Φωνή πολίτη…… Φωνή βοώντος εν τη ερήμω…
Ο αρχαίος Έλληνας ποιητής Μένανδρος είχε πει τη φράση «Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού». Όταν όμως τα λάθη επαναλαμβάνονται επί σειρά ετών, και μάλιστα σε ευαίσθητο τομέα της δημόσιας ασφάλειας, όπως το κυκλοφοριακό, τότε οι καθ’ ύλην αρμόδιοι είναι είτε ανόητοι, είτε «ζαμανφουτίστες», είτε ανεπαρκείς.
Ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ρόδου σε συνεργασία με την ΕΥΘΥΤΑ Ρόδου, τον Αύγουστο του 2018, επεσήμανε, με επιστολή του προς την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον Δήμο Ρόδου, αρκετά λάθη στην οριζόντια και κάθετη σήμανση του οδικού δικτύου, με ιδιαίτερη έμφαση στις διαβάσεις πεζών. Δυστυχώς φέτος, προς έκπληξή μας, επαναλαμβάνονται τα ίδια λάθη, ενώ η κατάσταση είχεβελτιωθεί ελάχιστα το 2019. Οι κατά καιρούς προτάσεις βελτίωσης χάνονται στη δαιδαλώδη δομή της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι αρμόδιοι υπάλληλοι δείχνουν, συνήθως, κατανόηση και με ανεκπλήρωτες υποσχέσεις καθησυχάζουν και αποπροσανατολίζουν τους πολίτες.
Σύμφωνα με έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, το 2018, ο δείκτης ατυχημάτων ανά 1.000.000 κατοίκους στο σύνολο της χώρας ήταν 999,6. Η Περιφέρεια Αττικής ήταν πρώτη στην κατάταξη με δείκτη 1.469,2. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ήταν δεύτερη με 1.361,2 και στην τρίτη θέση ήταν η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με 1.070,4. Ως προς τους νεκρούς, ανά 1.000.000 κατοίκους ο δείκτης στο σύνολο της χώρας ήταν 65,2. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ήταν πρώτη στην κατάταξη με δείκτη 161,4, δεύτερη η Περιφέρεια Πελοποννήσου με 107,5 και τρίτη η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με 97,0. Εντυπωσιακό είναι το ποσοστό 21% των πεζών επί του συνόλου των θυμάτων της ασφάλτου.
Σε έρευνα γνώμης οι επισκέπτες μας τοποθετούν την οδική ασφάλεια στις πρώτες θέσεις δυσαρέσκειας (Δρ. Μιχαήλ Νικολαράκης, Νικόλαος Γιανναράκης, 2015). Την ίδια επισήμανση επαναλαμβάνουν κάθε χρόνο οι διευθυντές ξενοδοχείων Ρόδου δια στόματος του κ. Ματσίγγου. Διερωτόμαστε, τι άλλο πρέπει να ακούσουν οι ιθύνοντες για να αντιδράσουν λογικά;
Παρακάτω καταγράφονται πάλι οι προτάσεις του Συλλόγου για την αναβάθμιση της ασφάλειας στην οριζόντια και κάθετη σήμανση του οδικού δικτύου στη Ρόδο.
Α. Διαβάσεις πεζών
1) Χρήση θερμοπλαστικών και ψυχροπλαστικών υλικών. Σοβαρό μειονέκτημα των βαφών που τώρα χρησιμοποιούνται είναι ο περιορισμένος χρόνος ζωής (λιγότερο από 3-4 μήνες κάτω από βαριά κυκλοφορία). Συνιστώνται, επομένως, μόνο για διαγράμμιση οδών χαμηλής κυκλοφορίας, και για οριογραμμές.
2) Το πλάτος κάθε λωρίδας διάβασης πεζών πρέπει να είναι 0,5m και το διάστημα μεταξύ τους επίσης 0,5m. Στην Ευρώπη δεν επιτρέπεται χάραξη διάβασης πεζών σε οδούς με όριο ταχύτητας μεγαλύτερο των 50 Km/h. Το πλάτος διάβασης πεζών ορίζεται στα 4 m και το ελάχιστο στα 3 m. Η ελληνική νομοθεσία στο θέμα αυτό είναι ελαστική, σίγουρα, όμως, δεν παραβιάζεται εφαρμόζοντας τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές.
