Tης Χριστίνας Κοραή
Κυβερνητικές πηγές με τις οποίες συνομίλησε το NEWPOST εκτιμούν ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, βρίσκονται σε εξαιρετικά οριακό σημείο. Η εκτίμηση είναι ότι, ένα θερμό επεισόδιο είναι πιο κοντά από ποτέ και τοποθετείται μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Λίστα κυρώσεων για την οποία η ΕΕ θα δεσμευτεί ότι θα εφαρμόσει στην περίπτωση που ο αχαλίνωτος «σουλτάνος» επιχειρήσει να «τρυπήσει» ελληνική υφαλοκρηπίδα, ζητάει η κυβέρνηση από την ΕΕ.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα θέσει το θέμα των κυρώσεων μετ´ επιτάσεως στη Σύνοδο Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά δια ζώσης μετά την πανδημία στις Βρυξέλλες, στις 17-18 Ιουλίου όπως και στις επαφές που θα έχει με αξιωματούχους και ηγέτες, πολιτικούς και θρησκευτικούς. Ανάμεσά τους είναι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και άλλοι.
Οι κυρώσεις αυτές δεν θα συνδέονται άμεσα με την απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας αλλά με όλο το φάσμα των τουρκικών προκλήσεων.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας χαρακτήρισε «ύβρη» και «ιστορικό λάθος» την απόφαση Ερντογάν για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος και τόνισε ότι δεν πρόκειται για ελληνο-τουρκική διαφορά αλλά οφείλει να αντιδράσει η παγκόσμια κοινότητα.
Για πρώτη φορά σε τόσο υψηλούς τόνους η κυβέρνηση θέτει την ΕΕ προ των ευθυνών της. «Η Ελλάδα θεωρεί αναγκαίο να σταλεί ισχυρό μήνυμα στη γειτονική χώρα ότι κανείς δεν μπορεί να παραβιάζει ατιμώρητα την διεθνή μονιμότητα και ότι ενέργειες κατάφορα αντίθετες στις διεθνείς υποχρεώσεις και το διεθνές δίκαιο θα έχουν συγκεκριμένες συνέπειες» δήλωσε ο κυβερνητικός εκπροσωπις Στέλιος Πέτσας. «Η Ελλάδα ζητάει από την ΕΕ κατάλογο ισχυρότατων μέτρων σε περίπτωση που η Τουρκία παραβιάσει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα» τόνισε. «Η Ευρώπη οφείλει να πάρει αποφάσεις και να βάλει φρένο στην τουρκική προκλητικότητα».
Η λίστα
Μόνο οι οικονομικές κυρώσεις θα μπορούσαν να πονέσουν τον Ερντογάν αυτήν την περίοδο του νέο- οθωμανικού ιδεασμού που τον κατατρύχει. Η τουρκική οικονομία κλονίζεται από μεγάλη ύφεση και ένα ευρωπαϊκό χαστούκι θα μπορούσε να της επιφέρει καίριο πλήγμα. Ο ισολογισμός ΕΕ – Τουρκίας το 2019 έφτασε τα 153 δισεκ. ευρώ, όπως δήλωσε η ευρωβουλευτής της ΝΔ Ελίζα Βόζεμπεργκ στην εκπομπή «Εκτός Γραμμής» του Τάκη Χατζή και της Λήδας Μπόλα, στον «Άλφα». Επομένως μπορεί να ασκηθεί οικονομική πίεση εφόσον συνταχθεί η ΕΕ στην ίδια γραμμή των σκληρών μέτρων.
