Το 2020 η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία βίωσε μία πρωτοφανή κρίση. Το 2021 φέρνει μαζί του την ελπίδα επιστροφής του τουρισμού, όπως και κάθε άλλης δραστηριότητας στην… κανονικότητα. Πόσο εφικτός είναι όμως ο στόχος αυτός; Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συνδέσμων Γραφείων Ταξιδίων και Τουρισμού, FedHATTA, Λύσανδρος Τσιλίδης, σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «δ», μιλάει για την επόμενη μέρα και τις διαφαινόμενες προοπτικές του ελληνικού τουρισμού, σημειώνοντας ότι τα πράγματα για τον τουρισμό δεν θα είναι εύκολα.
• Κύριε Πρόεδρε, η σεζόν του 2020 θα περάσει προφανώς στην ιστορία ως η δυσκολότερη όλων των εποχών. Πιστεύετε ότι τα πράγματα θα είναι πιο… βατά το 2021;
Η αλήθεια είναι πώς η επόμενη χρονιά θα είναι και αυτή δύσκολη. Στα τέλη Μαΐου θα δούμε ποιες θα είναι οι ενδείξεις για τη σεζόν, από την πληροφόρηση που θα αντλήσουμε από τα γραφεία μας σε όλο το κόσμο. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή καμία ένδειξη κρατήσεων για το μέλλον. Όλοι τηρούν στάση αναμονής. Η πρόοδος προκρατήσεων αποτελεί ανύπαρκτο δεδομένο. Θα έλεγα λοιπόν, ότι θα πρέπει να περιμένουμε.
• Έχουν ήδη ξεκινήσει οι εμβολιασμοί κατά του κορωνοϊού, στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο. Τα εμβόλια δεν εγγυώνται την επιστροφή του τουρισμού στην… κανονικότητα;
Τα εμβόλια ναι μεν έφθασαν και ναι μεν ξεκίνησαν οι πρώτοι εμβολιασμοί… Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο τουρισμός αυτομάτως θα μεταβεί σε μία κάποια κανονικότητα. Εμβολιάζονται όσοι πρέπει και μπορούν, τουλάχιστον σε αυτή την πρώτη φάση… Βεβαίως είναι ενθαρρυντικό ότι υπάρχουν εμβόλια. Όμως δεν λύνουν το πρόβλημα από μόνα τους. Χρειάζονται και άλλα πράγματα ταυτόχρονα.
Πρώτον θα πρέπει να εμβολιαστεί το σύνολο της παγκόσμιας κοινότητας που ταξιδεύει, δεύτερον θα πρέπει να επανέλθει η οικονομία σε μία δυναμική, ικανή να κινήσει τον τουρισμό. Πολύς κόσμος αντιμετωπίζει προβλήματα οικονομικά λόγω της πανδημίας. Πέρασε ενάμισης χρόνος με ανυπαρξία εισοδήματος σε όλο τον κόσμο. Συνεπώς, όσοι δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια να ταξιδεύουν όπως πριν, θα πρέπει να την ανακτήσουν. Το εμβόλιο δεν μπορεί ως δια μαγείας να λύσει όλα τα προβλήματα που προκλήθηκαν από την πανδημία μέσα στους επόμενους πέντε μήνες.
• Ποια είναι η κατάσταση που βιώνουν τα τουριστικά πρακτορεία λόγω της πανδημίας; Η FedHATTA με επιστολή της προς τα συναρμόδια Υπουργεία, αναφέρεται στην ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων στήριξης για υγιή επανεκκίνηση του ελληνικού τουρισμού… Ποια μέτρα στήριξης χρειάζονται οι τουριστικές επιχειρήσεις;
Οι εκπρόσωποι φορέων και παραγωγικών τάξεων προσπαθούν να εξασφαλίσουν όσο το δυνατόν περισσότερα για τον δικό τους κλάδο. Εμείς θα μιλήσουμε για το δικό μας κλάδο, τα γραφεία ταξιδίων. Η κατάσταση στον κλάδο των τουριστικών γραφείων, τα οποία στην πραγματικότητα δεν λειτούργησαν καθόλου αυτή τη χρονιά, είναι τραγική και αυτό δεν προβλέπεται να αλλάξει τουλάχιστον μέχρι τον Μάιο του 2021. Επιπλέον, η κατάσταση αυτή είναι πρωτόγνωρη, καθώς οι άλλοι κλάδοι που έχουν πληγεί από την πανδημία έχουν δραστηριοποιηθεί με κάποιον τρόπο, κάτι που όμως δεν είναι εφικτό για τα τουριστικά γραφεία, λόγω της φύσης του έργου τους.
