Πριν ακόμη την έναρξη της φετινής σεζόν οι επιχειρηματίες του τουρισμού γνώριζαν πολύ καλά πως θα είναι ακόμα μία χρονιά έντονου ανταγωνισμού, μεγάλης προσφοράς ταξιδιωτικών πακέτων και κλινών, αλλά και με μικρότερη ζήτηση, σε σύγκριση με τις προ-COVID χρονιές. Ο πρώτος μήνας της τουριστικής περιόδου για την Ελλάδα επιβεβαίωσε αυτό που έβλεπαν φορείς του χώρου, καθώς όλοι οι μεγάλοι προορισμοί της Μεσογείου έχουν μπει στην κούρσα της διεκδίκησης μεριδίων, σε έναν αγώνα δρόμου για την κάλυψη όσο είναι δυνατόν των περσινών τεράστιων απωλειών για όλη την τουριστική βιομηχανία.
Σε μια προσπάθεια ξεπεράσουν το χαμένο πρώτο εξάμηνο του έτους, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Κροατία, οι πιο μεγάλοι ανταγωνιστές δηλαδή της Ελλάδας, επιχειρούν την επιστροφή τους. Για τον έτερο ανταγωνιστή της Μεσογείου, την Τουρκία, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Όλα αυτά την ώρα που η αγορά της Μεγάλης Βρετανίας, για τις περισσότερες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της δικής μας, παραμένει ακόμη κλειστή, αφού ισχύει υποχρεωτική καραντίνα κατά την επιστροφή των Βρετανών επισκεπτών, ενώ και η ταξιδιωτική κίνηση από τη Ρωσία εκτιμάται πως θα είναι κατά πολύ μικρότερη.
Πώς κινούνται οι ανταγωνιστές
Οι Ισπανοί προσδοκούν να καταφέρουν να επανακτήσουν το 70% της τουριστικής κίνησης του 2019, έναντι 30% πέρσι. Στη χώρα επιτρέπεται η είσοδος όλων των εμβολιασμένων ατόμων, όποια και αν είναι η χώρα προέλευσής τους. Οι μη εμβολιασμένοι ταξιδιώτες οι προερχόμενοι από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα παρουσιάζουν αρνητικό τεστ PCR ή αντιγόνου τουλάχιστον 72 ωρών πριν από την είσοδό τους και θα συμπληρώνουν ερωτηματολόγιο.
Η Ιταλία, στον αντίποδα, αναμένει μια καλύτερη τουριστική σεζόν σε σύγκριση με πέρσι, με αυξημένη κίνηση κατά περίπου 20%. Οι ταξιδιώτες από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ πρέπει να έχουν αρνητικό μοριακό τεστ ή τεστ αντιγόνων 48 ωρών πριν από την άφιξή τους.
Μεγάλο πλήγμα έχει δεχτεί η Πορτογαλία, με μπαράζ ακυρώσεων και ανατροπές στα πακέτα, μετά την απόφαση της Μεγάλης Βρετανίας να την εντάξει στην πορτοκαλί λίστα, από την πράσινη που ήταν μέχρι πρότινος. Όλοι οι τουρίστες οφείλουν να έχουν αρνητικό τεστ PCR τουλάχιστον 72 ωρών.
Μεγάλη χαμένη των δύο τελευταίων σεζόν η Τουρκία. Ο τουρισμός της χώρας σημείωσε πτώση κατά 65% το 2020 συγκριτικά με το 2019 και υπάρχει φόβος για διευρυμένες ζημιές και φέτος. Η χώρα φαίνεται να χάνει τη ρωσική αγορά, που ήταν από τους σημαντικότερους τροφοδότες σε τουριστικές εισπράξεις. Η επέκταση της απαγόρευσης πτήσεων από τη Ρωσία στην Τουρκία έως τις 21 Ιουνίου θα μπορούσε να προκαλέσει στην Άγκυρα ζημιά 274 εκατ. ευρώ μόνο τον Ιούνιο, σύμφωνα με τη Ρωσική Ένωση Τουριστικών Επιχειρήσεων (ATOR), ενώ οι τουρκικοί τουριστικοί πράκτορες δηλώνουν ότι η ζημιά θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 500 εκατ. δολάρια.
