιωτικού ΚΑΝ, δεν αποκλείεται η πιθανότητα σε κάποιον δήµο να φτιάξει το δικό του. Υπενθυµίζεται ότι:
- Ο ∆ήµος Αθηναίων έχει επιλέξει χώρο στον Ελαιώνα, ανάµεσα στη λεωφόρο Αθηνών στο ύψος του Χρηµατιστηρίου και το Ισλαµικό Τέµενος. Πρόσφατα χορηγήθηκε άδεια από το υπουργείο Περιβάλλοντος και η απερχόµενη δηµοτική Αρχή ίσως προλάβει να δηµοσιεύσει τεύχη δηµοπράτησης για να επιλεγεί ο ιδιώτης µε τον οποίο θα υπογραφεί σύµβαση παραχώρησης. Από γύρω επιχειρήσεις, όµως, έχουν κατατεθεί προσφυγές και αυτό µπορεί να προκαλέσει νέα εµπλοκή. Η νέα δηµοτική Αρχή θα πρέπει να συνεχίσει την προσπάθεια.
- Ο ∆ήµος Πατρέων έχει προχωρήσει µε τον εντοπισµό χώρου στον Γλαύκο και προκήρυξε αρχιτεκτονικό διαγωνισµό όπου κατατέθηκαν πάνω από 110 προτάσεις!
- Στη Θεσσαλονίκη το σχέδιο Μπουτάρη εµφανίζει εµπλοκές λόγω αντιδράσεων του ∆ήµου Πυλαίας-Χορτιάτη.
- Στο Ηράκλειο Κρήτης ο δήµος σχεδιάζει την κατασκευή ΚΑΝ στην Αλικαρνασσό, αν και εκφράζεται προβληµατισµός για την οικονοµική του βιωσιµότητα