Σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «δημοκρατική», η πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Κω, αντιπρόεδρος της ΠΟΞ & πρόεδρος του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), Ντίνα Σβύνου αναλύει τα συμπεράσματα από τη διεθνή έκθεση τουρισμού του Λονδίνου, τα μηνύματα για τη σεζόν του 2020.
Αναλύει τις νέες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο ελληνικός τουρισμός και δηλώνει ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην ενίσχυση της ποιότητας της τουριστικής εμπειρίας συνολικά και όχι απλά στην αύξηση της ποσότητας. Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορούν να βελτιωθούν οι εισπράξεις.
• Τα μηνύματα της WTM για το 2020 ήταν πιο θετικά από αυτά που θα περίμενε κανείς. Πόσο αισιόδοξα είναι τα πράγματα τελικά;
Όντως, τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από την WTM ήταν ιδιαίτερα θετικά, παρά τις αρχικές εκτιμήσεις. Οι τάσεις είναι ανοδικές για όλη τη χώρα με τον προορισμό της Κω να παρουσιάζει μεγάλη ζήτηση. Όπως φαίνεται, το BREXIT απασχολεί περισσότερο εμάς παρά την ίδια την αγορά της Αγγλίας…
Σε ό,τι αφορά το κενό που άφησε ο Thomas Cook μετά την πτώχευσή του, καθώς αυτό είναι το φλέγον θέμα, διαπιστώνεται ότι έχει καλυφθεί τουλάχιστον το 50% των συμβολαίων με τα ξενοδοχεία από άλλα πρακτορεία. Παραμένει όμως κενό ένα ποσοστό των Slots. Συνεπώς, όσο θετικά και αν είναι τα μηνύματα, παραμένουμε επιφυλακτικοί μέχρι να δούμε εάν θα καλυφθούν από άλλες εταιρείες οι χρονοθυρίδες του Τhomas Cook στα αεροδρόμια.
• Πόσο εφικτό είναι τελικά να καλυφθεί αυτό το κενό;
Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα… Θεωρώ όμως ότι είναι δύσκολο να καλυφθεί στο 100% το πτητικό πρόγραμμα… Το γεγονός ότι έχουν καλυφθεί τα συμβόλαια με τα ξενοδοχεία, δεν εγγυάται τίποτε. Αυτό που προέχει είναι να αναπληρωθούν οι πτήσεις από άλλες εταιρείες. Εάν γίνει αυτό, θα μπορούμε να μιλάμε με βεβαιότητα για μία καλή σεζόν 2020.
• Θα λέγατε ότι με την πτώχευση του Thomas Cook αναδείχθηκε το υψηλό ρίσκο της εξάρτησης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων από τους (μεγάλους) τουρ οπερέιτορς;
Σαφέστατα καταδεικνύει το μεγάλο ρίσκο που εμπεριέχει η μεγάλη εξάρτηση από τους τουρ οπερέιτορς και ειδικά η εξάρτηση από τα μονοπώλια. Ευτυχώς, υπάρχουν και μικρότεροι τουριστικοί πράκτορες που φαίνεται να δυναμώνουν. Βέβαια σε προορισμούς μαζικού τουρισμού, όπως είναι η Ρόδος, η Κως η Κρήτη, είναι αδύνατο να αντικατασταθούν οι μεγάλοι τουρ οπερέιτορ. Ακόμη και αν επενδύσουμε–πράγμα τα οποίο πρέπει να κάνουμε-στην προσέλκυση μικρότερων πρακτόρων, στην ενδυνάμωση των ελεύθερων ταξιδιών και στις συνεργασίες με αεροπορικές εταιρείες, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να απαγκιστρωθούμε πλήρως από τους μεγάλους τουρ οπερέιτορς που καλώς ή κακώς είναι οι βασικοί μας συνεργάτες. Λόγω της υπερπροσφοράς κλινών, δεν έχουμε άλλη επιλογή.
• Ήταν ένα μάθημα για τους ξενοδόχους η πτώχευση;
Βεβαίως ο καθένας πήρε τα μαθήματά του. Σαφώς και δεν πρέπει να περιοριζόμαστε σε ένα ή δύο συνεργάτες. Αυτό που μας δίδαξε η πτώχευση του Thomas Cook, είναι ότι θα πρέπει να συνάπτουμε συνεργασίες με περισσότερους, μικρότερους και μεγαλύτερους τουρ οπερέιτορς. Θα πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη διάχυση του προϊόντος που προσφέρει καθένας στις αγορές.
