«Ποσοστό άνω του 40% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα αντιμετωπίσει προβλήματα με την κάλυψη φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, ενώ η ρευστότητα συνεχίζει να είναι το σημαντικότερο πρόβλημα. Η αδυναμία των επιχειρήσεων να βρουν πόρους αποτελεί παράγοντα σοβαρού κινδύνου για το σύνολο της οικονομίας».
Την επισήμανση αυτή κάνει, σε συνέντευξή του στη “δ”, ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ κ. Γιώργος Καββαθάς και προσθέτει πως οι επιπτώσεις από τα προβλήματα των επιχειρήσεων θα είναι αλυσιδωτές.
Ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ δηλώνει ακόμη πως δεν θα επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.
“Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε από την Ευρ. Επιτροπή περίπου 120.000 επιχειρήσεις έχουν κλείσει από την αρχή της κρίσης (2010-2012). Στο τελευταίο εξάμηνο αναμένουμε περίπου 45. 000 λουκέτα (εκτίμηση ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ)”, τονίζει ο κ. Καββαθάς και προσθέτει πως από τη μια γίνεται λόγος συχνά για ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα, άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων και από την άλλη το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επιβαρύνει κάθε λίγο τις επιχειρήσεις με ένα νέο χαράτσι, φόρους ακινήτων, τέλος επιτηδεύματος, έκτακτες εισφορές.
Αναφορά κάνει ο κ. Καββαθάς και στα προβλήματα που έχουν ανακύψει στις θαλάσσιες συγκοινωνίες, υπογραμμίζοντας, πως το κράτος εγκαταλείπει τα νησιά.
Η συνέντευξη του κ. Γιώργου Καββαθά, αναλυτικά:
• Ποια ήταν τα αποτελέσματα από την επίσκεψη της αντιπροσωπείας της ΓΣΕΒΕΕ στη Σερβία; Μπορούν να αναπτυχθούν συνεργασίες, σε ποιους τομείς και με ποιους εταίρους;
Η Σερβία αποτελεί έναν από τους στρατηγικούς στόχους μας για συνεργασίες, λόγω του ό,τι συνυπάρχουμε στον ευρύτερο Βαλκανικό γεωγραφικό χώρο (αλλά και με την έννοια της νοοτροπίας και της κουλτούρας) και λόγω της επικείμενης ένταξής της στην ΕΕ. Είναι αλήθεια ότι η οικονομία της δοκιμάζεται τα τελευταία 20 χρόνια, όπως επίσης είναι αλήθεια ότι στο εσωτερικό της χώρας δοκιμάζεται η συνοχή του συνδικαλιστικού κινήματος των μικροεπαγγελματιοβιοτεχνών, που δείχνει σημεία κατακερματισμού. Υπάρχει αρκετός δρόμος εμπρός τους, που πρέπει να διανύσουν για να φτάσουν στο μέσο επίπεδο της Ε.Ε. Η ΓΣΕΒΕΕ και οι επιχειρησιακές της δομές, δηλαδή το ΙΜΕ και ΚΕΚ ΓΣΕΒΕΕ, μπορούν να συμβάλουν στην πορεία αυτή της πάντα φιλικής προς την Ελλάδα χώρας, είτε με το αναδείξουν την κουλτούρα και τις μεθόδους του συνδικαλιστικού γίγνεσθαι στην Ε.Ε. είτε με το να τους παρέχουν τεχνογνωσία στην δημιουργία αντίστοιχων δομών, ώστε να προσφέρουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στα μέλη τους και τώρα και όταν θα ενταχθούν πλήρως στην Ε.Ε. και θα έχουν να διαχειριστούν κοινοτικούς πόρους.
Εμείς συναντηθήκαμε με 4 συνδικαλιστικούς φορείς (Employer, APPS, SASME και SAE) και είμαστε ανοικτοί σε συνεργασίες μαζί τους. Οπωσδήποτε, το βάθος συνεργασίας θα εξαρτηθεί εκτός των άλλων και από την δυναμική του κάθε οργανισμού, η οποία δεν είναι ίδια. Πάντως η ΓΣΕΒΕΕ με την εμπειρία της στα προγράμματα της συνδικαλιστικής επιμόρφωσης, της υποστήριξης των πολύ μικρών επιχειρήσεων και της εκπαίδευσης/κατάρτισης των επαγγελματοβιοτεχνών μπορεί και θα επιδιώξει να βοηθήσει τους συναδέλφους της Σερβίας.
