Ο Βουλευτής Δωδεκανήσου και Κοσμήτορας της Βουλής Βασίλειος Νικόλαος Α. Υψηλάντης με ερώτηση του προς την Υπουργό Παιδείας φέρνει το αίτημα της Α ΕΛΜΕ Δωδεκανήσου για την επαναφορά μαθημάτων που καταργήθηκαν ή που μειώθηκαν οι ώρες τους, όπως της ερευνητικής εργασίας, της πολιτικής παιδείας, των οικονομικών, της κοινωνιολογίας, της γεωλογίας και της διαχείρισης των φυσικών πόρων και των καλλιτεχνικών μαθημάτων. Το πλήρες κείμενο της ερώτησης είναι το ακόλουθο:
Προς την Αξιότιμη Υπουργό́ Παιδείας και Θρησκευμάτων
Θέμα: «Επαναφορά μαθημάτων στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση».
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Η Α’ ΕΛΜΕ Δωδεκανήσου με την από 17.03.2021 επιστολή της ζητά «…την επαναφορά των μαθημάτων τα οποία καταργήθηκαν με το ΦΕΚ Τεύχος B΄ 2338/15.06.2020/Αριθμ.74181/Δ2 από το αναλυτικό πρόγραμμα του Λυκείου.
Συγκεκριμένα:
Α. Επαναφορά του μαθήματος Project (ερευνητική εργασία). Στη σύγχρονη εποχή λόγω των μεγάλων και πολύπλευρων επικοινωνιακών δυνατοτήτων είναι αναγκαίος ένας νέος τρόπος έρευνας, λύσης προβλημάτων και παραγωγής έρευνας που εξαρτάται κυρίως από τη σύνθεση και την ποιότητα μιας ομάδας και όχι από την αυθεντία ενός ατόμου. Το μάθημα έδινε μία άλλη διάσταση στα παιδιά, ενώ στα σχολεία της περιοχή μας μαθητές δημιούργησαν εξαιρετικά έργα, όπως μάσκες με εκτυπωτές 3D και συστήματα πληροφορικής (QR κ.ο.κ.). Αντί, λοιπόν, όλα αυτά να συγκεντρώνονται και να διαχέεται η συγκεκριμένη γνώση στα υπόλοιπα παιδιά το μάθημα καταργήθηκε.
Β. Τα μαθήματα της «Πολιτικής Παιδείας» (που έγινε μείωση από 3 σε 2 διδακτικές ώρες τη βδομάδα), των «Βασικών Αρχών Κοινωνικών Επιστημών» (που καταργήθηκε) και το μάθημα «Σύγχρονος κόσμος: Πολίτης και Δημοκρατία», εισήγαγαν τους μαθητές σε βασικές έννοιες και αρχές παρέχοντας γνώσεις που συνέβαλαν καθοριστικά στην άμβλυνση του πολιτικού, κοινωνικού και οικονομικού αναλφαβητισμού. Δεν λήφθηκε υπόψη ότι πρέπει οι μαθητές του Γενικού Λυκείου, πριν επιλέξουν τον
προσανατολισμό σπουδών που επιθυμούν για την πρόσβασή τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, να έχουν έρθει σε επαφή και με βασικές γνώσεις κοινωνιολογίας, πολιτικών και οικονομικών επιστημών, την οργάνωση της πολιτείας(τη κοινωνικοποίηση, η βιομηχανική κοινωνία, η φορολογία, η λειτουργία των τραπεζών, το χρηματιστήριο και η ικανότητα του επιχειρείν), ώστε να γνωρίζουν ποια είναι η επιστήμη που θέλουν να σπουδάσουν. Ζητούμε την ενίσχυση των νομικών, πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών επιστημών στο Γενικό Λύκειο με:
i. την εισαγωγή προσανατολισμού Κοινωνικών Επιστημών στην Β΄ Λυκείου (παράλληλα με τους δύο υπάρχοντες προσανατολισμούς σπουδών, όπως είναι και στο εξωτερικό)
ii. την επαναφορά του μαθήματος «Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών» (δίωρο) στη Β’ Λυκείου σε νέα κατεύθυνση Κοινωνικών επιστημών,
iii. την εισαγωγή του μαθήματος «Αρχές Οικονομίας» για το οποίο υπάρχει ήδη διαθέσιμο σύγγραμμα, ως μάθημα κατεύθυνσης,
Γ. Να αποκατασταθούν τα μαθήματα κοινωνικών επιστήμων στο Λύκειο:
1. «ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ» της Α’ Λυκείου να ξαναγίνει τρίωρη (γενικής παιδείας),
2. «σύγχρονος κόσμος: ΠΟΛΙΤΗΣ και ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» (πρώην Στοιχεία Δημοκρατικού Πολιτεύματος) να επανεισαχθεί ως δίωρο γενικής παιδείας στη Β’ Λυκείου, όπως ήταν πριν καταργηθεί. Η τάξη αυτή συνδέεται με το δικαίωμα ψήφου που λαμβάνουν οι μαθητές (17 ετών) και προετοιμάζει την Βουλή των Εφήβων.
