Γράφει ο ΘΕΟΦΑΝΗΣ
ΜΠΟΓΙΑΝΝΟΣ ο Ρόδιος
DIPL. LONDON SCHOOL OF
JOURNALISM
– ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΦΡΟΝΑ ΔΩΔΕΚΑ ΝΗΣΙΑ ΜΑΣ, υποδουλώνονται στον Ιταμό ανατολίτη τύραννο Οθωμανό, την Πρώτη Ιανουαρίου 1523. Την ίδια μέρα φεύγουν οι Ιππότες της Ρόδου για την Κρήτη, διωγμένοι από τους Οθωμανούς και τον ωμό Σουλτάνο, Σουλεϊμάν.
– ΟΙ ΡΟΔΙΟΙ και όλοι οι Δωδεκανήσιοι δεν αποδέχονται την τυραννία του ανατολίτη εχθρού. Από το 1523 μέχρι το 1529, οι Νησιώτες εξεγείρονται, με αρχηγό τον Μητροπολίτη Ρόδου, Ευθύμιο, αλλά το Κίνημα πνίγεται στο αίμα…
– Στα 1579 οι Ρόδιοι επαναστατούν. Δίνονται μεγάλες Μάχες κοντά στο χωριό Αρχάγγελος και στο Μοναστήρι Καμειρί! Οι επαναστάτες Έλληνες και ορθόδοξοι, σφαγιάζονται και θάβονται στην περιοχή του Μοναστηριού Καμειρί…
– Στο άκουσμα της Μεγάλης Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, οι Δωδεκανήσιοι κάνουν πολεμικά τα εμπορικά καράβια τους και ανοίγονται στη θάλασσα του Αιγαίου μας, για να χτυπήσουν το φρικτό, ανατολίτη τύραννο.
«ΣΗΜΕΡΑ Γεννηθήκαμε
και Σήμερα πεθαίνουμε!»
ΟΙ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΟΙ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΟΥΝ
(1821-1830)
Με το άκουσμα της Ελληνικής Επαναστάσεως, οι Χριστιανοί των Νησιών επαναστατούν. Όλα τα Δωδεκάνησα, πλην Ρόδου και Κω σηκώνουν σημαία Ελληνική και Επαναστατική. Μετατρέπουν τα εμπορικά πλοία σε πολεμικά και παίρνουν θέση θανάσιμης πάλης. Οι σκλάβοι εναντίον των τυράννων, Χριστιανοί εναντίον αλλοθρήσκων, Έλληνες εναντίον αλλογενών, πρώην έντρομοι δούλοι του Πολυχρονεμένου Σουλτάνου, τώρα ατρόμητοι και ορκισμένοι, περιφρονούν και: «Φτύνουν τα γένια του Κτηνώδους Σουλτάνου!»
Πολλά βάσανα υπέφερε ο Λαός και ο τόπος μας. Οι Δωδεκανήσιοι πήραν απόφαση και σπαθί και άρχισαν να χτυπούν τους εχθρούς στα Δωδεκάνησα και σε όλο το Αιγαίο. Πολλοί Ρόδιοι και άλλοι Δωδεκανήσιοι πήγαν στην Πελοπόννησο και κατετάγησαν στον ελληνικό στρατό.
– Λαός, Δημογέροντες και Ιερείς ορκίστηκαν ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ και μπήκαν στα πολεμικά καράβια τους. Έδωσαν Ναυμαχίες, μάχες, αγώνες και θυσίες για το καλό όλης της Ελλάδος και όλων των σκλαβωμένων Δωδεκανησίων. Όλα τα νησιά μας επαναστάτησαν.
– Στην Πάτμο, μ’ επικεφαλής τους καλόγερους της Μονής του Αγίου Ιωάννου, ξεσηκωθήκανε οι κάτοικοι και διώξανε τις φρουρές.