• Πώς προβλέπεται να είναι ο χειμώνας για τις επιχειρήσεις και ειδικά για τις μικρομεσαίες;
Δυστυχώς είναι κοινότοπη επανάληψη να λέμε κάθε χειμώνα ότι η κατάσταση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων βαίνει επιδεινούμενη. Όλα τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεση μας από την επεξεργασία των 6μηνιαίων ερευνών δείχνουν ότι οι προσδοκίες είναι οι χειρότερες από την απαρχή της κρίσης. ¶λλωστε, και ο Πρωθυπουργός το ίδιο παραδέχθηκε σε πρόσφατη συνέντευξη, λέγοντας ότι οι φόροι που μπήκαν το 2013 ήταν οι υψηλότεροι. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ, ποσοστό άνω του 40% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα αντιμετωπίσει προβλήματα με την κάλυψη φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, ενώ η ρευστότητα συνεχίζει να είναι το σημαντικότερο πρόβλημα. Η αδυναμία των επιχειρήσεων να βρουν πόρους αποτελεί παράγοντα σοβαρού κινδύνου για το σύνολο της οικονομίας. Οι επιπτώσεις θα είναι αλυσιδωτές στην απασχόληση, τα λουκέτα, τα ασφαλιστικά ταμεία.
• Τα αποτελέσματα της έρευνας που διενεργήθηκε από την ΓΣΕΒΕΕ ήταν συντριπτικά για την κατάσταση του ΟΑΕΕ και κυρίως για την αδυναμία των επιχειρηματιών να πληρώσουν τις εισφορές τους. Πώς θα αντιμετωπιστεί το οξύτατο πρόβλημα;
Τα οικονομικά στοιχεία για τις οφειλές στον ΟΑΕΕ καταδεικνύουν την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα επανενεργοποίησης μίας σημαντικής μερίδας οφειλετών, οι οποίοι έχουν πληγεί βαρύτατα από την κρίση υποκατανάλωσης που βιώνει η ελληνική οικονομία την τελευταία τριετία. Με ένα ρεαλιστικό πλαίσιο ρυθμίσεων και μία προσωρινή, αλλά αναγκαία προσαρμογή του συστήματος εισφορών του ΟΑΕΕ στα σημερινά δεδομένα η συντριπτική πλειοψηφία των οφειλετών στον ΟΑΕΕ μπορεί να επανενεργοποιηθεί, ενώ παράλληλα θα ανακοπεί και το κύμα διόγκωσης της εισφορο-διαρροής από τον Οργανισμό. Επιπλέον καθίσταται πλέον σαφές ότι το βασικό πρόβλημα του ΟΑΕΕ δεν είναι μόνο η εισφορο-διαρροή, αλλά και οι χαμηλές συντάξεις, στοιχείο που αποτυπώθηκε και στην πρόσφατη έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ για το Ασφαλιστικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία τη έρευνας η χορηγούμενη σύνταξη από τον ΟΑΕΕ «φτάνει» μόνο για το 20% των συνταξιούχων του Οργανισμού, τη στιγμή που για το 75% των συνταξιούχων η σύνταξη αποτελεί τη μοναδική πηγή εισοδήματος.
Με αυτά τα δεδομένα θεωρούμε απαραίτητα βήματα για την αντιμετώπιση του προβλήματος: 1) την εγγυημένη και επαρκή κρατική χρηματοδότηση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, όπως εξ ορισμού πηγάζει από τον Δημόσιο Χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης, 2) την αποποινικοποίηση των οφειλών προς τον ΟΑΕΕ, 3) την αποδέσμευση της θεώρησης βιβλιαρίων υγείας από την ασφαλιστική ενημερότητα, καθώς η πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας δεν μπορεί να εξαρτάται από την εισφοροδοτική ικανότητα του επαγγελματία, 4) το «πάγωμα» (κεφαλαιοποίηση) των μέχρι σήμερα ασφαλιστικών οφειλών, δίνοντας στον οφειλέτη τη δυνατότητα, την οποία δεν έχει σήμερα, να τις αποπληρώσει μετά την 1/1/2015, 5) την έναρξη από 1/1/2015 αποπληρωμής των οφειλών σε πολλές δόσεις, συναρτήσει του εισοδήματος (επιχειρηματικού ή προσωπικού) του οφειλέτη, χωρίς επιβολή πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων.6) την παροχή της δυνατότητας στον ασφαλισμένο, να επιλέξει ελεύθερα ασφαλιστική κατηγορία, τουλάχιστον μέχρι 31-12-2014, πληρώνοντας, ακόμη κι αν έχει οφειλές, μόνο τις τρέχουσες εισφορές του, και 7) την αύξηση του ορίου των 20.000 Ευρώ για συμψηφισμό οφειλών με παρακράτηση ποσού από τη σύνταξη, ώστε να μπορέσουν να συνταξιοδοτηθούν χιλιάδες ασφαλισμένοι μεγάλης ηλικίας.