3) Η διαγράμμιση διάβασης πεζών απαιτεί την έγκαιρη αναγνώρισή της από τον οδηγό και επαρκή οπτική σχέση μεταξύ πεζού και οδηγού.
Όταν σταματημένα οχήματα, δέντρα και άλλα εμπόδια στο δρόμο περιορίζουν την ορατότητα, λαμβάνονται μέτρα, όπως διεύρυνση του πλάτους διάβασης (> 3m), ειδικός φωτισμός, επιλογή χρωμάτων (κόκκινο, κίτρινο) μεταξύ των λωρίδων, και άλλα ώστε να διασφαλίζονται οι πεζοί.
Όπου το όριο ταχύτητας είναι 50Km/h η διάβαση πρέπει να είναι αναγνωρίσιμη στον οδηγό σε απόσταση 100m.
4) Δεν συνιστάται χάραξη διαβάσεων πεζών σε απόσταση μικρότερη των 100 μέτρων μεταξύ τους , ιδιαίτερα εκτός του αστικού ιστού της πόλης.
5) Όταν το πλάτος του οδοστρώματος είναι μεγαλύτερο από 12m (8,5 m στη Γερμανία) ή το είδος της κυκλοφορίας το επιβάλλει θα κατασκευάζονται νησίδες με πλάτος τουλάχιστον 1.50 m. Νησίδες με πλάτος μικρότερο των 3 μ στα σημεία των διαβάσεων θα διακόπτονται, για πλάτος ίσο με το πλάτος των διαβάσεων και οπωσδήποτε όχι μικρότερο από 2.5m, ώστε η διάβαση από το ένα πεζοδρόμιο στο άλλο να γίνεται ισόπεδα.
6) Δεν σχεδιάζονται διαβάσεις πεζών μπροστά σε στάσεις λεωφορείων. Σε διαβάσεις μπροστά σε στάσεις, οι οδηγοί δεν γνωρίζουν αν οι πεζοί περιμένουν το λεωφορείο ή επιθυμούν να διασταυρώσουν το οδόστρωμα.
Οι διαβάσεις πρέπει να τοποθετούνται αρκετά πριν τις στάσεις, ώστε να μην εμποδίζεται η ορατότητα του οδηγού από τυχόν σταματημένο λεωφορείο. Τοποθέτηση διάβασης μετά τη στάση επιτρέπεται μόνο αν διαχωριστική νησίδα ή άλλο εμπόδιο δεν επιτρέπει την προσπέραση λεωφορείου από όχημα.
7) Πλησίον της περιοχής διάβασης, εκτός της σήμανσης για ύπαρξη διάβασης, πρέπει να τοποθετείται σε απόσταση μεταξύ 30 και 50 m σήμανση απαγόρευσης προσπέρασης οχήματος
8) Οι διαβάσεις πρέπει να φωτίζονται ώστε οι πεζοί να είναι ορατοί και από τις δύο κατευθύνσεις. Επίσης πρέπει να εξασφαλίζεται η ορατότητα της σήμανσης διαβάσεων
τη νύχτα. Ο φωτισμός των διαβάσεων πραγματοποιείται σύμφωνα με DIN 50445 και DIN 67 5236.
9) Αξιοποίηση των υπόγειων διαβάσεων στην οδό Ακτή Κανάρη και στη λεωφόρο Ηρακλειδών
Οι επιχειρηματίες ξενοδόχοι της περιοχής, θα πρέπει να θέσουν στη διάθεση των πεζών τις 5 υπόγειες διαβάσεις που υπάρχουν κατά μήκος της διαδρομής και να φροντίσουν για την σωστή σήμανσή τους.
Ας μην λησμονούμε ότι η επίτευξη ικανοποιητικού επιπέδου ασφάλειας σε προσφερόμενες υπηρεσίες και υποδομές, αποτελεί την ύψιστη προτεραιότητα έναντι εμπορικών, περιβαλλοντικών ή κοινωνικών πιέσεων.