Τη χρονιά που πέρασε οι απώλειες για όλες τις τουριστικές χώρες της Μεσογείου ήταν ανυπολόγιστες. Τον μεγαλύτερο αριθμό τουριστών υποδέχτηκε, μεταξύ των επιλεγμένων χωρών, η Ισπανία (15,7 εκατ. ταξιδιώτες), ο οποίος, ωστόσο, ήταν μειωμένος σε σύγκριση με το πρώτο οκτάμηνο του 2019 κατά 73%. Ανάλογη ετήσια μείωση κατέγραψαν οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στην Τουρκία την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου (-74%) και στη Μάλτα (-71%), ενώ στην Κροατία ήταν ελαφρώς ηπιότερη (59%). Ομοίως, 59% σε ετήσια βάση ήταν οι απώλειες σε ταξιδιωτικές αφίξεις που σημειώθηκαν στην Ιταλία κατά το πρώτο επτάμηνο του 2020. Στη χώρα μας, αλλά και στην Κύπρο, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση το πρώτο οκτάμηνο του έτους, σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2019, συρρικνώθηκε περισσότερο από τις παραπάνω χώρες, κατά 78% και 84,5%, αντίστοιχα.
Μικρό καλάθι τον Ιούνιο
Οι αφίξεις κατά τη διάρκεια του μήνα, όπως δείχνουν και τα στοιχεία από τον προγραμματισμό των διεθνών αεροπορικών θέσεων, είναι περισσότερες εβδομάδα με την εβδομάδα, όμως και πάλι η κίνηση από το εξωτερικό είναι μικρότερη από την επιθυμητή. Η υψηλότερη κίνηση αναμένεται από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ολλανδία, την Κύπρο, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, ενώ τα αεροδρόμια στα οποία αναμένονται οι περισσότεροι επισκέπτες είναι η Αθήνα, το Ηράκλειο, η Ρόδος, η Θεσσαλονίκη, η Κέρκυρα, η Κως, η Σαντορίνη, τα Χανιά, η Μύκονος και η Ζάκυνθος.
Και στα ξενοδοχεία, η πλειονότητα των οποίων είναι ακόμη κλειστή, οι πληρότητες από πελάτες του εξωτερικού παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, μεσοσταθμικά κοντά στο 20%. Ξενοδόχοι λένε πως το κλίμα της ζήτησης είναι ακόμη ρευστό, περιμένουν όμως βελτίωση όσο προχωρά η εμβολιαστική διαδικασία και γίνεται πιο ξεκάθαρο το τοπίο όσον αφορά τους περιορισμούς εξαιτίας της πανδημίας. Οι κρατήσεις πάντως, σε κάθε περίπτωση, θα είναι last minute, μια τάση που, όπως δείχνουν οι εκτιμήσεις, θα διατηρηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Πάντως, από τον Ιούλιο και μετά υπάρχει η προσδοκία πως θα αυξηθεί η τουριστική κίνηση.
Τα τελευταία μηνύματα
Σημαντικά βήματα για την ενίσχυση των τουριστικών ροών από τη Σουηδία προς την Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν κατά τις συνομιλίες που είχε αυτή την εβδομάδα στη Στοκχόλμη ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης. Σχετικά με τις τάσεις, όπως διαμορφώνονται στη Σουηδία αλλά και στη Σκανδιναβία γενικότερα, η κύρια ανοδική τάση στη ζήτηση για ταξίδια προς την Ελλάδα προβλέπεται να εκδηλωθεί προς το τέλος Ιουνίου, ιδιαίτερα για τη Σουηδία και τη Δανία. Εκτιμάται, επίσης, ότι το ενδιαφέρον των τουριστών για τη χώρα μας θα παραμείνει έντονο και στη συνέχεια της σεζόν, ακόμα και έως το τέλος Οκτωβρίου – μέσα Νοεμβρίου.
