Συνέντευξη στην
Νεκταρία Μπίλλη
Εάν ένας υποψήφιος έχει εξαιρετικά χαμηλή επίδοση, δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις σπουδές με αποτέλεσμα είτε τη δική του αποτυχία, είτε την έκπτωση των ακαδημαϊκών κριτηρίων. Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η ακαδημαϊκή κατάρτιση έχει απαιτήσεις, οι οποίες πρέπει να τηρούνται, προκειμένου να μην απαξιωθούν τα πτυχία, λέει στη συνέντευξή της στη «δ» η πρώην υπουργός κ. Μαριέττα Γιαννάκου.
• Κυρία Γιαννάκου με τον εκπαιδευτικό νόμο που ψηφίστηκε προσφάτως η κυβέρνηση έρχεται να εξαλείψει ή να βελτιώσει κάποιες διαχρονικές παθογένειες που υφίσταται ο χώρος της παιδείας. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από το θέμα με τη βάση εισαγωγής του 10 που αρχικώς έθετε ο δικός σας νόμος και που είναι ιδιαίτερα επίκαιρο σήμερα.
Κατά τη δική μου θητεία αντιμετώπισα άμεσα την προφανή στρέβλωση της αθρόας αύξησης των θέσεων φοίτησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Δηλαδή, την πολύ χαμηλή βάση εισαγωγής σε ορισμένα τμήματα είτε λόγω χαμηλής ζήτησης αυτών, είτε λόγω πολύ χαμηλής επίδοσης των υποψηφίων. Έκρινα τότε σκόπιμο σε συνεργασία με τις ακαδημαϊκές αρχές να θέσουμε μία ελάχιστη βάση εισαγωγής, γιατί αυτό συμβάλλει στην ποιότητα των ακαδημαϊκών σπουδών. Ας μην έχουμε αυταπάτες. Εάν ένας υποψήφιος έχει εξαιρετικά χαμηλή επίδοση, δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις σπουδές με αποτέλεσμα είτε τη δική του αποτυχία, είτε την έκπτωση των ακαδημαϊκών κριτηρίων. Η πρόσφατη νέα ρύθμιση βρίσκεται στην ίδια κατεύθυνση και χρησιμοποιεί ορισμένα πιο εξειδικευμένα κριτήρια. Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η ακαδημαϊκή κατάρτιση έχει απαιτήσεις, οι οποίες πρέπει να τηρούνται, προκειμένου να μην απαξιωθούν τα πτυχία.
• Πως εκλαμβάνετε τη στάση των πρυτάνεων σχετικά με την ελάχιστη βάση εισαγωγής στα ΑΕΙ οι οποίοι εκφράζουν την επιφύλαξΉ τους ότι αφενός θα μειωθούν οι εισακτέοι με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελληνική περιφέρεια και αφετέρου θα συμβάλει στη μείωση της χρηματοδότησης των ΑΕΙ;
Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η ακαδημαϊκή κατάρτιση έχει απαιτήσεις, οι οποίες πρέπει να τηρούνται, προκειμένου να μην απαξιωθούν τα πτυχία. Υπάρχουν στην περιφέρεια εξαιρετικά τμήματα, τα οποία είναι περιζήτητα. Ωστόσο, η απερίγραπτη πολιτική της εξομοίωσης τμημάτων των πρώην ΤΕΙ με τεχνολογικό χαρακτήρα και έμφαση στις εφαρμοσμένες γνώσεις δημιουργεί εκ των πραγμάτων μία ανώτατη εκπαίδευση δύο ταχυτήτων. Το πρόβλημα αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί. Από την άλλη πλευρά, θα αντιτείνω ότι τμήματα με χαμηλή βάση αποτελούν προθάλαμους για την εισαγωγή σε ισότιμα τμήματα υψηλής ζήτησης σε κεντρικά ιδρύματα μέσω των μετεγγραφών. Η κατάσταση αυτή αναιρεί την αξιοκρατία των Πανελληνίων εξετάσεων εις βάρος όσων δεν διαθέτουν τα κριτήρια των μετεγγραφών. Τα ίδια τα ιδρύματα οφείλουν να εκπονήσουν στρατηγικές ουσιαστικής αναβάθμισης των τμημάτων, προκειμένου να προσελκύσουν φοιτητές και να κατοχυρώσουν την θεμιτή χρηματοδότηση από την Πολιτεία.
• Το μέτρο που αναφέρεται στη σύσταση Σώματος Πανεπιστημιακής Αστυνομίας έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε μερίδα της ακαδημαϊκής κοινότητας αλλά και σε τμήμα του πολιτικού κόσμου. Ποια είναι η δική σας θέση;
Κανένα μέτρο δεν θα ευδοκιμήσει εάν στην ακαδημαϊκή κοινότητα δεν επικρατήσει ένα πνεύμα μετριοπάθειας. Τα πανεπιστήμια θεραπεύουν την γνώση, και δεν είναι ο χώρος για να κυριαρχήσουν οι απόψεις της μίας ή της άλλης πλευράς, ούτε βεβαίως να επικρατεί ένα κλίμα εκφοβισμού. Είμαι απόλυτα πεπεισμένη ότι η ακαδημαϊκή ζωή και ελευθερία επιτρέπει την προσέγγιση ιδεών ακόμη και ριζοσπαστικού χαρακτήρα, στο μέτρο όμως που είναι συναφείς προς την πρόοδο της επιστήμης και όχι οποιεσδήποτε κομματικές και ιδεολογικές σκοπιμότητες. Από την άλλη πλευρά, εάν η περιφρούρηση της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της προστασίας διδασκόντων, διδασκομένων και διοικούντων απαιτεί αυξημένα μέτρα, νομίζω ότι η πλειονότητα των πολιτών δίνει καταφατική απάντηση.
