«Η αμυντική συνεργασία με το Παρίσι αποκτά στρατηγικό χαρακτήρα σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία για την ελληνική ασφάλεια.»
Οι φρεγάτες μαζί με τα αεροσκάφη Rafale και F-16 Viper θα φτιάξουν μια ισχυρή ομπρέλα προστασίας πάνω από το Αιγαίο και την Κύπρο. Με τους συγκεκριμένους εξοπλισμούς η ελληνική πλευρά θα αποκτήσει ένα τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας.
Συνέντευξη στον Γιάννη Μπόζιο
Η αμυντική ρήτρα είναι πολύ σημαντική, αλλά πρέπει να έχουμε ρεαλιστικές προσδοκίες. Δεν πρόκειται γαλλικά μαχητικά να κάνουν αναχαιτήσεις και γαλλικά πλοία να εποπτεύουν την εικαζόμενη ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Η σύναψη της στρατηγικής συμφωνίας AUKUS δεν αλλάζει απλά τα δεδομένα στην περιοχή του Ειρηνικού, αλλά επηρεάζει γενικότερα τους συσχετισμούς ισχύος μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Ασφάλειας στο King’s College London και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μάνος Καραγιάννης, σε συνέντευξή του στη «Δημοκρατική»
• Πιστεύετε πως η αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία και η ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων με την αγορά των φρεγατών belharra, θα ανατρέψει τις ισορροπίες στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο;
Δίχως αμφιβολία, πρόκειται για μια ιστορική συμφωνία. Το Πολεμικό Ναυτικό θα κάνει ένα πολύ μεγάλο τεχνολογικό άλμα και θα περάσει στην ψηφιακή εποχή.
Ο στόλος μας θα έχει πλέον αυξημένες δυνατότητες σε συνδυασμό με τα νέα αποκτήματα της Πολεμικής Αεροπορίας. Πιο συγκεκριμένα, οι φρεγάτες μαζί με τα αεροσκάφη Rafale και F-16 Viper θα φτιάξουν μια ισχυρή ομπρέλα προστασίας πάνω από το Αιγαίο και την Κύπρο. Με τους συγκεκριμένους εξοπλισμούς η ελληνική πλευρά θα αποκτήσει ένα τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας.
• Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των φρεγατών belharra και πώς αυτά θα ωφελήσουν τις Ένοπλες Δυνάμεις;
Η αγορά των συγκεκριμένων φρεγατών θα προσφέρει πρωτόγνωρες δυνατότητες στο Πολεμικό Ναυτικό και θα αλλάξει τους συσχετισμούς στρατιωτικής ισχύος υπέρ της Ελλάδας.
Με την πανίσχυρη αντιαεροπορική τους προστασία και τις ανεπτυγμένες δυνατότητες ανθυποβρυχιακού πολέμου, οι φρεγάτες θα επιτρέψουν στο Πολεμικό Ναυτικό να επιχειρεί στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Κρήτη και την Κύπρο με μεγάλη ασφάλεια. Ταυτόχρονα, ο νέος ελληνικός στόλος θα μπορεί να δημιουργήσει ένα πλέγμα αντιπρόσβασης και άρνησης περιοχής (A2/AD) που θα δυσκολεύει αφάνταστα την τουρκική αεροπορία στο Αιγαίο και αλλού.
• Πως μεταφράζεται η ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής του άρθρου 2 της αμυντικής συμφωνίας Ελλάδος- Γαλλίας;
Με το Άρθρο 2, οι δυο πλευρές δεσμεύονται να συνδράμουν στρατιωτικά η μία την άλλη σε περίπτωση επίθεσης από μια τρίτη χώρα. Η αμυντική ρήτρα είναι πολύ σημαντική, αλλά πρέπει να έχουμε ρεαλιστικές προσδοκίες.
Δεν πρόκειται γαλλικά μαχητικά να κάνουν αναχαιτήσεις και γαλλικά πλοία να εποπτεύουν την εικαζόμενη ελληνική υφαλοκρηπίδα. Η ρήτρα θα ενεργοποιηθεί μόνο αν η χώρα μας δεχτεί μια επίθεση στην επικράτεια της. Πάντως, εκτιμώ ότι κρίσεις τύπου Ίμια θα οδηγήσουν σε γαλλική στρατιωτική εμπλοκή. Και αυτό από μόνο του λέει πολλά για το μέλλον της ελληνικής αποτροπής.