– Στην Πάτμο, ήταν εγκατεστημένος ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος Β’. Ο Παγκώστας, που καταγότανε από το νησί αυτό. Ο Θεόφιλος ήτανε επίλεκτος Φιλικός. Και μόλις έφθασε το μεγάλο μήνυμα, υποκίνησε τους Πατμίους να πάρουνε τα όπλα, τους όρκισε και έστειλε σε όλα τα νησιά γράμμα, προτρέποντας τους κατοίκους να ξεσηκωθούνε. Η ενέργειά του αυτή του στοίχισε τον θρόνο του Πατριαρχείου, γιατί δεν μπορούσε πια να γυρίσει στην Αλεξάνδρεια. Σε ένα γράμμα του προς τον επίσκοπο Λέρνης (Λέρου), που το έστειλε με τους: Δημήτρη Αλεξάκη, Κωνσταντίνον Ιπποκρατίδην και Νικόλαον Μουζάκην, αφού συνιστά στον επίσκοπο να ακούσει τα όσα θα του πούνε αυτοί προφορικά, τονίζει: «Πρέπει να φανούμε πρόθυμοι ζηλωταί του κοινού καλού, μιμηταί των λοιπών ομογενών, να καταλάβουμε ότι πλέον απαρηγόρητος είναι η δουλεία, ότι δεν πρέπει να μείνωμεν αιώνιοι σκλάβοι του αγρίου τυράννου και ότι αναγκαιότατος είναι ο ζήλος της ελευθερίας». Τέλος δε τονίζει: «Πολεμήσατε γενναίως περί πίστεως, πατρίδος και οικογενειών, τους άθεους τυράννους, αντάξιοι Έλληνες των παλαιών Ελλήνων».
– Στην Λέρο το κίνημα οργανώθηκε καλά, διώξανε τους Τούρκους και μ’ επικεφαλής τους αδελφούς Χατζημανώλη, τον Κρασούζη και τον Τουρκομάνωλο, οργανώσανε την «πολιτεία» τους.
– ΟΛΑ ΤΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ, με μια φωνή, με μια καρδιά, με μια πυγμή, βροντοφώναξαν: «εχθρός μη μείνει στα νησιά, μηδέ στον κόσμο όλο!»
Χτυπούσαν τον εχθρό παντού, νικούσαν παντού και ελευθέρωναν τα ελληνικά Δωδεκάνησα!
– Οι Καστελλοριζιοί, από την πρώτη στιγμή ξεσηκωθήκανε και παρά το γεγονός ότι ήταν ενδεχόμενο να δεχθούνε αντίποινα από τους πολύ κοντά Τούρκους, εξοπλίσανε όπως – όπως μερικά πλοία τους, ανοιχτήκανε στη θάλασσα και αιχμαλωτίσανε αρκετά μικρά εμπορικά εχθρικά πλοία.
– Οι Χαλκήτες, κι αυτοί πολύ κοντά στη Ρόδο και εκτεθειμένοι στην εκδίκηση του πασά, δεν διστάσανε ωστόσο να τροφοδοτούνε τα Κασιώτικα πολεμικά κάθε τόσο και να συμμερίζονται σαν ναύτες τις περιπέτειες του αγώνα.
– Αν οι Δωδεκανήσιοι δεν είχαν επαναστατήσει στα 1821, ίσως σήμερα να ήμασταν ακόμη σκλάβοι.
Δεν φοβήθηκαν ούτε τον Σουλτάνο, ούτε τα πολλά καράβια των εχθρών. Οι Έλληνες ήταν λίγοι, αλλά ήταν αποφασισμένοι να πεθάνουν για την Ελλάδα, για τη Λευτεριά, για τα νησιά, για τις οικογένειές τους.
