Δυσάρεστη έκπληξη προκάλεσε στους συντελεστές του Rhodes International Culture and Heritage Society, που διοργανώνουν την εκδήλωση «Ανοικτές Πόρτες» στην Μεσαιωνική Πόλη η απόφαση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου να μην επιτρέψει την είσοδο σε σημαντικά αξιοθέατα λόγω… επικινδυνότητας!!
Βασικός στόχος της εκδήλωσης είναι το άνοιγμα προς το ευρύ κοινό μνημείων και χώρων, που είτε είναι συνήθως κλειστά είτε η πρόσβαση σ’ αυτά είναι δύσκολη και φιλοδοξούν να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες σε θέματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η εν λόγω εκδήλωση, η οποία έχει ως στόχο την παρουσίαση και αποκάλυψη γνωστών και άγνωστων πτυχών της πόλης στους συμμετέχοντες, συμπληρώνει φέτος 10 χρόνια και σκοπός της πάντα είναι η ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου ως το πιο σημαντικό μνημείο και αξιοθέατο του νησιού.
Εξάλλου, η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO από το 1988, πάντοτε εντυπωσιάζει με τη μοναδικότητα της ατμόσφαιράς της και την πλούσια ιστορία της.
Περαιτέρω, η εν λόγω δράση στοχεύει στη διατήρηση και στην ανάδειξη της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ συνδράμει και στην προώθηση του πολιτιστικού τουρισμού, ο οποίος εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της ήπιας τουριστικής ανάπτυξης, με σεβασμό στο περιβάλλον και στη φέρουσα ικανότητα των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι οι συντελεστές της εκδήλωσης υπέβαλαν αίτηση για παραχώρηση στις Ανοικτές Πόρτες, μεταξύ άλλων κτηρίων και του Προμαχώνα του Παλατιού – έργο που ολοκληρώθηκε με ΕΣΠΑ το 2017 και παραδόθηκε στο κοινό.
Στην εκδήλωση «Ανοικτές Πόρτες» η Εφορεία Αρχαιοτήτων αρνήθηκε την είσοδο για λόγους ασφαλείας.
Όπως τονίζουν οι συντελεστές της εκδήλωσης για τον Προμαχώνα του Παλατιού προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ενώ παραδόθηκε στο κοινό πριν από περίπου 2 χρόνια μετά την πλήρη ανακατασκευή του, απουσιάζουν τα μέτρα ασφαλείας, όπως κιγκλιδώματα ασφαλείας και έξοδοι κινδύνου, ενώ υπάρχουν και επικίνδυνα σημεία.
Η ανησυχία τους είναι έντονη καθώς εκεί πραγματοποιούνται κατά καιρούς βραδινές εκδηλώσεις με ανεξέλεγκτο αριθμό επισκεπτών. Συμπεραίνουν λοιπόν ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος ατυχήματος κατά τις εκδηλώσεις αυτές αν δεν αρθούν τα ανωτέρω.
Στο έγγραφο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου αναφέρονται συγκεκριμένα τα εξής:
ΘΕΜΑ: Παραχώρηση συμπληρωματικών χώρων στη μεσ. πόλη της Ρόδου για την εκδήλωση ‘Ανοικτές πόρτες’ 2019 στις 28 και 29- 9-20
ΣΧΕΤ.:
α. Το από 6-8-2019 αίτημά σας β. Το από 5-8-2019 αίτημά σας
γ. Δικό μας με α.π. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΕΦΑΔΩΔ/ΤΒΜΑΜ/ 417947/298819/9162/2003/5-8-2019 δ. Το από 8-7-2019 αίτημά σας
ε. Δικό μας με α.π. ΥΠΠΟΑ/Γ ΔΑΠΚ/ΕΦΑΔΩΔ/ΤΒΜΑΜ/
383526/273673/8326/1790/22-7-2019
στ. Το από 8-7-2019 αίτημά σας
ζ. Κήρυξη της μεσαιωνικής πόλης ως μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς (1988)
η. Η με α. π. 23084/737/25- 8-1948 Κήρυξη της μεσ. οχύρωσης της Ρόδου ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου (ΦΕΓΔΔ 10/23- 9-1948, ΦΕΚ 24/Β/22-1-1960)
θ. Η με α.π. 23084/737/25-8-10-1948 Απόφαση Κήρυξης (ΦΕΓΔΔ 10/23-9-1948)
Σε απάντηση των παραπάνω α’ και β’ σχετικών, που αφορά την παραχώρηση συμπληρωματικών μνημείων της παλιάς πόλης αρμοδιότητας της Υπηρεσίας μας στις 28 και 29 Σεπτεμβρίου 2019 στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς για την εκδήλωση “Ανοικτές Πόρτες”, και σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 (ΦΕΚ 153/Α/28-6- 2002), άρθρο 10 «για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» και το άρθρο 1 της Υ.Α. ΥΠΠΟΑ/ΑΤΝΕΚΕ/290282/818/4-6-2019 «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού στους Προϊσταμένους των Περιφερειακών και Ειδικών Περιφερειακών Υπηρεσιών αρμοδιότητας της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και στους Προϊσταμένους των Περιφερειακών Υπηρεσιών αρμοδιότητας της Γ ενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΦΕΚ 2049/Β/4-6-2019), σας γνωρίζουμε ότι δεν είναι δυνατή η παραχώρηση α) του περίδρομου των τειχών, β) της Βιβλιοθήκη Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και των προμαχώνων γ) του Παλατιού και δ) του Καρέτο, επειδή:
• Στους χώρους α’, γ’ και δ’ απαιτείται φύλαξη από έμπειρο εκπαιδευμένο προσωπικό λόγω των κινδύνων που ελλοχεύουν σε περίπτωση προσέλευσης απροσδιόριστου αριθμού ατόμων (απουσία κιγκλιδωμάτων ασφαλείας και διεξόδων σε περίπτωση ανάγκης, επικίνδυνα σημεία ή/ και μεγάλη έκταση).