3. «Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών» σε νέα κατεύθυνση Κοινωνικών επιστημών στη Β Λυκείου,
4. Η «Κοινωνιολογία» να επανέλθει ως δίωρο μάθημα γενικής παιδείας στη Γ Λυκείου, διότι είναι εξαιρετικά επιβοηθητική για τις Πανελλήνιες, αφού προσεγγίζει πολλά θέματα της γλώσσας- έκθεσης.
Τα μαθήματα αυτά προωθούν την ανάπτυξη κριτικής σκέψης, γνώσης και αντίληψης των μαθητών και συμβάλλουν στη δημιουργία ευαισθητοποιημένων νέων Πολιτών με υπευθυνότητα και δημοκρατική πολιτική και κοινωνική συνείδηση.
Να επανέλθει η «Κοινωνιολογία» στη Γ΄ Λυκείου, ως μάθημα κατεύθυνσης των ανθρωπιστικών σπουδών, η οποία καταργείται εντελώς και από μάθημα γενικής παιδείας και έχει αντικατασταθεί από τα «Λατινικά» στις ανθρωπιστικές σπουδές. Στην περίπτωση που δεν πραγματοποιηθεί το προηγούμενο προτείνουμε για την εισαγωγή στη νομική, κοινωνικές -πολιτικές σχολές, ΜΜΕ, αστυνομικές και στρατιωτικές σχολές, το παλαιότερα πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα «Εισαγωγή στο Δίκαιο και στους Πολιτικούς Θεσμούς»(υπάρχει ήδη διαθέσιμο σχολικό εγχειρίδιο). Θα μπορούσε να γίνει επιλογή των μαθητών μεταξύ Λατινικών και Κοινωνιολογίας(ή «Εισαγωγή στο Δίκαιο και στους πολιτικούς θεσμούς») ως μάθημα κατεύθυνσης ανάλογα με τις σχολές επιλογής. Όλες οι σχολές κοινωνικών επιστημών διδάσκουν Κοινωνιολογία και ο εξοβελισμός των κοινωνικών επιστημών από το Λύκειο στερεί από τους μαθητές την καλλιέργεια της κριτικής τους σκέψης, την απαραίτητη γνώση γύρω από τους θεσμούς, την κοινωνική πραγματικότητα, θέματα σχετικά με το πολίτευμα, και γενικά το απαραίτητο συμβολικό πλαίσιο για την αναγνώριση τους μέσα στον κόσμο μας.
