Υποχρεωτικά αλλάζουν πλέον από πέρσι ασφαλιστική κατηγορία οι αγρότες που στη συντριπτική τους πλειονότητα (82%) είχαν επιλέξει την πρώτη και φτηνότερη. Από 1/1/2012 οι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ εντάσσονται υποχρεωτικά στις πέντε ασφαλιστικές κατηγορίες και προαιρετικά στις υπόλοιπες δύο (6η και 7η). Ειδικότερα, οι αγρότες αλλάζουν κατηγορία ως εξής:
• Από την 1η στη 2η κατηγορία, ύστερα από 5 έτη ασφάλισης.
• Από τη 2η στην 3η κατηγορία, ύστερα από άλλα 3 έτη ασφάλισης (8 συνολικά έτη).
• Από την 3η στην 4η κατηγορία, ύστερα από άλλα 3 έτη ασφάλισης (11 συνολικά).
• Από την 4η στην 5η κατηγορία, ύστερα από άλλα 3 έτη ασφάλισης (14 συνολικά).
Οι ασφαλισμένοι αγρότες στον ΟΓΑ (Κλάδος Kύριας Ασφάλισης) μετατάσσονται υποχρεωτικά στην αμέσως επόμενη ασφαλιστική κατηγορία εφόσον συμπληρώνουν τον απαιτούμενο συνολικό χρόνο ασφάλισης και έχουν διανύσει στην τελευταία (τρέχουσα) κατηγορία την απαιτούμενη 5ετία ή 3ετία. Η μετάταξη από κατηγορία σε κατηγορία γίνεται από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους μετά τη συμπλήρωση της διετίας ή 3ετίας.
Η ρύθμιση έπληξε τους αγρότες έχουν αρκετά χρόνια ασφάλισης, αλλά επέλεγαν την πρώτη ή τη δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία για να πληρώνουν χαμηλότερες εισφορές. Χαρακτηριστικό είναι πως η μεγάλη πλειοψηφία (421.742-65%) των ασφαλισμένων έχουν ενταχθεί πια στη 2η κατηγορία.
Οι ασφαλισμένοι μπορούν με αίτησή τους να επιλέξουν ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία από αυτή στην οποία υπάγονται υποχρεωτικά ή, εφόσον βρίσκονται σε ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία, να επιλέξουν κατώτερη, όχι όμως μικρότερη από εκείνη στην οποία υπάγονται υποχρεωτικά. Στον χρόνο για την υποχρεωτική μετάταξη δεν προσμετρώνται τα έτη που διανύθηκαν στον Κλάδο Πρόσθετης Ασφάλισης.
Σημειώνεται πως οι ασφαλιστικές εισφορές πληρώνονται κάθε 6μηνο από τους αγρότες, ενώ οι υψηλότερες εισφορές δίνουν τη δυνατότητα εξασφάλισης υψηλότερων συντάξεων, αφού όσο μεγαλύτερες εισφορές πληρώνει κανείς τόσο υψηλότερη σύνταξη θα πάρει.