Από την επιθύμια του ζωγράφου Παύλου Μοσχίδη να αποτεφρωθεί όταν θα φύγει από τη ζωή ξεκίνησαν στην Ελλάδα οι προσπάθειες για τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου νεκρών. Ηταν το 1996 όταν ο Μοσχίδης που είχε ασπαστεί τον Βουδισμό εκμυστηρεύτηκε την επιθυμία του στον επιχειρηματία γραφικής ύλης Αντώνη Αλακιώτη. Από τότε πέρασαν 23 χρόνια.
Ο Μοσχίδης έφυγε από τη ζωή το 2004 και η επιθυμία του εκπληρώθηκε στο αποτεφρωτήριο της Σόφιας όπου ήταν και ο προορισμός όσων δεν επιθυμούσαν τη μετά θάνατον ταφή. Τα χρόνια που μεσολάβησαν από το 1996 οπότε έγινε και το πρώτο αίτημα για τη δημιουργία αποφρωτηρίου ορθώθηκαν εμπόδια, αναβολές, γραφειοκρατικά αδιέξοδα αλλά πλέον ο Αντώνης Αλακιώτης παρουσία δεκάδων δημοσιογράφων από την Ελλάδα και το εξωτερικό παρουσίασε το πρώτο αποτεφρωτήριο στην Ελλάδα.
«Ημουν χονδρέμπορος γραφικής ύλης αλλά αφιέρωσα τη ζωή μου στο να πραγματοποιήσω την επιθυμία του Παύλου Μοσχίδη ο οποίος νιώθω πως είναι “εδώ ανάμεσα μας” και είναι περήφανος. Είναι μία «ιστορική στιγμή» καθώς η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα στον κόσμο που αποκτά την συγκεκριμένη υποδομή», είπε με συγκίνηση ο Αλακιώτης ο οποίος είναι πρόεδρος της ΜΚΟ Ελληνική Κοινωνία Αποτέφρωσης που πρωτοστάτησε στη δημιουργία του πρώτου αποτεφρωτηρίου και μέλος της εταιρείας ΑΡΣΗ που έκανε την επένδυση.
«Μετά από 23 χρόνια προσπαθειών, χρονοβόρων διαδικασιών σας παρουσιάζω το πρώτο αποτεφρωτήριο νεκρών στην Ελλάδα», είπε ο Αντώνης Λακιώτης στην παρουσίαση που έγινε στο κέντρο αποτέφρωσης. Πρόκειται για μία σύγχρονη εγκατάσταση που θυμίζει περισσότερο ρεσεψιόν πολυτελούς ξενοδοχείου και βρίσκεται στο δάσος της Ριτσώνας σε έκταση 11 στρεμμάτων. Βρίσκεται 80 χιλιόμετρα από την Αθήνα, μία ώρα με το αυτοκίνητο και λίγα λεπτά μακριά από την Χαλκίδα.
Η πρώτη αποτέφρωση έγινε στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. Διαθέτει δύο θαλάμους καύσης και μπορεί να εξυπηρετήσει 10 καύσεις νεκρών την ημέρα. Υπάρχει υποδομή για τοποθέτηση άλλων δύο θαλάμων καύσης που λειτουργούν με φυσικό αέριο. Η συγκεκριμένη εγκατάσταση εκτός από τους δύο κλιβάνους περιλαμβάνει μεταξύ άλλων χώρο αναμονής για τους συγγενείς, σημείο πώλησης τεφροδόχων και αναψυκτήριο.
Σύμφωνα με τον Αντώνη Λακιώτη το κόστος της επένδυσης ξεπέρασε τα 4 εκ. Ευρώ. Εφόσον υπάρχει προετοιμασία του νεκρού για καύση τοποθετείται σε ειδικό φέρετρο από οικολογικό πεύκο χωρίς καμία χημική επεξεργασία. Η σωρός καίγεται στους 850 βαθμούς Κελσίου για 75 λεπτά. Μετά από δύο ώρες η τέφρα παραδίδεται στους οικείους του νεκρού μέσα σε ειδική τεφροδόχο πολλές από τις οποίες είναι πιστά αντίγραφα των αρχαίων τεφροδόχων και το κόστος τους ξεκινάει από 20 Ευρώ και μπορεί να φτάσει έως και τα 400 ανάλογα με το μέγεθος και την κατασκευή.
Ποια όμως είναι η διαδικασία για την αποτέφρωση νεκρού; Σύμφωνα με τον Αντώνη Αλακιώτη τα δικαιολογητικά που χρειάζονται είναι τρία;
Α.Πιστοποιητικό θανάτου από τον γιατρό.
Β.Υπεύθυνη δήλωση του θανόντα όσο βρίσκονταν εν ζωή σχετικά με την επιθυμία του να αποτεφρωθεί.
Γ.Πιστοποιητικό ιατροδικαστή που να συμφωνεί με τη γνωμάτευση του γιατρού εάν υπάρχουν παθολογικά αίτια. Εάν πρόκειται για βίαιο θάνατο απαιτείται το πιστοποιητικό νεκροτομής.