Δ. Επαναφορά της διδασκαλίας του μαθήματος της Α΄ Λυκείου, «Γεωλογία και διαχείριση φυσικών πόρων», που καταργήθηκε αφού η χώρα μας είναι 1η σε σεισμική δραστηριότητα στην Ευρώπη και έκτη στον κόσμο, με πέντε (05) ενεργά ηφαίστεια, με είκοσι (20) επισκέψιμα μεγάλα καρστικά σπήλαια, ογδόντα (80) επίσημα αναγνωρισμένες ιαματικές κ.ο.κ. Επίσης μέσω της γεωλογίας, οι σημερινοί μαθητές και αυριανοί πολίτες μπορούν να ενημερωθούν για τους γεωλογικούς κινδύνους – φυσικές καταστροφές (σεισμοί, κατολισθήσεις, πλημμύρες, ξηρασία) και τα μέτρα πρόληψης – προστασίας για την ασφάλεια και ευημερία του ανθρώπου.
Ε. Επαναφορά των καλλιτεχνικών μαθημάτων, καθώς η τέχνη αποτελεί δομικό στοιχείο κάθε Πολιτισμού. Η παρουσία της τέχνης στο εκπαιδευτικό σύστημα είναι ο καλύτερος τρόπος για τη δημιουργία των συνθηκών για ένα καλύτερο και ομορφότερο κόσμο ελευθερίας, απαλλαγμένο από διαχωρισμούς και διακρίσεις.»
Ειδικότερα πρέπει να τονίσουμε ότι τα μαθήματα της «Πολιτικής Παιδείας» (που έγινε μείωση από 3 σε 2 διδακτικές ώρες τη βδομάδα) και των «Βασικών Αρχών Κοινωνικών Επιστημών» (που καταργήθηκε), εισήγαγαν τους μαθητές σε βασικές έννοιες και αρχές που διατύπωσαν σπουδαίοι οικονομολόγοι όπως ο Άνταμ Σμίθ και ο Τζον Μ. Κέυνς οι οποίες δημιούργησαν ολόκληρες σχολές οικονομικής σκέψης.
Κάθε σύγχρονος πολίτης είναι άτομο που συμμετέχει διαρκώς στην οικονομία και η γνώση βασικών οικονομικών εννοιών, που δεν διδάσκονται πλέον στο γενικό λύκειο, μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην άμβλυνση του οικονομικού αναλφαβητισμού. Οι μαθητές του γενικού λυκείου πριν επιλέξουν τον προσανατολισμό σπουδών που επιθυμούν για την πρόσβασή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, πρέπει να έχουν έρθει σε επαφή και με βασικές γνώσεις οικονομικής επιστήμης, όπως η φορολογία, η λειτουργία των τραπεζών, το χρηματιστήριο και η ικανότητα του επιχειρείν ώστε να γνωρίζουν ποιά είναι η επιστήμη που θέλουν να σπουδάσουν. Αυτό πλέον δε συμβαίνει αφού έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με την οικονομική σκέψη στην τρίτη λυκείου όπου έχουν επιλέξει έναν προσανατολισμό σπουδών (οικονομίας και πληροφορικής), με αντικείμενο που δεν γνωρίζουν καθόλου εν αντιθέσει με τα υπόλοιπα μαθήματα με τα οποία έχουν ήδη έρθει σε επαφή στις προηγούμενες τάξεις.
Κατόπιν όλων των ανωτέρω ερωτάται η κ. Υπουργός Παιδείας,
Α.) Αν υπάρχει πρόθεση επανεξέτασης των αιτημάτων – προτάσεων της Α’ ΕΛΜΕ Δωδεκανήσου
Β.) Αν ειδικότερα υπάρχει πρόθεση ενίσχυσης της οικονομικής εκπαίδευσης στο γενικό λύκειο
α.) τροποποιώντας το ωρολόγιο πρόγραμμα με την εισαγωγή του μαθήματος «Αρχές Οικονομίας» για το οποίο υπάρχει ήδη διαθέσιμο σύγγραμμα, ως μάθημα Γενικής Παιδείας στην Β΄ λυκείου και
β.) εισάγοντας προσανατολισμό σπουδών οικονομίας και πληροφορικής στην Β΄ λυκείου (παράλληλα με τους δύο υπάρχοντες προσανατολισμούς σπουδών), με την επαναφορά του μαθήματος «Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών» στο ωρολόγιο πρόγραμμα;
