Στην “άγονη” γραμμή, στις μικρές, ξεχασμένες από το κεντρικό κράτος γωνιές του Αιγαίου, εκεί όπου αναγεννάται η ελπίδα και γεννιέται η ζωή, εκεί βρίσκονται οι άνθρωποι της HOPEgenesis, που κόντρα στο γκρίζο των καιρών, βάζει χρώματα στα όνειρα των νέων ανθρώπων που τολμούν να μείνουν στον τόπο τους!
Με έτος ίδρυσης το 2015, η HOPEgenesis είναι μία ελληνική, αστική μη κερδοσκοπική οργάνωση που έχει ως όραμα την ανατροπή του κλίματος υπογεννητικότητας στην Ελλάδα, προσφέροντας δωρεάν την πλήρη κάλυψη των αναγκών μιας γυναίκας από τη στιγμή που μένει έγκυος έως και τη γέννα.
O εμπνευστής της HOPEgenesis, χάρις στην οποία ήρθαν στον κόσμο μέχρι σήμερα 270 μωράκια από ακριτικές περιοχές, Δρ. Στέφανος Χανδακάς, MD, MBA, PhD, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Ενδοσκοπικός Χειρουργός, στη συνέντευξή του σήμερα στη «δημοκρατική» εξηγεί τους λόγους που τον οδήγησαν στην ίδρυση και λειτουργία της και αναφέρεται στους επόμενους φιλόδοξους στόχους που έχει θέσει.
• Kύριε Xανδακά, θα ήθελα να ξεκινήσουμε την συνέντευξη, ρωτώντας πώς προέκυψε η ιδέα της HOPEgenesis.
Από την πρώτη ημέρα που ξεκίνησα τις σπουδές μου στην ιατρική, είχα πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου, ότι θα ήθελα να αφιερώσω κάποιο από τον προσωπικό μου χρόνο σε φιλανθρωπικές δράσεις που σχετίζονται με το επάγγελμά μου. Μόλις επέστρεψα από τις σπουδές μου, ξεκίνησα να συμμετέχω σε μια άλλη εθελοντική ομάδα που λέγεται Ομάδα Αιγαίου, η οποία δραστηριοποιείται στα μικρά ακριτικά νησιά της Ελλάδας προσφέροντας προληπτικές εξετάσεις στους κατοίκους. Ως γυναικολόγος της ομάδας, παρατήρησα ότι ο αριθμός των γυναικών που κυοφορούσαν μειωνόταν συνεχώς και πολλά νησιά όπως οι Φούρνοι Ικαρίας, είχαν μηδενικές γεννήσεις λόγω της ανασφάλειας που προκαλεί η έλλειψη ιατρών και μαιευτικών μονάδων. Αυτή η παρατήρηση έγινε πράξη για την επίλυση του προβλήματος και ξεκίνησε η ιδέα της HOPEgenesis, προκειμένου να προσφέρει δωρεάν πλήρη ιατρική μαιευτική κάλυψη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση και ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση.
• Σε ποιους απευθύνεται η HOPEgenesis;
Η HOPEgenesis απευθύνεται σε έγκυες γυναίκες ή γυναίκες που επιθυμούν να κυοφορήσουν, οι οποίες μένουν μόνιμα σε απομακρυσμένες περιοχές ή απομονωμένα νησιά της Ελλάδας.
• Πόσα χρόνια λειτουργίας μετρά η HOPEgenesis και ποιος είναι ο στόχος της;
Η HOPEgenesis ιδρύθηκε το 2015 και δραστηριοποιείται στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας, με όραμα να ανατρέψει το κλίμα της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα. Στόχος της είναι η γνωστοποίηση, ανάλυση και μελέτη των αιτιών του ζητήματος της υπογεννητικότητας, με σκοπό να δημιουργηθούν ενέργειες και δράσεις που θα ανατρέψουν το αρνητικό ισοζύγιο γεννήσεων-θανάτων.
Η οργάνωση εργάζεται και επικεντρώνεται στις λύσεις για την ανατροπή του κλίματος της υπογεννητικότητας τόσο σε επίπεδο τοπικών κοινοτήτων – προκειμένου να παρέχει την απαραίτητη ασφάλεια στις γυναίκες που κυοφορούν ή επιθυμούν να μείνουν έγκυες- να γεννήσουν δωρεάν-, όσο και στον ευρύτερο κοινωνικό ιστό μέσα από τη γνωστοποίηση, ευαισθητοποίηση και μελέτη του ζητήματος.
• Μέχρι σήμερα πόσα μωράκια έχουν έρθει στον κόσμο με τη στήριξή της HOPEgenesis και πόσα από αυτά έχουν γεννηθεί στα ακριτικά νησιά της Δωδεκανήσου;
Μέχρι σήμερα έχουν γεννηθεί 270 μωρά εκ των οποίων 75 κατάγονται από τα Δωδεκάνησα. Συγκεκριμένα 26 μωρά κατάγονται από την Πάτμο, 7 από την Αστυπάλαια, 7 από την Κάλυμνο, 10 από την Κάσο, 4 από το Καστελλόριζο, 9 από την Τήλο, 1 από το Αγαθονήσι και 11 από τους Λειψούς.
• Tο πρώτο μωράκι, που ουσιαστικά έδωσε υπόσταση στην HOPEgenesis, πότε γεννήθηκε;
Την 1 Δεκεμβρίου 2016 υποδεχτήκαμε το πρώτο μωρό της οργάνωσης. Το όραμά μας να συμβάλουμε στην μείωση της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα, ξεκίνησε να υλοποιείται παίρνοντας σάρκα και οστά στο πρόσωπο του μικρού Μηνά από το νησί της Θύμαινας.