10) Τέλος επιβάλλεται η ανάπτυξη οργανωμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων κυκλοφοριακής αγωγής και οδικής ασφάλειας στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Β. Κυκλικός Κόμβος Ψαροπούλας – Άγαλμα Διαγόρα
Σε όλη την Ευρώπη τα εντός κόμβου κινούμενα οχήματα έχουν προτεραιότητα, εκτός αν η κυκλοφορία ρυθμίζεται με φανάρια. Στον ανωτέρω κόμβο επικρατούν ελληνικού τύπου προτεραιότητες, οι οποίες δημιουργούν σημαντικά προβλήματα ασφάλειας στους επισκέπτες του νησιού. Εκτός αυτού:
1ον Οι κατευθυντήριες νησίδες κυκλικής κυκλοφορίας είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να μην περιορίζουν την ταχύτητα εισόδου οχημάτων, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο πεζούς.
2ον οι αποστάσεις των διαβάσεων πεζών από τα όρια κυκλικής κυκλοφορίας αντί 5-7m είναι σχεδόν μηδενικές, προσθέτοντας έτσι ένα ακόμα πρόβλημα στους οδηγούς που η προσοχή τους επικεντρώνεται σε προτεραιότητες και ταχύτητες
3ον Το οδόστρωμα στην Α. Κανάρη έχει και στις δυο κατευθύνσεις πλάτος (6 m). Αυτό σε συνδυασμό με την ευθεία από το ξενοδοχείο «Rhodos Horizon Resort» μέχρι τον κόμβο Ψαροπούλας, ωθεί τους οδηγούς να αναπτύσσουν ταχύτητες πάνω από 60 Km/h. Ακολουθεί η προτεραιότητα εισόδου στον κόμβο με αποτέλεσμα να μην ελαττώνουν ταχύτητα, δημιουργώντας έτσι προϋποθέσεις ατυχημάτων είτε με οχήματα είτε με πεζούς. Υπενθυμίζουμε ότι στην Ευρώπη απαγορεύεται ο σχεδιασμός διαβάσεων πεζών σε οδούς όπου το όριο ταχύτητας είναι πάνω από 50 Km/h.
4ον Οχήματα κινούμενα από Ακτή Μιαούλη προς Ακτή Κανάρη ακολουθούν σχεδόν ευθεία στον κόμβο με αποτέλεσμα να αναπτύσσουν επικίνδυνα μεγάλη ταχύτητα
5ον Επί της Κανάρη κοντά στον κόμβο έχουν σχεδιαστεί δύο διαβάσεις πεζών σε απόσταση μικρότερη των 40 μ.
Παρούσα κατάσταση
Στοχεύοντας στην προσαρμογή της κυκλοφορίας σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, προτείνονται:
1. Σε όλες τις εισόδους να τοποθετηθούν ταμπέλες που υποδηλώνουν κυκλική κυκλοφορία και υποχρεωτική παραχώρηση προτεραιότητας (Ρ-53 και Ρ-1).
2. Σε κάθε έξοδο πρέπει να τοποθετούνται ταμπέλες κατεύθυνσης τοπωνυμιών μεγάλου τουριστικού ή αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και στις εισόδους ταμπέλες που υποδεικνύουν η κάθε έξοδος που οδηγεί.
3. Νέα διαμόρφωση κατευθυντήριων νησίδων κυκλικής κυκλοφορίας με διαβάσεις πεζών σε απόσταση 5-7 μ από τον κόμβο.
Σκαρίφημα Διαμόρφωσης κόμβου Ψαροπούλας
4. Επίσης, προτείνεται διαπλάτυνση του παραλιακού πεζοδρόμιου κατά 1 μέτρο προς το οδόστρωμα και δημιουργία θέσεων Πάρκινγκ στην κατεύθυνση προς το κέντρο, με στόχο τη μείωση της ταχύτητας και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας.
