Εβδομηντασέλιδη γνωμοδότηση για δασικούς χάρτες, ιδιοκτησιακά δικαιώματα και νησιωτικότητα

Κατατέθηκε στην Περιφερειακή Ένωση Δήμων Νοτίου Αιγαίου εβδομηντασέλιδη γνωμοδότηση- μελέτη του κ. Μιχάλη Παπαγεωργίου δικηγόρου, διδάκτορα Συνταγματικού & Διοικητικού Δικαίου της Νομικής Σχολής Αθηνών σχετικά με τους δασικούς χάρτες και τα ζητήματα που ανακύπτουν για τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα της νησιωτικής επικράτειας και δη του Νοτίου Αιγαίου.
Με τεκμηριωμένη ιστορική και νομική ανάλυση ο έγκριτος συνταγματολόγος μετά και από την εξέταση των μέχρι τώρα νομολογιακών εξελίξεων τόσο από τον Άρειο Πάγο, όσο και από το Συμβούλιο της Επικρατείας, προχώρησε στη διατύπωση και πρόταση συγκεκριμένων τροποποιήσεων στις ρυθμιστικές προβλέψεις του νομοθετικού πλαισίου επί των δασικών χαρτών Ν. 998/1979, όπως σήμερα ισχύει, αναφορικά με:
α) Tην εξαίρεση της Δωδεκανήσου από το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου σε περιοχές που χαρακτηρίζονται ως δάση και δασικές εκτάσεις,
β) την αντιστροφή του βάρους απόδειξης προς την πλευρά του Δημοσίου για όλες της εξαιρούμενες περιοχές από το εν λόγω καθοριστικό τεκμήριο κυριότητας, όπως είναι οι Κυκλάδες και το σύνολο πλέον των νησιών του Νοτίου Αιγαίου (κατ’ άρθρο 62 εδάφιο 2 Ν. 998/1979).
γ) Τον περιορισμό ως προς την διαδικασία υπαγωγής της αναγνώρισης των τίτλων ιδιοκτησίας στις προϋποθέσεις του α.ν. 1539/1938, ώστε να μην καθιστά σχεδόν αναγκαστική, επί του συνόλου των αμφισβητούμενων εκτάσεων γης στο Νότιο Αιγαίο, την έγερση σειράς μακροχρόνιων αγωγών χρησικτησίας έναντι του Δημοσίου με αποτρεπτικό χρονικό σημείο αναφοράς, για την κυριότητα και την νομή των ακινήτων, το 1885 (κατ’ άρθρο 3 παρ. 5 του Ν. 998/1979).
δ) Την ενίσχυση των καταχωρήσεων Κτηματολογίου Δωδεκανήσου (Κτηματολόγια Ρόδου και Κω- Λέρου) (άρθρο 10 μ΄ Ν. 3208/2003) ως προς το αμάχητο τεκμήριο της νομιμότητας των αρχικών- θεμελιωδών εγγραφών και επί των προσδιοριστικών στοιχείων ως προς τη μορφή, το λειτουργικό προορισμό, τη χρήση και το χαρακτήρα του κάθε ακινήτου.
ε) Την πλέον ρεαλιστική και εμπεριστατωμένη εκτίμηση των απαιτούμενων κριτηρίων για την εξαίρεση από τη δασική προστασία (κατ’ άρθρο 3 παρ. 6 του Ν. 998/1979) περιοχών, οι οποίες έχουν αγροτική μορφή και χαρακτήρα, συνεκτιμώντας τις ιδιαίτερες γεωμορφολογικές και κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες τις νησιωτικότητας και της ανάπτυξης του πρωτογενούς αγροτικού τομέα σ’ αυτή. Προτείνεται μάλιστα η συμπερίληψη ενδεδειγμένων αποδεικτικών κριτηρίων πλησιέστερα στην ουσιαστική και συνεπή εξακρίβωση της πραγματικότητας των οικείων εκτάσεων, όπως την ύπαρξη ανθρωπογενών λειτουργικών παρεμβάσεων (ξεροληθιών –κτισμάτων –αλωνιών –αναβαθμίδων, κλπ), κατόπιν νομότυπης Βεβαίωσης και Ελέγχου Μηχανικού, με την τυχόν ανακριβή δήλωση να υπέχει ποινικών κυρώσεων.
