Η λειτουργία των σχολείων εν μέσω της πανδημίας αποτελεί μία μεγάλη πρόκληση για τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τους γονείς. Η εφαρμογή των μέτρων αποτροπής της διασποράς του κορωνοϊού που ανακοίνωσε το Υπουργείο Παιδείας, η υποχρεωτική χρήση της μάσκας στη σχολική τάξη, η συγκέντρωση έως και 25 μαθητών ανά τμήμα, η έγκαιρη προετοιμασία και η προσαρμογή στις νέες συνθήκες είναι μερικά από τα ζητήματα που σχολιάζει σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «δ» ο πρόεδρος της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας, Θανάσης Κικινής.
• Η νέα σχολική χρονιά ξεκινά με τους μαθητές να φορούν-υποχρεωτικά-την προστατευτική μάσκα στην τάξη… Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να πειθαρχήσουν τα παιδιά;
Αρχικά, θα πρέπει να πάρουμε ως δεδομένο ότι τα παιδιά δεν ξέρουν να χρησιμοποιούν σωστά την προστατευτική μάσκα. Θα πρέπει συνεπώς να εκπαιδευτούν πάνω σε αυτό. Και οπωσδήποτε η προσαρμογή αυτή, θα δυσκολέψει σε ένα βαθμό τους μαθητές. Θεωρώ πάντως ότι θα καταφέρουν τα παιδιά να ανταποκριθούν στο μέτρο αυτό, η εφαρμογή του οποίου είναι απαραίτητη σύμφωνα με τους λοιμωξιολόγους.
Η μάσκα θεωρείται το κυριότερο μέσο προφύλαξης. Η δυσκολία όμως δεν έχει να κάνει με το αν θα μάθουν να χρησιμοποιούν τα παιδιά. Κατά κύριο λόγο έχει να κάνει με το πόσο εύκολο είναι να τη χρησιμοποιήσουν… Οι οδηγίες υπαγορεύουν ότι θα πρέπει ο μαθητής να φοράει τη μάσκα στη σχολική αίθουσα και να μιλάει με αυτή… Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Σεπτέμβριο που ξεκινά η νέα σχολική χρονιά, επικρατούν ακόμη υψηλές θερμοκρασίες, οπότε δεν θα είναι τόσο εύκολο να φορούν οι μαθητές συνεχώς τη μάσκα μέσα στην τάξη. Βγαίνοντας στο διάλειμμα, θα αφαιρούν τις μάσκες, οι οποίες όπως έχουμε μάθει, δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Με αυτά τα δεδομένα, οι δύο (υφασμάτινες) μάσκες που θα διατεθούν ανά μαθητή, δεν είναι αρκετές εάν θέλουμε να χρησιμοποιούνται σωστά. Οι μαθητές θα προσαρμοστούν, όμως αναρωτιέται κανείς, κατά πόσο θα γίνεται σωστά η χρήση της μάσκας.
• Έχει ανοίξει μεγάλη συζήτηση γύρω από τον μέγιστο αριθμό των 25 μαθητών να σχολικό τμήμα… Ποια είναι η θέση της ΔΟΕ;
Είναι απολύτως λογικό που άνοιξε μία τέτοια κουβέντα. Και η κουβέντα άνοιξε από την ίδια την πολιτεία τον Μάιο, όταν επαναλειτούργησαν τα σχολεία μετά την καραντίνα. Τότε, με πολύ μικρότερο αριθμό κρουσμάτων στην Ελλάδα, υιοθετήθηκε το πολύ σωστό μέτρο, κατά την άποψή μας, της μείωσης των αριθμών ανά τμήμα στους δεκαπέντε. Τώρα, με την αύξηση των κρουσμάτων, θα έπρεπε σε κάθε σχολική αίθουσα να μην υπάρχουν περισσότεροι από 15 μαθητές. Σε ορισμένες περιπτώσεις θα έπρεπε να είναι ακόμη λιγότεροι.