Γ. Παρατηρήσεις στην Εθνική οδό Ρόδου – Καμείρου μέχρι το αεροδρόμιο
1. Αστυνόμευση
Σοβαρός παράγοντας είναι η έλλειψη τακτικής αστυνόμευσης και ελέγχου της τήρησης των κανόνων του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, όπως ταχύτητα, συμμόρφωση στις σημάνσεις, κ.λ.π
2. Φωτεινοί σηματοδότες
Οι φωτεινοί σηματοδότες λόγω της αυξημένης ροής των τροχοφόρων τους καλοκαιρινούς μήνες πρέπει να επαναρυθμιστούν. Μερικοί ανάβουν λανθασμένα, όπως στον κόμβο της Φανερωμένης. ‘Όταν ο ένας ανάβει για την διέλευση των πεζών, ο άλλος ανάβει πράσινο αντί να αναβοσβήνει τόξο κίτρινης απόχρωσης για την κίνηση των οχημάτων δεξιά προς την Μήδεια. Βέβαια, στη διάβαση πεζών αναβοσβήνει κίτρινο….που σημαίνει παραχωρήστε προτεραιότητα στους πεζούς…όμως η απόσταση είναι μικρή από φανάρι σε φανάρι ..και η σήμανση άγνωστη σε πολλούς οδηγούς.
Φωτεινοί σηματοδότες πρέπει να μπουν στην διασταύρωση με την Ιξιά (Τρείς), διότι είναι αδύνατον οι προερχόμενοι από την Ιξιά να μπουν στη λεωφόρο, είτε για την πόλη, είτε να πάνε στο αεροδρόμιο. Στο σημείο αυτό εύκολα μπορεί να συμβεί ατύχημα.
Στη συμβολή της επαρχιακής οδού Ιαλυσού– Καμείρου με την επαρχιακή οδό Παστίδας (Τσαϊρι-Αεροδρόμιο) η λειτουργία των φωτεινών σηματοδοτών δημιουργεί σύγχυση στους οδηγούς. Όταν ανάβει πράσινο στην κατεύθυνση από Παστίδα προς Αεροδρόμιο, παρατηρείται συνήθως πράσινο και στην κατεύθυνση από Κρεμαστή προς αεροδρόμιο. Έτσι, τα οχήματα βρίσκονται σε πορεία σύγκρουσης…..Βέβαια επί του οδοστρώματος και πλευρικά αμέσως μετά τον φωτεινό σηματοδότη στην κατεύθυνση Παστίδα-Αεροδρόμιο υπάρχει απαράδεκτα σήμανση STOP, που είναι πολύ πιθανό να αγνοηθεί από οδηγούς. Σε αυτή τη σύνδεση, όπως και στην είσοδο/έξοδο από αεροδρόμιο θα έπρεπε να σχεδιαστεί κυκλικός κόμβος για επιτάχυνση και ασφάλεια της κυκλοφορίας.
3. Διαβάσεις Πεζών
Σχετικά με τις διαβάσεις πεζών επικρατεί χαώδης κατάστασης ειδικά στο τμήμα μετά από κόμβο της Φανερωμένης μέχρι και την Ιαλυσό. Πολλές διαγραμμίσεις έχουν γίνει αυθαίρετα είναι παράνομες και χωροθετημένες λανθασμένα, πχ. πάνω σε στάσεις λεωφορείων, στροφές δρόμου κ.λ.π. Μόνο σε λίγες υπάρχει κάθετη σήμανση, οι υπόλοιπες δεν έχουν σήμανση και καμία δεν φωτίζεται το βράδυ. Αλλά και την ημέρα δεν είναι εύκολα ορατές αφού έχουν βαφτεί με ακρυλικές βαφές. Ο κίνδυνος ατυχήματος σε αυτά τα σημεία είναι πολύ πιθανός.
4. Πεζοδρόμια
Τα πεζοδρόμια όπου υπάρχουν είναι καταλυμένα είτε από ξερόχορτα και θάμνους είτε από τις πρασιές των πλαϊνών οικοπέδων που εμποδίζουν την διέλευση των πεζών. Στην αριστερή πλευρά της οδού με τα καταστήματα υπάρχει μια διαχωριστική λευκή γραμμή που χρησιμεύει σαν πεζοδρόμιο για τους πεζούς. Δυστυχώς και αυτή η λωρίδα καταλαμβάνεται τη νύκτα από αυτοκίνητα που σταθμεύουν μόνιμα έξω από τα καταστήματα, υποχρεώνοντας τους πεζούς να βαδίζουν στο οδόστρωμα με κίνδυνο να κτυπηθούν από διερχόμενα αυτοκίνητα.
