Μπορεί ημερολογιακά να διανύουμε την πιο ξέγνοιαστη εποχή του χρόνου, όμως φέτος δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι μετρούν εναγωνίως αντίστροφα τις μέρες, με την ελπίδα να έρθει όσο γίνεται πιο γρήγορα το καλοκαίρι του 2021. Το πλήγμα που έχει δεχθεί ο τουρισμός επηρεάζει μακρά λίστα επαγγελμάτων –πολλά εκ των οποίων δεν συμπεριλαμβάνονται καν μεταξύ όσων έλαβαν οικονομική ενίσχυση– και για να επουλωθεί, χρειάζεται κυριολεκτικά να… συνωμοτήσει το σύμπαν.
Η «Κ» μίλησε με μια ξεναγό, έναν διαχειριστή διαμερισμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, μια διοργανώτρια γάμων και έναν εργαζόμενο στην εστίαση, που μεταφέρουν το φετινό επαγγελματικό τους αδιέξοδο, που προέκυψε τη στιγμή κατά την οποία ο ελληνικός τουρισμός είχε απογειωθεί. Το γεγονός ότι οι τρεις εξ αυτών δραστηριοποιούνται στη Σαντορίνη, είναι ενδεικτικό της έκτασης του προβλήματος.
Πρώτη φορά έπειτα από χρόνια περνά το καλοκαίρι της στην Αθήνα, λόγω ακυρώσεων, η ξεναγός Δήμητρα Λώλα, η οποία θεωρεί απίθανη μια αλλαγή σκηνικού. «Οσοι ενδιαφέρονται να ξεναγηθούν στους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας είναι συνήθως μεγαλύτερης ηλικίας, επομένως δεν θα έπαιρναν αψήφιστα την απόφαση για ένα επίφοβο ταξίδι» σημειώνει. Επιβαρυμένη είναι η ψυχολογία των ζευγαριών, που ακύρωσαν προγραμματισμένους γάμους, αφού και οι ίδιοι να τολμούσαν να έρθουν, οι ηλικιωμένοι γονείς δεν μπορούσαν να ακολουθήσουν. «Ταυτόχρονα, τόσο εμείς οι διοργανωτές όσο και οι ιδιοκτήτες των χώρων εκδηλώσεων φοβόμαστε μια πιθανή επιμόλυνση καλεσμένου» αναφέρει η διοργανώτρια γάμων, Ιουλία Νικολάου, «δεν μπορούμε εν μέσω κεφιού και συγκίνησης, να παρέμβουμε ζητώντας να κρατήσουν τις ενδεδειγμένες αποστάσεις».
Ο Γιώργος Σγαρδέλης, που εργάζεται επί σειράν ετών σε γνωστό κατάστημα γαστρονομίας, αναμένει την επαναλειτουργία του, υπό νέους όρους. «Πάντοτε ήμασταν προσεκτικοί με την καθαριότητα και την υγιεινή, οπότε είμαστε ήδη καλά εκπαιδευμένοι» λέει στην «Κ». Αντίστοιχα και ο Θοδωρής Μανούσος, διαχειριστής διαμερισμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, παίρνει βαθιές ανάσες και προσπαθεί να διατηρεί τις ισορροπίες – με τους ταξιδιώτες, τους ιδιοκτήτες και τους ενοίκους των πολυκατοικιών. «Προτίμησα να διατηρήσω καλές σχέσεις με τους γείτονες που ανησυχούσαν για κάποιο εισερχόμενο κρούσμα και με τους ταξιδιώτες που φοβήθηκαν και ακύρωσαν» επισημαίνει ο ίδιος, «και ας έχασα έσοδα».
Μετράμε ακυρώσεις
ΔΗΜΗΤΡΑ ΛΩΛΑ, ξεναγός (Φωτ. ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΟΓΔΑΝΟΣ).
