Στην πρώτη του συνέντευξη μετά την εκλογή του, ο νέος πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρόδου, κ. Νικόλαος Κωστάκης, αναφέρεται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η αγορά.
Μιλά για τις προτεραιότητες του ΕΣΡ. Τονίζει ότι η πανδημία του κορωνοϊού ήρθε και επιτάχυνε τις εξελίξεις προκαλώντας τεράστιες αλλαγές και στέλνει μήνυμα αισιοδοξίας, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Επιχειρηματίες και έμποροι είμαστε φύσει αισιόδοξοι, πεισματάρηδες, εξελισσόμαστε και δεν παρατάμε την προσπάθεια, συνεχίζουμε την προσαρμογή προσηλωμένοι στον στόχο που είναι η ανάπτυξη. Το εμπόριο υπάρχει και συνυπάρχει με το ανθρώπινο γένος εδώ και αιώνες! Έχει περάσει και επιβιώσει, λοιμών, σεισμών, καταποντισμών, πανδημιών, πολέμων και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κάποιος. Το εμπόριο μπορεί να αρρωσταίνει αλλά ποτέ δεν πεθαίνει. Θα τα καταφέρουμε».
• Κύριε Κωστάκη, αναλάβατε τα ηνία του Εμπορικού Συλλόγου Ρόδου σε μία δύσκολη εποχή λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι και οι προτεραιότητές σας;
Είναι όντως μια δύσκολη εποχή. Μία ακόμα κρίση, μία ακόμα δύσκολη περίοδος που την τελευταία δεκαετία το εμπόριο καλείται να αντιμετωπίσει, να βρει λύσεις και να αντεπεξέλθει.
Διαχρονικά το εμπόριο και η επιχειρηματικότητα εξελίσσεται, εκσυγχρονίζεται και προσαρμόζεται στις εκάστοτε ανάγκες της αγοράς, όμως η συγκεκριμένη πρόκληση έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Την εξέλιξη της επιχειρηματικότητας πρέπει να ακολουθεί και ο συνδικαλισμός. Ειδικότερα ο επιχειρηματικός συνδικαλισμός που ο ρόλος του δεν πρέπει να περιορίζεται σε στείρες διεκδικήσεις και αντιπαραθέσεις.
Ο ρόλος των συνδικαλιστικών οργάνων μεταβάλλεται. Πλέον καλούνται να υπηρετούν διττό ρόλο. Και αυτόν της διεκδίκησης αλλά και αυτόν της προσφοράς εργαλείων αρωγής στην επιχειρηματικότητα.
Και αυτό είναι που θέλουμε να κάνουμε στον Εμπορικό Σύλλογο Ρόδου. Αυτός είναι ο στόχος μας! Μέσα από τον εκσυγχρονισμό, την ψηφιοποίηση, να επανασυστηθούμε με τους εμπόρους και τους επιχειρηματίες και να δημιουργήσουμε ένα εργαλείο αρωγής και υποστήριξης του εμπορίου και της επιχειρηματικότητας.
• Δηλώσατε ότι στο πλαίσιο της επικοινωνίας με τα μέλη του ΕΣΡ, πρόκειται να δρομολογήσετε και δημοψηφίσματα σε ζητήματα που θεωρείτε κρίσιμα. Ποια θα μπορούσαν να είναι τα ζητήματα αυτά;
Στο πλαίσιο του στόχου μας, που είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου εργαλείου αρωγής στην επιχειρηματικότητα, πρέπει να ρωτήσουμε, να μετρήσουμε, να μάθουμε τι είναι αυτό που απασχολεί τους εμπόρους, τους επιχειρηματίες. Ποια προβλήματα έχουν, τι αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους, τι θα ήθελαν να αλλάξει, πώς βλέπουν το μέλλον.
Για να σχεδιάσεις πρέπει να καταγράψεις τα προβλήματα και τις ανάγκες, τις προσδοκίες και τα όνειρα και με τα στοιχεία αυτά να δημιουργήσεις το πλάνο δράσης σου. Από αυτό πρέπει να ξεκινήσουμε. Και αυτό το κάνεις θέτοντας ερωτήματα
Ποια θα μπορούσαν να είναι αυτά; Από τα προβλήματα στην καθημερινότητα, τις υπηρεσίες, την οργάνωση και λειτουργία της πόλης, μέχρι το πώς βλέπουν το μέλλον τους σε 20 χρόνια.
Ίσως η λέξη δημοψήφισμα να μην είναι και ο πλέον δόκιμος όρος, αλλά με την ευρεία έννοια της έρευνας και της καταγραφής θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί.