Η βίζα, η τελωνειακή ένωση, η δέσμευση λογαριασμών τουρκικών φυσικών προσώπων και κρατικών εταιρειών θα μπορούσαν να είναι μέσα στη λίστα των κυρώσεων. Τα κονδύλια του μεταναστευτικού θα ήταν ένας μοχλός πίεσης αλλά εάν ο Ερντογάν ανοίξει την κάνουλα των περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται στην Τουρκία, η πρώτη χώρα που θα δεχθεί τα μεταναστευτικά κύματα. Μέτρα όπως είναι να μετατραπεί το μουσείο Κεμάλ Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη σε μουσείο μνήμης Γενοκτονίας του ελληνισμού που πρότεινε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Μάκης Βορίδης και άλλοι, δεν συζητείται διότι θεωρείται κίνηση υποδεέστερη σε σύγκριση με την Αγία Σοφία που αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς. Επιπλέον μάλλον θα χαροποιούσε τον Ερντογάν που επιδίδεται τα τελευταία 10 χρόνια, στο γκρέμισμα του κεμαλισμού.
Η… κατάρα
Ένα ακόμη βήμα προς εκπλήρωση αυτού του διακαούς πόθου του σουλτάνου είναι οι νέες δηλώσεις του ότι η απόφαση για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί «συνέβαλε στο να φύγει η κατάρα του Μωάμεθ του Πορθητή που δεν ήθελε να αλλάξει χαρακτήρα η Αγία Σοφία». «Η ίδια νοοτροπία δεν θέλησε να φύγει ο πόνος της Αγίας Σοφίας και πρότεινε να γίνει μουσείο και το μπλε τζαμί» δήλωσε ο Ερντογάν, αναφερόμενος στον Κεμάλ Αρατούρκ ο οποίος και πήρε την απόφαση να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε μουσείο πριν από 86 χρόνια, αλλάζοντας ένα καθεστώς στο οποίο βρισκόταν για 5-6 αιώνες.
Η απόφαση Ερντογάν, με εξαίρεση μία μικρή μερίδα κεμαλιστών, βρήκε την ευρεία στήριξη των πολιτικών αρχηγών και κομμάτων που χαιρέτησαν την επαναλειτουργία του τζαμιού με δημόσιες δηλώσεις τους προκειμένου να μην επιτρέψουν ο Ερντογάν να μονοπωλήσει την κοινωνική αποδοχή των μουσουλμάνων. Θετική ήταν η αντίδραση και μεγάλου μέρους του μουσουλμανικού κόσμου του οποίου θέλει να ανακηρυχθεί ηγέτης ο Ερντογάν ξεπερνώντας τα όρια της Τουρκίας.
24η Ιουλίου ανοίγει το τζαμί!
Ο Ερντογάν τίποτα δεν κάνει τυχαία. Διπλωματικές πηγές επισήμαναν στο NEWPOST ότι η επιλογή του να λειτουργήσει η Αγία Σοφία ως τζαμί, στις 24 Ιουλίου, ανήμερα της επετείου από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης, το 1923, την οποία αμφισβητεί ο Ερντογάν, στέλνει νέο μήνυμα στην διεθνή κοινότητα. Ο στόχος του είναι να ξαναζωντανέψει το όνειρο της «γαλάζιας πατρίδας» από τη Συρία μέχρι τη Λιβύη και προβαίνει σε κινήσεις αναθεωρητισμού των θαλάσσιων και χερσαίων συνόρων όπως καταγράφηκαν στη συνθήκη της Λωζάνης. Ανάμεσα σε αυτές είναι και το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο για κοινή ΑΟΖ που «περνάει» από την υφαλοκρηπίδα ελληνικών νησιών.