Στον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου, στο Μεγαλοχώρι, στον Πύργο και στα οινοποιεία της Σαντορίνης ξεναγούσε τέτοια εποχή Αμερικανούς επί 13 χρόνια η ξεναγός Δήμητρα Λώλα. «Για φέτος είχα κρατήσεις από τον Δεκέμβριο και οι εκδρομές θα ξεκινούσαν από τον Μάρτιο» διηγείται στην «Κ». Ξενοίκιασε το σπίτι της στη Σαντορίνη και επέστρεψε στην Αθήνα, καθώς με τα νέα δεδομένα δεν είναι σε θέση να συντηρεί δύο νοικοκυριά. «Οι ακυρώσεις ξεκίνησαν πριν από το Πάσχα και πλέον δεν έχει μείνει καμία από τις προγραμματισμένες ξεναγήσεις». Ακόμα και αν οι επόμενες εβδομάδες κυλήσουν ομαλά και έρθουν στη χώρα μας γκρουπ τουριστών, «θα διστάσουν να συμμετάσχουν σε μια ομαδική ξενάγηση».
Οι οδηγίες, επιπλέον, των υπουργείων Μεταφορών και Πολιτισμού είναι τόσο συγκεχυμένες που καθιστούν την όποια απόπειρα ακόμα πιο πολύπλοκη. «Ο ανώτερος επιτρεπόμενος αριθμός στο πούλμαν είναι 32 άτομα, σε ανοικτό αρχαιολογικό χώρο έως 20 και σε μουσείο οκτώ, οπότε η εξίσωση δεν βγαίνει» λέει. «Οι ξεναγοί είμαστε εποχικό επάγγελμα και σχεδόν όλοι το ασκούμε κατ’ αποκλειστικότητα· το βοήθημα που μας δόθηκε τον Απρίλιο έχει προ πολλού εξαντληθεί». Το ζητούμενο είναι πώς θα περάσουν οι μήνες μέχρι την έναρξη της επόμενης τουριστικής σεζόν, που, κορωνοϊού επιτρέποντος, ίσως «ξαναζωντανέψει στη χώρα μας στους πρώτους ταξιδιωτικούς προορισμούς». Οι λογαριασμοί και οι υποχρεώσεις «τρέχουν» και η ανασφάλεια μεγαλώνει. «Τι θα γίνει με την ασφαλιστική μας κάλυψη, θα μείνουμε χωρίς ένσημα έναν χρόνο;» διερωτάται. «Αξιοποιώ το διάστημα της υποχρεωτικής μου ανεργίας και τις διευκολύνσεις των προγραμμάτων e-learning του ΕΚΠΑ, ώστε να μάθω κάτι καινούργιο. Ελπίζω, όμως, να δοθεί η δέουσα σημασία στον κλάδο μας, ώστε να μη χρειαστεί να εγκαταλείψω ένα επάγγελμα που αγαπώ και ασκώ εδώ και 20 χρόνια», καταλήγει.
Bίαιη ρύθμιση
ΘΟΔΩΡΗΣ ΜΑΝΟΥΣΟΣ, εταιρεία ακινήτων Αirbnb (Φωτ. PROEFFECT PHOTOGRAPHY).
Μια γρήγορη βόλτα στο Κουκάκι αρκεί για να διαπιστώσει κανείς τη μείωση της τουριστικής κίνησης και κατ’ επέκταση των Airbnb επισκεπτών. «Στο διάστημα του lockdown από τις 56 καταχωρίσεις σπιτιών που διαχειρίζομαι, οι 22 “κατέβηκαν”» αναφέρει στην «Κ» ο Θοδωρής Μανούσος, ιδιοκτήτης της εταιρείας SuperHost365. Τα διαμερίσματα έμειναν τον μισό Μάρτιο και τον Απρίλιο άδεια, καθώς και η ίδια η Αirbnb «απελευθέρωσε» ουσιαστικά τις ακυρώσεις. «Εξαίρεση αποτέλεσε ένας ηλικιωμένος Ιταλός που ήρθε για μία εβδομάδα και έμεινε τρεις μήνες τηρώντας μάλιστα ευλαβικά τα μέτρα περιορισμού, γιατί φοβόταν να επιστρέψει στην πατρίδα του» διηγείται ο κ. Μανούσος, «όπως και ένα ζευγάρι Αμερικανών». Το στρες των ιδιοκτητών ήταν μεγάλο, «πολλοί φλέρταραν με τη μακροχρόνια μίσθωση, όλοι αναλογίζονταν τα χρήματα που είχαν δώσει σε ανακαινίσεις». Για να αντιμετωπίσουν την πτώση του τζίρου και