Δε μας αρμόζει ο σχεδιασμός του ποδαριού για τόσο σοβαρά θέματα
Του Νικολάου Ιακ. Γερονικόλα
Είναι πραγματικά επιζήμιο, να βρισκόμαστε στη μέση της πιο σοβαρής κρίσης που ζει ο πλανήτης κι ενώ ως Ροδίτες οφείλαμε να ασχολούμαστε αποκλειστικά με το θέμα της ενίσχυσης του τουριστικού μας προϊόντος, ώστε οι συμπολίτες μας να μη βιώσουν το φάσμα της στέρησης στον επερχόμενο χειμώνα, έχει ξεκινήσει τοπικά ακόμα μία πολιτική διαμάχη με αφορμή την αδειοδότηση από την περιφέρεια, των επιχειρήσεων διαχείρισης Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ).
Πρόκειται για μείζον θέμα, διότι επηρεάζει την καθημερινότητα τοπικών κοινωνιών, που στο κάτω – κάτω δε θέλουν να βιώνουν την ανασφάλεια ότι επιβαρύνεται η υγεία τους, το περιβάλλον του χωριού τους και ότι υποβαθμίζεται η τουριστική δραστηριότητα στην περιοχή τους. Ποιος μπορεί όμως να τους δώσει εγγυήσεις αφού η πολιτική ηγεσία της περιφέρειας δηλώνει αναρμόδια; Ποιος θα τους εξηγήσει αν το ανεπαρκές οδικό δίκτυο πρόσβασης που διέρχεται μέσα ή κοντά από τα χωριά τους, θα είναι το ίδιο που οδηγεί στις επιχειρήσεις διαχείρισης αποβλήτων; Άραγε δεν θα περνούν διαρκώς έξω από τα σπίτια τους φορτηγά γεμάτα μπάζα;
Η αιτία των κοινωνικών συγκρούσεων κατά την χωροθέτηση οχλουσών δραστηριοτήτων, είναι η απουσία Βιομηχανικών Επιχειρηματικών Περιοχών (Β.Ε.ΠΕ) στη Ρόδο. Στη Ρόδο, το μεγαλύτερο νησί της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, δεν υπάρχουν Β.Ε.ΠΕ, ενώ όλες σχεδόν οι άλλες περιφέρειας της Χώρας, διαθέτουν τουλάχιστον μία (δεδομένου ότι ο αρχικός νόμος ισχύει από το 1997).
Η περιφερειακή αρχή πρέπει να καταλάβει ότι πρόκειται για ολέθριο σφάλμα να αποφασίζουμε βεβιασμένα και αποσπασματικά για τόσο σοβαρά θέματα. Σήμερα π.χ. για το πού θα εγκατασταθεί το σύστημα για ΑΕΚΚ, σε ένα μήνα το πού θα χωροθετηθεί η μονάδα ασφαλτομίγματος, σε πέντε μήνες το πού θα εγκατασταθεί ένα νέο εργοστάσιο παραγωγής σκυροδέματος ή κομποστοποίησης υγειονομικών απορριμμάτων.
Σε μια σωστά οργανωμένη κοινωνία τέτοιου είδους θέματα δεν αποτελούν συζήτηση του ποδαριού, διότι έχουν λυθεί μέσα από συγκεκριμένο χωροταξικό σχεδιασμό, που κι αυτός με τη σειρά του, έχει χαραχθεί μέσα από διάλογο μεταξύ όλων των εμπλεκομένων μερών. Η σωστά οργανωμένη κοινωνία έχει προβλέψει τις περιοχές όπου θα γίνει η οικιστική επέκταση, κι έχει γίνει εκ των προτέρων ο σχεδιασμός των χώρων λειτουργίας των δραστηριοτήτων, οι οποίες προκαλούν κάθε είδους όχληση. Μάλιστα, οι χώροι αυτοί έχουν ενιαίες υποδομές υποστήριξης των δραστηριοτήτων αυτών. Διαθέτουν ειδικούς δρόμους, αποχετευτικά δίκτυα, ενισχυμένα δίκτυα υδροδότησης, ενισχυμένα μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας και τόσες άλλες υποδομές.