5. Φωτισμός
Γενικά ο φωτισμός δεν είναι επαρκής για μια λεωφόρο με τέτοια μεγάλη κίνηση, ιδιαίτερα σε κρίσιμα σημεία, όπου πρέπει να είναι έντονος και κίτρινης απόχρωσης, όπως σε διαβάσεις πεζών και στα σημεία συμβολής με πλευρικούς παρόδους. Σε πολλά σημεία λείπουν στύλοι φωτισμού, ενώ σε άλλα οι λάμπες είναι καμένες. Γενικά όλο το δίκτυο πρέπει να ελέγχεται συχνά.
6. Κάθετη και οριζόντια σήμανση
Οι σημάνσεις σε ολόκληρο το περιφερειακό οδικό δίκτυο του νησιού χρειάζονται επανέλεγχο. Πολλές κάθετες σημάνσεις πρέπει να αντικατασταθούν λόγω φθοράς και άλλες να επανατοποθετηθούν σωστά όπου πρέπει. Γενικά υπάρχει έλλειψη σήμανσης και ακατάλληλη πληροφόρηση.
Οι επισκέπτες μας από Αεροδρόμιο προς Ρόδο συναντούν μία κακόγουστη τεράστια κουριασμένη σιδηροκατασκευή (στο ύψος της Βάρης) με αναρτημένη μία μεγάλη πινακίδα,
στην οποία δεν διακρίνεται η πληροφόρηση. Με αυτό τον τρόπο υποδεχόμαστε τους ξένους και ημεδαπούς επισκέπτες μας ; Το ίδιο και η τεράστια σπασμένη διαφημιστική πινακίδα έξω από το ίδρυμα του Αγ. Ανδρέα δίπλα από το αεροδρόμιο περιμένει εδώ και 10-15 χρόνια κάποιον να την ξηλώσει.
Δ. Επαρχιακή Ρόδου-Καμείρου στο ύψος των ξενοδοχείων της κοινότητας Θεολόγου
Στην ξενοδοχειακή περιοχή Θεολόγου έχουν καταγραφεί δεκάδες τροχαία ατυχήματα. Κύρια αιτία είναι η υπερβολική ταχύτητα που αναπτύσσουν εκεί τα οχήματα. Μια λύση που θα πρέπει να αξιολογήσουν οι καθ’ ύλην αρμόδιοι είναι η κατασκευή δυο κυκλικών κόμβων στο ύψος της Alpha Bank και στο Doreta Beach. Έτσι ελέγχεται η ταχύτητα και διευκολύνεται η διασταύρωση της οδού από πεζούς και οχήματα.
Προφανώς, ο δρόμος για μεταρρυθμίσεις είναι δύσκολος, αλλά δεν υπάρχει άλλος. Απαιτεί μεγάλη προσπάθεια από τον καθένα μας, όπως αλλαγή νοοτροπίας με πρόταξη του δημοσίου από το ατομικό συμφέρον και συνεργασία πολιτών και εποπτικών / κανονιστικών αρχών. Δεν υπάρχει χώρος για αντιπαλότητες, σκοπιμότητες και προσωπικά – κακώς εννοούμενα – συμφέροντα. Ας μην ξεχνάμε, ότι μεταξύ των βασικών στόχων είναι η στήριξη κάθε προσπάθειας που προάγει την ασφάλεια και συμβάλει στην ανάπτυξη του τόπου μας.
Στις δύσκολες εποχές που ζούμε και οι οποίες ίσως είναι δυσκολότερες στο μέλλον, θα πρέπει το νησί μας να ξεχωρίζει και να διακρίνεται για το περιβάλλον του, τόσο το φυσικό όσο και το ανθρωπογενές. Αυτό καλό είναι να το καταλάβουμε όσο πιο σύντομα γίνεται.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΝΗΣΟΥ ΡΟΔΟΥ
