«Το φαινόμενο του σεισμού είναι ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο φαινόμενο.Οι προβλέψεις στην πραγματικότητα υποδεικνύουν ότι η σεισμική δραστηριότητα σε μία περιοχή μπορεί να είναι αυξημένη για τη δεδομένη χρονική περίοδο, αυτό όμως δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα εκδηλωθεί μεγάλος σεισμός».
Την επισήμανση αυτή κάνει, σε συνέντευξή του στη «δ», ο γνωστός σεισμολόγος καθηγητής Γεωλογίας κ. Ευθύμιος Λέκκας με αφορμή τις ανακοινώσεις που έγιναν πρόσφατα και κυρίως τις προβλέψεις των ειδικών.
Σε ερώτηση αν η σεισμική δόνηση που σημειώθηκε στη Ρόδο μπορεί να συσχετιστεί με αυτήν της Κρήτης πριν λίγες ημέρες, ο κ. Λέκκας υπογραμμίζει:
«Είναι ένα μεμονωμένο σεισμικό γεγονός σαν και αυτά που εκδηλώνονται αρκετές φορές το χρόνο στην ευρύτερη περιοχή».
Ο γνωστός σεισμολόγος αναφέρεται και στη σωστή προετοιμασία που θα πρέπει να κάνουν οι φορείς του Δημοσίου. «Οι φορείς του Δημοσίου οφείλουν να έχουν ένα επιχειρησιακό σχέδιο για την αντιμετώπιση του σεισμού, το οποίο να είναι δοκιμασμένο και κάθε εμπλεκόμενος σε αυτό να έχει εκπαιδευτεί σωστά ώστε να μπορεί να το εφαρμόσει άμεσα και άρτια» τονίζει. Σε ερώτηση σχετικά με την συχνή παρουσία ανεμοστροβίλων σε διάφορα σημεία του νησιού μας, όταν οι καιρικές συνθήκες δεν είναι καλές, ο κ. Λέκκας υπογραμμίζει: «Από τα δεδομένα που υπάρχουν, ανεμοστρόβιλοι έχουν αναφερθεί πολλές φορές και στο παρελθόν αλλά δεν υπάρχουν επαρκή ιστορικά στοιχεία. Μόνο τελευταία, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει γίνει μία βάση δεδομένων για την ακριβή καταγραφή όλων αυτών των φαινομένων».
Η συνέντευξη του κ. Ευθύμιου Λέκκα, αναλυτικά:
• Σας ανησυχεί η πρόσφατη σεισμική δραστηριότητα που είχαμε στη Ρόδο; Μπορεί να συνδυαστεί με την ισχυρή δόνηση που σημειώθηκε στην Κρήτη;
Δεν με ανησυχεί καθόλου. Είναι ένα μεμονωμένο σεισμικό γεγονός σαν και αυτά που εκδηλώνονται αρκετές φορές το χρόνο στην ευρύτερη περιοχή.
• Είναι προτιμότερο να σημειώνονται τακτικά ασθενείς σεισμικές δονήσεις για να εκτονώνεται η ενέργεια ή όχι;
Πράγματι, όταν σημειώνονται ασθενείς σεισμικές δονήσεις σε κάποια συγκεκριμένη περιοχή η ενέργεια σταδιακά εκτονώνεται και η πιθανότητα εκδήλωσης ενός μεγάλου σεισμού μειώνεται. Αυτό ισχύει βέβαια για τους επιφανειακούς σεισμούς και όχι για τους σεισμούς βάθους.
