«Η περιοχή σας βρίσκεται στο τμήμα του ανατολικού τόξου που έχει μεγάλη σεισμικότητα. Έχουν εκδηλωθεί στο παρελθόν ισχυροί σεισμοί. Μερικοί από αυτούς συνοδεύθηκαν και από τσουνάμι. Αυτό δεν σημαίνει όμως πανικό».
Αυτό δήλωσε, σε συνέντευξή του στη «δ», ο διευθυντής ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, σεισμολόγος κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος.
«Οι Ροδίτες δεν θα πρέπει να πιστεύουν τις φημολογίες. Να ακούν αυτά που λένε οι επιστήμονες και να μην πανικοβάλλονται. Να συνδράμουν με όποιο τρόπο μπορούν τις αρχές πολιτικής προστασίας σε αυτό που κάνουν», δηλώνει ο κ. Γ. Παπαδόπουλος με αφορμή τις φήμες που θέλουν την εκδήλωση ισχυρού σεισμού στο προσεχές χρονικό διάστημα.
Ο διευθυντής ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών αναφέρεται και στην εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης της σεισμικής δραστηριότητας και προειδοποίησης.
«Το σύστημα αποτελείται από δίκτυο ειδικών συσκευών για σεισμική ειδοποίηση. Οι συσκευές αυτές ενεργοποιούνται μόνο αν γίνει ισχυρός σεισμός δηλαδή με μέγεθος μεγαλύτερο των έξι βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σε μια ακτίνα 100 χιλιομέτρων από τη Ρόδο», εξηγεί ο κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος και καλεί τους ξενοδόχους που δραστηριοποιούνται στην ανατολική πλευρά του νησιού να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης και να συντάξουν το δικό τους σχέδιο κινητοποίησης ώστε να είναι έτοιμοι σε περίπτωση που θα γίνει ισχυρός σεισμός.
Η συνέντευξη του κ. Γεράσιμου Παπαδόπουλου, αναλυτικά:
• Ποιος ήταν ο λόγος της επίσκεψής σας στη Ρόδο;
Η επίσκεψή μας στη Ρόδο είχε ως στόχο να ενημερώσουμε τα ΜΜΕ και τους φορείς της περιοχής για την πρόοδο που έχει επιτελεστεί στην ανάπτυξη του συστήματος προειδοποίησης για σεισμούς και τσουνάμι.
• Πότε τελειώνει το πρόγραμμα αυτό;
Το πρόγραμμα αυτό τελειώνει στο τέλος του τρέχοντος έτους. Αυτός ήταν και ο λόγος που πραγματοποιήσαμε και τη συνάντηση στη Ρόδο. Συμμετείχαν σε αυτή συνεργάτες μας από την Ιταλία, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Κύπρο.
• Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης χρειάζεται συμπληρώσεις;
Πρέπει να προστεθούν κάποια πράγματα. Το σύστημα αποτελείται από δίκτυο ειδικών συσκευών για σεισμική ειδοποίηση. Οι συσκευές αυτές ενεργοποιούνται μόνο αν γίνει ισχυρός σεισμός δηλαδή με μέγεθος μεγαλύτερο των έξι βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σε μια ακτίνα 100 χιλιομέτρων από τη Ρόδο. Δεν μας ενδιαφέρουν μακρινότεροι σεισμοί και οι μικροί κοντινοί. Έχει αναπτυχθεί και σύστημα διαχείρισης κρίσεων που ετοιμάζει το γραφείο πολιτικής προστασίας του Δήμου σε συνεργασία με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Αθηνών.
• Πώς θα λειτουργεί το σύστημα αυτό;
Συγκεντρώνονται ήδη για τη λειτουργία του όλες οι πληροφορίες που είναι χρήσιμες για την άμεση κινητοποίηση του τομέα σε περίπτωση σεισμού, που συνοδεύεται από τσουνάμι και άλλες φυσικές καταστροφές. Το τρίτο κομμάτι του συστήματος είναι δύο υπερ -σύγχρονοι παλιρροιογράφοι που θα εγκατασταθούν στην Κάλαθο και στην περιοχή Πλημμύρι.
• Δεν θα έπρεπε να έχουν εγκατασταθεί οι παλιρροιογράφοι;
Υπήρξε καθυστέρηση που οφείλεται στις γραφειοκρατικές διαδικασίες. Πρέπει να συναφθεί μια σύμβαση με το Δήμο. Τα μηχανήματα βρίσκονται ήδη στο Εθνικό Αστεροσκοπείο και σύντομα θα εγκατασταθούν και θα τεθούν σε λειτουργία.
• Γιατί θα τοποθετηθούν στην ανατολική πλευρά του νησιού μας;
Γιατί στις ανατολικές ακτές έχουν κάνει την εμφάνισή τους κύματα τσουνάμι. Οι μεγάλες σεισμικές εστίες είναι μεταξύ της Ρόδου και της Νοτιοδυτικής Τουρκίας. Από αυτές ήρθαν και οι σεισμοί, που στο παρελθόν προκάλεσαν τσουνάμι.
