Στο στάδιο της προκαταρκτικής έρευνας, μετά από παραγγελία του αντεισαγγελέα Πλημμελειοδικών Ρόδου κ. Ιωάννη Μητσιόπουλου για τη διενέργεια συμπληρωματικών προανακριτικών πράξεων, βρίσκεται η δικογραφία που σχηματίστηκε για τη διερεύνηση τυχόν τελέσεως των αδικημάτων της πλημμύρας από την οποία μπορούσε να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα και στον άθρωπο, της παράβασης καθήκοντος με σκοπό τον προσπορισμό παράνομου οφέλους σε εργολάβους δημοσίων έργων αλλά και της άμεσης συνέργειας σε πλημμύρα, που παραγγέλθηκε τον Φεβρουάριο του 2011.
Αφορμή για τη συγκεκριμένη προκαταρκτική έρευνα αποτέλεσαν οι ζημιές που προκλήθηκαν σε δημόσιες και ιδιωτικές ιδιοκτησίες, λόγω της έντονης βροχόπτωσης της 28ης Ιανουαρίου 2011, για τις οποίες δεν είναι άμοιροι ευθυνών δημόσιοι λειτουργοί, που έχουν αναλάβει τον συντονισμό των υπηρεσιών για την αποτροπή φαινομένων του είδους καθώς μάλιστα υπήρξε σχετική προειδοποίηση από μετεωρολογικούς σταθμούς.
Δεν πρέπει επίσης να είναι άμοιροι ευθυνών όσοι είχαν την εποπτεία των εκτελούμενων στην Εθνική οδό Ρόδου – Λίνδου έργων διότι δεν είχαν λάβει επαρκή μέτρα για τη δημιουργία και λειτουργία του δικτύου ομβρίων υδάτων αλλά και εργολάβοι και δημόσιοι λειτουργοι,́ που είχαν μεριμνήσει για την αντιπλημμυρική προστασία του Αρχαγγέλου μετά και από παρόμοιες ζημιές που είχαν προκληθεί στο παρελθόν.
Σκοπός της ίδιας έρευνας ήταν να διαπιστωθεί εάν έχουν εκτελεστεί εργασίες εντός της κοίτης ποταμών και χειμάρρων, εάν έχουν υπάρξει καταπατήσεις και παρεμβάσεις που έχουν αλλάξει τη φυσική ροή του νερού και αν οι εκτεταμένες αμμοληψίες και χωματοληψίες έχουν συντελέσει στη μεγέθυνση του προβλήματος.
Από τις μέχρι τώρα διαπιστώσεις των επιτροπών που συστάθηκαν για την αποτύπωση των ζημιών είχαν αποδοθεί εμμέσως πλην σαφώς ευθύνες για ζημιές που προκλήθηκαν στ’ Αφάντου σε εργολαβικές εταιρείες.
Πιο συγκεκριμένα είχε διαπιστωθεί ότι προκλήθηκαν καταστροφές εντός και εκτός της κοίτης του Λουτάνη ποταμού σε δημόσιες και ιδιωτικές ιδιοκτησίες, λόγω υποσκαφής των θεμελίων και συνεχών λήψεων αμμοχάλικου. Προκλήθηκαν καταστροφές εντός και εκτός της κοίτης στο ρέμα Καλάμι. Ειδικά στην διασταύρωση της οδού που συνδέει τα στρατόπεδα με την επαρχιακή οδό από Αφάντου προς Ψίνθο (οδός Αθηνάς) όπου το εν λόγω ρέμα περνάει εγκάρσια στον άξονα της, υπήρξε πλήρης αστοχία του υποκείμενου τεχνικού και ολοσχερής τμηματική καταστροφή της. Υπήρξαν ζημιές σε υποδομές εντός και εκτός της κοίτης στο ρέμα Κολυμπίων, που αποδίδονται στην αδυναμία των τεχνικών έργων (κιβωτιοειδείς οχετοί) να αντιμετωπίσουν το αυξημένο υδραυλικό φορτίο λόγω υπερχείλισης.
Σε ό,τι αφορά τις ζημιές στην παραλιακή οδό Αφάντου είχε διαπιστωθεί, λόγω διάβρωσης των θεμελιώσεων αλλά και των υποβάσεων, τμηματική αστοχία των τοιχίων εγκιβωτισμού, τμηματική καταστροφή του πεζόδρομου, των δικτύων ύδρευσης και ηλεκτροφωτισμού αλλά και εκτενής καταστροφή του ποδηλατόδρομου.
Από τη θεομηνία του 2011 έγινε φανερό ότι σε πολλά σημεία δεν λειτούργησαν τα εγκάρσια στον εν λόγω οδικό άξονα τεχνικά έργα (παλαιά και νέα) ενώ η κεντρική νησίδα αποτέλεσε φράγμα για την απορροή των ομβρίων προς τον τελικό φυσικό αποδέκτη, τη θάλασσα.
Εν πάση περιπτώσει το πρώτο σκέλος της συγκεκριμένης έρευνας ολοκληρώθηκε μετά και τη λήψη καταθέσεων από τον εκπρόσωπο της κοινοπραξίας ΕΡΓΟΝ Διεθνής – ΕΡΚΑΤ ΑΕ κ. Β. Θεοχάρη, τον προϊστάμενο της ΕΥΔΕ του Υπουργείου Υποδομών κ. Ανδρέα Πολάκη και το δήμαρχο Ρόδου κ. Στάθη Κουσουρνά.
