Η ταχεία παγκόσμια εξάπλωση της νέας ιογενούς λοίμωξης Covid-19 ανάγκασε τις περισσότερες κυβερνήσεις να επιβάλλουν αναγκαστικά γενικό lockdown και περιορισμό δισεκατομμυρίων ανθρώπων στα σπίτια τους. Η κοινωνική αποστασιοποίηση αποτελεί πλέον κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Εξελιγμένα συστήματα Υγείας ξεπέρασαν τα όρια και τις δυνατότητές τους, με αποτέλεσμα την καταγραφή εκατοντάδων χιλιάδων θανάτων από τη νόσο μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες. Εντυπωσιακό είναι ότι το 92% όσων χρειάστηκαν εισαγωγή τον Απρίλιο στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας της Νέας Υόρκης τελικά δεν τα κατάφερε, ακόμα και στο πιο προηγμένο και διαφημισμένο Σύστημα Υγείας του κόσμου. Στη χώρα μας ευτυχώς η έγκαιρη λήψη των μέτρων περιορισμού και η πλήρης συμμόρφωση της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού οδήγησε ως τώρα στην καταγραφή μικρού και διαχειρήσιμου αριθμού απωλειών: όσοι νόσησαν σοβαρά αντιμετωπίστηκαν με επιστημονική επάρκεια από τα Ελληνικά Νοσοκομεία και η πόρτα των Εντατικών δεν έκλεισε για κανένα βαρέως πάσχοντα.
Η πανδημική κρίση οδήγησε σε απότομες και βίαιες αλλαγές στη λειτουργία τόσο των Νοσοκομείων, όσο και των ιδιωτικών ιατρείων: αναστολή λειτουργίας των Τακτικών ιατρείων και χειρουργείων και σημαντικός περιορισμός στις επισκέψεις στα ιδιωτικά ιατρεία, τα οποία πλέον λειτουργούν με αυστηρό καθεστώς προγραμματισμένων ραντεβού, ακολουθώντας τις οδηγίες και συστάσεις του Υπουργείου Υγείας και των Ιατρικών Συλλόγων, ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός στους χώρους αναμονής.
Μία πρόσφατη σημαντική αναφορά όμως από το IQVIA στις Ηνωμένες Πολιτείες (Institute for Human Data Science) έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα υπόλοιπα σημαντικά προβλήματα υγείας του πληθυσμού. Υπολογίζεται ότι 80.000 περιπτώσεις 5 κοινών καρκίνων στις ΗΠΑ δεν θα διαγνωσθούν ή θα καθυστερήσει η διάγνωσή τους λόγω της αλλαγής των λειτουργιών του Συστήματος Υγείας το τρίμηνο από Μάρτιο έως Ιούνιο 2020. Πρόκειται για τις περισσότερο κοινές ογκολογικές αιτίες θανάτου: καρκίνος του μαστού, του προστάτη, του παχέος εντέρου, του πνεύμονα και του τραχήλου της μήτρας. Οι επισκέψεις για screening αυτών των καρκίνων ελαττώθηκαν κατά 40-90% τον μήνα Απρίλιο σε σχέση με το Φεβρουάριο. Η βάση δεδομένων του IQVIA περιλαμβάνει 205 εκατομμύρια Αμερικανούς και 3 δισεκατομμύρια καταγραφές επισκέψεων και εξετάσεων ανά έτος. Υπολογίστηκε ότι αυτή η ελάττωση των επισκέψεων μπορεί να οδηγήσει σε 36.000 ‘χαμένες’ διαγνώσεις καρκίνου του μαστού αυτό το τρίμηνο, 450 διαγνώσεις καρκίνου του πνεύμονα, 2.500 καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, 19.000 καρκίνου του παχέος εντέρου και 23.000 διαγνώσεις καρκίνου του προστάτη.
Συνολικά τον Απρίλιο καταγράφηκε μείωση κατά 90% των κολονοσκοπήσεων, μείωση 87% στην εκτέλεση μαστογραφιών, 83% στα τεστ Παπανικολάου και 60% στις μετρήσεις ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA). Επίσης οι επισκέψεις σε ογκολόγους μειώθηκαν κατά 20%. Ειδικά για τον καρκίνο του προστάτη οι επισκέψεις ήταν μειωμένες κατά 50% το Μάρτιο. Αυτά τα στοιχεία έρχονται να προστεθούν στις αναφορές για τον εξαιρετικά υψηλό αριθμό εμφραγμάτων του μυοκαρδίου σε ανθρώπους που δεν επισκέφτηκαν το γιατρό τους παρόλο ότι είχαν συμπτωματολογία στηθάγχης.
Το γενικό μήνυμα είναι ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε τα υπόλοιπα προβλήματα υγείας και τον προληπτικό μας έλεγχο. Πλέον τα εξωτερικά ιατρεία των Ελληνικών Νοσοκομείων και τα ιδιωτικά ιατρεία επανέρχονται σταδιακά σε πλήρη λειτουργία. Μην αμελήσουμε την υγεία μας φοβούμενοι την εξάπλωση του κορονοϊού. Κλείστε πρώτα τηλεφωνικά ραντεβού για να μην συναντήσετε κανέναν στους χώρους αναμονής των ιατρείων και των Νοσοκομείων. Ένα τηλέφωνο είναι για τη δική σας ασφάλεια!
Βιβλιογραφία:
Murray A and Kleinrock M. Shifts in healthcare demand, delivery and care during the COVID-19 era. IQVIA Institute for Human Data Science. April 2020
