Αν θα έπρεπε να επιλέξουμε ένα έργο από όσα ανέφερε στις προγραμματικές δηλώσεις της η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, με το μέγεθος παρακαταθήκης για την Αθήνα, αυτό θα ήταν η υπόγεια επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και η «συλλειτουργία» του με το Πολυτεχνείο και την Αρχιτεκτονική Σχολή. Σύμφωνοι, δεν ήταν δύσκολη επιλογή, αλλά για πολλούς λόγους δεν είναι ένα εύκολο έργο. Αποτελεί, ωστόσο, ένα μεγάλο στοίχημα της νέας κυβέρνησης για τη συνολική αναβάθμιση του κέντρου της πρωτεύουσας.
Η υπόγεια επέκταση του ΕΑΜ και η διασύνδεσή του με το Ακροπόλ, το οποίο θα είναι προσανατολισμένο στη σύγχρονη δημιουργία, είχε εγκριθεί το 2008 από το Συμβούλιο Μουσείων («Κ», 17/4/2008), με κόστος περίπου 50 εκατομμύρια ευρώ, αλλά το σχέδιο «πάγωσε». Η εξασφάλιση των πόρων για τις μελέτες από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος φαίνεται πως λύνει το οικονομικό ζήτημα και μένει η πολιτική βούληση για τα υπόλοιπα. Αναπτύσσοντας τις βασικές αρχές του προγράμματος του ΥΠΠΟ, η κ. Μενδώνη ήταν ξεκάθαρη για τη σύνδεση του πολιτισμού και της προστασίας του με την οικονομία και την ανάπτυξη και με έργα που έχει βάλει ψηλά στην ατζέντα η νέα κυβέρνηση, όπως το Ελληνικό και το λιμάνι του Πειραιά.
Η υπουργός θα προχωρήσει σε αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο των κρατικών μουσείων που αφορούν τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας τους «με τη δημιουργία ΝΠΔΔ όπου κρίνεται απαραίτητο». Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πως θα συνδυαστεί αυτό με την «επέκταση του μοντέλου λειτουργίας του Μουσείου Ακρόπολης σε άλλα μουσεία», όπως αναφέρει ο φάκελος των κυβερνητικών προτεραιοτήτων για το ΥΠΠΟ, κάτι που έχει ήδη προκαλέσει την αντίδραση του ΣΕΑ.
Ιδιαίτερο βάρος έδωσε η κ. Μενδώνη στην ανάγκη αναδιοργάνωσης του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και σημείωσε ότι η υφιστάμενη δομή ελέγχεται για να παραληφθεί από τη νέα διοίκηση. Στις προτεραιότητες του υπουργείου εντάσσονται επίσης ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου για την ιδιωτική χορηγία, η περαιτέρω προσαρμογή στην ψηφιακή εποχή, η διεύρυνση της πρόσβασης στον πολιτισμό, η ανάπτυξη περιοχών με σημαντικά μνημεία, η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, η ενίσχυση των δημιουργικών βιομηχανιών, η λειτουργία της Εθνικής Πινακοθήκης και του ΕΜΣΤ και η επιτυχία της «Ελευσίνα – Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2021», αλλά φαίνεται πως η ζυγαριά των πρωτοβουλιών γέρνει προς την πολιτιστική κληρονομιά σε σχέση με τη σύγχρονη δημιουργία.
Ανάμεσα στις αρχές λειτουργίας του ίδιου του υπουργείου, η κ. Μενδώνη ανέφερε μεταξύ άλλων την αξιολόγηση και πιστοποίηση δομών και υπηρεσιών, τη διαφάνεια και λογοδοσία όλων των φορέων και τη στελέχωση διευθυντικών θέσεων σε ΝΠΙΔ «με πραγματικές και όχι κατ’ επίφασιν διαφανείς και αξιοκρατικές διαδικασίες».
Σάκης Ιωαννίδης