Ο κ. Θεοχάρης απέδωσε τις ζημιές στο μέγεθος της θεομηνίας, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι το ύψος της βροχής σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Μετεορολογικής Υπηρεσίας ήταν 206 m.m. την συγκεκριμένη ημέρα όταν την τελευταία δεκαετία δεν είχε ξεπεράσει τα 190 m.m.. Iσχυρίστηκε δε ότι η εταιρεία έχει αναλάβει τη διαπλάτυνση του δρόμου με συγκεκριμένη μελέτη και ότι βρίσκεται εντός του εγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος προσθέτοντας μάλιστα ότι έχει υποβάλει στην ΕΥΔΕ και ειδοποίηση για τις βλάβες που σημειώθηκαν εξαιτίας της θεομηνίας προκειμένου να αποκατασταθούν.
Ο κ. Πολάκης θεωρεί με τη σειρά του ότι το έργο δεν μπορεί να ενοχοποιηθεί για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην εθνική οδό τονίζοντας μάλιστα ότι τα έργα απορροής των ομβρίων υδάτων που υπήρχαν ενισχύθηκαν. Θεωρεί δε ότι η κατάσταση που δημιουργήθηκε με το νέο έργο είναι καλύτερη από αυτή που υπήρχε στην περιοχή Αφάντου σε ό,τι αφορά τα όμβρια ύδατα.
Στη θεομηνία επέδωσε τις καταστροφές και ο δήμαρχος Ρόδου.
Θυμίζουμε ότι ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γ. Μαχαιρίδης καταγγέλθηκε ευθέως ως συνυπαίτιος για τις καταστροφές που προκλήθηκαν από τον πρώην δήμαρχο Καλλιθέας κ. Γ. Ιατρίδη.
Ο κ. Μαχαιρίδης στην κατάθεσή του, αναφέρθηκε στο ιστορικό της εργολαβίας για τη διαπλάτυνση της Εθνικής Οδού Ρόδου – Λίνδου αλλά και στις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για την ανάθεση και την εκπόνηση της μελέτης με πόρους της Νομαρχίας. Θυμίζουμε ότι η συγκεκριμένη μελέτη, όπως έχει καταγγελθεί, δεν ήταν πλήρης, δεν περιελάμβανε έργα για την αντιπλημμυρική προστασία, κυρίως του οικισμού Αφάντου, κόστισε 2 εκατ. ευρώ ενώ στην πορεία λόγω των προβλημάτων και των καταστροφών που προκλήθηκαν «βαφτίστηκαν» απρόβλεπτα σχετικά έργα και έγιναν νέες αναθέσεις.
Ο κ. Ιατρίδης επέρριψε ευθύνες στον κ. Μαχαιρίδη, επισημαίνοντας ότι η νομαρχιακή αρχή ήταν υπεύθυνη για τη μελέτη του έργου της εθνικής οδού Ρόδου – Λίνδου και ότι προκήρυξε τη μελέτη αυτή η οποία ήταν ελλιπής σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση πλημμυρικών φαινομένων πράγμα που αναδείχθηκε εξάλλου και με απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Πέραν τούτου επεσήμανε ότι πριν την έναρξη του έργου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη για να γίνουν παρατηρήσεις επί του έργου ώστε να συνταχθεί ολοκληρωμένη μελέτη αλλά οι παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν και από δημάρχους σχετικά με την αντιμετώπιση των πλημμυρών, αγνοήθηκαν.
Στα πλαίσια της ίδιας έρευνας έχουν καταθέσει οι πρώην δήμαρχοι Αφάντου κ. Σ. Διακοσταματίου, Αρχαγγέλου κ. Αλ. Παπουράς και Λινδίων κ. Μ. Παλλάς. Οι δύο πρώτοι απέδωσαν την ευθύνη για τις καταστροφές στη θεομηνία, ενώ ο κ. Παλλάς επεσήμανε στην κατάθεσή του ότι τα αντιπλημμυρικά έργα στην περιοχή βοήθησαν ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα.
Κατάθεση έδωσε και ο προϊστάμενος των Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας κ. Μανώλης Διακομιχάλης ο οποίος αναφέρθηκε διεξοδικώς στα έργα που εκτελέστηκαν από τη Νομαρχία για την αντιπλημμυρική προστασία του νησιού μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2008. Σε ό,τι αφορά τα έργα της Εθνικής Οδού Ρόδου – Λίνδου επεσήμανε ότι αρμόδιες υπηρεσίες για εξηγήσεις είναι το ΥΠΕΧΩΔΕ και η ΕΥΔΕ.
Τέλος, ο προϊστάμενος του ΠΕΧΩ κ. Ν. Φαρμακίδης αναφέρθηκε διεξοδικώς στις ευθύνες των αρμοδίων της Πολεοδομίας της Νομαρχίας για το κλείσιμο χειμάρρων στ’ Αφάντου και στον Αρχάγγελο και στην παράνομη χορήγηση αδειών οικοδόμησης.
https://www.dimokratiki.gr/arxeio/sinechizete-i-prokatarktiki-erevna-gia-tis-plimmires-tou-ianouariou-2011-2/