Η ανάγκη πρόβλεψης, δημιουργίας και λειτουργίας μιας τέτοιας Β.Ε.ΠΕ είναι το πρώτο πράγμα που θα έπρεπε να συζητήσουμε ως τοπικοί αιρετοί εκπρόσωποι της κοινωνίας. Κι όμως, αντί αυτού, στις συζητήσεις των τελευταίων εβδομάδων σχετικά με τη χωροθέτηση της ΑΕΚΚ, για άλλη μια φορά κυριαρχεί ένας αγώνας πρόκλησης εντυπώσεων και τίποτε άλλο. Η Περιφερειακή Αρχή Νοτίου Αιγαίου αρνείται να πάρει σαφή θέση και μεταθέτει την ευθύνη αδειοδότησης σε υπηρεσιακούς παράγοντες, είτε μεταθέτει την ευθύνη στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, στην κείμενη νομοθεσία και στις προηγούμενες περιφερειακές αρχές.
Οι κάτοικοι της περιοχής αντιδρούν διότι ακριβώς λόγω έλλειψης σχεδιασμού και απότομης προσαρμογής στη νομοθεσία, παρουσιάστηκε ως μονόδρομος η ανάγκη διαχείρισης των αδρανών υλικών από τις οικοδομικές εργασίας στον τόπο τους. Νιώθουν την αδικία να τους βαραίνει, αφού επί δεκαετίες ολόκληρες δε νοιάστηκε κανένας πολιτικός παράγοντας για το που κατέληγαν τα μπάζα των χιλιάδων οικοδομών του νησιού. Ένα ερώτημα που καλό θα ήταν να το απαντήσει ο κ Χατζημάρκος. Όχι μόνο για τις ιδιωτικές οικοδομές αλλά και για τα μπάζα από τα δημόσια έργα, όπως πχ αυτά της κατεδάφισης της γέφυρας του Μάκαρη. Που καταλήγουν αυτά τα μπάζα όλα αυτά τα χρόνια;
Δεν νοείται, λοιπόν, να υποβαθμίζονται οι λαϊκές αντιδράσεις με το επιχείρημα ότι όσοι αντιδρούν χειραγωγούνται από πολιτικούς. Το πρόβλημα λοιπόν δεν προέκυψε μέσα σε μια νύχτα, ούτε και μπορεί να λυθεί οριστικά μέσα σε μια νύχτα. Απλά είχε θαφτεί επί δεκαετίες μέχρι που η πίεση της Ευρωπαϊκής και Εθνικής Νομοθεσίας δημιούργησε επιχειρηματικό ενδιαφέρον σε ιδιώτες επενδυτές. Είμαστε όμως ένας τόπος με βαριά τουριστική παρακαταθήκη και οι λύσεις του ποδαριού όχι μόνο δεν μας αρμόζουν, αλλά μας οδηγούν σε αδιέξοδο. Δε μπορεί να συνεχιστεί άλλο η προχειρότητα και οι αποσπασματικές και σημειακές αδειοδοτήσεις.
Ο Περιφερειάρχης, οφείλει να αναλάβει την πρωτοβουλία θεσμοθέτησης Β.Ε.ΠΕ., και όχι να προσπαθεί να καλύψει με τη σκόνη των ΑΕΕΚ, τις ευθύνες, για την ανυπαρξία Β.Ε.ΠΕ. Είναι άλλωστε η ώρα να υπάρξει η ανάλογη αυτοκριτική από την επί 8 χρόνια περιφερειακή αρχή, όχι απλά να μεταθέτει τις ευθύνες στους Δήμους για την απουσία ολοκληρωμένου χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού σε επίπεδο νησιών της περιφέρειας. Άλλωστε, ο κ Χατζημάρκος πριν γίνει περιφερειάρχης συμμετείχε ενεργά επί δεκαετίες ως μέλος της διοικητικής επιτροπής ή πρόεδρος του ΕΒΕΔ και ως αντιπολίτευση στο Δήμο Ρόδου. Του αναλογεί λοιπόν αντίστοιχο μέρος της ευθύνης για τη μη θεσμοθέτηση τους για το Νομό Δωδεκανήσου.