στ )Την αντίστοιχη με την αμέσως παραπάνω ρυθμιστική προσέγγιση και για την εκτίμηση των «αγρών που δασώθηκαν» του άρθρου 67 του Ν. 997/1979.
ζ) Τον αποδοτικό εμπλουτισμό και την αποδεικτική επάρκεια του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003 για την ισχύ νόμιμων και έγκυρων Εγγράφων, που παράγουν και που προάγουν με ασφάλεια δικαίου το τεκμήριο νομιμότητας επί του κύρους των ιδιωτικών τίτλων ιδιοκτησίας, είτε για το ιδιοκτησιακό καθεστώς το δασών και των δασικών εκτάσεων, είτε για την ίδια την υπαγωγή εκτάσεων γης στη Δασική νομοθετική προστασία.
η) Την εναρμόνιση του άρθρου 5 του Π.Δ. 32/2016 με το άρθρο 2 του ίδιου του Π.Δ. περί «οργανικής ενότητας» των δασών και των δασικών εκτάσεων και του άρθρου 3 παρ. 5 του Ν. 998/1979 για τον χαρακτηρισμό και τη μορφή των χορτολιβαδικών –φρυγανικών εκτάσεων. Με την απάλειψη πιο συγκεκριμένα, διασταλτικών ερμηνειών που εκφεύγουν της νομοθετικής εξουσιοδότησης ως προς τον εννοιολογικό προσδιορισμό των δασών και των δασικών εκτάσεων, δημιουργώντας εξόφθαλμες αντιφάσεις και παρεκκλίσεις στη μορφή των Δασικών Χαρτών κατά την ανάρτηση και την κύρωσή τους από περιοχή σε περιοχή με τα ίδια γεωμορφολογικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά, ιδιαίτερα στο νησιωτικό σύμπλεγμα του Νοτίου Αιγαίου, που το οικοσύστημα του είναι κατεξοχήν φρυγανικό και βραχώδες –πετρώδες με ιδιαίτερες κλίσεις.
Μετά ταύτα προτάθηκε, ως αναγκαίο προς αποκατάσταση των παραπάνω και προς αποσυμφόρηση των ήδη πολλαπλών, αλλά και των νέων επιπρόσθετων κανονιστικών στρεβλώσεων, να προταχθεί ευθύς αμέσως η αναστολή της ανάρτησης και η ανάκληση των ήδη αναρτηθέντων Δασικών Χαρτών με σκοπό την επανεξέταση και τον επαναπροσδιορισμό των διαδικασιών και του αξιολογικού περιεχομένου των αναρτήσεων Δασικών Χαρτών, σε όλη την Περιφέρεια της Π.Ε.Δ. Νοτίου Αιγαίου. Αφού με όλες τις παραπάνω ισχύουσες νομοθετικές αλλοιώσεις, εκτάσεις μη δασικές και κατεξοχήν χορτολιβαδικές και αγροτικές, αλλά ακόμα και τεχνητές λίμνες, κοινόχρηστοι δημοτικοί, δρόμοι, ρέματα αποτιμώνται ως αμιγώς δασικές.
Σύμφωνα με την παραπάνω γνωμοδότηση, εν τέλει τεκμηριώνεται ότι επιβάλλεται η ουσιαστική αναδιαμόρφωση των απαιτούμενων κριτηρίων και των ρυθμιστικών εφαρμογών, χωρίς την επιπρόσθετη διοικητική επιβάρυνση προς τους διοικούμενους, εν μέσω μάλιστα της πανδημίας και των δραστικών περιορισμών στην ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών, όπου έτσι και αλλιώς οι διοικητικές προθεσμίες έχουν τεθεί συνολικά σε αναστολή. Όταν μάλιστα η συναλλακτική οικονομική δραστηριότητα βρίσκεται σε λήθαργο, και δεν είναι δυνατόν παρά ταύτα να αξιώνεται με ασφυκτικό και βεβιασμένο τρόπο και παρά τις τόσες αγκυλώσεις, η κατάθεση αντιρρήσεων επί των εσφαλμένων αναρτήσεων των δασικών χαρτών, που οδηγούν, όπως αναφέρεται στη γνωμοδότηση: «υπό τη νομοθετική τους αλυσιτέλεια στην καταστρατήγηση σειράς έννομων αξιώσεων και αγαθών και κατ’ ουσία στην «δήμευση» της ατομικής ιδιοκτησίας των νησιών».