Η συζήτηση για την Υγεία, είναι το πρώτο θέμα το τελευταίο διάστημα. Μεταρρυθμίσεις, εν μέσω διαμαρτυριών, περικοπών, δημοσιευμάτων και ερευνών που περιγράφουν με μελανά χρώματα το επίπεδο περίθαλψης των Ελλήνων. Ο υπουργός Υγείας κ. ‘Αδωνις Γεωργιάδης, απαντά στις ερωτήσεις της «δ» για όλα αυτά, για θέματα που αφορούν το Νοσοκομείο Ρόδου, τις σκέψεις και ενέργειες του Υπουργείου για την βελτίωση των παροχών Υγείας στα νησιά μας.
• Κύριε υπουργέ, η διατήρηση της Υ.ΠΕ., πώς βοηθά στην αποκέντρωση των εξουσιών, διεκπεραιώνοντας τα ζητήματα του τόπου με ευέλικτο και αποτελεσματικό τρόπο; Μήπως παρεμβάλλεται ένα ακόμη γραφειοκρατικό εμπόδιο, περιπλέκοντας και καθυστερώντας την λύση προβλημάτων και εν τέλει φορτώνοντάς τα στο Υπουργείο; Ποιο θα είναι το κόστος λειτουργίας της;
Η ορθολογική αποκέντρωση των εξουσιών αποτελεί βασικό συστατικό λειτουργίας ενός σύγχρονου κράτους. Μια Υγειονομική Περιφέρεια μπορεί να έχει καλύτερη εικόνα του τι συμβαίνει ανά περιοχή, γεγονός που συμβάλλει τόσο στην ταχύτητα αντίδρασης, όσο και στην αποτελεσματικότητα. Στόχος μας είναι η αναβάθμιση των Υγειονομικών Περιφερειών (Υ.Πε.), η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων τους και η ανάληψη ευθυνών ώστε να καταστεί αμεσότερη και αποτελεσματικότερη η αντιμετώπιση των προβλημάτων όλων των μονάδων υγείας του ΕΣΥ στην κάθε περιφέρεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και η διοικητική υπαγωγή των Πολυϊατρείων στις Υ.Πε. Σε αυτές επίσης υπάγεται η αρμοδιότητα πρόσληψης επικουρικού ιατρικού και λοιπού προσωπικού, η καλή εκτέλεση του ετήσιου προϋπολογισμού, η αγορά ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, καθώς και έργα συντήρησης των μονάδων υγείας.
Ο προϋπολογισμός των Υ.Πε. που επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό αφορά κυρίως την μισθοδοσία των εργαζομένων σε αυτές. Οι Υ.Πε. εισπράττουν περίπου το 1/100 των βεβαιωμένων εσόδων των νοσοκομείων αρμοδιότητάς τους, κονδύλι που δαπανάται για τα πάγια λειτουργικά τους έξοδα, και για επιχορηγήσεις προς όλες τις μονάδες υγείας αρμοδιότητάς τους. Με τον τρόπο αυτό τα μεγάλα νοσοκομεία της Περιφέρειας συμβάλλουν στη βελτίωση των μικρότερων μονάδων υγείας, χωρίς την ανάγκη κεντρικής κρατικής παρέμβασης.