Είναι από τα σημεία, γύρω από τα οποία η ΔΟΕ έχει εκφράσει τις μεγαλύτερες ενστάσεις. Θεωρούμε πάρα πολύ σημαντικό τον αριθμό των μαθητών στα σχολικά τμήματα. Εξίσου σημαντικό ζήτημα είναι η τήρηση των αποστάσεων. Γίνεται λόγος συνεχώς από τους λοιμωξιολόγους και από κάθε υπεύθυνο. Αναρωτιέμαι πώς είναι δυνατό π.χ. σε ένα μεγάλο συνοικιακό μαγαζί να μην επιτρέπεται η είσοδος σε περισσότερα από τρία άτομα και σε μία μικρή σχολική αίθουσα να επιτρέπεται να συγχρωτίζονται για ώρες 25-26 άτομα!
Η γειτονική Ιταλία, την οποία κατηγόρησαν πολύ για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίσθηκε την πανδημία, είδαμε ότι φρόντισε να βρει νέους χώρους. Μπορεί να μην ήταν αμιγώς σχολικοί μέχρι τότε, υπό το πρίσμα όμως της έκτακτης συνθήκης, φρόντισε να εξασφαλίσει αυτούς τους επιπλέον χώρους, να προσλάβει επιπλέον αναπληρωτές εκπαιδευτικούς ώστε να δημιουργηθούν πολλαπλάσια τμήματα. Θεωρούμε λοιπόν βασικό, έστω και τώρα, να γίνει ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό ώστε να μειωθεί ο αριθμός των μαθητών στις σχολικές τάξεις.
• Η υπουργός κάλεσε τους γονείς να προτιμήσουν το ολοήμερο σχολείο, ώστε να αποφευχθεί η επαφή των παιδιών με τους παππούδες και τις γιαγιάδες… Είναι όμως έτοιμο το ολοήμερο σχολείο να ….απορροφήσει μεγάλο ποσοστό των μαθητών;
Απόρησα καταρχήν με την πρόσκληση αυτή της κυρίας υπουργού, η οποία γνωρίζει ότι το θεσμικό πλαίσιο-το οποίο βέβαια όρισε η προηγούμενη κυβέρνηση-απέτρεπε γονείς και μαθητές να επιλέξουν το ολοήμερο σχολείο, λόγω των προϋποθέσεων που έθετε. Η ΔΟΕ είχε καταγγείλει τους περιορισμούς και τις προϋποθέσεις αυτές που τέθηκαν τόσο με τις υπουργικές αποφάσεις του κ. Φίλη, όσο και με το νόμο Γαβρόγλου αργότερα. Αυτό το θεσμικό πλαίσιο θα έπρεπε αρχικά να φροντίσει να αλλάξει η κα υπουργός Παιδείας. Ανεξάρτητα από το εάν εργάζονται και οι δύο γονείς του κάθε μαθητή και χωρίς να παίζουν ρόλο τα εισοδηματικά κριτήρια, θα έπρεπε οι μαθητές να έχουν πρόσβαση στο ολοήμερο σχολείο.
Εννοείται πως θα πρέπει να γίνουν περισσότερες προσλήψεις για την καλύτερη λειτουργία και οργάνωση του ολοήμερου σχολείου. Ένα βασικό στοιχείο καλύτερης οργάνωσης, είναι η επάνοδος του θεσμού του υπεύθυνου του ολοήμερου σχολείου, του εκπαιδευτικού ο οποίος θα φροντίζει σταθερά για την καλύτερη οργάνωσή του. Γι’ αυτά θα πρέπει να μεριμνήσει αρχικά η κα Υπουργός. Οι γονείς θεωρώ ότι έχουν την πρόθεση να στείλουν τα παιδιά τους στο ολοήμερο. Άλλωστε, αυτή είναι και η θέση της ΔΟΕ.
