Ο κ. Παναγιώτης Κοτρέτσος είναι από τους συμπολίτες μας, που δεν ανήκει στα γνωστά πρόσωπα της δημοσιότητας. Κι όμως, είναι ο άνθρωπος που έχει άμεση σχέση με αναρίθμητα σοβαρά περιστατικά βίας, εγκλήματα, ατυχήματα και θέματα τα οποία ίσως κανένας από εμάς να μην μάθει ποτέ –ακόμη και ο Τύπος- ή να είναι στην πρώτη γραμμή της δημοσιότητας, ανάλογα με τη φύση και τη διάσταση που λαμβάνουν.
Επί δεκατρία χρόνια, είναι ο προϊστάμενος της ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Δωδεκανήσου, και σήμερα μιλάει στη «δημοκρατική» για τη φύση της δουλειάς του, τη σύνδεσή της με την Ιατρική και το Νόμο, ξεκαθαρίζοντας πως δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα που έχει ο κόσμος από τις… τηλεοπτικές σειρές, αφού έχει έναν εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα.
• Κύριε Κοτρέτσο, να ξεκινήσουμε από την φύση της δουλειάς. Στη Ρόδο είναι πολύ συχνά τα περιστατικά τα οποία αντιμετωπίζετε;
Το πολλά, είναι σχετικό. Γενικά τα περιστατικά είναι αναλογικά του πληθυσμού. Και τα περιστατικά είναι διαφόρων ειδών. Δεν είναι μόνον αυτά που ακούγονται ή λαμβάνουν κάποιο βαθμό δημοσιότητας. Καθημερινά ασχολούμεθα με πάρα πολλά θέματα. Με ο,τιδήποτε εμπλέκεται η Ιατρική και ο Νόμος, καλούμεθα να δώσουμε μια γνωμοδότηση.
• Επειδή πρόκειται για πολυσύνθετο και πολύπλοκο κομμάτι –ειδικά επειδή εμπλέκονται η Ιατρική και ο Νόμος. Μιλήστε μας γι αυτό. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν επακριβώς τη δική σας δουλειά.
Γι αυτό κι έχω πει επανειλημμένα ότι δεν είμαστε ακριβώς ‘ιατροί’ σύμφωνα με τον Ιπποκράτειο ορισμό – ότι δηλαδή έχω ασθενείς και τους κάνω καλά. Εμείς είμαστε άνθρωποι που γνωρίζουμε Ιατρική και εξυπηρετούμε τη Δικαιοσύνη. Οπότε εμείς, χρησιμοποιούμε και προσφέρουμε τις ιατρικές μας γνώσεις όπου απαιτούνται από τη Δικαιοσύνη. Πάντα και μόνο κατά παραγγελία των ανακριτικών αρχών. Δεν εξυπηρετούμε το κοινό άμεσα. Είμαστε πραγματογνώμονες, μέρος ανακριτικών διαδικασιών.
• Τα περιστατικά που καλείστε να αντιμετωπίσετε ποια είναι; Δώστε μας μια εικόνα.
Οι δύο μεγάλες κατηγορίες είναι οι νεκροψίες – νεκροτομές σε περιπτώσεις αιφνίδιων και βίαιων θανάτων. Οι βίαιοι θάνατοι είναι διαφόρων ειδών, ενώ οι αιφνίδιοι θάνατοι είναι ουσιαστικά φυσικοί θάνατοι με άγνωστα όμως αίτια που δεν μπορούν να πιστοποιηθούν από κάποιο ιατρό με την έκδοση Ιατρικού Πιστοποιητικού θανάτου.
Το άλλο μεγάλο κομμάτι, είναι οι κλινικές εξετάσεις- σε ζωντανούς, δηλαδή, ανθρώπους. Εδώ η γκάμα είναι τεράστια. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η ενδοοικογενειακή βία, “βιασμοί”, ατυχήματα και γενικότερα κάθε είδους σωματικής βλάβης.