• Η δημιουργία του τμήματος αιμοδυναμικού εργαστηρίου στο Νοσοκομείο της Ρόδου, θεωρείται ένα σημαντικό έργο για τα Δωδεκάνησα. Πώς όμως θα λειτουργήσει, όταν χρειάζεται 1.000.000 ευρώ τον χρόνο για αναλώσιμα και ο προϋπολογισμός είναι κατά 30% λιγότερος από πέρσι;
Το αιμοδυναμικό εργαστήριο του Γενικού Νοσοκομείου Ρόδου, όπως ενημερώθηκα από την 2η Υ.Πε., πρόκειται να λειτουργήσει τον Μάρτιο του 2014, με πολλαπλά οφέλη προς τον τοπικό πληθυσμό, όχι μόνο της Ρόδου αλλά ολόκληρης της περιοχής και πέραν της Δωδεκανήσου, που θα αποφεύγει την ταλαιπωρία και τα έξοδα μεταφοράς, διαμονής και νοσηλείας σε νοσοκομεία του κέντρου. Από εκεί και πέρα ο εξορθολογισμός των προϋπολογισμών του ΕΣΥ δε συνεπάγεται απαραιτήτως υποβάθμιση των υπηρεσιών υγείας. Αντιθέτως αυτός είναι ακριβώς ο λόγος που το ΕΣΥ μπορεί να βελτιώνει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας και να εξασφαλίζει την λειτουργία αναγκαίων δομών, όπως το αιμοδυναμικό εργαστήριο του νοσοκομείου Ρόδου.
• Καταργήθηκαν νευραλγικές κλινικές του Νοσοκομείου μας, όπως η Νευροχειρουργική, η Ουρολογική, η Νεφρολογική, και η Γαστρεντερολογική. Τι οικονομία έγινε με την κατάργηση για παράδειγμα της Νευροχειρουργικής Κλινικής;
Πρέπει να κατανοήσουμε ότι στόχος κάθε κίνησης του Υπουργείου Υγείας είναι η βελτίωση -και μόνο η βελτίωση- των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Στη διοικητική και λειτουργική αναδιάρθρωση των νέων οργανισμών της χώρας ζητήσαμε από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, τις τοπικές αρχές, τους βουλευτές και τις Υγειονομικές Περιφέρειες, την πρότασή τους και σταθμίσαμε όλα τα δεδομένα, προτού προβούμε σε οποιαδήποτε κίνηση. Επομένως, η αναδιάρθρωση σε καμία περίπτωση δεν καταργεί την δυνατότητα και την ικανότητα του νοσοκομείου να αντιμετωπίσει τα περιστατικά στα οποία αναφέρεστε. Καταργούνται μόνο «θέσεις ευθύνης» που ελαττώνουν τις δαπάνες και όχι θέσεις που μειώνουν το δυναμικό του νοσοκομείου. Συγκεκριμένα και σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό του νοσοκομείου Ρόδου (ΦΕΚ 3474/2012 τ. Β’) υφίστανται Τμήματα: Νευροχειρουργικό και Ουρολογικό, Μονάδες Τεχνητού: Νεφρού και Συνεχούς Φορητής Περιτοναϊκής Κάθαρσης και Ειδικές Μονάδες: Γαστρεντερολογίας και Νευρολογίας.
• Γιατί δεν δίνονται κάποια κίνητρα ή ακόμη να υπάρξει υποχρέωση ή δέσμευση από τον νόμο, για την παρουσία ειδικευομένων γιατρών στα ακριτικά νησιά;
Το θέμα παροχής ειδικών κινήτρων ώστε οι ιατροί να προτιμούν τη νησιωτική Ελλάδα ήταν από τα πρώτα ζητήματα που με απασχόλησαν. Για αυτό το λόγο άλλωστε ενισχύθηκε η υπηρέτηση των αγροτικών ιατρών στην Περιφέρεια, ενώ με νόμο επιτρέπεται πλέον να παρέχουν οι τοπικές αρχές κίνητρα, όπως για παράδειγμα δωρεάν διαμονή ή διατροφή, σε έναν ιατρό που θα επιλέξει ένα νησί. Παράλληλα επεκτείνεται ο χρόνος σύμβασης των επικουρικών ιατρών έως και τρία χρόνια, θεσπίστηκε δικαίωμα συνυπηρέτησης, καθώς και διορισμού ιατρών των οποίων έχει παρέλθει η επταετία από την κτήση ειδικότητας. Και δε μένουμε εδώ, καθώς με τις επικείμενες προσλήψεις μονίμων ιατρών, θα ενισχυθεί ιδιαίτερα η νησιωτική Ελλάδα.
