Σε όλες τις ερωτήσεις, απορίες και απαραίτητες πληροφορίες για τον εμβολιασμό των παιδιών 5 – 11 χρονών, που ξεκίνησε και στην Ρόδο, αναφέρεται σήμερα σε συνέντευξή της προς την «δ», η κυρία Ευφροσύνη Κουβίδη- Καραγιάννη, παιδίατρος.
Οπως υπογραμμίζει, «τα οφέλη του εμβολιασμού είναι τεράστια» και πρόσθεσε πως «στην Ελλάδα η πλειοψηφία των γονέων ακολουθεί τις αρχές του εμβολιασμού που κάθε παιδίατρος συστήνει».
• Κυρία Κουβίδη, στη μάχη για το τείχος ανοσίας προστίθεται και ο εμβολιασμός των παιδιών. Θα ήθελα το σχόλιό σας και πόσο σημαντικό είναι αυτό και πώς παρατηρείτε εσείς ως γιατρός την επιδημιολογική εξέλιξη σε αυτές τις ηλικίες (5-11 χρ.)
Οπως γνωρίζει ο κόσμος οι κατεξοχήν γνώστες των εμβολίων είναι οι παιδίατροι.
Ξεκινούν από τις πρώτες μέρες ενός νεογνού τη χορήγηση εμβολίων για δεκάδες χρόνια τώρα. Σε όλο τον κόσμο στην παιδική του ηλικία κάθε παιδί συνήθως κάνει 40-50 δόσεις εμβολίων.
Με τον ερχομό της απρόσμενης αυτής πανδημίας μετά από πολλή σκέψη, παρακολούθηση & συλλογή των αποτελεσμάτων η ελληνική παιδιατρική εταιρεία (ΕΠΕ) έδωσε την άδεια εμβολιασμού στις ηλικίες 5-11 χρονών στηριζόμενη στις αντίστοιχες οδηγίες του EMA & FDA.
Το ό,τι δεν νοσούν βαριά τα παιδιά και δεν καταλήγουν στις ΜΕΘ δεν σημαίνει ότι όλα θα νοσήσουν χωρίς καμία επιπλοκή. Εξίσου σπάνια είναι και η νόσηση από άλλες ασθένειες και όμως παγκόσμια έχουν καθιερωθεί οι εμβολιασμοί για τα νοσήματα αυτά.
Με βάση λοιπόν τις αποφάσεις της ΕΠΕ, που οι παιδίατροι ακολουθούν, θεωρείται ότι ο εμβολιασμός για τον COVID 19 θα συμβάλει στην αναχαίτιση της διασποράς και θα θωρακίσει τα παιδιά για να συνεχίσουν τις σχολικές τους και κοινωνικές τους δραστηριότητες.
• Οι δύο δόσεις είναι αρκετές για τα παιδιά αυτής της ηλικίας;
Ναι, προς το παρόν με βάση τα δεδομένα της Π.Ο.Υ. Είναι δύο δόσεις με διαφορά 21 ημερών όπως στους ενήλικες.
Εμείς όμως οι παιδίατροι γνωρίζουμε ότι αυτό μπορεί να αλλάξει όπως έγινε με πολλά εμβόλια στην πορεία του χρόνου. Για παράδειγμα, οι 3 δόσεις του εμβολίου της μηνιγγίτιδας C τον πρώτο χρόνο ζωής μειώθηκαν, ενώ αντίθετα σε άλλα εμβόλια αυξήθηκαν οι δόσεις ή άλλαξε το χρονικό όριο των δόσεων λόγω μη αποτελεσματικής ανοσοποίησης.
Αρα οι δόσεις των εμβολίων είναι συνδυασμός επιδημιολογίας και στατιστικής και μπορεί να αλλάξει.
• Υπάρχουν γονείς που είναι πολύ επιφυλακτικοί. Ενώ οι ίδιοι εμβολιάστηκαν φοβούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους -πέραν των αρνητών. Τι θα τους λέγατε;
Θα επαναλάμβανα τους λόγους (αναχαίτιση της διασποράς-θωράκιση-κοινωνική & εξωσχολική δραστηριότητα) για τους οποίους καλό θα ήταν να εμβολιαστούν. Παρέχουν προστασία στους γύρω τους και κυρίως σε εκείνους που είναι ευάλωτοι στις ασθένειες, (ηλικιωμένοι, χρόνιοι πάσχοντες) και ανοσοκατασταλμένοι. Θα θύμιζα ότι τα εμβόλια στην πάροδο των χρόνων έχουν βελτιώσει τη ζωή μας και έχουν εξαφανίσει νόσους που μέχρι πριν λίγα χρόνια μάστιζαν τις κοινωνίες.