• Πόσο ορατός είναι ο κίνδυνος της ενδυνάμωσης των μονοπωλίων;
Δύο είναι τα τινά… Από τη μία γιγαντώνεται η TUI παίρνοντας ένα μεγάλο κομμάτι από το μερίδιο που κατείχε ο Thomas Cook την αγορά και από την άλλη, εμφανίζονται νέοι παίκτες. Αλλάζει ο χάρτης της τουριστικής αγοράς…
• Δίνεται ολοένα μεγαλύτερη έμφαση στην τουριστική εμπειρία… Είναι έτοιμοι οι προορισμοί να ενισχύσουν το επίπεδο των προσφερόμενων εμπειριών…
Ήδη εφαρμόζεται αυτό στην πράξη από τις επιχειρήσεις. Βλέπουμε στροφή στην παροχή ποιοτικών υπηρεσιών από τις ξενοδοχειακές μονάδες. Το θέμα αναπτύχθηκε προχθές και στη γενική συνέλευση της ΠΟΞ… Τα ξενοδοχεία πληρούν τις ποιοτικές προδιαγραφές παρέχοντας υψηλού επιπέδου εμπειρίες που αναζητούν οι επισκέπτες. Υστερούν όμως σε αυτό τον τομέα οι προορισμοί. Δεν έχουν τη δυνατότητα να ακολουθήσουν τη στροφή των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων γιατί δεν φρόντισαν να επενδύσουν σε υποδομές. Στην Κω όπως και στη Ρόδο, ακόμη και τα στοιχειώδη δεν είναι δεδομένα. Επικρατεί υστέρηση στον τομέα της καθαριότητας, στον τομέα των αστικών συγκοινωνιών, ενώ οι πύλες εισόδου παρουσιάζουν μία διόλου κολακευτική εικόνα. Ειδικά το λιμάνι της Κω, Ελπίζουμε να ολοκληρωθούν οι παρεμβάσεις της Fraport έτσι ώστε να βελτιωθεί τουλάχιστον η κατάσταση στο αεροδρόμιο.
Ο τουρισμός είναι αλυσίδα πολλών κρίκων, άλλοι είναι γεροί και ανθεκτικοί και άλλοι αδύναμοι. Τα ξενοδοχεία θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να προσφέρουν ποιοτική εμπειρία στον επισκέπτη. Η ταξιδιωτική εμπειρία δεν περιορίζεται όμως μόνο στα ξενοδοχεία. Θα πρέπει να ενισχύεται από τον προορισμό. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση-κυρίως στα αμιγώς τουριστικά μέρη-θα πρέπει να αντιληφθεί το βάρος της ευθύνης που φέρει και να επενδύσει στις κατάλληλες υποδομές. Μαζί με τους επιχειρηματίες και τους επαγγελματίες θα πρέπει να χτίσει ένα σύγχρονο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης προς όφελος όλης της κοινωνίας.
• Πώς κρίνετε τις μέχρι τώρα πρωτοβουλίες της νέας ηγεσίας του Υπουργείου Τουρισμού;
Από την πρώτη στιγμή υπάρχει στόχευση για την κατάρτιση ενός δεκαετούς πλάνου, κάτι που ζητάμε εδώ και χρόνια. Θα πρέπει να… χτιστεί ένα μεσομακροπρόθεσμο πλάνο δράσεων για να ξέρουμε πού βαδίζουμε. Είναι αναγκαίο να βάζουμε στόχους και να δουλεύουμε πάνω σε αυτούς. Αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί σε κεντρικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο προορισμών.
Μέχρι τώρα ο καθένας λειτουργεί αποσπασματικά αφού, δεν υπάρχει στόχευση και συνοχή τόσο στην τουριστική προβολή όσο και σε κάθε άλλο τομέα. Η έλλειψη κοινής στόχευσης οδηγεί σε κατασπατάληση πόρων και σε αμφίβολα αποτελέσματα.
Η κυβέρνηση διακρίνεται για την φιλοεπιχειρηματική της φιλοσοφία. Δεν είδαμε όμως την έμπρακτη έκφραση της φιλοσοφίας αυτής στην περίπτωση της πτώχευσης του Thomas Cook. Καλούνται επιχειρήσεις και ειδικά εκείνες που είχαν αποκλειστική συνεργασία με τον συγκεκριμένο τουρ οπερέιτορ να πληρώσουν φόρο για έσοδα που δεν είχαν ποτέ! Μιλάμε για τιμολογημένη παροχή υπηρεσιών για τις οποίες ωστόσο οι ξενοδόχοι δεν πληρώθηκαν. Περιμένουμε λοιπόν ουσιαστική στήριξη από την κυβέρνηση σε αυτό το θέμα. Περιμένουμε επίσης τον εκ νέου σχεδιασμό της τουριστικής στρατηγικής.