να ενισχύσουν την προτίμηση των ταξιδιωτών, για λόγους ασφαλείας, στις οικίες έναντι των ξενοδοχείων, οι ιδιοκτήτες ρίχνουν τις τιμές και αναβαθμίζουν την καθαριότητα. «Αντισηπτικά και μάσκες παντού, ακόμα και διασφάλιση ότι το διαμέρισμα θα παραμείνει κενό για ένα 24ωρο». Απαξ και επιτράπηκε η μετακίνηση εντός Ελλάδας, τα ακίνητα της εταιρείας εκτός Αθηνών είναι γεμάτα τα Σαββατοκύριακα από Ελληνες. «Εχουμε κρατήσεις και από ξένους, όμως αυτές εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες, όπως τις ακυρώσεις πτήσεων ή την επιβολή νέων μέτρων, όπως στην περίπτωση της Αυστραλίας». Το lockdown μοιραία αναδιαμόρφωσε το τοπίο και στη βραχυχρόνια μίσθωση. «Ηταν μια βίαιη ρύθμιση, που έχει και θετικές πτυχές, καθώς στην πλατφόρμα είχαν ανεβεί και πολλά ακίνητα, που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις», καταλήγει.
Του χρόνου το μυστήριο…
ΙΟΥΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, διοργανώτρια γάμων (Φωτ. ANNA ROUSSOS)
«Σήμερα θα φωτογραφιζόμασταν στην Οία, αντ’ αυτού είμαστε στο γκρίζο Μπέρμιγχαμ». Με παρόμοια μηνύματα από… παρ’ ολίγον γαμπρούς και νύφες ανά τον κόσμο κατακλύζεται το κινητό της Ιουλίας Νικολάου, διοργανώτριας γάμων τα τελευταία 13 χρόνια. «Προσπαθώ να βρω παρηγορητικά λόγια, είχα πάντα και λίγο τον ρόλο του ψυχολόγου στη στρεσογόνο διαδικασία της διοργάνωσης γάμου, πολύ περισσότερο τώρα που τα ζευγάρια είναι αποκαρδιωμένα» λέει η κ. Νικολάου (αριστερά στη φωτ.), που δραστηριοποιείται στον κλάδο μέσω της εταιρείας Julia and Evita, την οποία διατηρεί μαζί με την κόρη της (δεξιά). Πελάτες της αρχικά ήταν Αγγλοι, αλλά σταδιακά υπερίσχυσαν οι Αμερικανοί και οι Αυστραλοί. Αν και το φυσικό τοπίο στη Σαντορίνη είναι ιδανικό, διοργάνωνε γάμους και στην Πάρο, στη Μύκονο, στη Μονεμβασιά, στην Κέρκυρα, ακόμα και στην Κρήτη, αξιοποιώντας πολυτελείς κατοικίες. Η ίδια καλείται να ενορχηστρώσει μια πλειάδα ειδικοτήτων: φωτογράφο, σεφ, dj, σερβιτόρους, κομμωτή, μακιγιέζ, διακοσμητή για τον στολισμό με λουλούδια κ.ά.
«Οι ξένοι προετοιμάζουν τον γάμο τους τουλάχιστον έναν χρόνο πριν, φέτος π.χ. είχα αίτημα για γάμο το 2025, επομένως οι φετινοί γάμοι ήταν καθ’ όλα έτοιμοι και είχαν ήδη δοθεί οι σχετικές προκαταβολές». Το 90% μετέφερε τον γάμο του το καλοκαίρι του 2021 και ένα 10% τον ακύρωσε. Πρόκειται κυρίως για ζευγάρια που θέλουν να τεκνοποιήσουν άμεσα ή έχουν συγγενείς και καλεσμένους σε πολύ προχωρημένη ηλικία.
«Εχω περάσει την καραντίνα προσπαθώντας να βρω κοινές ημερομηνίες για όλους τους εμπλεκόμενους επαγγελματίες, ώστε να μπορέσουμε να μεταφέρουμε αυτούσιο το μυστήριο και το γλέντι για του χρόνου» αναφέρει η κ. Νικολάου, που προσπαθεί να κρατήσει ψηλά το ηθικό των συνεργατών της αλλά και της ίδιας σκεπτόμενη ότι το 2021 ίσως κατορθώσει να ισοσκελίσει την προκληθείσα οικονομική ζημία.
