Όπως προκύπτει από τις απαντήσεις των εταιρειών του κλάδου η απότομη παύση των εργασιών σε επίπεδα που προσεγγίζουν το 70% και η αβεβαιότητα σχετικά με τη διάρκεια της κρίσης χαρακτηρίζουν την τρέχουσα κατάσταση
1. Ο ακτοπλοϊκός κλάδος έχει βρεθεί και αυτός όπως και αρκετοί άλλοι κλάδοι της Ελληνικής οικονομίας αντιμέτωπος με ένα νέο κύμα οικονομικών δυσκολιών το οποία μπορούμε να αποκαλέσουμε ως FREAK WAVE. Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτού του νέου κύματος είναι η απότομη παύση των εργασιών των εταιρειών σε επίπεδα που προσεγγίζουν το 70% και η αβεβαιότητα σχετικά με τη διάρκεια της κρίσης.
2. Οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να παροπλίσουν το μεγαλύτερο μέρος του στόλου τους εξαιτίας της απότομης μείωσης της ζήτησης λιγότερη από 50% σε σχέση με πέρυσι και παράλληλα να λειτουργούν μέρος του στόλου τους ώστε να διασφαλίζεται η κοινωνική συνοχή.
3. Από οικονομικής απόψεως επομένως, οι εταιρείες είναι σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση καθώς τα έσοδα μειώνονται κατακόρυφα έως και 90% ενώ τα κόστη λειτουργίας διατηρούνται σε υψηλό βαθμό λόγω της ανάγκης ενεργού παροπλισμού των πλοίων και της διατήρησης του προσωπικού των εταιρειών. Αυτή η κατάσταση εξηγεί και την αναγκαιότητα οικονομικής στήριξης όπως αυτή έχει αποτυπωθεί τόσο στις απαντήσεις των εταιρειών αλλά και τους διεθνείς οργανισμούς.
4. Για να μπορέσει ο κλάδος να ανταπεξέλθει θα χρειαστεί άμεσες ενέσεις ρευστότητας οι οποίες θα καλύπτουν τις άμεσες ανάγκες και θα στηρίζουν τη λειτουργία του 30% έως και 35% (ή περίπου 30 με 35 πλοία) ενεργού στόλου που αποτελεί και το “στόλο ασφαλείας” ο οποίος εξυπηρετεί τις στοιχειώδεις ανάγκες της νησιωτικής χώρας.
5. Εκτίμησή μας, με βάση τα δεδομένα της XRTC ΕΠΕ, είναι ότι η οικονομική αυτή στήριξη θα πρέπει να κυμανθεί κατά το ελάχιστο στα 22εκ. ευρώ το μήνα και μέγιστο 30εκ. ευρω το μήνα καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής της κρίσης. Στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνονται και τα πλοίων που έχουν αποδρομολογηθεί προκειμένου να διατηρηθεί ενεργός ο στόλος για να προσφέρει τις απαραίτητες υπηρεσίες μετά το πέρας της κρίσης.
6. Η επιστροφή σε βιώσιμα επίπεδα θα χρειαστεί τρία χρόνια. Οι αρχικές εκτιμήσεις κυμαίνονται μεταξύ ενός και τριών ετών ανάλογα με τις υποθέσεις που κάνει κανείς.
7. Ανάμεσα στα ερωτήματα που αναμένουν οι ακτοπλόοι να απαντηθούν από την κυβέρνηση αναφορικά με τη χρήση της έκτακτης ενίσχυσης των €15 εκατ., είναι πώς θα μοιραστούν στις εταιρείες και ποια χρονική περίοδο καλύπτει το ποσό αυτό. Ο αλγόριθμος που θα απαντήσει στο ερώτημα αυτό πρέπει να προέλθει από το συνδυασμό των μιλίων που διανύουν τα πλοία δικτύου θαλασσίων μεταφορών, και τη χωρητικότητα των πλοίων.
8. Το βέβαιο είναι ότι η φετινή θερινή/τουριστική περίοδος, αν θα υπάρξει, θα είναι πολύ μικρότερη σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Όπως φαίνεται από τις απαντήσεις των εταιρειών, αναμένεται να δρομολογηθεί μόνο το 40% έως 50% του στόλου το καλοκαίρι, φυσικά με μειωμένη ζήτηση, και υπό την προϋπόθεση της σταδιακής άρσης των μέτρων κατά της πανδημίας.
9. Η κατάσταση είναι πολύ πιο αποθαρρυντική για τα ταχύπλοα πλοία που πιθανόν δεν θα βγουν από τα λιμάνια. Το ενδεχόμενο να παραταθούν τα μέτρα συνεπάγεται τη συνέχιση της δρομολόγησης των πλοίων που εξυπηρετούν αυτή τη στιγμή τα νησιά μας, δηλαδή του 30% του ακτοπλοϊκού στόλου και αποτελεί το χειρότερο σενάριο για την αγορά αφού ο κίνδυνος της κατάρρευσης της αγοράς θα αποτελεί βεβαιότητα.
10. Η πτώση των εσόδων τους καλοκαιρινούς μήνες αναμένεται 50% από τους επιβάτες και 40% από τα φορτηγά. Σε περίπτωση όμως μεγαλύτερης πτώσης του τουρισμού, κάτι που είναι πιθανό εξαιτίας των εξελίξεων της πανδημίας, τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά και για τους δύο κλάδους.
«Για ολόκληρο τον παγκόσμιο χάρτη η επιστροφή στην κανονικότητα είναι ακόμη άγνωστη. Ο σχεδιασμός της επόμενης μέρας στην Ελληνική Ακτοπλοϊκή αγορά είναι απολύτως αναγκαίος παρά τις δυσκολίες, και φαίνεται ως ένας γρίφος δεδομένων και στρατηγικών κινήσεων, που πρέπει να επιλυθεί για να μπορέσουν να ελαχιστοποιηθούν οι οικονομικές ζημίες των ιδιωτικών αυτών εταιριών που εκτελούν το δημόσιο έργο της διασύνδεσης της ενδοχώρας με τη νησιωτική Ελλάδα.
Οποιαδήποτε διατάραξη αυτής της συνθήκης θα δημιουργήσει πρόβλημα συνοχής στη χώρα μας σε μία περίοδο καθ’ όλα ανισόρροπη αν συμπεριλάβουμε επίσης τα καίρια γεωπολιτικά προβλήματα της περιοχής μας και βεβαίως το προσφυγικό και μεταναστευτικό πρόβλημα που μαστίζει την χώρα» επισημαίνει ο Γιώργος Ξηραδάκης διευθύνων σύμβουλος της XRTC.
Μηνάς Τσαμόπουλος