• Συμμερίζεστε την άποψη των κυβερνητικών στελεχών που υποστηρίζουν πως δεν είναι μακριά η οικονομική ανάκαμψη της χώρας μας; Εχουν σταματήσει να κλείνουν οι επιχειρήσεις;
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε από την Ευρ. Επιτροπή περίπου 120.000 επιχειρήσεις έχουν κλείσει από την αρχή της κρίσης (2010-2012). Στο τελευταίο εξάμηνο αναμένουμε περίπου 45,000 λουκέτα (εκτίμηση ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ). Γίνεται συχνά λόγος για ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα, άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων και παράλληλα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επιβαρύνει κάθε λίγο τις επιχειρήσεις με ένα νέο χαράτσι, φόρους ακινήτων, τέλος επιτηδεύματος, έκτακτες εισφορές. Το φορολογικό σύστημα μεταβλήθηκε πάνω από 10 φορές από το 2010. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι επιχειρήσεις ανοίγουν και γίνεται προσπάθεια από νέους επιχειρηματίες αλλά η βιωσιμότητά τους είναι αμφιλεγόμενη καθώς ούτε τζίρος υπάρχει, ούτε επενδυτικές δυνατότητες, λόγω προβλημάτων ρευστότητας και μειωμένης δημόσιας επένδυσης. Υπάρχει έντονη ανησυχία ότι οι προβλέψεις για ανάκαμψη δεν θα επιβεβαιωθούν ούτε για αυτή τη φορά. Μην ξεχνάμε ότι μια μεγέθυνση της τάξεως του 0,5% μπροστά στη συσωρευμένη μείωση του ΑΕΠ κατά 25% είναι σταγόνα στον ωκεανό.
• Συμφωνείτε με τη λειτουργία των καταστήματων τις Κυριακές; Ποιες είναι οι επιχειρήσεις που πραγματικά ωφελούνται από το μέτρο αυτό;
Στη διαδικασία διαβούλευσης, η ΓΣΕΒΕΕ έθεσε με επιτακτικό τρόπο το ζήτημα της άκαιρης «διαρθρωτικής» παρέμβασης για το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές. Εκτός από άκαιρη αποδείχτηκε και άκυρη στην πράξη. Πρόσφατα αποφασίστηκε από τους τοπικούς φορείς ότι μόνο 7 Κυριακές το χρόνο θα μένουν ανοιχτά τα καταστήματα. Εκείνο που αναμένεται να συμβεί είναι μετατόπιση τζίρου σε μεγάλα πολυκαταστήματα, και διαφοροποιήσεις στις αγορές των καταναλωτών εντός της εβδομάδας. Καμία ουσιαστική συμβολή σε αύξηση του τζίρου δεν θα υπάρχει. Υπάρχουν και ζητήματα που άπτονται της διατήρησης του κοινωνικού ιστού Με επικοινωνιακά τεχνάσματα δεν αυξάνεται το εισόδημα των καταναλωτών, ούτε η ζήτηση.
• Η Κομισιόν εμμένει στην άποψή της για κατάργηση των μειωμένων συντελεστών του ΦΠΑ στα νησιά. Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις;
Πράγματι, μας προξενεί άσχημη εντύπωση η εναλλαγή ρόλων κακού και καλού στους κόλπους της τρόικας. Διάφορες προτάσεις που αγνοούν την καθημερινότητα και τα προβλήματα ανακοινώνονται κατά καιρούς, δημιουργώντας κλίμα σύγχυσης και ανασφάλειας σε επιχειρήσεις, νοικοκυριά, επενδυτές. ¶ραγε, ένας νέος άνθρωπος που επιθυμεί να επενδύσει στον τόπο του πώς θα προγραμματίσει τις κινήσεις του όταν επικρέμεται η απειλή νέων φορολογικών μέτρων από επίσημα χείλη αξιωματούχων; Το πρόβλημα που θα δημιουργηθεί είναι ότι οι ανταγωνίστριες χώρες θα αυξήσουν το τζίρο και την κίνηση των τουριστών, τα νησιά θα χάσουν μεγάλο μερίδιο και οι νέοι θα μεταφερθούν πάλι στο κλεινόν άστυ, ή και στο εξωτερικό προς αναζήτηση καλύτερης μοίρας.