• Σε επίσκεψή σας στην Ρόδο, αναλάβατε πρωτοβουλία, για αποκατάσταση και αξιοποίηση του παλιού Νοσοκομείου. Σε τι σημείο βρίσκονται οι ενέργειες αυτές;
Οι τεχνικές υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας σε συνεργασία με την 2η Υγειονομική Περιφέρεια, εργάζονται προς την υλοποίηση αυτού του στόχου, δηλαδή τη λειτουργία Κέντρου Υγείας Αστικού Τύπου στο παλιό νοσοκομείο Ρόδου. Μάλιστα σας ενημερώνω, κα Φούρλα, ότι είναι ήδη υπό εξέλιξη το κτιριολογικό μέρος του έργου και ότι ήδη ομάδα μηχανικών μελετά τα σχέδια.
• Η έλλειψη απαραίτητων υλικών, από άρνηση απλήρωτων προμηθευτών να τα παρέχουν, πότε θα σταματήσει για να μην ακούμε περιπτώσεις που οι συγγενείς φέρνουν μέχρι και σεντόνια για τον ασθενή τους;
Ως Υπουργείο Υγείας οφείλουμε να εξασφαλίζουμε τη χρηματοδότηση και λειτουργία των νοσοκομείων. Οι διοικήσεις των νοσοκομείων -με τη σειρά τους- είναι υπεύθυνες για την καλή και ορθή εκτέλεση του προϋπολογισμού τους, σε συνέργεια και συνεργασία με τις υγειονομικές περιφέρειες.
Επομένως, εάν οι παραγγελίες, οι παραλαβές και οι πληρωμές γίνονται κανονικά, δεν πρέπει να υπάρχει πρόβλημα έλλειψης υλικών ή φαρμάκων. Να ξέρετε πάντως ότι τα νοσοκομεία στο σύνολό τους -παρά τα καιρούς προβλήματα που αντιμετωπίζουν- παρέχουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας. Ο πολίτης γνωρίζει ότι, καταφεύγοντας σε ένα δημόσιο νοσοκομείο, θα θεραπευθεί, για αυτό και τα περιβάλλει με την εμπιστοσύνη του. Μόνο τυχαίο άλλωστε δεν είναι ότι όταν ένα νοσοκομείο εφημερεύει, το ποσοστό των ασθενών που κανονικά θα έπρεπε να εξυπηρετείται από τις πρωτοβάθμιες και όχι δευτεροβάθμιες δομές υγείας, κάποιες φορές ξεπερνά το 40% της συνολικής προσέλευσης, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εμπιστοσύνη που σας προανέφερα. Αυτό είναι το ζήτημα που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή με την μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, με την οποία και τις υπηρεσίες θα βελτιώσουμε και την πίεση προς τα νοσοκομεία θα εκτονώσουμε. Πρώτα από όλα πρέπει όλοι να καταλάβουμε ότι ένα γενόσημο φάρμακο είναι ακριβές αντίγραφο ενός πρωτότυπου.
• Η εκ πρώτης άποψης ορθή προσέγγιση του υπουργείου στον χώρο των φαρμάκων, τώρα με τις μεταρρυθμίσεις και περνώντας η διακίνησή τους στα χέρια των φαρμακοποιών πώς και από ποιους θα ελέγχεται η σχέση πρωτότυπων προς γενόσημα; Γίνονται έλεγχοι από τον ΕΟΦ; Υπάρχει προσωπικό γι’ αυτό;
Πρώτα από όλα πρέπει όλοι να καταλάβουμε ότι ένα γενόσημο φάρμακο είναι ακριβές αντίγραφο ενός πρωτοτύπου του οποίου η πατέντα έληξε.
