Tη δυνατότητα ρύθμισης των χρεών προς το Δημόσιο σε έως και 240 δόσεις –από 120 που ισχύει σήμερα– στο πλαίσιο της εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών, προβλέπει ο Κώδικας Διευθέτησης Οφειλών και Παροχής Δεύτερης Ευκαιρίας, που δόθηκε χθες προς διαβούλευση από την κυβέρνηση.
Συγκεκριμένα στον νέο Κώδικα ενσωματώνεται η δυνατότητα εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών – που σήμερα είναι μια ανεξάρτητη διαδικασία μέσω της πλατφόρμας που λειτουργεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους. Η δυνατότητα εξωδικαστικής ρύθμισης παρέχεται τόσο για τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα. Δικαίωμα εκκίνησης της διαδικασίας έχουν τόσο οι οφειλέτες όσο και οι πιστωτές, στους οποίους περιλαμβάνεται και το Δημόσιο, μαζί με τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.
Όπως προκύπτει από το σχετικό άρθρο, ο νέος νόμος ανοίγει εμμέσως τον δρόμο για τη ρύθμιση των χρεών προς το Δημόσιο σε έως και 20 χρόνια, καθώς όπως αναφέρει, είναι άκυρος ο όρος σύμβασης αναδιάρθρωσης, που προβλέπει:
• Την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο σε περισσότερες από 240 δόσεις.
• Την τμηματική αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ανά χρονικά διαστήματα που υπερβαίνουν τον μήνα.
• Την καταβολή μηνιαίας δόσης μικρότερης των πενήντα (50) ευρώ.
• Την παροχή περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο.
Εφόσον επιτευχθεί έγκριση συμφωνίας από τους χρηματοδοτικούς φορείς και τον οφειλέτη, το Δημόσιο συμμετέχει αυτόματα στη ρύθμιση, εφόσον τηρούνται οι εξής προϋποθέσεις:
• Οι απαιτήσεις του Δημοσίου και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης δεν υπερβαίνουν, ανά φορέα, το ποσό του 1,5 εκατ. ευρώ.
• Το Δημόσιο και οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης εκπροσωπούν συνολικά ποσό απαιτήσεων μικρότερο από το σύνολο των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων κατά του οφειλέτη.
• Η συμφωνία δεν επιφυλάσσει στο Δημόσιο και στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης χειρότερη μεταχείριση από ό,τι σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη.
Η ρύθμιση μπορεί να προβλέπει διαγραφή οφειλών προς το δημόσιο, η οποία γίνεται κατά σειρά παλαιότητας. Η διαγραφή τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της ολοσχερούς αποπληρωμής των ρυθμιζόμενων οφειλών.
Η συμφωνία αναδιάρθρωσης δεν απαιτεί επικύρωση από το πτωχευτικό δικαστήριο και υπογράφεται εφόσον εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη και της πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών. Από τη συμφωνία τεκμαίρεται ότι η ρύθμιση καθιστά την επιχείρηση του οφειλέτη βιώσιμη και αποτρέπει την αφερεγγυότητά του ή ότι το φυσικό πρόσωπο καθίσταται αξιόχρεο.
Με την εξαίρεση της δωροδοκίας, ο νόμος ορίζει ότι οι υπάλληλοι που συμμετέχουν για λογαριασμό του Δημοσίου στη συμφωνία αναδιάρθρωσης απαλλάσσονται από τις αστικές ποινικές ή πειθαρχικές ευθύνες. Προϋπόθεση είναι η σύμβαση αναδιάρθρωσης να παρέχει ανάκτηση τουλάχιστον ίση προς την ανάκτηση σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη.
Ο οφειλέτης χάνει τη ρύθμιση εάν καταστεί υπερήμερος ως προς τις μηνιαίες καταβολές της σύμβασης αναδιάρθρωσης που συμφωνείται με τους πιστωτές, για χρονικό διάστημα άνω των 3 μηνών αθροιστικά. Βασική προϋπόθεση για την εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών είναι ο οφειλέτης να αποδεχθεί πλήρη άρση του φορολογικού και τραπεζικού του απορρήτου και, επιπλέον, να υποβάλει πλήρη στοιχεία για κάθε μεταβίβαση ή επιβάρυνση περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη που έγινε εντός των τελευταίων 5 ετών πριν από την υποβολή της αίτησης.
Ο νόμος θέτει πρόσθετες εξαιρέσεις για την αποφυγή κατάχρησης της διαδικασίας ή τη διαγραφή ορισμένων κατηγοριών υποχρεώσεων. Ειδικά αναφέρεται ότι η διαδικασία δεν είναι διαθέσιμη σε οφειλέτες εφόσον τουλάχιστον το 90% των συνολικών τους οφειλών σε χρηματοδοτικούς φορείς, το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης οφείλεται σε ένα χρηματοδοτικό φορέα, δεδομένου ότι στην περίπτωση αυτή είναι αποτελεσματικότερη για τους συνεργάσιμους οφειλέτες η προσφυγή στη διμερή διαπραγμάτευση με τον χρηματοδοτικό φορέα που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των απαιτήσεων μέσω της διαδικασίας του Κώδικα Δεοντολογίας του ν. 4224/2013. Για την αποφυγή της υπέρμετρης επιβάρυνσης της διαδικασίας εξαιρούνται επίσης περιπτώσεις όπου η συνολική οφειλή προς καταλαμβανόμενους πιστωτές δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ.
Για την αναδιάρθρωση οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού απαιτείται συναίνεση σε συγκεκριμένη πρόταση πιστωτών από τον οφειλέτη και την πλειοψηφία (ως προς την αξία των σχετικών τους απαιτήσεων) των χρηματοδοτικών φορέων. Η συναίνεση αποτυπώνεται σε σύμβαση αναδιάρθρωσης που μπορεί να καταρτισθεί και ηλεκτρονικά. Αν όμως ο οφειλέτης δεν επιθυμεί να αποδεχθεί την πρόταση, του παρέχεται η δυνατότητα, εντός δέκα ημερών από τη λήψη της να ζητήσει την υποβολή της διαμόρφωσής της σε διαμεσολάβηση και παρέχεται περαιτέρω αποσβεστική προθεσμία τριάντα ημερών για την επίτευξη συμφωνίας.