• Υπάρχει αγωνία στους γονείς για τα εμβόλια αυτά γιατί λένε ότι παρασκευάστηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα και δεν έχουν δοκιμαστεί. Τι λέτε εσείς;
Η σύγχρονη τεχνολογία που χρησιμοποιείται σήμερα στην παρασκευή εμβολίων μας δίνει σαφώς πιο γρήγορα νέα εμβόλια. Στις 2 τελευταίες δεκαετίες είχαμε παρασκευή νέων εμβολίων, κυρίως για παιδιά αλλά και για ενήλικες για τα οποία έκαναν μελέτες για πολλά χρόνια οι βιολόγοι και οι ανοσολόγοι. Η πρόοδος της τεχνολογίας μειώνει τον χρόνο παρασκευής. Στην προκειμένη περίπτωση είχαμε παγκόσμια συνεργασία επιστημόνων, ισχυρή χρηματοδότηση από τα κράτη αλλά και ιδιωτικούς φορείς καθώς και συμμετοχή μεγάλου αριθμού εθελοντών.
• Συστήνετε κάποια προετοιμασία για τα παιδιά πριν τον εμβολιασμό; Να πάρουν παυσίπονο ή να κάνουν εξετάσεις.
Οχι, δεν ενδείκνυται προληπτική χορήγηση αντιπυρετικού γιατί μπορεί να μειώσει την ανοσιακή αντίδραση. Μετά όμως το εμβόλιο αν το παιδί παρουσιάσει πυρετό, μυαλγίες ή έντονο πόνο στο σημείο της ένεσης,μπορεί να πάρει.
• Ποιες ανεπιθύμητες αντιδράσεις μπορεί να έχει ο εμβολιασμός στα παιδιά;
Μέχρι σήμερα, σε παιδιά εφήβους και ενήλικες στα εκατομμύρια δόσεων που έχουν γίνει αναφέρονται πιο συχνά οι αντιδράσεις ανάλογες των γνωστών εμβολίων. Συνήθως είναι ήπιες, διαρκούν λίγο και υποχωρούν. Περιλαμβάνουν πυρετό, κόπωση, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους, ρίγος, λεμφαδενίτιδα και πόνο στο σημείο της ένεσης. Σε σπάνιες περιπτώσεις (138 περιστατικά μυοκαρδίτιδας και 144 περικαρδίτιδας σε 180.000.000 δόσεις αναφέρεται σε καταγραφή από τον εμβολιασμό στην Ευρώπη στον γενικό πληθυσμό) το εμβόλιο έχει συσχετιστεί με φλεγμονή του μυοκαρδίου ή περικαρδίου. Είναι πιο συχνές σε νεαρούς άρρενες 12-30 χρονών και εμφανίζονται συνήθως μετά τη δεύτερη δόση. Στην πλειονότητα η νόσος αυτοπεριορίζεται.
Σε εμφάνιση συμπτωμάτων όπως: πόνος στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή, αίσθημα παλμών, χρειάζεται άμεση επικοινωνία με τον γιατρό τους, ο οποίος με τη σειρά του πρέπει να συμπληρώσει την ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ. Να αναφέρω εδώ ότι η νόσος COVID προκαλεί τουλάχιστον 6πλάσιο αριθμό περιπτώσεων μυοκαρδίτιδας.
• Υπάρχει ανησυχία στους γονείς για παιδιά που παρουσιάζουν αλλεργίες. Αυτά μπορούν να εμβολιαστούν;
Ναι. Οι συνήθεις αλλεργίες σε τροφές χρωστικές, έντομα κ.λπ. δεν αποτελούν αντένδειξη. Μόνο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις αλλεργίας σε συστατικά του εμβολίου δεν μπορεί να γίνει. Τα παιδιά με ιστορικό αλλεργίας μένουν στο εμβολιαστικό κέντρο για παρακολούθηση 30 λεπτά.
