Την 8η Μαρτίου κάθε χρόνου εορτάζεται η «Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας» και η ιστοσελίδα gazzeta.gr μίλησε με έξι επαγγελματίες ποδοσφαιρίστριες για τον ρατσισμό, τον σεξισμό και όχι μόνο, που βίωσαν ή βιώνουν μέσα στα γήπεδα, μεταξύ αυτών και με την Ροδίτισσα Ανδρονίκη Μιχαλοπούλου που αγωνίζεται στην Πολωνική Medyk Konin, η οποία ξεκίνησε την ενασχόλησή της με το ποδόσφαιρο από τον ΑΣΤΙΡ (L.F.C. Ιάλυσος).
Αναλυτικά τα όσα είπε:
«Ονομάζομαι Ανδρονίκη Μιχαλοπούλου. Τα πρώτα μου βήματα στον χώρο του αθλητισμού έγιναν στον κλασικό αθλητισμό και όχι στο ποδόσφαιρο. Οδηγήθηκα στον στίβο διότι δεν μπορούσα να κάνω κάτι άλλο. Η μεγάλη μου αγάπη όσο ήμουν μικρή ήταν να τρέχω, να τρέχω συνέχεια και όσο πιο γρήγορα μπορούσα – και να παίζω. Να παίζω τα πάντα, κυρίως όμως ποδόσφαιρο με τον αδελφό μου. Αν χρωστάω σε κάποιον ό,τι έχω καταφέρει και ό,τι σκοπεύω να πετύχω, αυτός είναι ο αδελφός μου. Μεγάλωσα σε μια εποχή μου ακόμη βγαίναμε έξω για να παίξουμε. Δίπλα από το σπίτι μου υπήρχε ένα μεγάλο χωμάτινο γήπεδο ποδοσφαίρου. Μπορείτε να μαντέψετε που ήμασταν συνέχεια με τον μεγάλο μου αδελφό. Εκεί. Στο γήπεδο. Κάθε απόγευμα, ειδικά τα καλοκαίρια. Όμως, όταν ζήτησα από τους γονείς μου να παίξω και εγώ ποδόσφαιρο σε μια ομάδα, σαν τον αδελφό μου, δεν μπορούσα. Και ποτέ ως μικρή Ανδρονίκη δεν κατάλαβα το γιατί. Αυτή, λοιπόν, ήταν η πρώτη και μεγαλύτερη μορφή ρατσισμού που έχω βιώσει. Από την ίδια την πολιτεία προς κάθε κορίτσι που μπορεί να ήθελε να ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο, από την πολιτεία προς εμένα προσωπικά: δεν μπορείς να παίξεις ποδόσφαιρο, δεν υπάρχουν ομάδες για σένα.
Έτσι οδηγήθηκα στην άλλη μεγάλη μου αγάπη, το τρέξιμο. Ο χώρος του κλασικού αθλητισμού είναι γεμάτος μαθήματα ζωής, και είναι ένας χώρος που αν καταφέρεις να επιβιώσεις βγαίνεις πραγματικά αθλητής. Σε κάθε διοργάνωση στίβου τα ανδρικά και τα γυναικεία αγωνίσματα εκπροσωπούνται εξίσου. Δεν υπάρχει διοργάνωση που να αποκλείει τις γυναίκες γιατί… είναι γυναίκες. Στο στίβο ο απόλυτος κριτής είναι η μεζούρα ή το χρονόμετρο. Δεν χωράνε ανυπόστατες ή αυθαίρετες γνώμες. Αν είσαι καλός, θα “μιλήσουν” οι αποδόσεις σου και τίποτα άλλο. Στο ποδόσφαιρο όλα είναι διαφορετικά. Είναι ένα άθλημα γνώμης.
