Στο Ευρωδικαστήριο παραπέμπεται, ακόμα μια φορά, η Ελλάδα για τις επιδόσεις της σε θέματα προστασίας περιβάλλοντος. Η νέα παραπομπή αφορά την απουσία συγκεκριμένων μέτρων για την προστασία απειλούμενων ειδών και σημαντικών οικοτόπων, επτά χρόνια μετά την πάροδο της προθεσμίας. Το υπουργείο Περιβάλλοντος εκτιμά ότι θα κλείσει εγκαίρως ένα μέρος των εκκρεμοτήτων, ωστόσο χρειάζεται συντονισμένες κινήσεις για να μην αντιμετωπίσει νέες καθυστερήσεις.
Με βάση την οδηγία για τους οικοτόπους (92/43/ΕΟΚ), τα κράτη-μέλη πρέπει να προτείνουν ένα δίκτυο «τόπων κοινοτικής σημασίας», περιοχών δηλαδή που πρέπει να τύχουν ειδικής μεταχείρισης λόγω των ευαίσθητων, πολύτιμων φυσικών τους οικοτόπων. Οι περιοχές αυτές, μαζί με τους τόπους που είναι πολύτιμοι για την ορνιθοπανίδα, συνιστούν το δίκτυο Natura 2000.
Η Επιτροπή ενέκρινε ήδη από το 2006 κατάλογο 239 τόπων για την Ελλάδα. Ακολούθως η χώρα είχε έξι χρόνια στη διάθεσή της για να καθορίσει στόχους και μέτρα που θα προστατεύσουν τους οικοτόπους και θα αποκαταστήσουν τους πληθυσμούς των απειλούμενων ειδών. Η χώρα μας ανέθεσε (με χρηματοδότηση από το προηγούμενο ΕΣΠΑ) ένα πρόγραμμα παρακολούθησης ειδών και οικοτόπων από ειδικούς επιστήμονες, όμως η καθυστέρηση στην ανάθεση του προγράμματος δεν άφησε επαρκή χρόνο ώστε να γίνει σωστά η καταγραφή και η παρακολούθηση της κατάστασης. Ετσι, στις αρχές του 2016 η Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία ενάντια στη χώρα μας, η οποία τελικά οδήγησε στην παραπομπή αφού η χώρα δεν είχε γνωστοποιήσει στις κοινοτικές αρχές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της διαδικασίας. Με δεδομένο ότι η Ελλάδα δεν προλαβαίνει πλέον να αποφύγει την πρώτη καταδίκη, ο στόχος του υπουργείου είναι πλέον να προλάβει τη δεύτερη, η οποία συνεπάγεται την επιβολή προστίμου. Ηδη στο πλαίσιο προγράμματος LIFE που έχει αναλάβει το υπουργείο αποφασίστηκε να ανατεθεί πρόγραμμα αξιολόγησης των στοιχείων που είχαν συλλεγεί το 2013-2015, ώστε να θεσμοθετηθούν μέτρα για όσες περιοχές και είδη η επιστημονική γνώση ήταν επαρκής. Παράλληλα, στις αρχές του νέου έτους προγραμματίζεται να ανατεθεί νέο πρόγραμμα παρακολούθησης ειδών και οικοτόπων για τα υπόλοιπα.
«Σαφές μήνυμα»
«Η παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωδικαστήριο καταδεικνύει χρόνιες παθογένειες του συστήματος προστατευόμενων περιοχών της χώρας. Με την απόφασή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει ένα σαφές μήνυμα στην Ελλάδα ότι δεν αρκεί η ένταξη των περιοχών στο δίκτυο Natura 2000. Απαιτείται η θεσμοθέτηση ενός αποτελεσματικού και λειτουργικού νομικού πλαισίου για την προστασία και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών μέσω της διαμόρφωσης επιστημονικά τεκμηριωμένων στόχων διατήρησης και της υιοθέτησης των αναγκαίων διαχειριστικών μέτρων, τα οποία θα ανταποκρίνονται στις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων και των ειδών», σχολίασε ο διευθυντής του WWF Δημήτρης Καραβέλλας. «Ζητάμε από τον υπουργό Περιβάλλοντος Κωστή Χατζηδάκη να προτάξει ως προτεραιότητα τη θεσμική θωράκιση του φυσικού πλούτου της χώρας. Πρώτο βήμα είναι η άμεση δημοσιοποίηση δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος ολοκλήρωσης της διαδικασίας έγκρισης των σχετικών προεδρικών διαταγμάτων και των σχεδίων διαχείρισης μέσα από ουσιαστικές και διαφανείς διαδικασίες κοινωνικής συμμετοχής και διαβούλευσης».