• Γίνεται μεγάλη συζήτηση για το ό,τι ένα mRNA εμβόλιο μπορεί να αλλάξει το DNA του παιδιού. Τι λέτε;
Το mRNA δεν εισέρχεται στον πυρήνα του ανθρώπινου DNA. Προκαλεί διέγερση για την παραγωγή αντισωμάτων εναντίον της πρωτεΐνης της ακίδας του ιού.
• Εχει επίπτωση στη γονιμότητα ή στην έμμηνη ρύση των νεαρών κοριτσιών;
Μέχρι τώρα δεν έχει διαπιστωθεί καμία συσχέτιση με τη γονιμότητα ανδρών ή γυναικών. Ούτε υπάρχει καμία βιολογική σύνδεση εμβολίου και γονιμότητας.
• Μετά τον εμβολιασμό των παιδιών χρειάζονται μέτρα προφύλαξης κατά του κορωνοϊού;
Ναι. Τα εμβολιασμένα παιδιά θα πρέπει να συνεχίσουν τη χρήση μάσκας, το πλύσιμο των χεριών και της καθαριότητας και αερισμού του χώρου. Η τήρηση της κοινωνικής απόστασης παραμένει, αν και ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι αυτό για τα παιδιά.
• Τα εμβόλια που κάνουμε όλοι μας από την παιδική ηλικία, έχουν αποδειχτεί ότι οχυρώνουν την υγεία μας απέναντι σε πολλές αρρώστιες. Πώς λειτουργούν και πώς τα αντιμετώπιζαν οι γονείς μέχρι πρότινος;
Οπως ανέφερα και παραπάνω τα οφέλη του εμβολιασμού είναι τεράστια. Γενικά στην Ελλάδα η πλειοψηφία των γονέων ακολουθεί τις αρχές του εμβολιασμού που κάθε παιδίατρος συστήνει βασιζόμενος στο εμβολιαστικό πρόγραμμα της Ε.Π.Ε.
Από το 1796 που ο Βρετανός παθολόγος Edward Jenner αποφάσισε να εμβολιάσει τον 8χρονο γιό του James Phillip με πύο από τις φυσαλίδες των αγελάδων που νοσούσαν με ευλογιά για να δείξει την ασφάλεια της σκέψης του, έχουν περάσει πάνω από 200 χρόνια. Μετά από πολλές επιδημίες χρειάστηκαν άλλα 200 χρόνια στον Π.Ο.Υ. για να εξαλείψει την ευλογιά από τον πλανήτη χάρη σε αυτόν τον εμβολιασμό.
Ο συστηματικός εμβολιασμός εξάλειψε σε πολλές χώρες του κόσμου την πολιομυελίτιδα.
Νοσήματα όπως η διφθερίτιδα, ιλαρά, ερυθρά και πολλά άλλα έχουν μειωθεί δραστικά.
Από το πρώτο/πρωτόγονο, θα έλεγα εμβόλιο μέχρι σήμερα έχουν ανακαλυφθεί δεκάδες εμβόλια, άλλα με μεγάλη επιτυχία άλλα με μικρότερη.
Πολλές φορές έχουμε βρεθεί μπροστά σε ανεπιθύμητες ενέργειες των εμβολίων που συνήθως είναι αντιμετωπίσιμες. Πολλά εμβόλια που ήταν ρουτίνα αφαιρέθηκαν από το πρόγραμμα εμβολιασμού, ενώ άλλα νέα προστέθηκαν. Πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν προβληματισμοί.
Κάθε νέο φάρμακο μέχρι να αποδειχθεί ασφαλές και αποτελεσματικό γίνεται αντικείμενο ευρείας συζήτησης του επιστημονικού κόσμου. Κατ’ επέκταση, αυτό επηρεάζει τη γνώμη και τη σκέψη των πολιτών οι οποίοι πολλές φορές το βλέπουν με επιφυλακτικότητα.
Πιστεύω όμως ακράδαντα στην εξέλιξη της επιστήμης και στην καλή θέληση του ανθρώπου –επιστήμονα και νομίζω ότι σε λίγο καιρό θα είναι πιο ξεκάθαρα τα πράγματα.