• Η προειδοποίηση των συστημάτων αυτών είναι άμεση;
Το σύστημα σεισμικής ειδοποίησης έχει τοποθετηθεί στο Δήμο, στην Πυροσβεστική και σε δημοτικά κτήρια στο Γεννάδι και τις Καλυθιές. Οι προοπτικές είναι μετά το πρόγραμμα να μπορέσουμε να βρούμε πόρους να επεκταθεί ο εξοπλισμός και τα σήματα της ειδοποίησης να πηγαίνουν σε κινητά τηλέφωνα που θα επιλεγούν από το Δήμο.
• Θεωρείτε απαραίτητη και την εκπαίδευση του πληθυσμού για να μπορεί να αντιδρά σωστά σε περίπτωση σεισμού;
Η εκπαίδευση του πληθυσμού είναι ακρογωνιαίος λίθος για την προστασία. Αυτό όμως είναι ζήτημα των αρχών πολιτικής προστασίας. Οι επιστήμονες μπορούν απλά να βοηθήσουν.
• Ποια ζητήματα συζητήσατε στη συνάντησή σας με το δήμαρχο κ. Στάθη Κουσουρνά;
Του έκανα για μια φορά ακόμη ενημέρωση αναφορικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί και πώς θα είναι δομημένο το σύστημα με τη λήξη του προγράμματος.
• Η περιοχή μας πρέπει να περιμένει μεγάλο σεισμό;
Η περιοχή σας βρίσκεται στο τμήμα του ανατολικού τόξου που έχει μεγάλη σεισμικότητα. Έχουν εκδηλωθεί στο παρελθόν ισχυροί σεισμοί. Μερικοί από αυτούς συνοδεύθηκαν και από τσουνάμι. Το πρόβλημα αυτό θα υπάρχει και στο μέλλον. Αυτός είναι ο λόγος που εγκαταστήσαμε τα συστήματα ειδοποίησης.
• Τι θα πρέπει να γίνει στην περίπτωση που κάνουν την εμφάνισή τους κύματα τσουνάμι;
Το πρώτο που έχει ήδη γίνει από προηγούμενα προγράμματα είναι η χαρτογράφηση της δυνατότητας της παράκτιας ζώνης.Αυτό είναι σημαντικό όπλο για να ξεκινήσει τις δράσεις της η πολιτική προστασία. Βεβαίως αν υπάρξει ένδειξη τσουνάμι υπάρχουν ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ενημέρωση του πληθυσμού ο οποίος θα πρέπει να απομακρυνθεί από τις «επικίνδυνες περιοχές» ήσυχα και χωρίς να προκληθεί πανικός.
• Τι θα πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες των ξενοδοχείων που είναι κοντά στις ακτές;
Πρέπει να τονίσω και τον ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν τα ξενοδοχεία που είναι κοντά στις ακτές. Πρέπει οι ξενοδόχοι να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης και να συντάξουν το δικό τους σχέδιο κινητοποίησης. Εμείς θα είμαστε στη διάθεσή τους για να βοηθήσουμε. Να μην τα περιμένουν όμως όλα από το Γραφείο Πολιτικής Προστασίας.
• Τι μπορούν δηλαδή να κάνουν οι ξενοδόχοι;
Μπορούν και αυτοί να εγκαταστήσουν το σύστημα σεισμικής ειδοποίησης. Δεν θα περιμένουν δηλαδή την ειδοποίηση από το Αστεροσκοπείο. Θα έχουν τις ενδείξεις άμεσα. Πρέπει να ξέρουν πώς θα κινητοποιηθούν σε περίπτωση που εκδηλωθεί ισχυρός σεισμός. Είναι ανάγκη να δημιουργήσουν σωστές υποδομές και να διανείμουν έντυπα με πρακτικές οδηγίες που πρέπει ο κάθε πολίτης Έλληνας και ξένος να γνωρίζει.
• Μήπως θα πρέπει να πραγματοποιηθεί από το Δήμο Ρόδου άσκηση ετοιμότητας που θα περιλαμβάνει και τα ξενοδοχεία του νησιού μας;
Και οι ασκήσεις βοηθούν πάρα πολύ. Είναι και αυτό ένα κομμάτι της προετοιμασίας.
• Πότε θα κυκλοφορήσει το βιβλίο σας;
Το αργότερο στις αρχές του επόμενου έτους. Έχω τελειώσει σχεδόν. Αναφέρεται στη σεισμική δραστηριότητα της Ρόδου από το 227 π.Χ. που έπεσε ο Κολοσσός. Γίνεται με απλό τρόπο ώστε να το καταλάβουν οι πολίτες. Εντάσσεται και αυτό στα πλαίσια της ενημέρωσης.
• Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει το Εθνικό Αστεροσκοπείο;
Τα κονδύλια έχουν μειωθεί για τη μισθοδοσία. Το προσωπικό έχει επίσης μειωθεί. Παρ’ όλα αυτά με ενισχύσεις από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας και προγράμματα που διεκδικούμε και υλοποιούμε καταφέρνουμε και διατηρούμε το επίπεδο σε εξοπλισμό και ετοιμότητα.
• Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους Ροδίτες;
Να μην πιστεύουν τις φημολογίες, να ακούν αυτά που λένε οι επιστήμονες και να μην πανικοβάλλονται. Να συνδράμουν με όποιο τρόπο μπορούν τις αρχές πολιτικής προστασίας σε αυτό που κάνουν.