Έτσι λοιπόν μεγάλωσα πιστεύοντας πως είμαι το μόνο κορίτσι στον κόσμο που παίζει ποδόσφαιρο. Δεν έβλεπα ποτέ κάποια άλλη να παίζει. Πάντα έπαιζα με αγόρια. Όσο λογικό φαινόταν σε μένα να παίζω μόνο με αγόρια, άλλο τόσο παράλογο φαινόταν στα αγόρια να παίζω μαζί τους. Τα σχόλια πάντα πήγαιναν και ερχόντουσαν και ίσως έτσι εκπαιδεύτηκα να έχω “κλειστά τ’ αυτιά μου”. Σε κάθε αγόρι που έβρισκε κάποιο “έξυπνο” αστείο, απαντούσα με αδιαφορία και στη συνέχεια με ένα δυνατό και καλό παιχνίδι. Πάντα όταν οι αγώνες ξεκινούσαν κανείς δεν είχε όνομα, στο τέλος όμως όλοι είχαν μάθει πως λένε “το κορίτσι”. Για μένα το να είμαι κορίτσι δεν ήταν προσβολή. Κάποιοι σχολίαζαν για άλλους “παίζεις σαν κορίτσι”, γελούσαν με το πώς τους πέρναγα ή αντίστοιχα σχόλια. Ένιωθα ένα βάρος θα έλεγα πως εκπροσωπώ όλα αυτά τα κορίτσια που ποτέ μου δεν έχω δει, αλλά που ίσως υπάρχουν κάπου και παίζουν και αυτά ποδόσφαιρο. Τα περισσότερα αγόρια με το οποία έπαιζα αντίπαλη δεν έπαιζαν “σαν κορίτσια”. Δεν ήταν καλύτερα από εμένα.
Η μεγαλύτερη προσβολή ήταν να σε πουν αγοροκόριτσο. Σχεδόν με στοίχειωνε αυτή η λέξη. Έπαιζες, έτρεχες, σου άρεσε το ποδόσφαιρο; Η λέξη αγοροκόριτσο ήταν η ταμπέλα σου. Σε αυτό οι γονείς μου και ο αδελφός μου με βοήθησαν πάρα πολύ. Μεγάλωσα γνωρίζοντας ποια είμαι: ένα κορίτσι που της αρέσει ο αθλητισμός, που τον αγαπάει και είναι μέρος της ζωής της. Το τί θα έλεγε ο οποιοσδήποτε δεν θα είχε σημασία.
Έπρεπε να φτάσω 16 για να συναντήσω κορίτσια σαν εμένα. Έπρεπε να φτάσω 16 χρονών για να μου δοθεί η ευκαιρία, που τόσο απλόχερα δινόταν σε ένα αγόρι, να παίξω ποδόσφαιρο.
Σε όσα ρατσιστικά σχόλια έχω δεχθεί στην ποδοσφαιρική μου πορεία, θα πω πως δεν έχω σταθεί ιδιαίτερα. Τις περισσότερες φορές προέρχονται από μια μειονότητα ανθρώπων, που άλλωστε υπάρχει γενικά στη ζωή, όχι μόνο στο γυναικείο ποδόσφαιρο. Κακεντρεχείς ή μισογύνηδες νομίζω κανείς μπορεί να βρει οπουδήποτε, και θα συνεχίζουμε να βρίσκουμε γιατί είναι μέρος της ευρύτερης κοινωνίας. Όμως θεωρώ πως αυτοί είναι λίγοι, και δεν καταφέρνουν να κάνουν ιδιαίτερα μεγάλο κακό στο χώρο. Αυτοί όμως που πραγματικά βλάπτουν τον αθλητισμό είναι όσοι δεν γνωρίζουν. Και κυρίως όσοι νομίζουν ό,τι γνωρίζουν. Είναι όσοι δεν έχουν δει ποτέ γυναικείο ποδόσφαιρο, ή δεν έχουν ακούσει κάτι για αυτό ή έχουν δει μια μόνο φορά έναν αγώνα αμφιλεγόμενου επιπέδου κάπου τυχαία, αλλά έχουν καθολικεύσει αυτές τις εικόνες και έχουν τη δική τους γνώμη για το άθλημα, χωρίς όμως στα αλήθεια να ξέρουν. Αυτούς τους ανθρώπους, τους όχι απαραίτητα αρνητικά προσκείμενους, θα ήταν καλό να φέρουμε πιο κοντά μας, να τους ενημερώσουμε, να τους προσφέρουμε το θέαμα και από εκεί και μετά να αφήσουμε τη δική τους κρίση να αποφασίσει αν τους αρέσει ή αν τους ενδιαφέρει ή όχι το γυναικείο ποδόσφαιρο.