Με λίγα λόγια έχει την ίδια βιοϊσοδυναμία και -όσον αφορά στην ασφάλειά του- ελέγχεται τόσο από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, όσο και από τους αντίστοιχους εθνικούς οργανισμούς του κάθε κράτους-μέλους. Προς αυτή την κατεύθυνση ως Υπουργείο Υγείας στηρίζουμε τα αξιόπιστα γενόσημα, όπως για παράδειγμα της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, και εντείνουμε τους ελέγχους του ΕΟΦ ώστε να είναι απολύτως ασφαλή. Μην ξεχνάτε ότι τα γενόσημα επιλέγονται σε ποσοστό 70% σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και αυτό δε μπορεί να είναι τυχαίο. Επομένως, κάθε φάρμακο στην Ελλάδα ελέγχεται και σας διαβεβαιώνω ότι πέραν των διεθνών ελέγχων και ο ΕΟΦ επιτελεί ένα πολύ σημαντικό έργο, παρά την έλλειψη προσωπικού.
• Το πάρτι στην Υγεία συνεχίζεται κ. υπουργέ;
Είμαι κάθετος και ξεκάθαρος. Δεν υπάρχει καμιά ανοχή για παραβατικές συμπεριφορές. Το Υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΠΥΥ, μέσω της ΗΔΙΚΑ, έχουν πλέον ξεκάθαρη και λεπτομερέστατη εικόνα της συνταγογραφικής κατάστασης και ιστορικού του κάθε γιατρού, και όπου υπάρχουν δείγματα, ή έστω υποψίες, συνεργαζόμαστε με το ΣΔΟΕ.
Μέχρι σήμερα έχουμε στείλει τα στοιχεία δεκάδων περιπτώσεων γιατρών προς έλεγχο. Αυτές οι περιπτώσεις είναι από όλη την ελληνική επικράτεια και αφορούν υπερσυνταγογραφήσεις φαρμάκων και έκδοση παραπεμπτικών για τη διενέργεια εξετάσεων. Επίσης, ελέγχονται ακόμη και περιπτώσεις γιατρών που έγραφαν φάρμακα και εξετάσεις σε θανόντες.
Δεν αποκλείω βέβαια την ύπαρξη παραβατικών συμπεριφορών στο χώρο της υγείας αλλά πλέον έχει γίνει -και έπρεπε επιτέλους να γίνει- κατανοητό ότι όποιος ζημιώνει το ελληνικό κράτος, θα υποστεί και τις ανάλογες συνέπειες του νόμου. Διότι, τελικά, υπάρχουν μόνο δύο κατηγορίες ιατρό-φαρμακευτικού προσωπικού. Υπάρχει η πλειονότητα που εργάζεται με απόλυτη ευσυνειδησία και αίσθηση καθήκοντος και υπάρχει και η δεύτερη κατηγορία. Η κατηγορία που ευτυχώς είναι μικρή αλλά πάρα πολύ επικίνδυνη. Είναι αυτή η κατηγορία που έχει ως στόχο τον πλουτισμό με κάθε τρόπο και που πλουτίζει σε βάρος της τσέπης του φορολογούμενου. Έτσι εμείς σαν Υπουργείο Υγείας προχωράμε σε διοικητικές κυρώσεις και η δικαιοσύνη σε οικονομικές και ποινικές.
