Ως Παγκόσμια Ημέρα εορτασμού της Ψυχικής Υγείας έχει οριστεί η 10η Οκτωβρίου, έπειτα από πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ψυχικής Υγείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το 1994.
Κύριος στόχος του εν λόγω εορτασμού είναι η ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα που αφορούν στις ψυχικές διαταραχές, οι οποίες τείνουν να προσλάβουν τη μορφή παγκόσμιας επιδημίας.
Σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση ψυχικών νοσημάτων διαδραματίζουν κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες. Οι συνθήκες υπό τις οποίες διαβιούν οι πολίτες της χώρας μας έχουν αλλάξει άρδην τα τελευταία έτη, εξαιτίας της οικονομικής ύφεσης, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν ανοδική πορεία οι περιπτώσεις ατόμων με ψυχικές διαταραχές, όπως είναι η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές.
Από έρευνες που διεξήχθησαν προκύπτει το συμπέρασμα ότι πάνω από 150 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από κατάθλιψη, ενώ στη χώρα μας 10 με 12% του συνολικού πληθυσμού πάσχει από κάποια ψυχική ασθένεια.
Επιπλέον, ανησυχία προκαλούν τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, σύμφωνα με τα οποία, ως το 2020 η κατάθλιψη θα γίνει η δεύτερη αιτία θανάτων παγκοσμίως.
Το υψηλότερο ποσοστό στην κλίμακα καταλαμβάνουν οι αγχώδεις διαταραχές (14%) και ακολουθούν η αϋπνία (7%), η μείζων κατάθλιψη (6,9%), οι σωματομορφικές διαταραχές (6,3%,) και η άνοια στους υπερήλικες, που φθάνει το 30% στα άτομα που υπερβαίνουν το 85ο έτος της ηλικίας τους.
Σε τοπικό επίπεδο τα ποσοστά των νοσούντων αυξάνονται ραγδαία τα τελευταία έτη.
Για το θέμα αυτό ζητήθηκε από τη «δ» να τοποθετηθούν, ο διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Ρόδου, κος Αντώνης Κουτούζης και ο ψυχίατρος και επιστημονικά υπεύθυνος της εταιρείας «ΠΑΝΑΚΕΙΑ», κ. Αναστάσιος Πλατής.
Ο κ. Α. Κουτούζης, δήλωσε: “Τα φαινόμενα των ψυχικών διαταραχών έχουν αυξηθεί τα τελευταία έτη, με συχνότερες μορφές την κατάθλιψη και τις αγχώδεις διαταραχές. Η οικονομική κρίση αποτελεί μια ψυχοπιεστική κατάσταση και έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη των ανάλογων αντιδράσεων. Όταν μια οικογένεια βιώνει την ανασφάλεια, την αβεβαιότητα και την οικονομική ανέχεια δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες για την εμφάνιση ψυχικών νοσημάτων. Είναι έκδηλο το γεγονός ότι και οι αυτοκτονίες έχουν αυξηθεί σημαντικά, εφόσον υπάρχουν περισσότερες ψυχοπιεστικές καταστάσεις. Βέβαια, στις μέρες μας τα άτομα που νοσούν, ως επί το πλείστον, αναζητούν βοήθεια σε μεγαλύτερο βαθμό συγκριτικά με το παρελθόν και υπάρχει μεγαλύτερη διαγνωστική προσέγγιση”.
Ο κ. Α. Πλατής, δήλωσε: “Σκοπός της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας είναι η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τα ψυχικά νοσήματα. Σήμερα, δυστυχώς, βάσει μελετών 1 στα 4 άτομα νοσεί. Σε 6 χρόνια, οι ψυχικές διαταραχές πρόκειται να αποτελέσουν την 2η αιτία θανάτου παγκοσμίως. Οι πάσχοντες από σχιζοφρένεια είναι περίπου 25.000.000, ενώ 95.000.000 άτομα υποφέρουν από διαταραχές σχετιζόμενες κυρίως με κατάχρηση εξαρτησιογόνων ουσιών. Το 85% εξ’ αυτών αναζητούν βοήθεια, χωρίς να προσφεύγουν στη στήριξη των ειδικών. Ακόμη υπάρχει η αντιμετώπιση του θέματος ως ταμπού από την πλευρά της κοινωνίας. Παρ’ όλη την ενημέρωση που γίνεται από ειδήμονες ιατρούς, η προσέλευση είναι ελάχιστη. Το πρόβλημα δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστο και το νομό της Δωδεκανήσου, όπου το ποσοστό των σχιζοφρενών είναι 1%, αλλά τα περιστατικά της κατάθλιψης έχουν αυξηθεί σημαντικά, αφού πριν από 6 έτη το ποσοστό των νοσούντων ήταν 4% και τώρα αγγίζει το 10%. Η οικονομική ύφεση με τη φτώχεια, την ανεργία και την οικονομική δυσπραγία, έχει οδηγήσει και στην αύξηση του αριθμού των αυτοκτονιών. Περιστατικά αυτοκτονιών στη Ρόδο παλαιότερα δεν υπήρχαν, ενώ σήμερα καταγράφονται ετησίως 3 με 4 περιπτώσεις. Ωστόσο, οι περιπτώσεις απόπειρας αυτοκτονίας είναι πολύ περισσότερες, αν και δεν καθίστανται γνωστές δημοσίως. Βεβαίως, δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε πως για όλη αυτήν την κατάσταση ευθύνεται μόνο η οικονομική κρίση.
Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις ψυχολογικών και αντιδραστικών διαταραχών που οφείλονται σε συναισθηματικούς λόγους, όπως είναι οι χωρισμοί μεταξύ των ζευγαριών. Πέραν τούτου, η νόσος του καρκίνου δημιουργεί ψυχικές διαταραχές, όχι μόνο στον ασθενή, αλλά και στο ευρύτερο συγγενικό του περιβάλλον, που επηρεάζεται. Στόχος, λοιπόν, της ημερίδας που διοργανώνει η Εταιρία Ανάπτυξης Κοινοτικών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Ενηλίκων «ΠΑΝΑΚΕΙΑ», με θέμα «Ψυχολογική Διάσταση του Καρκίνου», στις 11 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας, είναι να παράσχει ψυχοκοινωνική στήριξη. Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω πως όλοι οι πάσχοντες μπορούν να απευθυνθούν στην εταιρεία «ΠΑΝΑΚΕΙΑ» για ψυχολογική υποστήριξη και θεραπεία, χωρίς την καταβολή κάποιου χρηματικού ποσού, διότι οι κρίσεις πανικού και η κατάθλιψη είναι θεραπεύσιμα νοσήματα, αν υπάρξει ιατρική παρέμβαση”.
Γεωργία Γαλιάτσου