Τόσο ο υπουργός, Χ. Θεοχάρης όσο και ο υφυπουργός, Μ. Κόνσολας έχουν αποδείξει εμπράκτως ότι στέκονται δίπλα στους εππιχειρηματίες. Πρόκειται όμως για ένα υπουργείο συναρμοδιοτήτων και δεν αποφασίζουν οι ίδιοι. Εάν ήταν στο χέρι τους, πιστεύω ότι θα προχωρούσαν στην εφαρμογή μέτρων ελάφρυνσης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων…
• Θέλω να περάσουμε όμως σε ένα άλλο θέμα… Ήταν εντυπωσιακή η συμμετοχή στο Σχολείο Τουρισμού που διοργανώθηκε από τον ΙΝΣΕΤΕ σε συνεργασία με την Ένωση Ξενοδόχων. Πού οφείλεται αυτή η μεγάλη ανταπόκριση; Επικαλούμενος και την ιδιότητα της προέδρου του ΙΤΕΠ θα ήθελα να μου πείτε πόσο σημαντική είναι η επιμόρφωση στον κλάδο της ξενοδοχίας.
Είναι πάρα πολύ σημαντικός ο ρόλος της επιμόρφωσης για όλους εμάς που ασχολούμαστε με τον τουρισμό.
Το Σχολείο Τουρισμού με αξιόλογους ομιλητές και εισηγητές, στόχευσε στην επιμόρφωση κυρίως ημών των ιδίων. Θα πρέπει πρώτα εμείς οι ξενοδόχοι να επιμορφωθούμε για να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Όπως αναφέραμε και πριν, ο τουρισμός εξελίσσεται, μεταβάλλεται. Δεν πουλάμε απλά κλίνες, πουλάμε ένα σύνθετο προϊόν με έμφαση στην εμπειρία! Για να προσαρμοστώ εγώ ως ξενοδόχος και να προσαρμόσω και το προσωπικό στα νέα δεδομένα, θα πρέπει να έχω τη γνώση.
Η γνώση είναι δύναμη. Αυτό το μήνυμα θελήσαμε να μεταδώσουμε μέσα από το σχολείο τουρισμού και χαιρόμαστε που ήταν τόσο μεγάλη η συμμετοχή επιχειρηματιών και υψηλόβαθμών στελεχών ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Είναι σημαντική η εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα, ξεκινώντας από εμάς τους ίδιους.
Το ΙΤΕΠ και το ΞΕΕ προχώρησε σε συνεργασίες με πανεπιστημιακά ιδρύματα προκειμένου να μπορούμε να χαρτογραφήσουμε τις εκπαιδευτικές ανάγκες που προκύπτουν… Δημιουργούνται νέες σχολές και πανεπιστημιακά τμήματα… θα πρέπει όμως να προσαρμόζονται στις ανάγκες της αγοράς.
Στόχος είναι να υπάρχει μία προσφορά προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων που να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς.
Με την ευκαιρία θα ήθελα να αναφέρω ότι ολοκληρώθηκε μελέτη για τη σχέση τραπεζών και ξενοδόχων. Θέλω να ευχαριστήσω τους συναδέλφους ξενοδόχους για τη μεγάλη συμμετοχή στην έρευνα. Αυτή η ανταπόκρισή μας βοηθά να εξάγουμε εμπεριστατωμένα συμπεράσματα και να τα χρησιμοποιήσουμε προκειμένου να διεκδικήσουμε τις θέσεις του κλάδου. Προσδοκούμε να έχουμε την ίδια καλή συμμετοχή και στη νέα έρευνα για τη σεζόν του 2019 και την εικόνα της αγοράς.
• Κλείνοντας, πώς θα αποτιμούσατε τελικά τη σεζόν του 2019;
Εάν λάβουμε υπόψη τις συγκυρίες ήταν μία καλή σεζόν. Δεν ήταν το ίδιο καλή με αυτή του 2018. Καταφέραμε όμως να αποφύγουμε τις μεγάλες απώλειες και αυτό από μόνο του είναι θετικό. Η πτώση είναι μικρότερη από αυτή που περιμέναμε.
Ουσιαστικά, οι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής έσωσαν τη σεζόν.
Δεν θα πρέπει όμως να μιλάμε για κρατήσεις και αφίξεις, αλλά για εισπράξεις. Πρέπει να στοχεύουμε στον πολλαπλασιασμό των εισπράξεων. Να στοχεύσουμε σε ένα ποιοτικότερο προϊόν και όλες οι ενέργειες μας να είναι προσαρμοσμένες σε αυτή τη λογική. Δεν αρκεί λοιπόν η ποσότητα. Χρειαζόμαστε περισσότερη ποιότητα.