• Εκτιμάτε ότι θα ευδοκιμήσει το μέτρο αυτό; Και σας ερωτώ διότι στέλεχος, εκ των βασικών, της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης δήλωσε χαρακτηριστικά ότι αν το μέτρο αυτό δεν αποσυρθεί, τα γεγονότα της Νέας Σμύρνης, που βιώσαμε προσφάτως, θα είναι πλέον καθημερινό φαινόμενο με την έναρξη της νέας ακαδημαϊκής περιόδου.
Θέλω να είμαι ξεκάθαρη στο θέμα αυτό. Η ελληνική κοινωνία απορρίπτει με αυστηρότητα κάθε μορφή χουλιγκανισμού, γιατί περί αυτού πρόκειται όταν βλέπεις το φονικό μένος οργανωμένων ομάδων κρούσης με απάνθρωπες διαθέσεις. Δεν υπάρχει καμία διάθεση ανοχής και συμβιβασμού με τέτοιες ομάδες και συμπεριφορές. Βεβαίως, μπορούμε πάντοτε να συζητούμε και να ελέγχουμε τυχόν κατάχρηση εξουσίας και παραβιάσεις δικαιωμάτων από την πλευρά των σωμάτων ασφαλείας όταν αυτές συμβαίνουν. Γνωρίζουμε όλοι ότι τίποτα δεν μένει κρυφό στις μέρες μας.
• Το θέμα για την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και από τον Σεπτέμβριο των εκπαιδευτικών, έχει ανοίξει για τα καλά και αναμένεται λίαν συντόμως να έρθει και στη Βουλή. Ωστόσο οι συνδικαλιστικές οργανώσεις καλούν τους εκπαιδευτικούς σε αποχή. Ποια είναι η δική σας θέση;
Το θέμα αυτό μας ταλαιπωρεί τουλάχιστον μία εικοσαετία. Το αντιμετώπισα όταν εισήγαγα για πρώτη φορά την αξιολόγηση στην ανώτατη εκπαίδευση. Πρέπει να σας πω ότι η ακαδημαϊκή κοινότητα συνεργάζεται αρμονικά. Η αξιολόγηση γίνεται με διεθνώς αποδεκτά κριτήρια από μία ανεξάρτητη αρχή. Δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, αλλά αναδεικνύει αρετές και εντοπίζει αδυναμίες.
• Τι κατά τη γνώμη σας πρέπει να γίνει με τους εκπαιδευτικούς που θα τύχουν αρνητικής αξιολόγησης, αλλά και ποια πρέπει να είναι η αντιμετώπιση εκείνων που δεν θα συμμορφωθούν με την αξιολόγηση;
Συχνά αισθάνομαι ότι κάποιες πλευρές θεωρούν ότι τα σχολεία υπάρχουν για τους εκπαιδευτικούς. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι τα σχολεία υπηρετούν την ανάπτυξη γνώσεων και θέτουν στο επίκεντρο τους μαθητές. Γνωρίζω ότι οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί κάνουν σημαντικό έργο, το οποίο πρέπει να αναδειχθεί. Ωστόσο, η εκπαίδευση μεταβάλλεται με ραγδαίους ρυθμούς διεθνώς. Προκύπτουν νέες διδακτικές μέθοδοι και επέκταση των γνώσεων, ενώ η ίδια η οργάνωση και λειτουργία των σχολικών μονάδων διαρκώς βελτιώνεται. Κανείς δεν μπορεί να αντιστρέψει τις εξελίξεις, ούτε να φοβηθεί τις βελτιώσεις σε επίπεδο ατομικό και σχολικής μονάδας. Δίχως κομματικούς υποβολείς και σκοπιμότητες πρέπει να προχωρήσουμε στην αξιολόγηση, και αυτό πρέπει να συμβεί σε κάθε επίπεδο της δημόσιας διοίκησης.
• Κλείνοντας θα έρθω και στα θέματα της υγείας, έναν επίσης νευραλγικό τομέα που υπηρετήσατε με την ιδιότητα της υπουργού. Η πανδημία που μαστίζει τον πλανήτη και έχει κλονίσει δυνατά συστήματα υγείας έπληξε και τη χώρα μας. Φαίνεται ότι αντέχουμε. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ελληνικό κράτος και η κοινωνία επέδειξαν εξαιρετικά καλά αντανακλαστικά στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Όποια συγκριτικά στοιχεία και αν χρησιμοποιήσουμε, η Ελλάδα κατατάσσεται στις χώρες οι οποίες παρείχαν την καλύτερη δυνατή προστασία της δημόσιας υγείας. Βεβαίως, οι πανδημίες αντιμετωπίζονται με τα θεραπευτικά μέτρα ή τον εμβολιασμό του πληθυσμού. Κατά συνέπεια, πρέπει να προχωρήσουμε δυναμικά με τα όπλα που μας παρέχει η ιατρική επιστήμη και τους επόμενους μήνες να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός της πλειονότητας του πληθυσμού. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι στην Ελλάδα δεν σημειώθηκαν τα φαινόμενα αντιδράσεων εκ μέρους των αρνητών, όπως συνέβη ακόμη και σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ολλανδία. Υφίσταται κόπωση στον πληθυσμό και έλλειψη υπομονής, αλλά αυτή εκφράζεται με ήπιο τρόπο. Νομίζω ότι την επόμενη ημέρα όλοι θα είμαστε υπερήφανοι για την υπομονή, την συστηματικότητα και τα διδάγματα τα οποία αντλήσαμε για την λειτουργία του κράτους σε καταστάσεις κρίσεων.