• Οι τουριστικές ροές έχουν αρχίσει να αυξάνονται σημαντικά τις τελευταίες ημέρες. Αποτυπώνεται η αυξημένη κίνηση στην αγορά; Ποιες είναι οι προσδοκίες της αγοράς από τον τουρισμό;
Όντως, τις τελευταίες ημέρες, μαζί με την αύξηση των αφίξεων, έχουμε παρατηρήσει και μία αύξηση στην κίνηση της αγοράς. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο επιθυμητό επίπεδο αλλά είμαστε σε πολύ καλή τροχιά!
Όλα όμως θα εξαρτηθούν από την πορεία των κρουσμάτων στην περιοχή. Αν έχουμε μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων και ταυτόχρονη πίεση στο σύστημα υγείας, συνθήκες που θα οδηγήσουν στην λήψη περιοριστικών μέτρων η πορεία αυτή θα ανακοπεί. Αν όχι ίσως μπορέσουμε να έχουμε μια μεγάλη αναπλήρωση σε σχέση με την περσινή χρονιά.
Γι αυτό προτρέπουμε όλους να προστατευτούν μέσω του εμβολιασμού και να τηρούν όλα τα υγειονομικά μέτρα κατά της διασποράς του ιού, όπως μάσκες, αποστάσεις, αποφυγή συνωστισμού.
Δυστυχώς η εξάρτησή μας από τον τουρισμό είναι τεράστια, επί της ουσίας μονοκαλλιέργεια και άνοδος του τουρισμού σημαίνει και άνοδος στην αγορά.
Μέχρι την επίτευξη το πολυπόθητου τείχους ανοσίας, αυτά είναι τα όπλα που έχουμε για να πολεμήσουμε την διασπορά του ιού και την αύξηση των κρουσμάτων.
• Διαπιστώνουμε πως υπάρχουν ανακατατάξεις στην τοπική αγορά. Εμπορικά καταστήματα κλείνουν και άλλα, τα οποία ανήκουν συνήθως σε μεγάλα brands και αλυσίδες ανοίγουν στη θέση τους. Πώς διαμορφώνεται το τοπίο στην αγορά του νησιού όχι μόνο στο κέντρο της πόλης, αλλά γενικότερα.
Στην αγορά πάντα υπήρχε κινητικότητα, αλλαγές, προσαρμογές, έξοδοι επιχειρήσεων είσοδος νέων, όλα είναι μέρος της επιχειρηματικότητας. Ειδικότερα στα τελευταία χρόνια οι ανακατατάξεις είναι μεγάλες. Η αγορά κινείται σε μεγαλύτερα σχήματα ή σε επιχειρηματικά clusters.
Ειδικότερα στο κέντρο υπάρχει υποχώρηση του παραδοσιακού εμπορίου και η αντικατάστασή του από τις αλυσίδες των πολυεθνικών ομίλων αλλά και τον δυναμικά αναπτυσσόμενο κλάδο του franchise. Πολλοί Ρόδιοι επιχειρηματίες έχουν εντάξει τα καταστήματά τους στα δίκτυα αυτά.
Επίσης υπάρχει και μεταβολή στην βιοποικιλότητα των επιχειρήσεων με μεγάλη στροφή στα καταστήματα ταχυεστίασης και καφέ.
Στις περιφερειακές αγορές τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί επικρατεί το παραδοσιακό εμπόριο με τις οικογενειακές επιχειρήσεις να αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία.
Όλες όμως τελούν υπό την αίρεση της όλο και μεγαλύτερης διείσδυσης της ψηφιακής αγοράς και των on line αγορών μέσω διαδικτύου.
• Όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία που δόθηκαν για την ενίσχυση των επιχειρήσεων οι οποίες επλήγησαν από την κρίση του κορωνοϊού, χάρισαν… οξυγόνο στην αγορά; Θα πρέπει να συνεχιστούν τα μέτρα στήριξης και ποια κατά την άποψή σας θα πρέπει να είναι αυτά;
Το ξέσπασμα της πανδημίας και αυτό που ακολούθησε έπιασε όλη την αγορά εξ απήνης. Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα υπήρξαν κλάδοι της οικονομίας που κυριολεκτικά καταποντίστηκαν. Τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων ήταν επιβεβλημένα απολύτως απαραίτητα.
Με τα οριζόντια μέτρα που ελήφθησαν υπήρξαν περιπτώσεις που κάποιες επιχειρήσεις ευνοήθηκαν και σε κάποιες άλλες που αδικήθηκαν. Αλλά αυτό είναι το συμπέρασμα εκ των υστέρων.