Όλη μας η δουλειά όμως, επαναλαμβάνω, κατόπιν σχετικής παραγγελίας των αρμόδιων κατά περίπτωση ανακριτικών αρχών.
• Οι υποδομές στη Ρόδο είναι επαρκείς για το δικό σας έργο;
Για το νησί ιδιαίτερα αλλά και πιο γενικά θα σας πω αυτό: δεν είμαστε τηλεοπτική σειρά! Αυτές οι εικόνες δηλαδή που παρακολουθεί ο κόσμος στην τηλεόραση από τις σειρές, ωραιοποιημένα, δραματοποιημένα κ.λπ. Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Πολλές φορές, μου λένε ‘τι δύσκολη δουλειά κάνεις’ αλλά είναι αδύνατο να πλησιάσουν την ιδέα του τι είναι πραγματικά. Αυτό που καταλαβαίνω σαν ‘δυσκολία’ είναι οι συνθήκες εργασίας. Ωστόσο, βλέπω πάντα την καλή πλευρά των πραγμάτων. Υπάρχουν προβλήματα και πάντα θα υπάρχουν. Προτιμώ να ασχολούμαι με το πώς μπορώ να βελτιώσω τις συνθήκες και όταν κάποια προβλήματα είναι άλυτα ή δεν περνούν από το δικό μου χέρι, προσπαθώ να προσαρμόζομαι. Δεν κάνουμε όμως εκπτώσεις, στο αποτέλεσμα της δουλειάς μας.
• Είπατε κάτι σημαντικό: ότι δεν είστε τηλεοπτική σειρά. Ίσως να έχει περάσει όμως στο ευρύ κοινό η εικόνα του νοσηρού, της βίας, του θανάτου, του εγκλήματος που συνδέεται με το Νόμο και την Ιατρική –κατ επέκταση τον ιατροδικαστή. Η φύση της δουλειάς σας ωστόσο, παραμένει διαφορετική.
Θα σας έλεγα ότι είναι πολύ διαφορετική η δική μας ματιά. Και πολύ διαφορετική η λειτουργία που σκεφτόμαστε, από αυτό που βλέπουν οι άλλοι ή αυτό που βλέπετε στην τηλεόραση. Εκεί που ένας άνθρωπος βλέπει την ωμότητα, την μακάβρια εικόνα, εμείς βλέπουμε κάτι άλλο. Εμείς ψάχνουμε για συγκεκριμένα ευρήματα, πειστήρια που θα εξυπηρετήσουν την Δικαιοσύνη. Είναι πολύ προσανατολισμένη η δική μας οπτική σε αυτό που κάνουμε.
• Γιατί επιλέξατε αυτή την ειδικότητα; Τι σας ώθησε σε αυτό;
Ηρθε μάλλον, φυσικά να γίνω ιατροδικαστής, μετά από διαπιστώσεις, προτροπές και ενθάρρυνση που είχα από καθηγητές μου. Τους εμπιστεύθηκα και ελπίζω/πιστεύω να τους δικαιώνω.
• Πόσο επηρεάζεται η δουλειά σας από τη νομική διάστασή της;
Κοιτάξτε, οι νόμοι καθορίζουν το αποτέλεσμα μιας ολοκληρωμένης διαδικασίας. Εμείς είμαστε ένα κομμάτι αυτής της διαδικασίας. Είμαστε πραγματογνώμονες, καταθέτουμε την πραγματογνωμοσύνη μας και αξιολογείται.
• Αυτά τα περιστατικά που βλέπετε να λαμβάνουν μεγάλη δημοσιότητα και διαστάσεις (ενδεχομένως ο καθένας δίνει τη δική του διάσταση) πώς τα εκλαμβάνετε, σας επηρεάζουν;
Ο αντίκτυπος τέτοιων γεγονότων μπορεί να είναι και προσωπικός και επαγγελματικός. Δεν το επιτρέπουμε αυτό όμως. Το απορρίπτουμε κι εγώ προσωπικά, το κατακρίνω. Δεν είναι απλά άχρηστο ή κάτι που δεν μου αρέσει. Είναι κάτι που μπορεί να φτάσει σε σημείο επικίνδυνο.