Ο πλέον πληττόμενος κλάδος στον κόσμο, είναι αυτός των γραφείων ταξιδίων, καθώς και οι διοργανωτές εκδρομών και ακολούθως το μεταφορικό έργο και τα ξενοδοχεία. Μιλάμε για μια μεγάλη αλυσίδα και κάθε κλάδος αποτελεί ξεχωριστό κρίκο της αλυσίδας αυτής…
Σε ό,τι αφορά τα ξενοδοχεία, δεν έχουν λάβει προκαταβολές για τα συμβόλαια του 2021, επειδή πέρυσι δεν λειτούργησαν το 2020. Συνεπώς χωρίς τις προκαταβολές, θα είναι δύσκολη σε πολλές περιπτώσεις η κάλυψη των αναγκών τους. Πολλές μονάδες άνοιξαν το 2020 και οι ιδιοκτήτες τους απέδειξαν ότι ήθελαν να το παλέψουν, παρά τις δυσκολίες και τα όποια προβλήματα υπήρχαν. Άλλες μονάδες όμως δεν κατάφεραν να ανοίξουν, συνήθως για πρακτικούς λόγους.
Από τη στιγμή όμως που δεν μπορεί να στηριχθεί η τουριστική οικονομία μέσω των προκαταβολών, θα πρέπει να υπάρξουν χρηματοδοτήσεις μέσω των τραπεζών. Για να γίνει όμως αυτό, θα πρέπει οι τράπεζες να ελέγξουν ισολογισμούς. Ποιοι ισολογισμοί όμως ήταν θετικοί; Κανένας προφανώς… Και εκεί ακριβώς έγκειται το πρόβλημα.
Τα γραφεία ταξιδίων είναι οι παγκόσμιοι διακινητές τουρισμού… Το 1/3 των χρημάτων που εισπράττουν τα πρακτορεία το δίνουν με τη σειρά τους στην αεροπορική εταιρεία και το δεύτερο μέρος από τα εισπραττόμενα ποσά πηγαίνει στα ξενοδοχεία.Το τρίτο μέρος αφορά τις τουριστικές υπηρεσίες, τις εκδρομές που διοργανώνουν τα πρακτορεία. Συνεπώς, το σημαντικότερο εργαλείο δουλειάς είναι το τουριστικό πρακτορείο.
Δεν θα πρέπει η Ελλάδα να χάσει αυτό το δυναμικό κλάδο. Οι τουριστικοί πράκτορες ταξιδεύουν από τη μία χώρα στην άλλη προωθώντας το προορισμό. Ένας ξενοδόχος προωθεί τη δική του μονάδα, ενώ ο τουριστικός πράκτορας ταξιδεύει παντού και μεταφέρει δουλειές σε όλους. Εμείς παράγουμε, εμείς διαφημίζουμε την Ελλάδα και είμαστε οι πλέον πληττόμενοι.
• Έχετε δηλώσει ότι η επόμενη μέρα χρειάζεται εξωστρέφεια… Τι εννοείτε όταν μιλάτε για εξωστρέφεια…;
Είναι ήδη γνωστό ότι σε μία δύσκολη χρονιά, τολμήσαμε και συνεχίσαμε δράσεις και συνεργασίες, κάτι που πρέπει να κάνουν οι τουριστικές επιχειρήσεις και οι τουριστικοί οργανισμοί όλων των χωρών. Δεν εγκαταλείψαμε τις αγορές μας. Υλοποιήσαμε ειδικά προγράμματα, virtual παρουσίαση του προορισμού Ελλάδα στις ΗΠΑ, μία μεγάλη αγορά, με τη μεγαλύτερη κατά κεφαλήν δαπάνη όσον αφορά τους επισκέπτες μας εκτός ΕΕ. Συνεχίσαμε παράλληλα, την προσέγγιση της αγοράς της Ινδίας, μία δυναμικά ανερχόμενη αγορά.