• Δεν είναι και πολύ θετικές οι ενδείξεις σχετικά με τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια φέτος εξαιτίας της απόφασης του ΥΕΝ να ψαλιδίσει κάποιες γραμμές δημοσίου συμφέροντος. Ποια είναι η άποψή σας;
Είναι γνωστά τα παιχνίδια που παίζονται στις πλάτες των κατοίκων της νησιωτικής Ελλάδας σχετικά με τις άγονες γραμμές και τις γραμμές δημοσίου συμφέροντος. Δυστυχώς, όμως, αντί το κράτος να σχεδιάσει ένα νέο τρόπο μεταφοράς επιβατών, να οργανώσει τα δίκτυα, να εκσυγχρονίσει τις υποδομές, επιλέγει λύσεις αποδρομής. Εγκαταλείπει τα νησιά, συρρικνώνει την κοινωνική γεωγραφική πολιτική, απελευθερώνει τα εισιτήρια. Αντί να προσπαθήσει να αξιοποιήσει το στρατηγικό πλεονέκτημα του θαλάσσιου τουρισμού, της ναυπηγοεπισκευής, να αξιοποιήσει τις γνώσεις των ακαδημιών, αποσύρεται και δυστυχώς εκτίθεται και εκθέτει τη χώρα με πρόσχημα την ανάγκη δημοσιονομικής προσαρμογής. Σε σχέση με τα νησιά, θα πρέπει να προσθέσω επίσης ότι υπάρχει ανάγκη μιας συνολικής στρατηγικής που θα αφορά τον τουρισμό, τις τοπικές επιχειρήσεις, τις υποδομές, τις μεταφορές και τα λιμάνια. Η αποσπασματική αντιμετώπιση ορισμένων από αυτά δε θα δώσει πνοή και διάρκεια στην πολύ καλή φετινή τουριστική περίοδο, τουλάχιστον σε επίπεδο αφίξεων εξωτερικού.
• Πώς εξελίσσεται η προσπάθεια για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσα από τις Συνεταιριστικές Τράπεζες θέμα για το οποίο ενημερώθηκε και ο υπουργός Οικονομίας κ. Στουρνάρας;
Κατ’ αρχήν να σημειώσουμε ότι το πρόβλημα της πρόσβασης των ελληνικών μικρών επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση δεν είναι κάτι καινούριο, αν και έχει επιδεινωθεί σημαντικά εν μέσω κρίσης σε επίπεδα που απειλείται μαζικά η βιωσιμότητα ακόμα και κατά τα άλλα υγιών μικρών επιχειρήσεων. Υπάρχει πλήθος ερευνών και μελετών που αποδεικνύουν ότι η χώρα μας είναι, και ήταν, ακόμα και πριν την κρίση, στην πρώτη θέση μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης αναφορικά με το πρόβλημα αυτό. Επομένως, θα πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Οι συνεταιριστικές τράπεζες μπορούν να θεωρηθούν ως πιστωτικοί οργανισμοί οι οποίοι είναι πιο κοντά στις μικρές επιχειρήσεις καθώς γνωρίζουν καλύτερα την τοπική οικονομία και τους επιχειρηματίες και επομένως μπορούν να καταλάβουν καλύτερα τις ανάγκες τους, εστιάζουν κυρίως στη λειτουργία της λιανικής τραπεζικής, τουλάχιστον σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τις μεγάλες τράπεζες, ενώ αρκετά υψηλά στην ιεραρχία των στόχων τους είναι η ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας, στόχος ο οποίος αποτελεί βασικό οδηγό στις αποφάσεις για χρηματοδότηση.
Ωστόσο, για να μπορέσουν οι συνεταιριστικές τράπεζες να παίξουν το ρόλο της τράπεζας μικρομεσαίων επιχειρήσεων, θα πρέπει να εξασφαλιστεί μια υγιής κεφαλαιακή βάση και να δημιουργηθούν συμβουλευτικές υπηρεσίες οι οποίες θα συνοδεύουν τα χρηματοοικονομικά προϊόντα για τις μικρές επιχειρήσεις. Σε αυτό ακριβώς το σημείο βρισκόμαστε και στηρίζουμε τις προσπάθειες των συνεταιριστικών τραπεζών. Η ΓΣΕΒΕΕ θεωρεί ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες μπορούν να έχουν ενεργό και αποτελεσματικό ρόλο ως μια εναλλακτική μορφή χρηματοδοτικής πίστης για τις μικρές επιχειρήσεις. Η υποδομή ήδη υπάρχει. Χρειάζεται μια απλή ενίσχυση από συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου ο θεσμός αυτός να μπορέσει να ταιριάξει καλύτερα με τις ανάγκες των μικρών επιχειρήσεων.