Συνέντευξη στη
Μαίρη Φώτη
Αποκαλυπτικός είναι στη συνέντευξή του σήμερα στη «δημοκρατική» ο γνωστός επιχειρηματίας και πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Δανειοληπτών κ. Ευάγγελος Κρητικός.
Με μακρά εμπειρία στον χώρο της ναυτιλίας και του τουρισμού, εκτιμά ότι ομαλοποίηση στον τουρισμό θα πρέπει να αναμένουμε από το 2022 και επαναφορά της οικονομικής κατάστασης το 2024, υποστηρίζοντας ότι τα Δωδεκάνησα είναι από τις περιοχές που θα πληγούν περισσότερο.
Αποκαλύπτει ότι στην επόμενη 5ετία ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό της δωδεκανησιακής περιουσίας θα περάσει σε ξένους ιδιοκτήτες και θα αφελληνιστούν δωδεκανησιακές τουριστικές επιχειρήσεις με «δούρειο ίππο» τις τέσσερις συστημικές τράπεζες και υποστηρίζει ότι επίκειται η μεγαλύτερη λεηλασία ιδιωτικού πλούτου σε ευρωπαϊκή χώρα εν καιρώ ειρήνης καθώς μέχρι το 2022 θα διενεργηθούν και θα ολοκληρωθουν 140.000 πλειστηριασμοί που αφορούν σε πολύ μεγάλο ποσοστό την πρώτη και κύρια κατοικία.
• Κύριε Κρητικέ, θα ήθελα να ξεκινήσουμε την συνέντευξη, με την εκτίμησή σας για την φετινή τουριστική περίοδο, με δεδομένο ότι αφήνουμε πίσω μας και τον Αύγουστο και δεν υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για ουσιαστικές διαφοροποιήσεις.
Αναμφίβολα ζούμε στιγμές τόσο στην καθημερινότητά μας αλλά και στις υπόλοιπες εκφάνσεις της ζωής μας, που θα μπορούσαν κάλλιστα να χαρακτηριστούν ιστορικές. Με την συγκεκριμένη χρονική περίοδο είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι θα ασχοληθούν οι ιστορικοί του μέλλοντος. Διότι ο κόσμος που ξέραμε και που ξέρουμε αλλάζει… Σημειώνονται τεράστιες γεωπολιτικές αλλαγές, μετατόπιση κέντρων ισχύος, γίνονται τεράστια άλματα στην τεχνολογία αλλά και λόγω της πανδημίας του covid-19 και στο τρόπο που εργαζόμαστε αλλά και στο πώς επικοινωνούμε με τους υπόλοιπους συνανθρώπους μας. Βάζοντας λοιπόν τον τομέα του τουρισμού στα ανώτερο πλαίσιο, ήταν και είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι θα αποτελούσε το πρώτο θύμα στον τομέα της οικονομίας λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Στη χώρα μας πληρώνουμε τις συνέπειες λανθασμένων πολιτικών δεκαετιών τόσο στο τομέα της Ανάπτυξης του τουρισμού αλλά και όσο στο ότι ο τουρισμός αποτελεί μονοκαλλιέργεια για πάρα πολλές περιοχές της χώρας μας. Ήταν κάτι παραπάνω από ορατό ήδη, από το Φεβρουάριο του 2020 ότι για τη φετινή τουριστική περίοδο θα είχαμε κατ’ ελάχιστο μια μείωση της τάξεως του 85%-90% σε σχέση με το 2019.