• Δεν έχουν σταματήσει οι προειοδοποιήσεις των ειδικών για την εκδήλωση μεγάλου σεισμού στη χώρα μας. Μπορεί να γίνει ακριβής πρόβλεψη για τη σεισμική δραστηριότητα καθώς με αυτές τις πληροφορίες ανησυχούν οι πολίτες;
Είναι γεγονός ότι οι ειδικοί συχνά προειδοποιούν για την πιθανότητα εκδήλωσης μεγάλου σεισμού στη χώρα μας. Αυτό όμως είναι κάτι που ανέκαθεν συνέβαινε. Πόσες όμως από αυτές τις προειδοποιήσεις έχουν πράγματι συνοδευτεί από την εκδήλωση ενός πραγματικά μεγάλου σεισμού; Οι περισσότερες έχουν απλά και μόνο ξεχαστεί. Το φαινόμενο του σεισμού είναι ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο φαινόμενο και το αν θα εκδηλωθεί τελικά ένας μεγάλος σεισμός εξαρτάται από έναν πολύ μεγάλο αριθμό παραγόντων. Είναι αδύνατο με βάση τις σημερινές μεθόδους και τα όργανα παρακολούθησης των φαινομένων να ληφθούν υπόψη και να συνυπολογιστούν με ακρίβεια όλοι οι παράγοντες. Η πρόγνωση βασίζεται στην μελέτη και παρακολούθηση μόνο ορισμένων εξ αυτών και για το λόγο αυτό δεν μπορεί να είναι απόλυτα έγκυρη και ακριβής. Οι προβλέψεις στην πραγματικότητα υποδεικνύουν ότι η σεισμική δραστηριότητα σε μία περιοχή μπορεί να είναι αυξημένη για τη δεδομένη χρονική περίοδο, αυτό όμως δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα εκδηλωθεί μεγάλος σεισμός
• Πόσο βοηθούν στην αντίδραση των φορέων της περιοχής μας τα μηχανήματα παρακολούθησης της σεισμικής δραστηριότητας που τοποθετήθηκαν στο Δήμο Ρόδου;
Τα μηχανήματα παρακολούθησης είναι απαραίτητα προκειμένου να αντιληφθούν οι σεισμολόγοι τη μεταβολή της σεισμικής δραστηριότητας σε μία περιοχή. Από μόνα τους προφανώς δεν μπορούν να βοηθήσουν τους τοπικούς φορείς, όμως μέσω της συνεχούς παρακολούθησης από ειδικούς, οι οποίοι θα σημάνουν συναγερμό όταν κρίνουν ότι οι ενδείξεις το απαιτούν, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην ετοιμότητα των φορέων έτσι ώστε να διαχειριστούν την κατάσταση με το βέλτιστο δυνατό τρόπο.
• Πώς μπορούν να προετοιμαστούν οι πολίτες χωρίς να τρομοκρατηθούν για την αντιμετωπίση ενός ισχυρού σεισμού; Τι πρέπει να κάνουν οι φορείς του Δημοσίου για την αντιμετώπιση μιας ισχυρής σεισμικής δόνησης;
Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν τους σωστούς τρόπους προφύλαξης και αντίδρασης κατά την εκδήλωση του φαινομένου και μετά. Επίσης σημαντικό είναι να είναι προετοιμασμένοι από πριν, να έχουν δηλαδή καταστρώσει από πριν ένα σχέδιο για το πώς θα αντιδράσουν, ποιο μέρος του σπιτιού είναι πιο ασφαλές για να καλυφθούν, σε ποιο μέρος να μεταβούν μετά τη λήξη του φαινομένου, πού να συναντήσουν τους δικούς τους, τι να έχουν μαζί τους, κλπ. Οι φορείς του Δημοσίου οφείλουν να έχουν ένα επιχειρησιακό σχέδιο για την αντιμετώπιση του σεισμού, το οποίο να είναι δοκιμασμένο και κάθε εμπλεκόμενος σε αυτό να έχει εκπαιδευτεί σωστά ώστε να μπορεί να το εφαρμόσει άμεσα και άρτια.
• Πώς θα πρέπει να προετοιμαστούν οι μαθητές για ένα ισχυρό σεισμό; Εχει επηρεάσει η κρίση τα μέτρα προληψης σε τέτοιες καταστάσεις;
Είναι πολύ σημαντικό να πραγματοποιούνται ασκήσεις ετοιμότητας στα σχολεία στις οποίες θα συμμετέχουν παιδιά και εκπαιδευτικοί, καθώς τα παιδιά είναι μία ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα και συχνά η ζωή τους εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την ψυχραιμία, την ετοιμότητα, την ταχύτητα αντίδρασης και τη σωστή λήψη αποφάσεων των εκπαιδευτικών.
• Πώς θα αντιμετωπιστεί ριζικά το θέμα των κατολισθήσεων στην περιοχή Μόντε Σμιθ καθώς μέχρι τώρα έχουν γίνει μικρές μόνο παρεμβάσεις;
Όπως έχω τονίσει, χρειάζεται μία ολοκληρωμένη παρέμβαση σαν και αυτή που γίνεται στη Σαντορίνη ή στη Νίσυρο, έτσι ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο υφιστάμενος κίνδυνος.
• Γιατί στην περιοχή της Ρόδου τουλάχιστον έχει αυξηθεί σε κάθε καταιγίδα η εμφάνιση ανεμοστροβίλων;
Η αύξηση είναι σχετικά μικρή και ενισχύεται τελευταία από την διαφοροποίηση των κλιματολογικών συνθηκών. Από τα δεδομένα που υπάρχουν, ανεμοστρόβιλοι έχουν αναφερθεί πολλές φορές και στο παρελθόν αλλά δεν υπάρχουν επαρκή ιστορικά στοιχεία. Μόνο τελευταία, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει γίνει μία βάση δεδομένων για την ακριβή καταγραφή όλων αυτών των φαινομένων (δικτυακός τόπος: www.geol.uoa.gr).
https://www.dimokratiki.gr/arxeio/e-lekkasitan-ena-memonomeno-gegonos-o-telefteos-sismos-sti-rodo/