Επικίνδυνο και για την όλη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη αν και περισσότερο αυτό που με ανησυχεί, είναι ότι πολλές φορές αυτό που γίνεται δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Στην συντριπτική πλειοψηφία και σε μεγάλο ποσοστό του περιεχομένου της κάθε αναφοράς που γίνεται δημοσίως. Δεν μπορεί να έχει ανταπόκριση στην πραγματικότητα, από τη στιγμή που εμείς που γνωρίζουμε, δεν μιλάμε. Κι αυτό συμβαίνει, γιατί απαγορεύεται. Η όποια υπόθεση την οποία χειριζόμαστε και μπορεί να φτάσει στο ακροατήριο, εκεί θα γίνει αντικείμενο της δημόσιας συζήτησης. Εάν δεν φτάσει ποτέ ή πριν φτάσει εκεί, απαγορεύεται η οποιαδήποτε αποκάλυψη του περιεχομένου, η συζήτηση, τα σχόλια, οι κρίσεις.
Αυτό που ανησυχεί εμένα προσωπικά είναι πως έχει αντίκτυπο. Εμείς, έχουμε τη γνώση και το αντιμετωπίζουμε. Προσωπικά αν με ρωτάτε, πολλές φορές με ενοχλεί αλλά το παραβλέπω. Το θέμα είναι ότι υπάρχει αντίκτυπος στην κοινωνία αφού αποτελεί μια νοσηρή και επικίνδυνη επιρροή.
Δεν θα έκανα καμία σύσταση στους δημοσιογράφους για το τι θα γράψουν αλλά να αναλογιστούν πώς επηρεάζεται η κοινωνία από αυτό που γίνεται. Απλά, ας το ακούσουν και ας κάνουν ό,τι νομίζουν.
• Ωστόσο, η κοινωνία πάντα επηρεάζεται από τέτοιες ειδήσεις.
Δυστυχώς, έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε την άσχημη πλευρά της ζωής. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως εμένα δεν με γνωρίζει ο κόσμος. Είναι καλό αυτό! Αν με γνωρίζουν, κάτι κακό θα τους έχει συμβεί…
Αυτό έχει να κάνει με το γεγονός πως ο κόσμος, όσο πλησιάζουμε το θέμα του θανάτου… κρατάει αποστάσεις. Υπάρχει άρνηση με το να έρθουν σε επαφή με θέματα που έχουν σχέση με το θάνατο. Είναι πάντα απροετοίμαστος ο κόσμος με τέτοια πράγματα –και δεν θα έλεγα ποτέ ότι θα έπρεπε να είναι.
Προσωπικά, θα ήθελα να βλέπω τους συμπολίτες μου χαμογελαστούς και να είναι ξένοιαστοι. Εμάς τα δυσάρεστα και δύσκολα, είναι η δουλειά μας.
• Μια ερώτηση για να κλείσουμε: υπάρχουν άνθρωποι στη Ρόδο που είναι στα αζήτητα;
Στη Ρόδο, όχι αυτή τη στιγμή. Κατά περιόδους όμως υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις. Είχαμε το μεγάλο θέμα με τους πρόσφυγες και με πολλούς θανάτους που σημειώθηκαν το 2015 -2016 αν και καταφέραμε να αναγνωριστούν οι περισσότεροι. Κατά καιρούς προκύπτουν τέτοια περιστατικά –είτε αγνώστων στοιχείων, είτε αζήτητα. Είναι πολύ λυπηρό ότι άνθρωποι μένουν στα αζήτητα επειδή η οικογένεια δεν ενδιαφέρεται.