• Κάποιοι λένε ότι τα Νοσοκομεία και ως δομές αλλά κυρίως όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, έχουν φτάσει στα όριά τους. Πιστεύετε πως κινδυνεύουν ασθενείς;
Η δημόσια υγεία της χώρας ήταν ένας από τους πιο προβληματικούς τομείς του ελληνικού κράτους. Ένας τομέας που χαρακτηριζόταν από την αλόγιστη σπατάλη του και όχι από τις υψηλές παροχές υπηρεσιών του. Συνεπώς, ο εξορθολογισμός και οι μεταρρυθμίσεις του έπρεπε να είχαν δρομολογηθεί και πραγματοποιηθεί προ καιρού. Οι μεταρρυθμίσεις στοχεύουν κυρίως στην καλύτερα δυνατή αξιοποίηση των πόρων και στην εξασφάλιση καλύτερων υπηρεσιών. Μόνο έτσι μπορούμε να βελτιώσουμε και να ελπίζουμε για ένα ακόμη καλύτερο και αποτελεσματικότερο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Από την άλλη πλευρά οφείλουμε να αναφέρουμε ότι το ελληνικό ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό είναι από τα καλύτερα της Ευρώπης και χαρακτηρίζεται από την υψηλή κατάρτιση και επαγγελματισμό τους. Συνεπώς γίνεται κατανοητό ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τους ασθενείς στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας. Πράγματι υπάρχουν προβλήματα και η οικονομική κρίση δε βοηθά αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να απαξιώνουμε την καθημερινή προσφορά όλων των υπηρεσιών υγείας καθώς και του προσωπικού. Του προσωπικού που καθημερινώς καταβάλλει τα μέγιστα. Που του αξίζει ένα μεγάλο “ευχαριστώ”.
• Είστε ικανοποιημένος σήμερα από το επίπεδο περίθαλψης των Ελλήνων; Τι απαντάτε στην άποψη οργανισμών υγείας και επιδημιολογικών κέντρων του εξωτερικού ότι η τρόικα έβλαψε σοβαρά την υγεία των Ελλήνων;
Την υγεία των Ελλήνων την έβλαψε η οικονομική κρίση και όχι η τρόικα, η οποία ήταν το επακόλουθο της κρίσης και της έλλειψης ρευστότητας της πατρίδας μας. Το επίπεδο περίθαλψής μας επλήγη από την οικονομική κρίση και χρόνια προβλήματα, τα οποία δεν αντιμετωπίζαμε ποτέ παρά τους κατά καιρούς σχεδιασμούς.
Και ξέρετε το λόγο; Επειδή υπήρχε ροή χρημάτων -συνήθως δανεικών- και κανείς δεν αναλάμβανε το βάρος ή το πολιτικό κόστος. Πλέον όμως δεν υπάρχουν άφθονοι πόροι, ούτε το περιθώριο να επιτρέψουμε να διαιωνίζεται μια προβληματική κατάσταση, πόσο μάλιστα με δανεικά. Επομένως, οι μεταρρυθμίσεις -και μάλιστα αυτονόητες που έχουν εδώ και χρόνια γίνει σε όλο τον κόσμο- είναι μονόδρομος. Και γιατί γίνονται οι μεταρρυθμίσεις; Επειδή πρέπει. Επειδή είναι σωστές. Και επειδή παρά το γεγονός το ότι το επίπεδο περίθαλψης των Ελλήνων είναι υψηλό, αναγνωρίζουμε ότι αντιμετωπίζει προβλήματα. Προβλήματα που πλέον τολμούμε να αντιμετωπίσουμε.
• Κύριε υπουργέ, θα αισθανόσασταν ασφαλής -σε θέματα παροχών υγείας- για την οικογένειά σας, για τα παιδιά σας, ζώντας σε ένα μικρό νησί των Δωδεκανήσων;
Ναι, θα αισθανόμουν ασφαλής. Το Νοσοκομείο Ρόδου είναι, χωρίς υπερβολή, ένα από τα καλύτερα περιφερειακά νοσοκομεία της χώρας, με διεθνείς αναγνωρίσεις και εφάμιλλο αρκετών νοσοκομείων των αστικών κέντρων. Πράγματι υπάρχουν προβλήματα αλλά γίνεται κάθε δυνατή προσπάθεια για την αντιμετώπισή τους, σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία, την 2η ΥΠΕ και φυσικά τον βουλευτή Δωδεκανήσου και Πρόεδρο της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της ΒτΕ, κ. Δημήτρη Κρεμαστινό. Από εκεί και πέρα, όπως άλλωστε γνωρίζετε, στο Νοσοκομείο Ρόδου σταθμεύει ελικόπτερο για τη μεταφορά περιστατικών προς και από το νοσοκομείο.