• Πιστεύετε ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις στο εκπαιδευτικό έργο λόγω των νέων συνθηκών κάτω από τα οποίο καλούνται να λειτουργήσουν τα σχολεία;
Μοιραία… Εάν κάθε δάσκαλος ξοδεύει τη μισή διδακτική ώρα για να ελέγξει εάν κάθε παιδί φοράει σωστά τη μάσκα του, θα επηρεαστεί η εκπαιδευτική διαδικασία. Είναι αυτονόητο. Είναι μία σειρά από ζητήματα που εύκολα αναγγέλλονται σε μία συνέντευξη τύπου… Δύσκολα όμως εφαρμόζονται στην πράξη. Και δεν υπαινισσόμαστε ότι δεν θέλουμε να λειτουργήσουν τα σχολεία. Θέλουμε να λειτουργήσουν σωστά, έτσι ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια μαθητών και εκπαιδευτικών.
• Τελικά, είναι εφικτό να ανοίξουν τα σχολεία την 7η Σεπτεμβρίου;
Ακούσαμε την κυρία Κεραμέως να καλεί τους γονείς να επιστρέψουν από τις διακοπές τους νωρίτερα ώστε να παρέλθει πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς το διάστημα που απαιτείται για να εκδηλωθεί η νόσος στους μαθητές ή στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Με αυτή τη λογική, η πιο ασφαλής ημερομηνία είναι η 14η Σεπτεμβρίου. Θα υπάρχει περισσότερος χρόνος ώστε να δούμε εάν παρουσιαστούν κρούσματα στο μαθητικό πληθυσμό. Επίσης, θα υπάρξει επαρκής χρόνος για την καλύτερη οργάνωση των σχολικών μονάδων. Μπορεί να έγιναν εγκαίρως πολλές προσλήψεις αναπληρωτών, όμως αυτοί οι αναπληρωτές δεν ξέρουν πού θα τοποθετηθούν, καθώς ήταν αδύνατο να προσδιοριστούν τα κενά στις περισσότερες διευθύνσεις της Ελλάδας λόγω του κακού προγραμματισμού από το Υπουργείο. Συνεπώς, αυτή η εβδομάδα από τις 7 έως τις 14 θα είναι πολύτιμη για μία σειρά από λόγους.
• Στην περίπτωση ενός δεύτερου lockdown, θα μπορέσει η εξ αποστάσεως εκπαίδευση να αντικαταστήσει τη δια ζώσης διδασκαλία;
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, εξαιτίας της φύσης της είναι μόνο επικουρική. Διατηρεί μόνο ζωντανές τις γνώσεις που έχουν εκλάβει οι μαθητές από τη δια ζώσης εκπαίδευση. Δεν μπορεί να ενισχύσει τις γνώσεις των μαθητών. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση έχει αντικειμενικές και τεχνικές δυσκολίες και απαιτεί καλύτερη οργάνωση. Η δια ζώσης μάθηση προσφέρει στο παιδί.. Το σχολείο είναι ο βασικός πυλώνας της εκπαίδευσης και της κοινωνικοποίησης των μαθητών. Γι’ αυτό θα πρέπει να ληφθούν όλα τα μέτρα ώστε να μην χρειαστεί να απομακρυνθούν τα παιδιά από το σχολείο.
• Θέλω να κλείσουμε με ένα σχόλιό σας για την υποχρεωτική διετή προσχολική αγωγή, μέτρο που έχει καθολική εφαρμογή στη Ρόδο από φέτος…
Είχαμε επισκεφτεί τη Ρόδο το 2019, όταν ακόμη διαφαινόταν πως θα υπήρχε πρόβλημα με την εφαρμογή της διετούς υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης. Είχαμε μία γόνιμη συζήτηση που συνετέλεσε στο να λειτουργήσει η προσχολική αγωγή από το νέο σχολικό έτος. Κτηριακά προβλήματα πάντα υπάρχουν και θα πρέπει να επιλυθούν στην επόμενη εξαετία σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο… Θεωρούμε σημαντικό να λειτουργήσει η υποχρεωτική διετής προσχολική αγωγή και εκπαίδευση, γι αυτό και ως ΔΟΕ συμβάλαμε προς αυτή την κατεύθυνση με μία σειρά δράσεων.
