Οφελος 2,2 ευρώ έως 207 ευρώ θα έχουν οι φορολογούμενοι με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ από τη μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Σε ετήσια βάση η ελάφρυνση που προκύπτει κυμαίνεται από 4,4 έως 415 ευρώ. Σύμφωνα με το σχέδιο της κυβέρνησης, από τον Ιούλιο του 2020 θα ξεκινήσει η σταδιακή κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, η οποία θα ολοκληρωθεί το 2021. Τα σενάρια που επεξεργάζονται είναι πολλά και όλα είναι σε συνάρτηση με τον δημοσιονομικό χώρο που θα προκύψει. Οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν τον Μάιο, όταν η κυβέρνηση θα έχει τα πρώτα ασφαλή στοιχεία για την εξέλιξη του προϋπολογισμού. Ωστόσο, το πιθανότερο σενάριο είναι να περιορισθεί η εισφορά κατά 20% το β΄ εξάμηνο 2020, κάτι το οποίο θα κοστίσει λιγότερα από 200 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους. Οι μισθωτοί θα διαπιστώσουν τα οφέλη από τον Ιούλιο στις αποδοχές που θα λάβουν, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες το 2021 κατά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων.
Στην περίπτωση που ο δημοσιονομικός χώρος είναι μεγαλύτερος η κυβέρνηση ενδεχομένως να προχωρήσει στη μείωση κατά 30% της εισφοράς, κάτι που σημαίνει ότι τα ετήσια οφέλη για τους φορολογουμένους με εισόδημα πάνω από 12.000 θα είναι της τάξης των 6,6 ευρώ και θα φθάνουν τα 623 ευρώ για τους έχοντες εισοδήματα ύψους 50.000 ευρώ.
Για το 2021 και εφόσον η κυβέρνηση συμφωνήσει με τους Ευρωπαίους εταίρους στη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, η εισφορά θα καταργηθεί. Υπενθυμίζεται πως η εισφορά αλληλεγγύης καθιερώθηκε με το άρθρο 29 του ν. 3986/2011 στα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ των φυσικών προσώπων και η οποία θα έπρεπε να είχε καταργηθεί στα τέλη του 2014. Συνολικά τα φυσικά πρόσωπα καταβάλλουν περί το 1,2 δισ. ευρώ ετησίως, ποσό το οποίο τα προηγούμενα χρόνια (για παράδειγμα το 2014) ξεπερνούσε το 1,5 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να ανακουφίσει κυρίως τη μεσαία τάξη, η οποία τα προηγούμενα χρόνια σήκωσε το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής.
Για την επιβολή της εισφοράς λαμβάνεται υπόψη το ετήσιο συνολικό καθαρό ατομικό εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο του φυσικού προσώπου ή σχολάζουσας κληρονομιάς. Εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής ειδικής εισφοράς οι μακροχρόνια άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω οργανισμό, εφόσον κατά τον χρόνο της βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται στο μεγαλύτερο ποσό μεταξύ:
1. Του συνολικού ετήσιου εισοδήματος που δηλώνει ο φορολογούμενος από όλες τις πηγές.
2. Του τεκμαρτού εισοδήματός του, το οποίο προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης (τις «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης» των άρθρων 30-34 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος). Ο υπολογισμός της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης γίνεται με προοδευτική κλίμακα, στην οποία ισχύουν συντελεστές από 2,2% για το τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 12.001 έως 20.000 ευρώ και φθάνουν το 10% για το τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 220.001 ευρώ και άνω.