Προφανώς, ο σχεδιασμός μιας ΒΕΠΕ απαιτεί χρόνο και χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης. Όμως, οφείλουμε να θέσουμε προτεραιότητες, πέρα από τις επόμενες εκλογές, και να συνεχίσουμε από όποιο σημείο το άφησαν οι προγενέστεροι δήμαρχοι ή περιφερειάρχες. Ήδη έχουν εκπονηθεί κάποιες επί μέρους Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που αφορούν υπό έγκριση γενικά πολεοδομικά και χωροταξικά σχέδια, τις οποίες μπορούμε να αξιοποιήσουμε για να κερδίσουμε χρόνο.
Θα θυμίσω την προ 25ετίας διαμάχη για το πού θα έπρεπε να ανεγερθεί το, τότε νέο, εργοστάσιο της ΔΕΗ. Ο «Μαύρος Κάβος» της Κατταβιάς ήταν από την αρχή στο τραπέζι
της συζήτησης, όμως έπρεπε να χαθούν χρόνια ολόκληρα μέχρις ότου ληφθεί η απόφαση και ξεκινήσει η κατασκευή. Μπορείτε να φανταστείτε, τι θα συνέβαινε εάν η εκρηκτική τουριστική ανάπτυξη της Νότιας Ρόδου ξεκινούσε μια δεκαετία πιο νωρίς; Θα είχαμε σήμερα εργοστάσιο της ΔΕΗ στην περιοχή; Θα μπορούσαμε να έχουμε ενεργειακή επάρκεια;
Θέλω να υπογραμμίσω ότι μία σωστή απόφαση χωροθέτησης ή ενός γενικού πολεοδομικού σχεδιασμού πρέπει να ληφθεί εγκαίρως, προτού οικοδομηθεί άναρχα όλη η Ρόδος. Γι’ αυτό και οφείλουμε να μην καθυστερήσουμε άλλο και να ξεκινήσουμε τώρα το σχεδιασμό μιας πλήρως οργανωμένης Βιομηχανικής Επιχειρηματικής Περιοχής στο νησί της Ρόδου. Το οφείλουμε στην κοινωνία μας, στην ανάπτυξη μας, στο περιβάλλον και προφανώς στις επόμενες γενεές.
Ο Περιφερειάρχης στο Περιφερειακό Συμβούλιο της προσεχούς Τετάρτης ζητάει να μεταφερθεί η αρμοδιότητα λήψης των σχετικών αποφάσεων από τους υπηρεσιακούς υπαλλήλους, προς τους αιρετούς πολιτικούς της Περιφέρειας. Ωστόσο, τέτοιου είδους αποφάσεις, δεν μπορεί να είναι ορθές (είτε λαμβάνονται από υπηρεσιακούς, είτε από πολιτικούς), αν δεν βασίζονται σε στρατηγικό σχεδιασμό χρήσεων γης, που να έχει γίνει από ειδικούς, να έχει προκύψει μέσα από δημοκρατικό διάλογο, που με τη σειρά του είναι απαλλαγμένος από μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Προσωπικά δεσμεύομαι, ότι εφόσον ο Περιφερειάρχης υιοθετήσει υπεύθυνη στάση, ανάλογη του θεσμού που υπηρετεί, θα τον επικροτήσω και θα τον στηρίξω δημόσια.