• Θα μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικά;
Για το συγκεκριμένο θέμα εγκαίρως είχα ενημερώσει την κυβέρνηση και είχα καταθέσει σχετική μελέτη τόσο στο Μέγαρο Μαξίμου όσο και στον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών. Ο τουρισμός είναι ένα ευαίσθητο προϊόν, ήταν απολύτως αναμενόμενο με το αίσθημα ανασφάλειας που κυριάρχησε παγκοσμίως, κυρίως στον τομέα των ταξιδιών, να πληγεί πολύ περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο κλάδο. Σε συνάρτηση αλλά και παράλληλα με τα ανωτέρω, πάρα πολλές χώρες και αναφέρουμε χαρακτηριστικά το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστρία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ουγγαρία κ.λ.π στην προσπάθειά τους να ενισχύσουν τους δικούς τους τομείς στον τουρισμό, έδωσαν έμφαση, ενίσχυσαν αλλά και ώθησαν τους πολίτες τους να στραφούν στον εσωτερικό τουρισμό, προκειμένου να τονώσουν τόσο την κατανάλωση, όσο και τη ζήτηση και να δώσουν ανάσα ζωής στις δικές τους τουριστικές επιχειρήσεις. Δυστυχώς και το 2021 αναμένεται να είναι μια δύσκολη τουριστική περίοδος. Λόγω του γεγονότος ότι η πανδημία του covid-19 επιμένει ότι αξιόπιστο εμβόλιο θα αργήσει να βρεθεί και πιθανότατα αυτό να συμβεί στις αρχές του 2021, αλλά και σε αυτή την περίπτωση για να εμβολιαστεί παγκοσμίως πληθυσμός 7 δις ατόμων, θα χρειαστούν πάρα πολλά χρόνια. Η μόνη αξιόπιστη λύση θα ήτανε η εύρεση αποτελεσματικής και απλής θεραπείας που θα διατίθεται στα φαρμακεία και που ο καθένας θα μπορούσε να έχει πρόσβαση και έτσι να θεραπεύονταν όπως συμβαίνει με οποιαδήποτε ίωση. Πρακτικά αυτό σημαίνει η κατάσταση στον τομέα του τουρισμού για να ομαλοποιηθεί υπό τις παρούσες συνθήκες θα απαιτηθούν τουλάχιστον 3 με 4 χρόνια. • Αφήνοντας πίσω μια προβληματική από κάθε άποψη τουριστική περίοδο, τι έχουμε να περιμένουμε τον χειμώνα που έρχεται;
Τεράστιες αναταράξεις αλλά και ανακατατάξεις στον τομέα του τουρισμού, με πολλές μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να κλείνουν και πολλές μεγάλες να αλλάζουν ιδιοκτησιακό καθεστώς και πιθανότατα να αφελληνίζονται… Ο επερχόμενος χειμώνας θα είναι ο πλέον δύσκολος οικονομικά από το 2009, διότι εκτός του lockdown που επηρέασε ως επί το πλείστον τον τομέα του λιανεμπορίου, του χονδρεμπορίου και του τομέα προσφοράς υπηρεσιών κατά τη χρονική περίοδο που αποφασίστηκε συνέπεσε και με μια τραγική τουριστικά περίοδο που συμβαίνει μόνο σε έκτακτες καταστάσεις όπως αυτή της πανδημίας του covid-19.
• Θα ήθελα με δεδομένη την εμπειρία σας στον τομέα του τουρισμού στα Δωδεκάνησα ως επιχειρηματίας αλλά και εκ της θέσεώς σας ως προέδρου της Εθνικής Ομοσπονδίας Δανειοληπτών, να μας πείτε για την πραγματική οικονομική κατάσταση στα Δωδεκάνησα σήμερα, μετά το lockdown και εν μέσω της πιο προβληματικής τουριστικής περιόδου.
Περιοχές όπως τα Δωδεκάνησα για τους ανωτέρω δύο συνδυαστικά λόγους που προαναφέραμε, θα πληγούν σε κατά πολύ μεγαλύτερο ποσοστό οικονομικά από τις υπόλοιπες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Τα μέτρα ενίσχυσης που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής αλλά και που λαμβάνονται αποτελούν ασπιρίνη σε βαριά νοσούντα ασθενή. Για να γίνει αντιληπτό αυτό αναφέρουμε χαρακτηριστικά παραδείγματα ενισχύσεων που αποφασίστηκαν σε άλλες χώρες.
1) ΗΠΑ, εδόθη 2 φορές άνευ προϋποθέσεων, ενίσχυση σε κάθε Αμερικανικό νοικοκυριό της τάξεως των 2.500 usd και 650 usd.
2) Νότιος Κορέα, εδόθη άνευ προϋποθέσεων ενίσχυση σε κάθε Νοτιοκορεατικό νοικοκυριό της τάξεως των 1.800 usd.
3) Γερμανία, εδόθη ενίσχυση στο σύνολο των γερμανικών επιχειρήσεων.
4) Αυστρία, πέραν των άλλων ενισχύσεων κάθε επιχείρηση που ανέστειλε προσωρινά τη λειτουργία της, απαλλάσσεται πλήρως από την υποχρέωση καταβολής ενοικίων.
5) Γκάνα, στη Δυτική Αφρική η κυβέρνηση της χώρας ανέλαβε άνευ όρων και προϋποθέσεων για το σύνολο των νοικοκυριών και επιχειρήσεων την πληρωμή των λογαριασμών ρεύματος και νερού για χρονικό διάστημα 6 μηνών.
Στη χώρα μας βιώνουμε το ιδιώνυμο φαινόμενο, ο δημόσιος τομέας και ο ευρύτερος δημόσιος τομέας να απολαμβάνουν πλήρως προνομίων και μισθών παρά την ύπαρξη της πανδημίας και της πρωτοφανούς ύφεσης και ο ιδιωτικός τομέας που έρχεται αντιμέτωπος σχεδόν με μηδενισμό εσόδων και τζίρου, να καλείται να ανταποκριθεί στο 100% των υποχρεώσεών του, προς το δημόσιο και τους φορείς αυτού, λαμβάνοντας ενισχύσεις που αγγίζουν τα όρια της αστειότητας. Στη πραγματικότητα ο ιδιωτικός τομέας έχει εγκαταλειφθεί στη τύχη του.