Προσωπικά δεν εύχομαι κάθε φίλαθλος του ποδοσφαίρου να αρχίσει να ασχολείται με το γυναικείο. Δεν θα είμαι εγώ αυτή που θα πει σε κάποιον τί πρέπει ή δεν πρέπει να κάνει. Αυτό όμως που θεωρώ πως οφείλουμε πρώτα εμείς, ως ποδοσφαιρίστριες, και έπειτα η πολιτεία και η Ομοσπονδία, σαν αρωγοί του πολιτισμού, είναι να προσφέρει το θέαμα, να μιλήσει για αυτό. Να κάνουμε το γυναικείο ποδόσφαιρο να υπάρχει.
Τα τελευταία χρόνια το ποδόσφαιρο γυναικών αρχίζει και μεγαλώνει. Αν κοιτάξει κανείς τα νούμερα των φιλάθλων και της ακροαματικότητας του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Γαλλία το 2019, το ρεκόρ θεατών στο Γουέμπλεϊ λίγους μήνες αργότερα όταν η Αγγλία αντιμετώπισε τη Γερμανία, ή το ακόμη μεγαλύτερο ρεκόρ του τελικού των Ολυμπιακών Αγώνων του 2012, τις μεγάλες μετεγγραφικές κινήσεις Αμερικανίδων παικτριών στα Ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, τη δημιουργία νέων επαγγελματικών κλαμπ στην Αμερική, τα επαγγελματικά δικαιώματα των παικτριών, τις συζητήσεις γύρω από την ισότητα στην αμοιβή των διεθνών παικτριών, την άδεια μητρότητας, podcast και sites ειδικά αφιερωμένα στο γυναικείο ποδόσφαιρο, και άλλα πάρα πάρα πολλά, καταλαβαίνουμε πως η συζήτηση μεγαλώνει. Η συζήτηση υπάρχει, εδραιώνεται και μεγαλώνει.
Το γυναικείο ποδόσφαιρο δεν είναι απλά άλλο ένα άθλημα. Οι γυναίκες “γκρεμίζουν” κάθε αυστηρά αντρικό στερεότυπο όταν βρίσκονται στο γήπεδο. Παίζουν ποδόσφαιρο με τους ίδιους κανόνες, όμως, βάζουν άλλες βάσεις. Το γυναικείο ποδόσφαιρο προσπαθεί να αφαιρέσει όλα τα κακώς κείμενα που μπορεί να ταυτίζονται με την έννοια του ποδοσφαίρου και να προσθέσει νέα ζητήματα στη συζήτηση, μια νέα διάσταση στην προσέγγιση αυτού του αθλήματος. Το ποδόσφαιρο έχει ήδη αποδείξει και συνεχίζει να αποδεικνύει πως μπορεί να σταματήσει πολέμους, να καταπολεμήσει τον ρατσισμό, να ενώσει ανθρώπους και λαούς. Το γυναικείο ποδόσφαιρο προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει την έννοια αυτού του τόσο λαοφιλούς και κοινωνικού αθλήματος που τόσο αγαπάμε».
Ανδρονίκη Μιχαλοπούλου: «Η πρώτη και μεγαλύτερη μορφή ρατσισμού που έχω βιώσει είναι από την πολιτεία»
