«Τα τελευταία 10 χρόνια η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να κεφαλαιοποιήσει τη δύναμη που έχει στην κρουαζιέρα». Τα λόγια ανήκουν στον Michel Nestour, αντιπρόεδρο για την Ευρώπη της Carnival, του μεγαλύτερου ομίλου κρουαζιέρας, παγκοσμίως, αμερικανικών συμφερόντων. Ειπώθηκαν στη διάρκεια του 5ου Posidonia Sea Tourism Forum που διεξήχθη την περασμένη εβδομάδα στο Καστρί.
Η περίπτωση της Ελλάδας έχει εξελιχθεί σε case study στα διεθνή fora αφού όλοι διερωτώνται πως οι ελληνικές κυβερνήσεις αφήνουν ανεκμετάλλευτη μία τόσο σημαντική πηγή πλούτου για τη χώρα. Θυμίζει το ρητό «βρέχει λεφτά και μείς κρατάμε ομπρέλα»!
Επίσης, όπως επεσήμαναν οι εκπρόσωποι των τριών μεγαλύτερων εταιρειών κρουαζιέρας παγκοσμίως, Carnival Group, Royal Caribbean Cruises, MSC Cruises «η γεωπολιτική αστάθεια, ο περιορισμένος αριθμός λιμανιών τα οποία μπορούν να δεχθούν κρουαζιερόπλοια, η σοβαρή έλλειψη λεωφορείων και ξεναγών στους προορισμούς κρουαζιέρας κατά τις περιόδους υψηλής τουριστικής κίνησης και, τέλος, οι σημερινές υποδομές που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στον αυξανόμενο αριθμό επιβατών κρουαζιέρας, είναι οι κυρίαρχες προκλήσεις που βάζουν εμπόδια στην ανάπτυξη της κρουαζιέρας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Στο Forum έδωσαν το παρών 200 εκπρόσωποι από τον κλάδο της κρουαζιέρας, μεταξύ των οποίων, ηγετικά στελέχη από τις MSC Cruises, Carnival Group, Royal Caribbean Cruises, Holland America Group, Silversea Cruises, Disney Cruise Line, Fred Olsen Cruise Line και Celestyal Cruises καθώς και εκπροσώπους περιφερειακών λιμανιών και προορισμών.
Το σκεπτικό των «μεγάλων» για την κρουαζιέρα στην ανατολική Μεσόγειο ήταν «ναι μεν …αλλά». Υπάρχουν προοπτικές αλλά και σημαντικές δυσκολίες που εμποδίζουν την άνθιση της συγκεκριμένης αγοράς.
Ας αρχίσουμε όπως από την Ελλάδα.
Κατέχει μερίδιο 10% στις προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων στην περιοχή της Μεσογείου, ένα σημαντικό ποσοστό παγκοσμίως, με δεδομένο ότι η περιοχή κατατάσσεται στη δεύτερη θέση μετά την Καραϊβική όσον αφορά τις πολλαπλές επιλογές δρομολογίων. Σύμφωνα με τον Airam Diaz Pastor, Πρόεδρο της Ένωσης Λιμένων MedCruise, η Ελλάδα και ολόκληρη η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου θα επωφεληθούν σημαντικά από την προβλεπόμενη αύξηση κατά 22,2% σε αριθμούς επιβατών και κατά 19,8% στις προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων για το σύνολο της περιοχής της Μεσογείου το 2019: «Η περιοχή διανύει μια «χρυσή» περίοδο ανάπτυξης και η προγραμματισμένη δραστηριοποίηση 25 νέων, πολυτελών κρουαζιερόπλοιων στην τοπική αγορά το επόμενο διάστημα θα δώσει επιπλέον ώθηση στα μικρότερα λιμάνια και την ευκαιρία να διαφοροποιηθούν σε σχέση με τον ανταγωνισμό».
Στο ίδιο κλίμα όσον αφορά τις προοπτικές της Ανατολικής Μεσογείου ως προορισμού φαίνεται να κινείται και η MSC, η μεγαλύτερη εταιρεία κρουαζιέρας στη Μεσόγειο, με μερίδιο αγοράς 15,07% και με σχέδια για αύξηση της συνολικής διαθεσιμότητας κλινών κατά 25%.