Πρώτη προτεραιότητα, την στιγμή που αποφασίσθηκαν, ήταν επιβίωση των επιχειρήσεων και η διατήρηση των θέσεων εργασίας και σε πρώτο βαθμό αυτό επετεύχθη. Οξυγόνο ίσως όχι αλλά πολύτιμες ανάσες, που τις κράτησαν όρθιες.
Αν θα πρέπει να συνεχιστούν; Αν χρειαστεί ναι, αλλά θα πρέπει είναι στοχευμένα σε τομείς που είναι απολύτως απαραίτητα και να λαμβάνουν υπόψη τις δημοσιονομικές αντοχές της χώρας.
Ελπίζουμε όμως να μην χρειαστούν, ο εμβολιασμός και τα υγειονομικά μέτρα να λειτουργήσουν και οι επιχειρήσεις να μπορούν να αντεπεξέλθουν με τις δικές τους δυνάμεις.
Οι επιχειρήσεις δεν δημιουργούνται για να ενισχύονται από το κράτος. Οι επιχειρήσεις έχουν σαν σκοπό την κερδοφορία, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την προσφορά στην ευημερία τόσο των επιχειρηματιών όσο και στην ανάπτυξη του ΑΕΠ της χώρας.
• Στο πρόγραμμα «ΝΗΣΙδΑ», δημιουργήθηκε ειδική κατηγορία, για το λιανεμπόριο, ένα κλάδο που διαχρονικά έχει δεχθεί τη μικρότερη στήριξη από ευρωπαϊκά προγράμματα και δεν είχε πρόσβαση στις επιδοτήσεις- επιχορηγήσεις. Έδωσε πνοή ζωής στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου του τόπου μας;
Το πρόγραμμα «Νησίδα» ήταν μία από τις επιτυχείς στοχευόμενες παρεμβάσεις στην αγορά!
Αυτό φάνηκε αρχικά από τις αιτήσεις συμμετοχής και έπειτα από τον μεγάλο αριθμό των εγκρίσεων. Σχεδόν όλες οι εμπορικές επιχειρήσεις που πληρούσαν τα κριτήρια πήραν την έγκριση και τα κονδύλια έχουν αρχίσει ήδη να εκταμιεύονται.
Είναι ένα παράδειγμα καλής πρακτικής, με στόχευση ένα κλάδο που δεν είχε πρόσβαση για πολλά χρόνια σε επενδυτικά προγράμματα. Μάλιστα ο χρόνος που ξεκίνησαν οι εκταμιεύσεις συνέπεσε με την έναρξη της τουριστικής σεζόν και αρκετές επιχειρήσεις ξεκίνησαν και άνοιξαν με κινητήριο δύναμη αυτά τα χρήματα.
• Ποιες είναι τελικά οι μεγάλες προκλήσεις για το Εμπόριο και ποιες οι νέες τάσεις; Μπορούν να προσαρμοστούν σε αυτές οι τοπικές επιχειρήσεις;
Αυτή την στιγμή η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η πανδημία!
Ο ιός ήρθε και επιτάχυνε τις εξελίξεις φέρνοντας τεράστιες αλλαγές. Η ψηφιοποίηση επιταχύνεται και μαζί της συμπαρασύρει αλλαγές στον τρόπο που επιχειρούμε, στον τρόπο που αλληλεπιδρούμε με τους πελάτες, στον τρόπο παρουσίας των εμπορικών επιχειρήσεων στο στερέωμα του επιχειρείν στη γενικότερη σύνθεση της αγοράς.
Παράλληλα όμως με την ψηφιοποίηση, που δεν θα εξαλείψει τα φυσικά καταστήματα, υπάρχει και η πρόκληση της οικονομικής επιβίωσης από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Πολλές επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν προβλήματα στην εξυπηρέτηση των υποχρεώσεων τους, που πλέον επιβαρύνονται και με αυτές που προέκυψαν από την πανδημία.
Όπως όμως είπαμε είμαστε επιχειρηματίες και έμποροι και είμαστε από τη φύση μας αισιόδοξοι, πεισματάρηδες, εξελισσόμαστε και δεν παρατάμε την προσπάθεια, συνεχίζουμε την προσαρμογή προσηλωμένοι στον στόχο που είναι η ανάπτυξη.
Το εμπόριο υπάρχει και συνυπάρχει με το ανθρώπινο γένος εδώ και αιώνες! Έχει περάσει και επιβιώσει, λοιμών, σεισμών, καταποντισμών, πανδημιών, πολέμων και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κάποιος. Το εμπόριο μπορεί να αρρωσταίνει αλλά ποτέ δεν πεθαίνει.
Θα τα καταφέρουμε!