Ήρθαμε σε επαφή με όλους τους συνδέσμους των ευρωπαϊκών χωρών με τους οποίους διαπραγματευόμαστε τους ίδιους στόχους… Η Ελλάδα προβαλλόταν ως προτεινόμενος προορισμός της ECTAA (The European Travel Agents’ and Tour Operators’ Associations) για το 2ο εξάμηνο του 2020.
Καθημερινώς στέλναμε το μήνυμα ότι είμαστε εδώ, ότι το προϊόν είναι εδώ. Έγιναν απίθανες προσπάθειας τη στιγμή που όλοι είχαν επαναπαυθεί και περίμεναν τη στιγμή που θα άνοιγε η αγορά. Εάν όμως αφήσεις την αγορά, σε αφήνει και αυτή. Εμείς δεν κάναμε ποτέ έστω και ένα βήμα πίσω από την πρώτη γραμμή. Η προσοχή μας είναι στραμμένη και προς τον Καναδά, την Αυστραλία και προς τη μεγάλη αγορά της Ιαπωνίας. Θα θυμάστε παλιά τους γάμους των Ιαπώνων στη Φιλέρημο της Ρόδου που θεωρούσαν μία περιοχή γονιμότητας Γιατί να μη φέρουμε πίσω τους 160.000-180.000 Ιάπωνες επισκέπτες που είχαμε ως χώρα…
Απαιτούμενη προϋπόθεση είναι να έχεις την ικανότητα να μεταφέρεις το μήνυμα εκεί που πρέπει για να πετύχεις το στόχο σου. Η FedHATTA είναι πάντα κοντά στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου και έχουμε υλοποιήσει μία σειρά από δράσεις. Είναι κατανοητό το έργο μας στην ΠΝΑΙ και οφείλω ένα δημόσιο ευχαριστώ στην περιφερειακή αρχή, διότι όχι μόνο κατανοούν, αλλά και εφαρμόζουν ό,τι είναι καλό για την περιοχή. Και είμαι βέβαιος ότι θα έχουμε μία ακόμη πιο δυναμική και αποτελεσματικότερη συνεργασία τα επόμενα χρόνια.
• Η Ρόδος θα είναι ένας από τους περιζήτητους προορισμούς του 2021, δεδομένης της επιτυχίας που σημείωσε το 2020 όσον αφορά στις αφίξεις ξένων επισκεπτών και στη διαχείριση της πανδημίας;
Η Ρόδος είναι δεδομένο ότι αποτελεί το στολίδι του Αιγαίου. Είναι όμως ξεχωριστά στολίδια η Κως, η Κάλυμνος, η Αστυπάλαια, το Καστελλόριζο, η Κάρπαθος, η Λέρος, οι Λειψοί και Αρκιοί… Αυτή η Πολυνησία του Ν. Αιγαίου είναι μοναδική και μη ξεχνάμε τις Κυκλάδες με τους παγκοσμίως δημοφιλείς προορισμούς τη Μύκονο και τη Σαντορίνη και τελευταία τη Σύρο, την Πάρο, τη Νάξο αλλά και τα μικρότερα νησιά. Καταγράφεται όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για όλα αυτά τα νησιά και αυτό συμβαίνει επειδή τα αναδεικνύομε και τα γνωρίζουν. Δεν θέλουν οι πελάτες να έρχονται σε τρία-τέσσερα γνωστά νησιά. Δεν χωράει άλλωστε όλος αυτός ο κόσμος στα νησιά αυτά. Κανιβαλίζεται η αγορά με αυτό τον τρόπο… Θα πρέπει να στοχεύουμε σε μία πιο ήπια διακίνηση και ομαλή διάχυση των τουριστικών ροών στα νησιά… ώστε να οδηγηθούμε έτσι και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Το Νότιο Αιγαίο μπορεί να έχει χειμερινό τουρισμό, καθώς οι κλιματολογικές συνθήκες καθιστούν εφικτή μία τέτοια προοπτική. Εκείνο όμως δεν έχει γίνει κατανοητό, είναι ότι πρέπει να πάρουμε στα χέρια μας… Το αγώι ξυπνάει τον αγωγιάτη… Δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι επιμήκυνση θα έλθει αυτόματα και όλοι θα είναι γεμάτοι από την πρώτη στιγμή. Σιγά σιγά θα πετύχουμε το στόχο. Αυτό συμβαίνει ήδη στη Μεσόγειο.
Λ. Tσιλίδης: «Το 2021 φέρνει μαζί του την ελπίδα επιστροφής του τουρισμού»