– Η Κάσος ξεσηκώθηκε από την πρώτη στιγμή. Άρχισε επιδρομές εναντίον των Οθωμανών της Ρόδου, της Κρήτης, της Κύπρου και των βορειο-αφρικανικών παραλίων με τα πλοία της. Κι όσο κι αν οι Γαλλικές Αναφορές χαρακτηρίζουνε τους Κασίους «πειρατές», ωστόσο αυτοί, απ’ την δική τους πλευρά, κάνανε φθορά στον εχθρό, εμποδίζανε τις μεταφορές, ενοχλούσανε τους στόλους του κατακτητή και υποκινούσανε τον ξεσηκωμό παντού.
– Στο Άργος, στην Δ’. Εθνοσυνέλευση, υπάρχουνε αντιπρόσωποι Καρπάθιοι, οι Χατζηηλίας Οικονόμου και Γεώργιος Ψαρουδάκης, που αναφέρουνε ότι: «όλα τα χωριά έχουν ξεσηκωθεί!» Υπάρχει έγγραφο του Σουκιούρ μπέη, προς τους προεστούς της Καρπάθου. Και σ’ αυτό, αφού αναφέρει τους τίτλους του: «εκλαμπρότατος, πολυχρονεμένος αυθέντης, Μεμέτ Σουκιούρ μπέης, μουτασαρίφης του Σαζακίου της Ρόδου, μουταβέλαγας του βασιλικού ημαρετίου, χαρατζή αγάς και ναζήρ αγάς της κραταιάς βασιλείας», καλεί τον δεσπότη και όλους τους άλλους να «σεβασθούνε το ένδοξο και φοβερό πουγιουρντί του και να προσκυνήσουνε…»
– Οι Νισύριοι, ξεσηκωμένοι, ζητήσανε και τοποθετήθηκε έπαρχος στο όμορφο νησί τους, σταλμένος από το Ναύπλιο, μαζί με 60 στρατιώτες.
Την 11η Ιουλίου 1821, έγινε η μεγάλη σφαγή της Κω. Δώδεκα χιλιάδες ήτανε οι Τούρκοι του νησιού. Και έξι χιλιάδες οι χριστιανοί. Οι Τούρκοι όμως έφεραν και 600 άτακτους οπλοφόρους. Και αυτοί άρχισαν με αταξίες, αρπαγές, φόνους και βιασμούς. Μέχρι που την 11η Ιουλίου, έσφαξαν 98 Κώους. Κατά μία άλλη εκδοχή, επειδή οι Κώοι βοήθησαν τον ελληνικό στόλο του Τομπάζη το 1824, οι Τούρκοι του Ιμπραήμ καταφύγανε στην Κω, όπου σε αντίποινα, κρεμάσανε 100 Κώους και τον Δεσπότη Ζαχαρία στον Πλάτανο του Ιπποκράτους και σε ένα μεγάλο πρινάρι (η τοποθεσία λέγεται μέχρι σήμερα, «κακό πρινάρι»).
– Ο Εμμανουήλ Καστρίσιος, Ρόδιος, από κοινού με τον Αθανάσιο Καζούλη, οργάνωσαν στη Ρόδο εράνους για να βοηθηθεί η Επανάσταση και πετύχανε να αναπτυχθεί παθητική αντίσταση όλου του λαού. Ο Καστρίσιος διέφυγε, έφθασε στο Ναύπλιο και κατατάχθηκε στην «Φάλαγγα των Φιλελλήνων».
– Οι Αστυπαλίτες, στις 4 Μαΐου 1823 καταργήσανε τη σουλτανική κυριαρχία. Και πολλοί νέοι, έλαβαν μέρος στην Ναυμαχία του Γέροντα.
– ΕΜΕΙΣ οι σημερινοί Δωδεκανήσιοι, οφείλουμε ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ στους ήρωες πατέρες μας του 1821. Τα Νησιά είναι ελληνικά εδώ και 10.000 χρόνια.
Ο Λαός ελληνικός και πολιτισμένος. Όπου κι αν σκάψεις στα Νησιά και στα χωριά μας, θα βρεις αγάλματα, βωμούς, αγγεία, επιγράμματα, οστά: όλα από την αρχαία ΕΛΛΑΔΑ μας…