• Η βιβλιοθήκη, που περιέχει μεγάλο αριθμό σπάνιων βιβλίων, είναι χώρος μελέτης περιορισμένου αριθμού επιστημόνων και εκτός από τον κατακερματισμό των χώρων και τη διασπορά των βιβλίων (δεν υπάρχει βιβλιοθηκάριος) χρησιμοποιούνται εκεί προσωπικός εξοπλισμός, βιβλία και χειρόγραφα. Λόγω έλλειψης προσωπικού η βιβλιοθήκη δεν ανοίγει ποτέ για το ευρύ κοινό.Επιπλέον, ο χώρος της Βιβλιοθήκης επικοινωνεί με τα εργαστήρια και αποθήκες αρχαιοτήτων, γεγονός που απαιτεί πρόσθετα μέτρα ασφαλείας.
• Το κατάλυμα της ‘γλώσσας’ της Ισπανίας σας παραχωρείται για την Παρασκευή 27/9. Το Σαββατοκύριακο ενδέχεται να υπάρχει άλλη εκδήλωση.
• Το ωράριο λειτουργίας της Οικίας Τζέμ εξαρτάται από το διαθέσιμο προσωπικό του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου και το ωράριο λειτουργίας του τροποποιείται αναλόγως.
• Το φρούριο του Αγίου Νικολάου ενδέχεται να το ανοίξει η Υπηρεσία μας στο πλαίσιο της εκδήλωσης που προγραμματίζεται στον Ξενώνα της Αγίας Αικατερίνης και έχει θέμα τα λιμάνια της Ρόδου, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από την πρόοδο των εργασιών αποκατάστασης πρόσφατης κατάρρευσης στο μνημείο.
• Σε ότι αφορά το τέμενος Σουλεϊμανιέ, ουδέποτε σας γνωστοποιήθηκε ότι είναι “επικίνδυνο”, αλλά είναι μεγάλος χώρος με εκτεταμένο περίβολο. Το αντίθετο πρόβλημα ενέχει το Αγά Τζαμί, με πολλά ξύλινα στοιχεία (έχει καεί κατ’ επανάληψη στο παρελθόν) και βρίσκεται σε όροφο, οπότε υπάρχει κίνδυνος συνωστισμού. Ο κίνδυνος από βανδαλισμούς είναι πάντως αυξημένος στα δύο μνημεία, χωρίς να υπάρχει ανάγκη κατηγοριοποίησης ατόμων ή ομάδων ατόμων που δυνάμει θα μπορούσαν να εκδηλώσουν εκεί αντικοινωνική συμπεριφορά. Για το λόγο αυτό απαιτείται εγρήγορση και φύλαξη από έμπειρο και υπεύθυνο προσωπικό, που δεν μπορούμε να διαθέσουμε.
Θεωρούμε ότι, με την παραχώρηση ήδη οκτώ μνημείων αρμοδιότητάς μας για τις εκδηλώσεις σας, έχουμε κάνει ό,τι ήταν δυνατόν για να τις διευκολύνει. Σημειώνεται ότι είστε ο μοναδικός φορέας που ως τώρα έχει τύχει τόσο προνομιακής μεταχείρισης, και παρακαλούμε να μην επανέλθετε με νέες απαιτήσεις που απλώς επιβαρύνουν γραφειοκρατικά την Υπηρεσία μας».