• Στο τελευταίο διάστημα έχουν διενεργηθεί στρατηγικές κινήσεις για τον εκσυγχρονισμό της πολεμικής αεροπορίας και του Πολεμικού Ναυτικού Σε τι επίπεδο όμως βρίσκεται ο στρατός ξηράς και σε ποια πεδία πρέπει να εκσυγχρονιστεί;
Προς το παρόν, ο Στρατός Ξηράς είναι ο μεγάλος χαμένος. Ο ΣΞ διαθέτει ένα σημαντικό αρματικό δυναμικό, αλλά υπολείπεται σε τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, οχήματα μάχης και επιχειρησιακά φορτηγά. Ακόμα επείγει η απόκτηση αντιαρματικών μεγάλου βεληνεκούς, συστημάτων αυτοπροστασίας από επιθέσεις μη επανδρωμένων και νέα πυρομαχικών ακριβείας μεγάλου βεληνεκούς για το πυροβολικό.
Επιπρόσθετα, πρέπει να προχωρήσει το πρόγραμμα κατασκευής νέου τυφεκίου και η προμήθεια νέων εξαρτήσεων (π.χ. κράνη, αλεξίσφαιρα, διόπτρες) για να βελτιωθεί η επιβιωσιμότητα του στρατιώτη στο σύγχρονο πεδίο μάχης.
• Πώς επαναπροσδιορίζεται ο ευρωπαϊκός αμυντικός ρόλος της Ελλάδας μετά τη διμερή αμυντική συμφωνία;
Η αμυντική συνεργασία με το Παρίσι αποκτά στρατηγικό χαρακτήρα σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία για την ελληνική ασφάλεια. Ο στόχος μας πρέπει να είναι να γίνει η Ελλάδα πάροχος ασφάλειας (security provider) στην Ανατολική Μεσογείο για να έχει ρόλο στη διαχείριση των μεγάλων περιφερειακών ζητημάτων.
Το Παρίσι έχει το δικό του όραμα για τη Μεσόγειο και αντιμετωπίζει την Αθήνα ως προνομιακό συνομιλητή.
Η πώληση υπερσύγχρονων οπλικών συστημάτων έχει πιστοποιήσει την αποφασιστικότητα της γαλλικής ηγεσίας να στηρίξει τις γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο.
• Το τριμερές αγγλοσαξονικό σύμφωνο ασφαλείας AUKUS(Η.Π.Α, Βρετανία, Αυστραλία) επανέφερε στις διαβουλεύσεις για ακόμα μία φορά τη δημιουργία ευρωστρατού. Κατά πόσο αυτό είναι εφικτό αλλά και απαραίτητο για το μέλλον της Ευρώπης;
Η σύναψη της στρατηγικής συμφωνίας AUKUS δεν αλλάζει απλά τα δεδομένα στην περιοχή του Ειρηνικού, αλλά επηρεάζει γενικότερα τους συσχετισμούς ισχύος μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Η Αμερική επιλέγει με αυτή τη συμφωνία να ακολουθήσει τη στρατηγική που εφάρμοσε και στην περίπτωση της Σοβιετικής Ενωσης, δηλαδή τη στρατηγική της ανάσχεσης. Σε αυτή την προσπάθεια, η Ουάσινγκτον συνεργάζεται με τους παραδοσιακούς συμμάχους της.
Πέρα από την κοινή γλώσσα, οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Αυστραλία συνδέονται με μια μακρά παράδοση συμπόρευσης έναντι των μεγάλων απειλών για την ασφάλεια της Δύσης. Στην αρχή ήταν η Γερμανία, μετά η Σοβιετική Ένωση και τώρα πλέον η Κίνα. Η περιθωριοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν αναπόφευκτη, αφού δεν διαθέτει δική της αμυντική πολιτική. Η Ουάσινγκτον αντιμετωπίζει την ΕΕ σαν έναν οργανισμό ήσσονος σημασίας για ζητήματα παγκόσμιας ασφάλειας.
Παρά τις συχνές αναφορές στη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, δεν υπάρχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να συμβεί κάτι τέτοιο. Πρώτον, η Γερμανία δεν είναι διατεθειμένη να συνεισφέρει πόρους προς μια τέτοια κατεύθυνση.
Η πιθανή συμμετοχή των Πρασίνων στην επόμενη κυβέρνηση θα ενισχύσει την απροθυμία της Γερμανίας για μεγαλύτερη ανάμειξη σε περιφερειακές διενέξεις και συγκρούσεις.
Δεύτερον, υπάρχουν αρκετές φιλοατλαντικές χώρες που δεν επιθυμούν τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης (π.χ. Δανία, Πολωνία, Βαλτικές Δημοκρατίες) για πολιτικούς και ιδεολογικούς λόγους.
Τρίτον, στη σημερινή εποχή της μετα-ηρωικότητας, η Ευρώπη δεν θέλει οι στρατιώτες της να πολεμούν μακριά.