Εφόσον υπάρχουν όλα τα παραπάνω δικαιολογητικά βγαίνει η ληξιαρχική πράξη θανάτου που κάνει αναφορά για καύση νεκρού.
Πολύ συζήτηση έχει γίνει γύρω από το κόστος μιας καύσης. Ο Αντώνης Αλακιώτης τόνισε πως η κάθε καύση σορού κοστίζει 600 Ευρώ όμως κανείς ιδιώτης δε μπορεί να απευθυνθεί απ΄ευθείας στο αποτεφρωτήριο Ριτσώνας. Θα πρέπει να απευθυνθεί σε γραφείο Τελετών που θα αναλάβει τα έξοδα καύσης και ότι άλλο παραγγείλουν οι συγγενείς γύρω από την τελετή. Τόνισε επίσης πως η αποτέφρωση οστών από εκταφές ή από οστά που σήμερα βρίσκονται σε οστεοφυλάκια είναι 250 Ευρώ και πάλι η διαδικασία γίνεται μέσα από γραφεία τελετών. «Πριν λίγες ημέρες είχαμε συνάντηση με τον συνδικαλιστικό φορέα των επαγγελματιών που έχουν τα γραφεία τελετών και ξεκαθαρίσαμε πως δεν είναι στην πρόθεση μας να αναλάβουμε όλο το τελετουργικό αλλά μόνο τις καύσεις των νεκρών ή των οστών», ξεκαθάρισε ο Αντώνης Αλακιώτης.
Σε ερώτηση σχετικά με τις αντιδράσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας ο Αντώνης Αλακιώτης είπε: «Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει πάντα παρηγορητικό και υποστηρικτικό ρόλο σε όλους τους ανθρώπους. Εχει υποστηρίξει και έχει κηδέψει τους αυτόχειρες και τους εγκληματίες. Δεν βλέπω το λόγο να απομονώσει όσους έχουν ως τελευταία επιθυμία την αποτέφρωση τους. Αλλωστε η λειτουργία και το τρισάγιο μπορεί να τελεστεί κανονικά και μετά να γίνει η καύση».
Για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις η νομοθεσία προβλέπει περιοδικούς ελέγχους από την Περιφέρεια. Για τους αέριους ρύπους ο έλεγχος θα είναι εξάμηνος. «Υπάρχουν ειδικά φίλτρα με όλες τις προδιαγραφές και δεν υπάρχει καμία οσμή και καμία επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Μην ξεχνάμε πως σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις τα αποτεφρωτήρια είναι μέσα στο κέντρο των πόλεων», είπε ο Αλακιώτης.
Αποκάλυψε επίσης πως στο παρελθόν έγιναν πολλές προσπάθειες με πολλούς Δήμους για να αναλάβουν το εγχείρημα αλλά πάντα έβρισκαν εμπόδια. Ανέφερε την επεισοδιακή συνεδρίαση του Δήμου Αθηναίων που ενώ εγκρίθηκε η δημιουργία του αποτεφρωτηρίου στον Ελαιώνα δεν έγινε ποτέ μετά τις αντιδράσεις μελών του Δημοτικού Συμβουλίου και Δημοτών. Ανέφερε επίσης και την περίπτωση του Δήμου Ζωγράφου όπου όλα είχαν τακτοποιηθεί, είχε προβλεφθεί χώρος δύο στρεμμάτων μέσα στο νεκροταφείο Ζωγράφου αλλά όταν έφτασε το ζήτημα στην Πολεοδομία αποφάνθηκε πως το νεκροταφείο δεν ανήκε στον Δήμο Ζωγράφου που το εκμεταλεύεται αλλά το διεκδικούν του Υπουργείο Εθνικής Αμύνης και το Πανεπιστήμιο.
Τι αναφέρει η ανακοίνωση
Σε λειτουργία βρίσκεται το πρώτο Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών στην Ελλάδα, προσφέροντας, για πρώτη φορά στη χώρα μας, τη δυνατότητα αποτέφρωσης, μία πρακτική που εφαρμόζεται διεθνώς εδώ και δεκαετίες.
Το Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών βρίσκεται στην περιοχή της Ριτσώνας και προσφέρει ολοκληρωμένες υπηρεσίες αποτέφρωσης και διασποράς της τέφρας στη γη, στον αέρα και τη θάλασσα, αποτέφρωσης οστών από τις εκταφές και υπηρεσίες εστίασης.
Το Κέντρο λειτουργεί σύμφωνα με την ισχύουσα ευρωπαϊκή και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία και τις διεθνείς προδιαγραφές. Διαθέτει υπερσύγχρονο εξοπλισμό και αυτοματοποιημένο ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης της διαδικασίας αποτέφρωσης από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό.
Οι εγκαταστάσεις του Κέντρου περιλαμβάνουν:
- Αίθουσα αποχαιρετισμού
- Αίθριους χώρους
- Αναψυκτήριο
- Αίθουσα αναμονής συγγενών & οικείων
- Χώρο ενθύμησης
- Εκθετήριο για τη διάθεση τεφροδόχων και ενθυμημάτων
- Χώρους στάθμευσης