«Μας αρέσει πραγματικά αυτή η περιοχή, ωστόσο έχουμε επίγνωση και ορισμένων γεωπολιτικών προκλήσεων που εξακολουθούν να μας κρατούν μακριά από την τουρκική αγορά –τουλάχιστον για τώρα», δήλωσε ο Charles Darr, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος, Ναυτιλιακής Πολιτικής και Κυβερνητικών Σχέσεων του Ομίλου MSC για να προσθέσει: «Η έλλειψη πολιτικής σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, με τη γεωπολιτική αστάθεια στη Βόρεια Αφρική και σε άλλες περιοχές, δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τη δραστηριοποίηση των εταιρειών κρουαζιέρας. Δεν είμαστε ακόμη πεπεισμένοι ότι θα ήταν υπεύθυνο εκ μέρους μας να μεταφέρουμε τους επιβάτες μας σε αυτήν την περιοχή. Πρέπει να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των τουριστών, η οποία έχει υποστεί πλήγμα λόγω των γεγονότων στην περιοχή.»
Παρά τις υπάρχουσες προκλήσεις, πάντως, η Disney Cruise Lines επιστρέφει στην Ελλάδα φέτος το καλοκαίρι με δρομολόγια 9 και 12 διανυκτερεύσεων που συνδέουν τα δημοφιλή λιμάνια του Αιγαίου με την Βενετία και την Αδριατική, ενώ και η MSC Cruises προσθέτει ένα πέμπτο κρουαζιερόπλοιο στην Ανατολική Μεσόγειο αυξάνοντας έτσι τη συνολική διαθεσιμότητα κλινών κατά 26,4%. Η ίδια εταιρεία πρόκειται να προσθέσει ένα ακόμη κρουαζιερόπλοιο στο στόλο της στην περιοχή το 2020 ώστε να αυξήσει περαιτέρω τη συνολική διαθεσιμότητα των κλινών της κατά 25%.
«Τα κρουαζιερόπλοια της Disney Cruises μπορούν να προσεγγίσουν μόνο έξι ελληνικά λιμάνια και αυτό είναι κρίμα», δήλωσε ο Paul Britton, Manager, Marine Operations, Ports and Itinerary Planning της Disney Cruise Lines, η οποία επιστρέφει φέτος στην Ελλάδα με λιμάνια προσέγγισης στον Πειραιά, τη Σαντορίνη, τη Μύκονο και το Κατάκολο και προσέθεσε:
«Υπάρχουν συγκεκριμένα συστατικά για μία ευχάριστη εμπειρία κρουαζιέρας, που ξεκινούν από ένα λιμάνι με δυνατότητες homeporting και εύκολη αεροπορική σύνδεση. Εκείνο που λείπει της Ελλάδας είναι τα λιμάνια – «κρυφά διαμάντια», παρά τα 100 κατοικημένα νησιά και το αρχιπέλαγος με τα 6.000 μικρότερα νησάκια».
Ο Alexandros Fan, Product and Buying Corporate Shorex Excursions της MSC Cruises αναφέρθηκε στην αυξημένη ζήτηση για εκδρομές στεριάς ως ένα σημαντικό ζήτημα που χρειάζεται να αντιμετωπιστεί αφού υπάρχουν προβλήματα:
«Η ανεπάρκεια σε αριθμό λεωφορείων και ξεναγών κατά τις περιόδους αυξημένης τουριστικής κίνησης αποτελεί σημαντικό πρόβλημα και απαιτεί τη σύμπραξη και τη συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων φορέων ώστε να βρουν λύσεις για την ανάπτυξη ενός βιώσιμου προϊόντος κρουαζιέρας», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Δυναμικό «παρών» στο 5ο Posidonia Sea Tourism Forum 2019 έδωσε η Celestyal Cruises. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, Κρις Θεοφιλίδης, επεσήμανε ότι η εταιρεία επικεντρώνεται στην Ανατολική Μεσόγειο, διατηρώντας το 70% του home porting στην Ελλάδα, το οποίο υλοποιείται με τα δύο μεσαίου μεγέθους κρουαζιερόπλοια τα οποία προσφέρουν τη δυνατότητα προσέγγισης ορισμένων από τα πιο δυσπρόσιτα από άλλα κρουαζιερόπλοια και εντυπωσιακά νησιά του Αιγαίο.
Ανέφερε πως μόνο την προηγούμενη χρονιά, περισσότεροι από 100 χιλιάδες επιβάτες από 140 διαφορετικές χώρες πραγματοποίησαν μια κρουαζιέρα στο Αιγαίο με την Celestyal Cruises, καταγράφοντας 663 προσεγγίσεις σε ελληνικά λιμάνια. Συνολικά, από το 2014 μέχρι το 2018, η εταιρεία έχει συμβάλει στην εθνική οικονομία με περισσότερα από 103 εκ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ στοχεύει σε ακόμη μεγαλύτερη συμβολή, προσθέτοντας νέους προορισμούς στα δρομολόγιά της, όπως την Πάτρα, το Βόλο και την Κέρκυρα, αλλά κάνοντας «άνοιγμα» και προς το Ιόνιο και την Αδριατική το 2020.
Τoυ Μηνά Τσαμόπουλου