Νοσταλγώ τη δουλειά δέκα ώρες την ημέρα χωρίς ρεπό
O Γιώργος Σγαρδέλης εργάζεται από το 2011 σε ένα από τα γνωστότερα ουζερί της Σαντορίνης.
«Δεν θέλω καν να σκέφτομαι το ενδεχόμενο να μην ανοίξουμε καθόλου το καλοκαίρι». Για τον Γιώργο Σγαρδέλη, που εργάζεται από το 2011 σε ένα από τα γνωστότερα ουζερί της Σαντορίνης με 20 άτομα προσωπικό, το μαγαζί είναι κάτι περισσότερο από τον χώρο εργασίας του. Γι’ αυτό νοσταλγεί την πυρετώδη εργασιακή του καθημερινότητα, άνω των δέκα ωρών την ημέρα χωρίς ρεπό.
«Εμείς εδώ είμαστε και λίγο workaholics» λέει ο 43χρονος, που επέλεξε στα 28 του να μετακομίσει στη Σαντορίνη, από την οποία κατάγεται η οικογένεια της μητέρας του. «Παραιτήθηκα από το Πολεμικό Ναυτικό και ξεκίνησα να εργάζομαι έκτοτε εδώ κάθε σεζόν, με παρένθεση κάποια χρόνια που έζησα και εργάστηκα τους ελληνικούς χειμερινούς μήνες στην Αυστραλία». Πάντοτε ο Γιώργος επέστρεφε στο νησί της καρδιάς του για να δουλέψει το καλοκαίρι, ενώ τον χειμώνα «μάζευε» δυνάμεις διοχετεύοντας τις δυνάμεις του σε ψάρεμα, ορειβασία και πεζοπορία. «Εχω περάσει απ’ όλα τα πόστα στο τωρινό μαγαζί, από την εξυπηρέτηση πελατών, τις κρατήσεις, την υποδοχή, ενώ παλαιότερα είχα δουλέψει και σε άλλα εστιατόρια και μπαρ» εξηγεί ο Γιώργος, που στο μεταξύ έχει εξελίξει στο μέγιστο τις δεξιότητές του – εξυπηρετεί στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά και πορτογαλικά. «Ανά δεκαπέντε μέρες συζητάμε με το αφεντικό που είναι και φίλος για το επόμενο βήμα, το σκεπτικό είναι να ανοίξουμε στα τέλη του μήνα για λιγότερες ώρες και με λιγότερο προσωπικό, με μάσκες και αντισηπτικά παντού», διευκρινίζει. «Πολλοί συνάδελφοι από την Αθήνα ή την υπόλοιπη Ελλάδα δεν θα έρθουν, γιατί δεν τους συμφέρει». Ο Γιώργος έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα να μένει στο οικογενειακό σπίτι στη Σαντορίνη. «Γλιτώνω το ενοίκιο, αλλά είμαι πολύ συντηρητικός στα έξοδά μου». Το διάστημα της καραντίνας τον ζόρισε, «εξ ου και πήρα πολύ βάρος». Οπότε το ενδεχόμενο ενός επόμενου lockdown φαντάζει εφιαλτικό.
Καθώς από παιδί πήγαινε στη Σαντορίνη, έχει βιώσει την τουριστική άνοδο του νησιού και το φαινόμενο του υπερτουρισμού, που παρατηρήθηκε τα περασμένα χρόνια. «Ισχύει ότι πολλά φαινόμενα, όπως το κυκλοφοριακό, που με είχαν “διώξει” από την Αθήνα, είχαν εμφανιστεί εδώ». Ζώντας τώρα σε μια Σαντορίνη σχεδόν άδεια, «την ξαναερωτεύτηκα». Λόγω ελεύθερου χρόνου ο Γιώργος έχει τη δυνατότητα μερικών μικρών –αλλά όχι αυτονόητων μέχρι σήμερα– καλοκαιρινών απολαύσεων· «όπως μια βουτιά στη θάλασσα και μια μπίρα στην παραλία».
Πηγή : kathimerini.gr