• Πόσο κοντά στην πραγματικότητα είναι η εκτίμηση ότι στα τελευταία χρόνια, μεγάλη περιουσία Δωδεκανησίων επιχειρηματιών έχει αλλάξει χέρια περνώντας σε ξένους ιδιοκτήτες;
Η εκτίμηση που έχει διατυπωθεί ότι τα τελευταία χρόνια σημαντικό ποσοστό επιχειρήσεων δωδεκανησιακής ιδιοκτησίας έχει αλλάξει χέρια περνώντας σε ξένους ιδιοκτήτες ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγματικότητα και μάλιστα πρόκειται για ένα φαινόμενο που θα επιταθεί και θα κορυφωθεί κατά την επερχόμενη 5ετία. Σαν δούρειος ίππος προκειμένου να αφελληνισθούν οι δωδεκανησιακές ως επί το πλείστον τουριστικές επιχειρήσεις θα χρησιμοποιηθούν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες που είναι πλήρως αφελληνισμένες ελέγχονται από ξένα συμφέροντα και αυτό φαίνεται από τη δομή και σύνθεση των διοικητικών συμβουλίων τους.
• Και με τις ακίνητες περιουσίες των ιδιωτών τι γίνεται κύριε Κρητικέ; Ποιες παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν για να αποφευχθεί το «τσουνάμι» κατασχέσεων που επίκεται από τον χειμώνα;
Με όχημα πάλι τις τέσσερις αφελληνισμένες συστημικές τράπεζες επίκειται να γίνει η μεγαλύτερη λεηλασία ιδιωτικού πλούτου που έγινε ποτέ σε ευρωπαϊκή χώρα εν καιρώ ειρήνης. Η ελληνική δημοκρατία έχει δεσμευθεί μέχρι το 2022 να διενεργηθούν και να ολοκληρωθουν 140.000 πλειστηριασμοί που αφορούν σε πολύ μεγάλο ποσοστό την πρώτη και κύρια κατοικία. Πρακτικά αυτό θα επιφέρει σαρωτικές αλλαγές αλλά και ένα βίαιο μετασχηματισμό των δομών της ελληνικής κοινωνίας κάθετα και οριζόντια.
Προκειμένου να αποφευχθεί το αναμενόμενο «τσουνάμι» κατασχέσεων και πλειστηριασμών από το χειμώνα, πρέπει να ληφθούν τα κάτωθι μέτρα:
1) Πάγωμα κάθε είδους και μορφής μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης από τις τράπεζες και το δημόσιο μέχρι τις 30/6/2021.
2) Πάγωμα υποχρεώσεων καταβολών είτε τρεχουσών δόσεων, είτε ρυθμίσεων προς δημόσιο και τράπεζες μέχρι τις 30/6/2021.
3) Για επιχειρήσεις που αναστέλλουν προσωρινά τη λειτουργία τους, πάγωμα υποχρέωσης καταβολής ενοικίων.
4) Ενίσχυση με εφάπαξ πάγιο ποσό άνευ προυποθεσεων και όρων του συνόλου των επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών στον ιδιωτικό τομέα.
5) Οι όποιες ενισχύσεις στον ιδιωτικό τομέα και εκταμιεύσεις ποσών, να γίνονται δια μέσου των κατά τόπων δημοσίων ταμείων και ουχί διαμέσου των 4 συστημικών τραπεζών που επιδεικνύουν αντικοινωνική, αντιπαραγωγική και αντιαναπτυξιακή συμπεριφορά.
• Από πότε θεωρείτε ότι θα πρέπει να περιμένουμε ανάκαμψη τόσο στον τομέα της οικονομίας όσο και στον τομέα του τουρισμού;
Σύμφωνα με σχετική μελέτη που έχω εκπονήσει και έχει κατατεθεί στο σύνολο των αρμόδιων κυβερνητικών παραγόντων, προβλέπεται ότι στο πρώτο 3μηνο του 2022 πιθανότητα θα προσεγγίζουμε το οικονομικό επίπεδο του Δεκεμβρίου 2019, αντιστοίχως την τουριστική περίοδο του 2022 θα υπάρξει μια σχετική ομαλοποίηση στον τομέα του τουρισμού. Πλήρη ομαλοποίηση και επαναφορά της οικονομικής κατάστασης σε όσα γνωρίζαμε βιώναμε αλλά και ελπίζαμε θα συμβεί το 2024.