Σφοδρή ανησυχία
Κυβερνητικές πηγές με τις οποίες συνομίλησε το NEWPOST εκτιμούν ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, βρίσκονται σε εξαιρετικά οριακό σημείο. Η εκτίμηση είναι ότι, ένα θερμό επεισόδιο είναι πιο κοντά από ποτέ και τοποθετείται μέχρι τον Σεπτέμβριο. Η ηχηρή σιωπή του Τραμπ που διατηρεί με τον Ερντογάν στενές σχέσεις – πολιτικές και επιχειρηματικές μέσω των γαμπρών- καταγράφεται ως ένα επιπλέον κίνητρο για μια επιθετική κίνηση σε βάρος της Ελλάδας που θα φέρει τον Τούρκο πρόεδρο πιο κοντά στις επιδιώξεις του αναφορικά και με το τουρκολιβυκό μνημόνιο και τη συνδιαχείριση στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Οι χαμηλοί τόνοι
Το ερώτημα είναι πως θα επέλθει συμφωνία στην ΕΕ των «27» για μια λίστα κυρώσεων κατά της Τουρκίας με δεδομένες τις διαφορετικές γεωστρατηγικές πολιτικές και τα συμφέροντα εξαιτίας των οποίων ακολουθήθηκαν χαμηλοί τόνοι στις αντιδράσεις από την χριστιανική Ευρώπη, αν και η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος δεν είναι μόνο μια ελλητουουρκική διαφορά αλλά είναι ύβρις προς όλο τον χριστιανικό κόσμο.
Σήμερα επισκέπτεται την Αθήνα ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης προκειμένου να συντονίσουν τις αντιδράσεις του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής.
Τηλεφώνημα Πούτιν σε Ερντογάν: Δημόσια κατακραυγή στη Ρωσία για την Αγία Σοφία
Όπως μεταδίδει το Sputnik, ο Ρώσος πρόεδρος επεσήμανε τη δημόσια κατακραυγή στη Ρωσία για την απόφαση της Άγκυρας να μετατραπεί η Αγιά Σοφιά σε τζαμί.
Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, “ο Βλαντίμιρ Πούτιν έστρεψε την προσοχή του Ταγίπ Ερντογάν στη σημασία της δημόσιας κατακραυγής στη Ρωσία για την απόφαση αλλαγής του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας”.
“Ο Ερντογάν έχει δεσμευτεί ότι όσοι επιθυμούν να παρευρεθούν στο τζαμί, θα γίνουν δεκτοί, ενώ και τα χριστιανικά ιερά αντικείμενα θα διατηρηθούν”, σημειώνει το Κρεμλίνο.
Υπενθυμίζεται ότι, χθες, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, δήλωσε ότι ναι μεν η απόφαση προκάλεσε δημόσια κατακραυγή, αλλά αμέσως μετά ο ίδιος έσπευσε να δηλώσει ότι είναι εσωτερικό θέμα της Τουρκίας και κανείς δεν μπορεί να επέμβει. Ανάλογες δηλώσεις είχαν γίνει πρόσφατα και από άλλους Ρώσους αξιωματούχους, που κατέστησαν σαφές ότι η Μόσχα δεν θα κουνήσει το δαχτυλάκι της για την Αγιά Σοφιά, αφού Πούτιν και Ερντογάν ακολουθούν παράλληλες πορείες.
Ιντλίμπ και Λιβύη
στην ατζέντα των συνομιλιών
Οι δύο πρόεδροι συζήτησαν επίσης για την κατάσταση στο Ιντλίμπ, εξαίροντας την συνεργασία τους που λαμβάνει χώρα μέσω των υπουργείων Αμύνης των δύο χωρών, η οποία επιτρέπει να σταθεροποιηθεί η κατάσταση στο Ιντλίμπ.
Παράλληλα Πούτιν και Ερντογάν συμφώνησαν να ενεργοποιήσουν τις πολιτικές και διπλωματικές προσπάθειες ώστε να τερματισθούν το ταχύτερο δυνατόν οι εχθροπραξίες στην Λιβύη και να υπάρξει επιστροφή στην διαδικασία των διαπραγματεύσεων στην χώρα αυτή. Οι πρόεδροι της Ρωσίας και της Τουρκίας, συζήτησαν μεταξύ άλλων θέματα διμερούς συνεργασίας που αφορούν τον τουρισμό και την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, ενώ συμφωνήσαν να συνεχίσουν περαιτέρω τις επαφές τους και σε επίπεδο κορυφής.