• Σε πόσες περιοχές δραστηριοποιείστε σήμερα;
Η ΗΟPEgenesis αυτή τη στιγμή δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 400 απομακρυσμένες περιοχές.
• Πάντως, παρακολουθούμε να διευρύνεται συνεχώς και με μελλοντικούς γονείς αλλά και με εθελοντές που στηρίζουν το έργο σας. Αυτό σημαίνει ότι βρήκε μεγάλη ανταπόκριση.
Το ενδιαφέρον για τις υπηρεσίες της HOPEgenesis είναι έντονο, µε αποτέλεσµα η οργάνωση µας να έχει στηρίξει μέχρι σήμερα περισσότερες από 350 οικογένειες. Φυσικά το αποτέλεσμα αυτό δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς την ιατρική μας ομάδα, η οποία αποτελείται από 80 εθελοντές γιατρούς, μαίες και άλλους επαγγελματίες υγείας που βρίσκονται σε 15 διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας.
• Πρόσφατα ανακοινώσατε και την πρώτη κύηση με θεραπεία υπογονιμότητας. Μιλήστε μας γι αυτό.
Πριν από λίγες ημέρες ολοκληρώθηκε η πρώτη πετυχημένη κύηση με θεραπεία υπογονιμότητας (ivf) της HOPEgenesis, ενώ η συγκεκριμένη δράση μετράει περίπου ένα χρόνο ζωής.
Σκοπός μας είναι να καλύψουμε και τις ανάγκες των γυναικών που επιθυμούν να κυοφορήσουν αλλά αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας. Η δράση αυτή ξεκίνησε πιλοτικά σε 28 νησιά, σε συνεργασία με μεγάλα κέντρα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής της Ελλάδας.
• Ποιος είναι ο επόμενος στόχος ή στόχοι που έχετε θέσει;
Επόμενοι στόχοι μας είναι, η υλοποίηση της απομακρυσμένης ιατρικής παρακολούθησης των ωφελούμενων του προγράμματος μέσω πρωτοπόρων εφαρμογών εξατομικευμένης τηλεϊατρικής, καθώς επίσης και η υλοποίηση πρωτοποριακών προγραμμάτων για την ενίσχυση της οικογένειας και των δομών υποστήριξης της, όπως:1. Πιλοτικά προγράμματα κέντρων απασχόλησης παιδιών προσχολικής ηλικίας στις περιοχές δράσης της οργάνωσης.
2. Πιλοτικό πρόγραμμα “Ο παππούς και η γιαγιά της γειτονιάς” σε αστικές και ημιαστικές περιοχές.
3. Πιλοτικό Πρόγραμμα “Αναγέννηση” που αφορά στις ακριτικές περιοχές Αντικυθήρων, Γαύδου, Καστελόριζου, Διαποντίων Νήσων (Οθωνοί, Ερεικούσσα, Μαθράκι) για την ενίσχυση της τοπικής κοινωνίας και του γηγενούς πληθυσμού που τίθεται υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας.
• Με ποιους άλλους τρόπους αντιμετωπίζετε το ζήτημα της υπογεννητικότητας;
Συνεργαστήκαμε με το τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιά και εκπονήσαμε μια μελέτη που καταγράφει τους λόγους της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα, ανά γεωγραφική περιοχή, τα διαφορετικά αίτια και τους διαφορετικούς τρόπους αντιμετώπισής της. Με τον τρόπο αυτό αναδύθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα με έγκυρο επιστημονικό τρόπο (evidence-based research), όλα τα επιμέρους χαρακτηριστικά του προβλήματος της υπογεννητικότητας, τα οποία ποικίλουν.
Επίσης, σε συνεργασία με την Α’ Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μελετούμε την κοινωνική προέκταση του μείζονος προβλήματος της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα: “Ποια η γνώση των νέων σχετικά με τη φθίνουσα αναπαραγωγική ικανότητα με την πρόοδο της ηλικίας; Πώς αυτή η γνώση θα επηρέαζε την πορεία της ζωής τους και τον αριθμό γεννήσεων κατ΄επέκταση; Η έρευνα πραγματοποιείται σε μεγάλο ηλικιακό και μορφωτικό εύρος και θα αναδείξει τη σχέση της υπογονιμότητας με την υπογεννητικότητα στην χώρα μας.
Παράλληλα, δραστηριοποιούμαστε στην προσπάθεια ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης (raise awareness) και εκπαίδευσης φορέων για το μείζον πρόβλημα του δημογραφικού. Στις 11 και 12 Δεκεμβρίου 2019, η HOPEgenesis συνδιοργάνωσε το Economist Forum για τη δημογραφική κρίση στην Ελλάδα, ενός συνεδρίου με εκλεκτούς ομιλητές και προσκεκλημένους. Το δημογραφικό ζήτημα της Ελλάδας μας αφορά όλους και μόνο με τη συνεργασία όλων των φορέων και πολυπαραγοντικές λύσεις μπορεί να ανατραπεί η δημογραφική κρίση στην Ελλάδα.Το συνέδριο τελέστηκε υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας κυρίου Προκοπίου Παυλοπούλου, καθώς και την αιγίδα του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων.
• Πώς μπορεί να βοηθήσει κάποιος το έργο της HOPEgenesis;
Όποιος επιθυμεί να βοηθήσει το έργο της οργάνωσή μας, μπορεί να επισκεφτεί την ιστοσελίδα μας www.hopegenesis.org και να εγγραφεί είτε ως FILOS2020, είτε ως εθελοντής.
